فیوز برق، محافظ قدرتمندی برای سیستم های برقی

مجموعه: تجهیزات ایمنی و بهداشتی

فیوز برق یک قطعه محافظتی است

فیوز برق: راه حل ساده برای جلوگیری از خسارت های الکتریکی

فیوز چیست؟

فیوزها قطعات کوچکی هستند که در ولتاژهای مختلف تولید می شوند. شاید شما این قطعات رنگی کوچک را در جعبه تقسیم الکتریکی یا بر روی کنتور برق منازل خود دیده باشید. اما آیا تا به حال فکر کرده اید این قطعات کوچک چه کاربردی دارند؟ فیوزها محافظت کنند های اصلی تمامی تجهیزات الکتریکی هستند. هیچ نوع از تجهیزات و سیم کشی ها و لوازم الکتریکی وجود ندارد که به فیوز نیاز نداشته باشند. 

فیوز براساس نیاز در ولتاژهای مختلف تولید می شود و معمولا بالای 500 ولت را دارا هستند. فیوزها در ابتدای جریان مدار الکتریکی وصل می شوند تا همان ابتدا در صورت ورود جریان نامتعارف برق جلوی آن را بگیرند و مانع از رسیدن این جریان زیاد یا غیر عادی به سیم کشی ها بشوند. 

فیوزها وقتی این جریان را حس می کنند می سوزند و این سوختن باعث می شود که جریان برق کاملا قطع شده یا اینکه به داخل سیم ها نفوذ نکند. بعضی مدل ها هم هستند که به اصطلاح می پرند و اغلب روی کنترهای برق وصل می شود تا از نفوذ جریان برق غیر عادی داخل سیم کشی ساختمان جلوگیری کند.

در چنین شرایطی به ناگاه فیوز می پرد و کل برق ها قطع می شود تا مشکل در سیم کشی ایجاد نشود. پس از این اتفاق شما می توانید مجددا فیوز را به حالت اولیه باز گردانید تا برق ها وصل شود. معمولا در ساختمان هایی که مشکلات نوسان برق وجود دارد اغلب فیوز می پرد. 

فیوز برق از اضافه بار جلوگیری می کند

انواع فیوز

فیوزها بر اساس عملکرد و جریان قابل عبور به انواع مختلفی تقسیم می شوند اما در حالت کلی می توان دو نوع را معرفی کرد: فیوز ac که برای جریان برق ac کاربرد دارد و فیوز های dc برای جریان برق dc. اما به جز این تقسیم بندی کلی انواع مختلف آن را در قسمت پایین به شما معرفی خواهیم کرد.

فیوز ولتاژ بالا

گفتیم که فیوزها از ولتاژهای مختلفی محافظت می کنند. گاهی مقدار ولتاژ برق در یک محیط بسیار بالاست در چنین شرایطی لازم است از فیوز ولتاژ بالا یا HV استفاده کنیم. این فیوز برای مکان هایی که با برق صنعتی کار می کنند مناسب بوده و می تواند از 1500 تا 138000 ولت را ساپورت کند. اغلب جنس سیم در این محصول مس و نقره است که خیلی مقاومت بالایی دارد. فیوزهای ولتاژ بالا خود به انواع مختلفی تقسیم می شوند: 

• HRC فشنگی: این محصول را نوع کارتریج هم می گویند. بدنه آن معمولا سرامیک و شیشه است و قادر است از سیم ها و خطوط برق در برابر اضافه ولتاژ و همچنین اتصالات کوتاه محافظت کند. 

• HRC مایع:  به علت اینکه از مایع تتراکلراید کربن پر شده به آن مایع گفته می شود. این فیوز بسیار سریع است و در هنگام ایجاد قوس الکتریکی فورا جریان برق ورودی به سیم ها را قطع می کند.

• HRC اکسپالشن: این مدل فیوز سیلندر دار است. داخل سیلندر آن اسید بوریک پر شده. این ماده قادر است در هنگام قوس حرارت را کاهش بدهد و از ایجاد مجدد آن هم جلوگیری به عمل آورد. این مدل استفاده گسترده ای در صنایع دارد و به خوبی می تواند از ولتاژ اضافی و همچنین اتصال کوتاه جلوگیری کند. 

فیوز برق مانع آسیب رسیدن به تجهیزات الکتریکی می شود

فیوز ولتاژ پایین

همان طور که مشخص است این دسته برای ولتاژهای پایین استفاده می شوند. در واقع در جریان های الکتریکی فشار ضعیف کاربرد دارند. ولتاژی که توسط این دسته حمایت می شود باید کمتر از 1500 ولت باشد. این مدل نیز مانند نوع قبلی انواع مختلفی دارد که آن ها را معرفی خواهیم کرد:

• فشنگی: این مدل که از لحاظ ظاهری فشنگی است خودش سه نوع مختلف دارد: نوع D و نوع لینک که از مواد نقره، سرامیک و پرسلن ساخته شده و نوع تیغه ای که از جنس پلاستیک و سرامیک است. 

• تعویض پذیر: این مدل را بدون دردسر حتی خودتان می توانید به راحتی تعویض کنید. معمولا جدا کردن آن ها از مدار الکتریکی بسیار ساده است. فیوزهای تعویض پذیر معمولا کاربردهای کوچک و خانگی دارند و برای لوازم و تجهیزات یا سیم کشی های وسیع استفاده نمی شوند زیرا قادر به تحمل ولتاژ تا آن مقدار نیستند. 

• مهاجم: به ان فیوزها استریکر هم گفته می شود. یکی از فیوزهای ولتاژ پایینی است که توانایی قطع بسیار سریع را دارد و برای حفاظت از ترانسفورماتورها هم استفاده می شوند.

فیوز حرارتی

بسیاری از فیوزهایی که ما استفاده می کنیم عملکردشان بر اساس گرم شدن اتفاق می افتد. در واقع به دما حساس هستند و هنگامی که جریان ولتاژ بالا دما را در مدار بالا ببرد ذوب می شوند. هنگام دمای بالا المنت این فیوزها ذوب می شود و فنر مکانیکی آن ها در ادامه باز می شود.

وقتی فنر باز می شود از مدار الکتریکی محافظت می شود و با قطع جریان برق از تجهیزات و سیم ها نگه داری می کند. انواع مختلفی از فیوز حرارتی در بازار وجود دارد که متناسب با نیاز می توانید آن ها را خریداری کنید. 

فیوز برق انواع مختلفی دارد

کاربردهای فیوز

گفتیم فیوزها همه جا کاربرد دارند. در واقع بهتر است بگوییم هر کجا که جریان الکتریکی برقرار است فیوز هم استفاده می شود. کاربرد این قطعه کوچک محافظت است. محافظت از مدار و در نهایت محافظت از تجهیزات الکتریکی و همچنین سیم کشی های برق و ... در ادامه جاهایی که می توان از این محصول کاربردی الکتریکی استفاده کرد را نام می بریم. 

• در صنعت ساخت خودرو برای قسمت های الکتریکی و مدار کشی های برقی داخل خودرو از فیوز ها استفاده می شود.

• در لوازم الکترونیکی مانند موبابل، لپ تاپ، تب لت و مانند آن حتما باید فیوزها استفاده شوند.

• در لوازم برق آشپزخانه و لوازم خانگی برقی مانند ماشین لباسشویی و ظرفشویی، کولر و ...

• در نیروگاه های توضیح برق و ادارات برق و دکل ها و پست ها 

• در سیم کشی های ساختمان ها 

• برای حفاطت کردن از ترانسفورماتورها و موتورهای برق و دیگر سیستم های قدرتی برای جلوگیری از ورود اضافه بار و ولتاژ های نامتعارف و خیلی بالا 

• در کنسول های بازی 

مزایا و معایب فیوزها 

سادگی و سهولت کاربری این محصول یکی از مزایای اصلی آن است. فیوز یک قطعه کاربردی کوچک است و برای نصب روی مدار دردسر خاصی ندارد. سبک و قابل حمل است و قیمت های آن بسیار مناسب است. در واقع شما با کمترین هزینه و بدون کار تخصصی می توانید میزان محافظت بالایی را برای مدارهای الکتریکی خود ایجاد کنید. اما در مقابل این  وسیله یک بار مصرف است و اگر یکبار کار محافظتی انجام دهد می سوزد و باید تعویض شود، گاهی نیز تعویض کردن فیوز در بعضی تجهیزات کار زمان بری می شود.

فیوز برق مانع خرابی سیم های برق در اثر نوسانات برقی می شود 

کلام پایانی 

فیوز برق یکی از مهم ترین تجهیزات محافظتی است که از سیم ها و تجهیزات برقی شما در برابر نوسانات برق، ولتاژهای نامتعارف و بسیار بالا و دیگر مشکلاتی که ممکن است در جریان ایجاد شود جلوگیری می کند. فیوزها اغلب یک بار مصرف هستند و اگر یک بار استفاده شوند لازم است تعویض شوند.

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته