در نوروز 92 چه فیلم هایی می توان دید؟
- مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری
- تاریخ انتشار : سه شنبه, 15 اسفند 1391 11:05
جشنواره فيلم فجر كه تمام مي‌شود تمام حواس‌ها به اين سمت مي‌رود كه كدام فيلم‌ها قرار است در ليست اكران عيد قرار بگيرند، كدام‌ها قرار است توقيف شوند(!)، كدام‌ها در پاييز و كدام‌ها در فصل‌ها ديگر اكران مي‌شوند.
روزنامه تهران امروز: جشنواره فيلم فجر كه تمام مي‌شود تمام حواس‌ها به اين سمت مي‌رود كه كدام فيلم‌ها قرار است در ليست اكران عيد قرار بگيرند، كدام‌ها قرار است توقيف شوند(!)، كدام‌ها در پاييز و كدام‌ها در فصل‌ها ديگر اكران مي‌شوند.
اتفاقي كه هر سال بعد از جشنواره فيلم فجر مي‌افتد اين است كه همه مي‌دانند، فيلم‌هايي كه در جشنواره به نمايش درمي‌آيند قرار است خوراك سينمايي سال آينده سينماها را فراهم كنند. فيلم‌هايي كه قرار است در ژانرهاي مختلف قرار بگيرند و هر قشري با هر سليقه‌اي را به سينما بكشانند. از جشنواره فجر سي‌ويكم، سه هفته‌اي مي‌گذرد و ليست اكران عيد تقريبا مشخص شده است.
«حوض نقاشی»، «رسوایی»، «قاعده تصادف»، «تهران ۱۵۰۰» و «رژیم طلایی»، فيلم‌هايي هستند كه با اعلام شوراي صنفي نمايش به‌عنوان فيلم‌هاي اكران عيد انتخاب شده‌اند. همه اين فيلم‌ها را مي‌توان به نوعي در ژانر اجتماعي قرار داد. يعني ما در اكران نوروز شاهد اكران همه ژانرها نيستيم. در اين گزارش به همين موضوع پرداخته شده؛ اينكه در هر اكران قرار است چقدر به تنوع ژانر دقت شود و اصلا چيزي به نام تنوع ژانر در اكران داريم؟
آيا بسته به مناسبات مختلف، فيلم‌هاي مختلف در اكران‌ها گنجانده مي‌شود يا نه؟ اصلا فيلم‌هايي كه در جشنواره امسال اكران شدند مي‌توانند خوراك فكري مخاطب را در سال آينده فراهم كنند؟ به تمام اين سوالات در گفت‌وگو با «حبيب‌الله كاوش» سخنگوي شوراي صنفي نمايش و «كيوان كثيريان» منتقد پرداختيم.
همه، داستان اكران اول سال(اكران نوروز) امسال را مي‌دانند. اكراني كه با حواشي تند و بدي همراه بود و به‌تبعش دو فيلم از اكران حذف شدند و به زعم بسياري از سينماگران، تمام كم توجهي‌ها به سينما از طرف مخاطب، به‌خاطر اتفاقات اكران نوروز بوده. اصلا اگر بخواهيم به عقب‌تر و علت اصلي اين اتفاقات برسيم، همه چيز به جشنواره سال گذشته برمي‌گردد كه تم اكثر فيلم‌هايي كه در جشنواره شركت كرده بودند، «خيانت» بود كه باعث اعتراض بسياري شد.
همين باعث شد كه 6 فيلم از آنها، در اين يكسال توقيف شوند و اجازه اكران پيدا نكنند تا اينكه در آخر سال، رفع توقيف شدند ولي همچنان بدون اكران باقي مانده‌اند. اما با توجه به قول‌هايي كه شوراي صنفي نمايش طي يكسال گذشته داده است به‌نظر مي‌رسد قرار است اتفاقي كه براي اكران نوروز سال 91 افتاد، ديگر در سال 92 تكرار نشود. با تمام اين حرف‌ها، جشنواره سال گذشته يكي از پربارترين جشنواره‌ها از نظر كيفيت فيلم‌ها بود.
از اين موضوع كه بگذريم، مي‌رسيم به جشنواره امسال و فيلم‌هايي كه در اين جشنواره اكران شد. در طول جشنواره به سادگي مي‌شد از ميان صحبت‌هاي اهالي رسانه و منتقدان در جشنواره به اين نتيجه رسيد كه اين جشنواره از تنوع ژانر برخوردار بود. فيلم‌هاي كمدي و ترسناك كه كلا در سينماي ما كمياب هستند و امسال هم وجود نداشتند ولي ژانرهاي ديگر از جمله اجتماعي و پليسي و كودك و ملودرام زياد بود و همين امر باعث شده بود تنوع ژانر در اين دوره از جشنواره زياد شود.
چيزي كه كيوان كثيريان به آن اذعان مي‌كند و مي‌گويد: «در جشنواره امسال درست است كه همه موضوعات در برگرفته نشد ولي تنوع ژانر بد نبود. گرچه فيلم كمدي نداشتيم كه كلا در اين زمينه خيلي فعال نيستيم و ترسناك هم كه كلا هيچي! اما در كل تعدد ژانرها بد نبود.» بعد از جشنواره و حتي در ميانه‌هاي راهش، به‌طور مسلم مي‌شد درباره فيلم‌ها نظر داد و سطح كيفي آنها را سنجيد. بعد از جشنواره بسياري از منتقدان معتقد بودند كه درصد بالايي از فيلم‌هاي حاضر در جشنواره حتي ارزش اكران كردن هم ندارند، چه برسند به اينكه بخواهد مخاطب را به سينما بكشانند!
كيوان كثيريان هم درباره كيفيت فيلم‌هاي امسال و اينكه آيا خوراك فكري مناسبي براي سال آينده سينما هستند مي‌گويد: «فيلم‌ها كه ساخته مي‌شوند براي اين است كه مردم آنها را ببينند ولي 70-80 درصد فيلم‌هايي كه امسال در جشنواره حضور داشتند اصلا به درد اكران نمي‌خوردند. آنقدر اين فيلم‌ها سطح‌شان پايين بود كه اگر اكران شوند اصلا از طرف مخاطب توجهي به آنها نخواهد شد. البته باعث‌و باني اين اتفاق مديريت سينماست كه از سينماگران مي‌خواهد كارهايشان را سانسور كنند.
تنوع ژانر به خودي خود بد نيست ولي جذابيت موضوع هم بايد داشته باشيم. فيلم‌هاي اين دوره از جشنواره بي‌خاصيت هستند كه نشان از انفعال مديران تصميم‌گيرنده دارد. وقتي مديران، سينماگران را محدود مي‌كنند و دنبال سينماي بي‌دردسر هستند، نتيجه‌اش مي‌شود فيلم‌هايي كه مخاطب ندارند. وقتي هم كه مخاطبي نداشته باشند اصلا خوراك فكري محسوب نمي‌شوند.»
اكران‌ها برچه اساسي چيده مي‌شوند؟
علاوه‌بر موضوعات و ژانرهاي فيلم‌ها، اينكه چيدمان اكران برچه اساسي انجام مي‌شود هم مهم است. حبيب كاوش درباره نحوه انتخاب فيلم‌ها براي چيدمان هر دوره از اكران‌ها مي‌گويد: «براي هر كاري رويايي وجود دارد. اينكه چقدر محقق شود بستگي به امكانات و توانايي‌هاي ما دارد. مثلا ما براي اكران عيد، معيارهايي داريم كه مي‌خواهيم همان‌ها را اجرا كنيم.
مثلا مي‌خواهيم انتخاب‌ها بر اين اساس باشد كه به حال‌و‌هواي عيد هم نزديك باشد. در روزهاي عيد همه مشغول خانه‌تكاني هستند، آشتي بين افراد برقرار مي‌شود، همه مي‌خواهند اتفاقات بدي كه در گذشته افتاده را جبران كنند. اينكه چقدر در توليد فيلم‌ها به اين موضوعات فكر مي‌شود و چقدر براي اين موضوعات فيلم ساخته مي‌شود فرق مي‌كند. مثلا در تلويزيون به‌دليل اينكه سفارش از بالا گرفته مي‌شود مي‌توانند سريال‌هايي با موضوعات مرتبط بسازند. اينكه چقدر خوب يا بد مي‌شود مسئله ديگري است. ولي در بخش خصوصي اينطور نيست.
در اين بخش هر كسي با پول خودش فيلم مي‌سازد و طبعاً سراغ موضوعاتي مي‌روند كه براي مخاطب جذابيت داشته باشد و مخاطب را به سينما بكشاند. گاهي ممكن است تصادفا فيلم‌هايي را پيدا كنيم كه موضوعاتش به آن چيزهايي كه ما مي‌خواهيم بخورد، ولي اين بستگي به فيلم‌هايي كه براي اكران داوطلب شده‌اند هم دارد. مثلا ممكن است فيلم‌هايي براي اكران داوطلب شده باشند كه موضوعات‌شان ربطي به خواسته‌هاي ما ندارد. البته ما حق چنداني در چيدمان نداريم. از ميان فيلم‌هايي كه داوطلب مي‌شوند، 5فيلم انتخاب مي‌شوند و ما به موضوعات‌شان بيشتر دقت مي‌كنيم.»
به گفته كاوش اين اتفاق فقط براي اكران عيد نمي‌افتد بلكه در تمام طول سال با توجه به مناسبت‌هاي مختلف اين اتفاق مي‌افتد و براي هر انتخاب، به قول خودشان، آرزوهايي دارند كه عملي‌اش مي‌كنند. اما اينكه چقدر چيدمان عيد مناسب حال اين دوران است و چقدر توازن ژانر رعايت شده است، بحث ديگري است. كثيريان درباره اين چيدمان مي‌گويد: «معمولا سال‌هايي كه ده‌نمكي فيلمي آماده دارد، در اكران عيد گنجانده مي‌شود تا فروش را تضمين كند. به‌نظر من در اكران عيد بايد تنوع ژانر رعايت شود. اينكه براي نوروز، فيلم‌هاي كمدي انتخاب شوند، درست نيست. شايد همه نخواهند بخندند.يك وجه سينما، سرگرمي است و بايد در اين سرگرمي فيلمي ساخته شود كه مورد علاقه بعضي اقشار باشد.»
تكمله
جشنواره امسال هم با همه خوبي‌ها و بدي‌هايش تمام شده و فيلم‌ها براي اكران در سال 92، خودشان را آماده مي‌كنند. فيلم‌هايي كه قرار است خوراك فكري يكسال مخاطبان و علاقه‌مندان به سينما را فراهم كنند. اما طبق گفته‌هاي كثيريان نبايد به سينما در سال جديد اميد چنداني داشت. چون هم كيفيت كارها پايين است كه ارزش اكران ندارند و هم آنقدر فيلم اكران نشده از سال گذشته وجود دارد كه بايد منتظر باشيم تا آنها اكران شوند.
گرچه چيدمان عيد امسال هم به گفته كثيريان مي‌توانست بهتر باشد و اميد خوبي به سينماگران و مخاطبان بدهد. علاوه‌بر محتوا، چيدمان هم مهم است؛اينكه اگر چيدمان اكران‌ها، حساب شده باشند و توازن ژانرها برقرار، سينما مي‌تواند به آينده درخشان اميدوار باشد!
منبع:روزنامه تهران امروز
