پزشکیان: مسئله حجاب و عفاف نباید به ابزاری برای منازعه بدل شود | انتقاد رئیس جمهور از مجلس درخصوص تصویب بودجه
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : جمعه, ۳۰ آبان ۱۴۰۴ ۰۸:۴۰
به گزارش ایسنا، دکتر مسعود پزشکیان شامگاه پنجشنبه 29 آبان 1404، در آخرین بخش از برنامه‌های سفر دولت وفاق ملی به قزوین، در نشست شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، با اشاره به لزوم بازنگری در نحوه تصمیم‌گیری‌های توسعه‌ای کشور گفت: از صبح تا کنون نشست‌های متعددی برگزار شده و مخاطبان متنوعی از بخش‌های گوناگون حضور داشتند، اما نکته اساسی این است که هر تصمیم باید بر پایه شناخت دقیق از وضعیتی باشد که در آن زندگی می‌کنیم.
رئیس‌جمهور افزود: زمانی می‌توان تصمیم درستی گرفت که بدانیم وسعت این سرزمین، میزان آب و ظرفیت‌های طبیعی آن چه اندازه است و سپس مشخص کنیم قرار است چه نوع توسعه‌ای انجام شود و چگونه می‌خواهیم بین منابع طبیعی و نیازهای زندگی تعادل برقرار کنیم.
دکتر پزشکیان اظهار داشت: اگر بناست توسعه در بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی، صنعت و گردشگری ادامه یابد، باید پاسخ دهیم تا چه زمانی می‌توان با همین روند پیش رفت و اصولاً چه چیزی را باید گسترش دهیم و تا کجا باید ادامه دهیم.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: چنانچه در مسیر توسعه، تناسب میان محیط‌زیست و فعالیت‌های انسانی حفظ نشود، حیات در این مناطق به خطر می‌افتد. گزارش‌هایی که ارائه شده نشان می‌دهد بیش از 90 درصد آب قزوین از چاه‌ها تأمین می‌شود و سطح آن سالانه حدود یک و نیم متر کاهش می‌یابد. این وضعیت به معنای پایان یک مرحله از بهره‌برداری است و باید تصمیم گرفت برای آینده چه راهکاری اتخاذ شود.
دکتر پزشکیان تصریح کرد: مدیران استان، نخبگان دانشگاهی و سیاست‌گذاران، باید با تکیه بر داده‌ها و واقعیت‌ها، منابع پایدار توسعه را شناسایی کنند. پایداری توسعه یعنی همان مفهوم پایداری واقعی؛ یعنی توازن میان استفاده از منابع طبیعی و حفظ آینده زیستی کشور.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: آینده را باید با خرد جمعی و نگاه علمی ساخت. اگر امروز برای این مسیر تصمیم‌گیری درست انجام نشود، نسل‌های بعدی با مشکلاتی به‌مراتب بیشتر از وضعیت فعلی روبه‌رو خواهند شد. توسعه‌ای که بر پایه ناپایداری پیش برود، در ظاهر دل‌خوش‌کنک است، اما در عمل می‌تواند به نابودی منابع و دشوارتر شدن معیشت در آینده منجر شود.
دکتر پزشکیان در ادامه با اشاره به ضرورت برقراری تناسب میان تصمیمات توسعه‌ای و ظرفیت‌های طبیعی کشور گفت: پرسش اساسی این است شاخص که این تناسب کجاست و آیا می‌توان بدون در نظر گرفتن محدودیت‌های زیست‌محیطی، همچنان مسیر فعلی را ادامه داد یا خیر؟
رئیس‌جمهور افزود: در قرآن آیه‌ای بسیار تأمل‌برانگیز وجود دارد که از منظر مدیریتی درخور توجه است. آیه‌ای که می‌فرماید، می‌خواهید خبر دهم زیانکارترین اعمال کدام است، کسانی که در زندگی دنیا تصور می‌کنند در بهترین مسیر گام برمی‌دارند، اما راه را اشتباه می‌روند. امروز نیز در مسیر توسعه اگر بدون شناخت درست عمل شود، خطای مشابهی تکرار خواهد شد.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: گاهی به خاطر افتتاح‌ها، قیچی زدن‌ها و نمایش‌های ظاهری، احساس افتخار می‌کنیم و تصور داریم مسیر توسعه را به‌خوبی پیش می‌بریم، غافل از آنکه در همین مسیر ممکن است منابع حیاتی کشور از بین برود. اگر آب زیر پای ما تمام شود، چگونه می‌توان ادامه داد.
رئیس‌جمهور با اشاره به طرح‌های انتقال آب و برنامه‌های عمرانی در برخی مناطق کشور گفت: حتی نقشه‌هایی که برای انتقال آب از الموت یا رودخانه‌های طالقان و دیگر مناطق تهیه می‌شود، باید با نگاه آینده‌نگر و بر پایه مطالعات علمی بررسی شود. آینده به‌سمت خشکسالی پیش می‌رود و بحران آب یکی از اصلی‌ترین چالش‌های خاورمیانه است، بنابراین مدیریت درست و علمی پیش‌شرط بقاست.
دکتر پزشکیان تصریح کرد: در آذربایجان تجربه تلخی داشتیم؛ بیش از یک دهه زمان صرف اجرای پروژه‌هایی برای نجات دریاچه ارومیه شد، اما همه هزینه‌ها و تلاش‌ها در نهایت نتیجه‌ای نداشت و دریاچه خشک ماند. هزینه هنگفت شد، زمان از دست رفت و در عین حال تصور می‌کردیم دستاورد بزرگی داشته‌ایم.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: از این‌گونه مشکلات در کشور فراوان است و اگر از آن‌ها درس نگیریم، آینده دشوارتری در انتظار خواهد بود. آینده را من و شما می‌سازیم، بنابراین باید چیزی بسازیم که ماندنی، پایدار و متکی بر عقل و علم باشد، نه تصمیم‌هایی که امروز دلخوشی بیهوده به نظر می‌رسند و فردا خسارت‌بار خواهند شد.
دکتر پزشکیان با اشاره به جایگاه علم در کشور و نقش دانشگاه‌ها در توسعه ملی گفت: اکنون در جهان دانشگاه‌ها به نسل چهارم و پنجم تحول یافته‌اند، اما دانشگاه‌های ما در خوش‌بینانه‌ترین ارزیابی‌ها در سطح نسل دوم قرار دارند. نسل دوم دانشگاه‌ها، نهادی است که علم را منتقل و پژوهش‌هایی را انجام می‌دهد، حال آنکه پرسش اساسی این است که آیا این پژوهش‌ها بر پایه نیازهای جامعه شکل گرفته یا صرفاً در چارچوب‌های تئوریک و بدون کارکرد اجتماعی انجام می‌شود.
رئیس‌جمهور افزود: بیش از 90 تا 95 درصد تحقیقات انجام‌شده با هزینه‌های بالا، در قفسه‌ها باقی مانده و هیچ بهره‌ای از آن‌ها گرفته نمی‌شود. انجام تحقیق بدون دستیابی به نتیجه و بی‌توجه به کاربرد، به معنای از بین رفتن منابع و فرصت‌هاست. مدیریت، زمانی اثربخش است که بتواند نتایج علمی را به تصمیم و تصمیم را به اقدام کاربردی تبدیل کند.
دکتر پزشکیان تصریح کرد: مدیران باید بدانند زمین، آب، آسمان و طبیعتی که در آن زندگی می‌کنیم، بستر تصمیم‌سازی است. ساخت‌وساز و توسعه باید با شناخت از این بستر و رعایت کیفیت و حدود مجاز آن انجام شود. پرسش این است که آیا تصمیمات ما بر اساس انتخاب‌های بهتر است یا خیر.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: یکی از مشکلات بزرگ در نظام مدیریتی، غفلت از پیش‌بینی آینده است. بسیاری از تصمیم‌ها با هیجان گرفته می‌شود؛ دستگاهی را افتتاح می‌کنیم، پروژه‌ای را قیچی می‌کنیم و احساس رضایت داریم، در حالی که اگر تبعات آن تصمیم بررسی نشده باشد، در واقع در حال آسیب زدن به ساختارها هستیم. این نخستین گام برای مدیران است که هر نوع توسعه‌ای را با در نظر گرفتن آینده و تناسب آن با محیط‌زیست بسنجند.
دکتر پزشکیان خاطرنشان کرد: مدیر موفق کسی است که بتواند شرایط گوناگون را پیش‌بینی کند، برای هر اتفاق احتمالی برنامه داشته باشد و از مسیرهای مختلف به هدف برسد. اگر مدیری فقط یک گزینه پیش رو داشته باشد، در برابر نخستین مانع متوقف می‌شود. مدیری که برای آینده چند مسیر و آلترناتیو طراحی کرده باشد، هرگز در برابر بحران تسلیم نمی‌شود.
رئیس‌جمهور افزود: اگر در کشور مشکلی وجود دارد، مسئولیت آن بر دوش ماست و اگر قرار است آینده مسیر درستی پیدا کند نیز، این ما هستیم که باید آن را بسازیم. رضایت یا نارضایتی مردم از عملکرد دولت، نتیجه رفتار و تصمیم مدیران است. مدیر و کارمند دولتی زمانی شایسته خدمت است که مراجعه‌کننده را صاحب حق بداند، نه مزاحم. واژه ارباب رجوع در فرهنگ ما یعنی آنکه مردم صاحب حق‌اند و ما موظف به خدمت.
دکتر پزشکیان اظهار داشت: در یک نظام خدماتی کارآمد، کارمند نباید در برابر مردم چهره‌ای عبوس یا بی‌تفاوت داشته باشد. مدیر موفق کسی است که بتواند مشتری یا خدمت‌گیرنده را راضی نگه دارد، دغدغه‌های او را بشناسد و پاسخگو باشد. اگر سرمایه اجتماعی کاهش یافته، مقصر مدیرانی هستند که اعتماد مردم را نادیده گرفته‌اند. ما در دولت، در خدمت مردم حضور داریم تا با رفتار مسئولانه، رضایت عمومی را بازگردانیم.
رئیس‌جمهور گفت: نماز را هر روز تکرار می‌کنیم تا یادمان نرود که آنچه بر زبان می‌آوریم باید در عمل نیز اجرا شود. بسیاری از ما نماز را می‌خوانیم، اما اقامه نمی‌کنیم، در حالی که قرآن بیان می‌کند کسانی که قدرت می‌گیرند نماز را اقامه می‌کنند، یعنی تمام گفته‌هایشان را در عرصه عمل پیاده می‌سازند.
دکتر پزشکیان افزود: اگر قبل از قدرت گرفتن نماز می‌خوانیم، پس از آن وظیفه داریم همان سخنان را در رفتار و تصمیم‌هایمان نشان دهیم. مدیریت، زمانی معنا پیدا می‌کند که گفتار و شعار در عمل تحقق یابد. باید بتوانیم ثابت کنیم که خدمتگزار مردم هستیم و مردم آقای ما هستند. در فرهنگ اداری کشور، واژه ارباب رجوع به‌درستی انتخاب شده، زیرا نشان می‌دهد که مردم صاحب حق‌اند و ما پاسخگو؛ اما رفتار ما در عمل با این معنا فاصله دارد و باید در آن اصلاح ایجاد شود.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: برخورد درست با مراجعه‌کننده ملاک اصلی خدمت است. در بیمارستان‌ها بارها دیده شده که بیمار پس از درمان ناراضی خارج می‌شود، نه از نتیجه کار، بلکه از نوع رفتار. گاهی بیمار بهبود می‌یابد، اما از پاسخ‌گویی و نحوه برخورد ناراحت است، چون احساس احترام و توجه نکرده است. در مقابل، بیماری بوده که بهبود نیافته و حتی از دنیا رفته، اما خانواده‌اش با رضایت و قدردانی بیمارستان را ترک کرده‌اند، چون دیده‌اند تمام تلاش ممکن انجام شده است.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: در هر واحد اداری و خدماتی اگر ارباب رجوع احساس کند کارمندان دلسوزانه برای او زحمت می‌کشند، حتی در صورت حل‌نشدن کامل مشکل، رضایت و اعتمادش افزایش می‌یابد. اما اگر کار او انجام شود و در عین حال تحقیر یا بی‌احترامی ببیند، دل‌گیر و ناراضی خواهد بود. ملاک رضایت عمومی در نظام اداری، رفتار و ادب کارکنان است نه صرفاً نتیجه نهایی کار.
رئیس‌جمهور گفت: بیشتر اختلاف‌نظرها در عرصه مدیریت از همان جایی آغاز می‌شود که در تعریف اصول پایه تفاهم وجود ندارد. هرکدام از این مفاهیم، اصل و ریشه‌ای دارد که باید در عمل ملی و بومی شود. همان‌طور که در زبان عربی نیز واژه‌هایی برای بیان این مفاهیم وجود دارد، اگر توان داریم باید بتوانیم این مفاهیم را در قالب اندیشه و فرهنگ ایرانی و اسلامی ترجمه و پیاده کنیم.
دکتر پزشکیان افزود: اصول مدیریت در هر ساختار اقتصادی بر پایه چهار سیاست اصلی بنا می‌شود؛ اینکه چه محصولی تولید شود، با چه کیفیتی ارائه گردد، به چه قیمتی فروخته شود و چگونه به دست مشتری برسد. برخی شرکت‌ها بر تولید محصولات خاص و لوکس متمرکزند، زیرا مشتریانی دارند که کیفیت برایشان مهم‌تر از قیمت است. گروهی دیگر در پی تولید انبوه‌اند تا با کاهش قیمت، دامنه مصرف‌کنندگان را افزایش دهند. در مرحله تبلیغ نیز، بنگاه‌ها با سیاست‌هایی مانند دو تا بخر سه تا ببر می‌کوشند که گردش کالا را افزایش دهند و سهم خود را از بازار گسترده‌تر کنند.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: ارزش‌مندترین سیاست در میان همه، رضایت مشتری است. در مدیریت نوین، محور تصمیم‌گیری بر مشتری متمرکز است و اعتماد مشتری با صداقت به دست می‌آید. در برخی کشورها حتی فروشنده‌ای که کالا نمی‌فروشد، به مشتری مراجعه‌کننده راهنمایی درست می‌دهد، معایب و مزایای کالا را توضیح می‌دهد و او را در انتخاب آزاد می‌گذارد. همین صداقت باعث می‌شود که مشتری با اطمینان همان کالا را انتخاب کند.
دکتر پزشکیان خاطرنشان کرد: تجربه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که احترام و رفتار انسانی مهم‌تر از فروش آنی کالا است. در یکی از سفرها به چین، ما و گروهی از اعضای هیئت علمی برای بازدید رفتیم و در پایان ساعت کاری وارد بازار شدیم. فروشندگان، بدون آنکه مشتریان را از مغازه بیرون کنند یا نشانه‌ای از ناراحتی نشان دهند، تا زمان خروج همه احترام گذاشتند، سکوت کردند، صبر کردند و پس از خروج، با نظم کامل مغازه را بستند. هیچ‌کس گلایه نکرد که چرا وارد شدیم و خریدی انجام ندادیم. آن احترام بود که اثرش ماند.
رئیس‌جمهور ادامه داد: در مقابل، تجربه‌ای در یکی از فروشگاه‌های داخلی نشان داد که فروشنده تا متوجه شد مشتری شاید خرید نکند، از ادامه پاسخ‌گویی خودداری کرد و با بی‌میلی برخورد نمود. در حالی‌که در نظام ارزشمند تجارت، وظیفه فروشنده خدمت صادقانه است نه تضمین فروش. اگر مشتری بی‌احترام ببیند، دیگر بازنخواهد گشت؛ اما اگر احساس کند فروشنده صادق است و به کرامت او ارزش می‌دهد، حتی اگر خریدی نکند، اعتمادش به مجموعه باقی می‌ماند.
دکتر پزشکیان گفت: مدیر یا فروشنده‌ای که می‌خواهد رضایت مردم را جلب کند باید به همان فلسفه ارباب رجوع بازگردد، یعنی پذیرش اینکه مراجعه‌کننده صاحب حق است. در نظام پیشرفته مدیریت، مشتری مهم‌ترین شاخص ارزیابی عملکرد است. میزان سودآوری واقعی سازمان نه در افزایش فروش آنی، بلکه در اعتماد ماندگار مشتری سنجیده می‌شود.
رئیس‌جمهور گفت: آنچه در بسیاری از مباحث مدیریتی و اجتماعی مطرح می‌شود، ریشه در نوع نگرش ما به انسان و نقش او در جامعه دارد؛ نگرشی که اگر اصلاح شود، بسیاری از تعارض‌های فکری و رفتاری نیز از میان خواهد رفت.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: بخش مهمی از مشکلات فرهنگی، از جمله در موضوعاتی چون حجاب و عفاف، از ناتوانی ما در بازگرداندن جایگاه واقعی زن در جامعه ناشی می‌شود. زمانی که جامعه بتواند منزلت و شخصیت زنان خود را بازشناسد و ارزش واقعی آنان را در موقعیت‌های علمی، اجرایی و اجتماعی احیا کند، بسیاری از جلوه‌های نادرستی که گاه به‌نام آزادی یا جلب توجه بروز می‌کند، خودبه‌خود از میان می‌رود.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: زنان ایران، چه در دوران انقلاب و چه پس از آن، در بسیاری از عرصه‌هایی که مردان در آن فعال بوده‌اند، با توانمندی و صداقت برتر ظاهر شده‌اند و آمارهای رسمی نیز نشان می‌دهد که سطح تخلف و فساد اداری در میان زنان به مراتب پایین‌تر از مردان است. همین واقعیت نشان می‌دهد که زنانی که به شخصیت‌شان احترام گذاشته می‌شود و جایگاهی شایسته می‌یابند، نه تنها نماد عفاف و وقار که نشانه‌ی خرد و کارآمدی‌اند. جامعه‌ای که شخصیت زنان خود را تثبیت کند، از آسیب‌های خودنمایی و تحقیرپذیری در امان خواهد ماند، زیرا آنچه زن را از درون تهی می‌کند، بی‌توجهی به ارزش، اندیشه و کرامت اوست، نه صرفا نوع پوشش یا ظاهر.
دکتر پزشکیان گفت: گروهی اندک از کسانی که در بند تجمل، خودفروختگی یا وابستگی به جریان‌های بیگانه‌اند، سبب شده‌اند که تلاش‌های ارزشمند میلیون‌ها زن مؤمن و آگاه ایران در حاشیه دیده شود. باید با نگاهی عالمانه و در عین‌حال اخلاق‌محور، میان زنانی که به رشد فکری جامعه کمک می‌کنند و کسانی که در مسیر خودنمایی گام برمی‌دارند تمایز قائل شد. زنان ما نه تنها باید نقش اجتماعی خود را حفظ کنند، بلکه باید در برابر جریان‌هایی که از بیرون برای تخریب فرهنگ ایرانی و اسلامی برنامه‌ریزی می‌کنند، بایستند و با کنش‌های مسئولانه نشان دهند که ارزش زن در آگاهی، اصالت و عزت نفس تعریف می‌شود، نه در جلب نگاه دیگران.
رئیس‌جمهور در ادامه به رفتار برخی رسانه‌های بیگانه اشاره کرد که با سوءاستفاده از هر رخداد داخلی، تصویر غیرواقعی از وضعیت زنان ایرانی ارائه می‌دهند و توضیح داد: در حالی‌که در کشورهای مدعی آزادی و حقوق بشر، بمباران مردم بی‌دفاع، زنان، بیماران و کودکان با توجیه امنیتی توأم است، همین کشورها با کوچک‌ترین موضوع داخلی در کشور ما جنجال تبلیغاتی برپا می‌کنند و شعار آزادی سر می‌دهند. آنچه در برابر چشمان جهانیان رخ داده، نقض صریح تمامی اصول انسانی است و نمی‌توان نام آن را حقوق بشر گذاشت.
رئیس‌جمهور با ابراز تأسف از برخی مواضع ایرانیانی که در خارج از کشور از اقداماتی دفاع می‌کنند که محصول خشونت و فقدان شرافت انسانی است، گفت: کسانی که به‌جای دفاع از صلح و عدالت، در کنار رژیم‌هایی می‌ایستند که کودک و بیمار را هدف بمب قرار می‌دهند، نه از ملت خویش که از انسانیت فاصله گرفته‌اند.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: اصلاح اجتماعی جزء با تدبیر، عقلانیت و پاکی نیت ممکن نیست. مسئله حجاب و عفاف نباید به ابزاری برای منازعه بدل شود، بلکه باید با رفتار و گفتاری که از احترام و کرامت سرچشمه می‌گیرد، حل شود. زنان و دختران این سرزمین که سرمایه افتخار ملت‌اند، باید خود در مسیر اصلاح فرهنگی پیشگام باشند، زیرا هیچ شکلی از اجبار یا تحمیل نمی‌تواند جایگزین بینش و باور درونی شود.
رئیس جمهور با اشاره به ضرورت احیای مفهوم محله‌محوری و مسجدمحوری گفت: اگر هر مسجد بتواند رسالت قرآنی خود را در رسیدگی به یتیم، فقیر و نیازمند انجام دهد، بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی از میان خواهد رفت.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: آنچه امت اسلامی را در برابر سختی‌ها مقاوم کرده است، نه ساختارهای دولتی بلکه ایمان، عمل و همدلی مردمی است که در مساجد شکل گرفته است. جامعه‌ای که بتواند بر پایه آموزه‌های قرآن، یعنی اطعام مسکین و حمایت از محرومان بنا شود، دیگر شاهد فقر، طلاق و بحران‌های اخلاقی نخواهد بود.
رئیس جمهور با اشاره به ظرفیت‌های گسترده شبکه مساجد در کشور اظهار داشت: در ایران بیش از 80 هزار مسجد وجود دارد و اگر در هر مسجد جمع محدودی بتوانند یک خانواده بی‌پناه را تحت حمایت قرار دهند، مفهوم دولت رفاه به معنای واقعی تحقق می‌یابد. مسجد باید پناهگاه و مأمن مردم باشد؛ همان‌گونه که در دوران جهاد و دفاع مقدس، نیروهای مردمی از دل همین محله‌ها برخاستند.
دکتر پزشکیان اظهار داشت: قدرت مردم در شرایط تاریخی کشور، همواره بالاتر از ابزارهای دولت بوده است؛ همان مردم بودند که در سخت‌ترین سال‌ها، با دست‌های خالی اما ایمان راسخ، میدان‌ها را اداره کردند و اجازه ندادند حتی یک وجب از خاک کشور جدا شود. در آن دوران پول و امکانات نداشتیم، اما مردم با ایثار، جبهه‌ها را پر کردند و جنگ را به پیروزی رساندند؛ امروز نیز همان روحیه مردمی می‌تواند توسعه را ممکن کند.
رئیس جمهور با ذکر نمونه‌هایی از مشارکت مردمی در ساخت مدارس، بیمارستان‌ها و طرح‌های خدماتی استان‌های مختلف گفت: استمرار این روحیه همان قدرتی است که می‌تواند کشور را از بحران‌های اقتصادی و اجتماعی نجات دهد.
دکتر پزشکیان افزود: مسجد یعنی قدرت مردم و زمانی که این قدرت در مسیر خدمت قرار گیرد، راه بر سوء‌مدیریت و بی‌سامانی بسته می‌شود.
رئیس جمهور یکی از نشانه‌های این قدرت را حضور مردم در بحران‌های اخیر دانست و گفت: در همان روزهایی که دشمنان انتظار آشوب داشتند، ملت با بصیرت و عزم خود نشان داد که وطن‌فروش نیست و از ولایت و سرزمین خویش دفاع می‌کند.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: احترام و صداقت در رفتار مدیران، محور اعتماد مردم است، زیرا جامعه‌ای که از رفتار ناروا رنج نبرد، در سختی‌ها نیز پایدار خواهد ماند.
رئیس جمهور با یادآوری اینکه جبهه‌های انقلاب اسلامی در دهه 60 توسط همین مردم اداره شد، توضیح داد: هیچ سازمان رسمی بدون همراهی مردم توان اداره کشور را ندارد. باید مدیران، پزشکان و نهادهای خدماتی را به‌سوی مسجد بازگرداند، یعنی همانجا که پیوند میان دولت و ملت شکل می‌گیرد؛ اگر مسئولی در مسجد حضور یابد و با مردم گفت‌وگو کند، بخشی از نارضایتی جامعه پیش از آنکه گسترده شود، حل می‌شود.
دکتر پزشکیان با اشاره به حدیثی از پیامبر (ص) گفت: مسلمانی زمانی معنا دارد که در محله‌اش گرسنه‌ای نباشد. اگر در جامعه ما حتی یک فقیر شب گرسنه سر بر زمین بگذارد، معنای مسئولیت دینی و انسانی به فراموشی سپرده شده است. دولت ممکن است درگیر محدودیت‌های مالی باشد، اما این محدودیت نباید مانع آنچه شود که مردم با عشق انجام می‌دهند تا روحیه خدمت در جامعه خاموش شود.
رئیس جمهور افزود: در هر بحران، مردم با ایمان خود به میدان آمده‌اند؛ چه در زلزله، چه در سیل و چه در جنگ. آنچه بقای جامعه را تضمین کرده، همین دل‌دادگی به خدمت است، زیرا هرجا دل به مردم سپرده شود، حمایت آنان به شکل سیلی از انرژی و توان برمی‌گردد.
دکتر پزشکیان در جمع مدیران استانی تأکید کرد: هدف نهایی مدیریت، رضایت مردم است؛ چون رضایت خدا در رضایت مخلوق اوست. اگر مردم از رفتار و نتیجه کار مدیران راضی باشند، خداوند نیز از آن دولت خشنود می‌شود.
رئیس جمهور در پایان با سپاس از همراهی مردم و مسئولان استانی گفت: باید با توکل به خدا و همدلی با مردم بر مشکلات غلبه و دعا کرد که هیچ‌گاه در برابر ملت شریف ایران شرمنده نگردیم و توفیق خدمت صادقانه نصیب همه شود.
انتقاد پزشکیان از مجلس: مجلس بودجه ای تصویب می کند که منابع ندارد بعد گلایه می کند که چرا اجرا نشد؟
مسعود پزشکیان در ادامه برنامه های خود در جریان سفر به استان قزوین عصر امروز پنجشنبه در نشست با فعالان سیاسی استان، در تبیین ضرورت پذیرش تفاوت‌ها و مفهوم واقعی گفتگو گفت: ادعا ندارم که مشکل‌گشا هستم، اما باور دارم اگر دست‌ها در کنار هم قرار گیرد و دل‌ها برای رفع مشکلات یکی شود، گره‌ها باز می‌شود وگرنه هیچ فردی به‌تنهایی قادر نیست مدعی حل مسائل کشور باشد. کسانی که می‌خواهند به نتیجه برسند، باید بیاموزند که تفاوت‌ها را نه مایه‌ی دشمنی، بلکه نشانه‌ی تنوع فکر و سلیقه بدانند.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: آنکه بتواند تحمل کند، درمی‌یابد که هر تفاوتی اگر با احترام همراه باشد، زمینه‌ی رشد و تقویت جامعه را فراهم می‌سازد. کسی که در مخالفت‌ها تهمت نمی‌زند و انگ نمی‌چسباند، می‌داند که تفاوت در اندیشه انکارناپذیر است و از دل همین تضادهاست که جامعه مقاوم‌تر می‌شود. آنکه اهل درک است، می‌فهمد گفت‌وگو زمانی به بار می‌نشیند که صدای متفاوت نه سرکوب، بلکه شنیده شود.
پزشکیان گفت: در خانه‌ی هر ایرانی نیز گاه تفاوت دیدگاه وجود دارد. پدری که سخنش با فرزندش یکی نیست، می‌بیند که همان فرزند، در سختی حاضر است برای آرامش پدر جان بدهد. محبت واقعی در همین تضاد تعریف می‌شود. زمانی که کرونا گرفتم، دخترم و دامادم در کنارم ماندند، مبتلا شدند و مرا تنها نگذاشتند. آن وفاداری چیزی نیست که بتوان آن را با شعار سنجید، بلکه حقیقتی است که در عمل خود را نشان می‌دهد.
رئیس‌جمهور افزود: همان‌گونه که در روزهای جنگ 12 روزه، کسانی که می‌گفتیم بمانند و اجازه دهند خطر را دیگران تحمل کنند، پذیرفتند که در کنار خانواده باشند و گفتند اگر قرار است اتفاقی بیفتد، بگذار برای همه باشد، نه فقط برای برخی؛ کسانی که با ما اختلاف نظر داشتند، هم در عمل نشان دادند وفاداری‌شان به وطن از سخن فراتر است. آن کسی که حرف متفاوتی می‌زند، دشمن نیست، بلکه بخشی از پیکره‌ی همین ملت است که دل‌نگران ایران است.
پزشکیان تأکید کرد: همه‌ی آنان که در این آب و خاک زندگی می‌کنند، ریشه در همین سرزمین دارند. کسانی که شاید مورد بی‌مهری واقع شدند، همان‌هایی‌اند که در روز خطر از زندان یا از غربت، برای دفاع از ایران برخاستند و علیه دشمنان این خاک قلم زدند. وقتی بپذیریم که هر ایرانی، فارغ از اندیشه‌اش، دل در گرو خاک وطن دارد، گفتگو آسان‌تر می‌شود و راه عدالت هموارتر.
رئیس‌جمهور توضیح داد: گفت‌وگو یعنی هر کس بخشی از حقیقت را بیان کند و دیگری نیز بخش دیگر را؛ هیچ‌کس صاحب تمام واقعیت نیست. دعوا زمانی شکل می‌گیرد که تنها یک زاویه دیده شده باشد. آنکه از یک سمت به مسئله نگاه می‌کند، ممکن است چوب و دیوار ببیند و دیگری از سوی دیگر نقش و تصویر. اگر همه از دو سو بنگرند، نگاه‌ها یکی می‌شود.
پزشکیان یادآور شد: همان‌گونه که مولوی در داستان فیل گفت، هرکس در تاریکی دست بر بخشی از فیل نهاد، همان را شناخت و همان را روایت کرد. همه درست گفتند، چون هرکس آنچه را لمس کرده بود بیان کرد. اگر هر دیدگاه در کنار دیگری قرار گیرد، تصویر کامل حاصل می‌شود. تفاوت دیدگاه‌ها وقتی شنیده شود، حقیقت روشن‌تر جلوه می‌کند و جامعه به فهمی عمیق‌تر از عدالت دست می‌یابد.
رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به تجربه‌ای دیداری گفت: در جایی که به شکل نمایشگاه طراحی شده بود، فضایی نوری ساخته بودند که با تغییر میزان تابش، چهره‌ی جهان در برابر نگاه عوض می‌شد. وقتی نور بر آن فضا می‌تابید، کسی که نگاه می‌کرد، نیروی انسانی و چشمه و حیوانات را درهم می‌دید، اما در لحظه‌ای که آن نور تغییر می‌کرد، همان تصویر دگرگون می‌شد و بخش‌هایی از آن حذف می‌گردید و چیزهای تازه‌ای آشکار می‌شدند.
پزشکیان توضیح داد: این تجربه نشان داد آنچه دیده می‌شود، همه‌ی حقیقت نیست، زیرا آنکه در هر لحظه نگاه می‌کند، تنها بخشی از واقعیت را از زاویه‌ی خاص خود می‌بیند. به همین سبب باید از داوری دوگانه پرهیز کرد و نگفت آنچه ما می‌بینیم حق مطلق است و نگاه دیگران باطل.
رئیس‌جمهور در شرح دیدگاه خود افزود: در حکومتی که بر پایه قانون بنا شده، کسی که قانون را اصل می‌داند، باید آن را بدون وابستگی جناحی اجرا کند. جوانی که در این نشست سخن گفت، یادآور شد در حکومت‌های مردم‌سالار، مجریان اداره باید تابع قانون باشند و هرکس که توان اجرای درست ندارد، باید کنار برود، فرقی ندارد از چه جناحی باشد.
پزشکیان گفت: کسی شایسته‌ی مسئولیت است که تجربه و مهارت و علم بیشتری داشته باشد. وقتی معیار را تجربه و سابقه و علم قرار دهیم، همان معنا آشکار می‌شود که خداوند فرمود، اگر میان مردم داوری کردید، به عدالت داوری کنید. وقتی این آیه را جدی بگیریم، درمی‌یابیم عدالت باید پایه‌ی همه‌ی رفتارهای مدیریتی باشد، نه وابستگی به گروه یا حزب.
رئیس جمهور در توضیح مشکل اصلی مدیریت کشور اظهار داشت: یکی از گرفتاری‌های اساسی این بوده که کار را به اهل‌ش نسپرده‌ایم بلکه به جناح‌ها و دسته‌ها داده‌ایم. کسانی که امروز پشت تریبون از مشکل مدیریت سخن می‌گویند، باید بپرسند آیا مدیرانی که خودشان منصوب کرده‌اند، آموزش دیده بودند؟ چه رزومه‌ای داشتند؟ چه دستاوردی برای ملت آورده‌اند؟ آنکه با انصاف نگاه کند، درمی‌یابد بسیاری از مشکلات امروز زاییده‌ی همان تصمیم‌هایی است که بر پایه‌ی تعلقات سیاسی گرفته شده‌اند نه شایستگی.
پزشکیان گفت: هیچ کس نباید تصور کند کارها بی‌نقص انجام شده است. کسی که چنین تصوری دارد، راه اصلاح را بسته است. اشتباه در مسیر هر کار انسانی وجود دارد، اما اصلاح نیازمند زمان و صبوری است. وقتی نقدها بیان می‌شود باید پذیرفت که ایرادها هست، زیرا کسی که انتقاد را می‌پذیرد، همان کسی است که به سمت درست حرکت می‌کند.
رئیس جمهور ادامه داد: تغییر رفتارها به گذشت زمان نیاز دارد و هیچ اصلاحی یک‌روزه اتفاق نمی‌افتد. آنکه می‌پندارد باید هیچ نقصی دیده نشود، در حقیقت از واقعیت فاصله گرفته است.
پزشکیان با تاکید بر اینکه باید تلاش‌های همه افراد فارغ از جناح‌بندی مورد تقدیر قرار بگیرد، گفت: اگر در جایی استاندار درست عمل کرده یا امام‌جمعه برای وحدت کوشیده، باید آن را دید، زیرا همین نشانه‌های جزئی درست‌کاری، نشان از سلامت در نظام اجتماعی دارد. وقتی کسی به جای نفی مطلق، خوبی‌ها و ضعف‌ها را با هم ببیند، به فهم عمیق‌تر از جامعه می‌رسد.
رئیس جمهور اظهار داشت: باید پذیرفت نقص وجود دارد، اما در کنار آن نیروهایی هستند که درست عمل می‌کنند و امید را زنده نگه می‌دارند. وفاق ملی از همین پذیرش آغاز می‌شود؛ از جایی که مردم بدانند هیچ‌کس کامل نیست، اما همه می‌توانند در کنار هم مسیر اصلاح را ادامه دهند و با انصاف و احترام، کشور را بسازند.
پزشکیان در ادامه سخنان خود به مسئله‌ای بنیادین از نگاه پزشکی اشاره کرد و گفت: در علم طب هر هفته جلسه‌ای با عنوان مرگ و عارضه برگزار می‌شود تا بررسی کنند چرا بیماری جان داده یا عارضه‌ای پیش آمده است.
رئیس‌جمهور توضیح داد: این جلسات برای یافتن مقصر نیست، برای یافتن مشکل است. آنکه اهل درمان است، می‌داند انسان جایزالخطاست؛ اشتباه می‌کند، اما میان آنکه از روی عمد خطا می‌کند و آنکه ناآگاهانه دچار اشتباه می‌شود، تفاوت وجود دارد. پزشکی که فهمیده باید خطاهایش را بازنگری کند، در چنین جلساتی می‌نشیند تا بداند چه چیزی را باید می‌دید و ندیده است.
پزشکیان گفت: در پزشکی کسی را به سبب خطا از طبابت محروم نمی‌کنند، بلکه یادآور می‌شوند اشتباهی رخ داده تا دوباره تکرار نشود؛ آنکه می‌خواهد یاد بگیرد، باید بماند و اصلاح کند، نه اینکه کنار گذاشته شود.
رئیس جمهور افزود: در مدیریت، برخلاف پزشکی، بیشتر دنبال مقصر می‌گردیم تا دنبال مشکل. هر بار کسی را برمی‌داریم و دیگری را می‌گذاریم، اما مسئله پابرجاست، چون عیب در ساختار اصلاح نشده است.
پزشکیان یادآور شد: 47 سال است که تغییر چهره‌ها، مشکل را حل نکرده و هر بار فقط نام‌ها عوض شده‌اند. آنکه اندکی دقت کند درمی‌یابد اگر ایراد ریشه‌ی برطرف نشود، با تغییر اشخاص نیز همان عارضه بازمی‌گردد، چون بیماری در مدیریت ما، تغییر آدم‌هاست نه اصلاح مسیر.
رئیس جمهور در ادامه گفت: کسی که شجاعت دارد بپذیرد اشتباه کرده، گام اول را به سمت صداقت برداشته است. نباید از اعتراف به خطا ترسید. در جلسه مجلس، گفته شد ما مقصریم، دیگران گفتند شما مقصرید و ما هم گفتیم بله، همه مقصریم. آنکه تقوا دارد خود را سرزنش می‌کند نه دیگری را، چون قرآن فرموده جامعه‌ای که در آن تقوای درست برقرار باشد، هرگز نابود نمی‌شود. باید اختلافات را با گفتگو و اصلاح ذات بین، حل کرد نه با ملامت و نزاع.
پزشکیان توضیح داد: اگر هرکس به جای مجادله، از اشتباه خویش توبه کند و دست از سرزنش دیگران بردارد، راه اصلاح هموار می‌شود.
رئیس جمهور گفت: آدمی که ضعف خود را می‌بیند، همان کسی است که به رشد نزدیک شده است. اگر هر کس تقصیر خود را کم کند و به دیگری در رفع خطا یاری رساند، خدمت صادقانه شکل می‌گیرد. دعواها بر سر قدرت، حاصل نفس است نه خرد. آنکه باور دارد می‌تواند مشکلات مردم را حل کند، باید پیش برود و عمل کند، نه برای گرفتن جایگاه بلکه برای خدمت.
پزشکیان با اشاره به اینکه ساختار دولت فربه و تورم‌زاست، افزود: ساختار بزرگ دولتی و استخدام‌های بی‌قاعده سبب تورم و کسری بودجه شده است. مجلس نیز بودجه‌ای را تصویب می‌کند که اصلاً منابع آن وجود ندارد، سپس در برابر مردم گلایه می‌کند که دولت اجرا نکرده، در حالی‌که پولی برای اجرا نبوده است.
رئیس جمهور یادآور شد: پروژه‌هایی که بدون پشتوانه مالی کلنگ زده شده‌اند، اکنون بر خاک مانده‌اند و ضرر آن را ملت می‌پردازد. 7 هزار همت پروژه روی زمین مانده، چون بدون تأمین مالی آغاز شده است. من در مجلس مقصر بودم، در دانشگاه مقصر بودم و امروز در مقام ریاست‌جمهوری نیز مسئولم. آنکه مسئولیت می‌پذیرد باید از تکرار خطا جلوگیری کند. همان‌گونه که در پزشکی هر هفته ارزیابی می‌شود چرا عارضه رخ داد، در مدیریت نیز باید نشست و بررسی کرد چرا تصمیمی نتیجه نداده تا دوباره تکرار نشود.
پزشکیان با بیان اینکه قصد خدمت دارد نه کسب قدرت و شهرت، ادامه داد: انسان وقتی از تعریف دیگران دچار تردید می‌شود، باید بداند چیزی در درونش تغییر نکرده، فقط مسئولیت سنگین‌تر شده است. بار خدمت بر دوش من زیاد شده و بسیاری شب‌ها خواب از چشمانم می‌رود که چگونه باید مشکلات مردم را حل کنم. هیچ مسلمانی نباید بپذیرد کشور در رنج باشد و اهل خدمت سکوت کنند.
رئیس جمهور تأکید کرد: راه چاره در دعوا نیست. باید بیاییم بنشینیم و بدون ملامت، مشکلات را حل کنیم؛ هرکس مقصر است، بگوید و کنار برود تا کار درست پیش رود. اگر کسی بتواند مشکلی را حل کند، دستش را می‌بوسیم، اما باید عمل دید نه ادعا. آنکه کنار گود نشسته و ایراد می‌گیرد، باید بپرسد چرا خودش تا امروز کاری نکرده است.
دکتر پزشکیان در پایان گفت: همه‌ی حوزه‌ها از آب و برق تا محیط زیست گرفتارند، چون فقط محکوم کرده‌ایم نه حل مشکل؛ باید مانند دو برادر با هم بنشینیم، اشتباه‌ها را تکرار نکنیم و با هم کار کنیم تا کشور ساخته شود.
رئیس جمهور گفت: اگر دست به دست هم بدهیم، هیچ قدرتی نمی‌تواند ما را از پا بیندازد. من کامل نیستم، نقص دارم، اما تلاش می‌کنم تا جایی که می‌توانم در خدمت مردم باشم، چون ایمان دارم اگر باهم کار کنیم و به باور و اعتقادمان پایبند بمانیم، هیچ مانعی نیست که نتوانیم از آن عبور کنیم.
