نور آبی چیست؟ فواید و مضرات آن
- مجموعه: برای زندگی بهتر
استفاده از نور آبی
نور آبی چیست؟
نور آبی دارای طول موج ۴۵۰ تا ۴۹۵ نانومتر با کوتاه ترین طول موج و بیشترین انرژی است. این نور که به صورتر طبیعی طیفی از نور خورشید را به وجود می آورد، از نمایشگر دستگاه های الکترونیکی، لامپ های LED و فلوروسنت (لامپ های کم مصرف پیچی) هم تولید می شود.
هر چند که روبرو شدن با آن در طول روز موثر بوده و سبب بهتر شدن عملکردهای شناختی مثل توجه، هوشیاری و سرعت عکس العمل می شود، ولی روبرو شدن با آن در طول شب می تواند الگوی خواب و چرخه شبانه روزی بدن را دچار اختلال کند و باعث انواع بیماری های جسمانی و روانی شود.
بدن انسان یک ساعت داخلی دارد که ریتم شبانه روزی - چرخه بیولوژیکی 24 ساعته که بر خیلی از عملکردهای داخلی بدن اثرگذار است - را منظم می کند.
از همه مهمتر، ساعت داخلی بدن معین می کند که چه زمان به خواب رفته و چه زمان بیدار شوید.
با این وجود، ریتم شبانه روزی شما احتیاج به سیگنال هایی از محیط بیرونی - مهمتر از همه نور روز و تاریکی - برای تنظیم خود است.
نور آبی سنسورهای داخل چشم های شما را برای فرستادن علامت هایی به ساعت داخلی مغز تحریک می کند.
فراموش نکنید که نور خورشید و نور سفید دارای ترکیبی از طول موج های گوناگون هستند که هر یک دارای مقدار قابل توجهی نور آبی هستند.
گرفتن نور آبی، به خصوص از خورشید در طول روز به شما در حفظ هوشیاری کمک می کند، در شرایطی که کارکرد و خلق و خو را هم بهتر می کند.
دستگاه های نور درمانی امکان دارد به درمان افسردگی کمک کنند و لامپ های آبی نشان داده اند که خستگی را کم کرده و خلق و خو، کارکرد و خواب کارمندان اداره را بهتر می کند.
با این وجود، لامپ های جدید و دستگاه های الکترونیکی، به خصوص نمایشگر رایانه ها هم مقدارهای بسیار از نور آبی را تولید می کنند و چنانچه موقع شب در دسترس آنها قرار بگیرید امکان دارد ساعت داخلی بدن شما را مختل کند.
وقتی که هوا تاریک می شود، غده کاجی هورمون ملاتونین ترشح می کند که حس خستگی و به خواب رفتن را در بدن به وجود می آورد.
نور آبی، چه از خورشید یا نمایشگر یک لپ تاپ، در کنترل تولید ملاتونین خیلی اثر گذار است، به همین جهت، کیفیت و کمیت خواب را کم می کند.
بررسی ها سرکوب تولید ملاتونین زمان شب را با مشکلات سلامت گوناگون مانند سندرم متابولیک، چاقی، سرطان و افسردگی ارتباط داده اند.
فواید نور آبی
مطالعات انجام شده به وسیله آنا الکوزی پژوهشگر دانشکده روانشناسی دانشگاه آریزونا نشان داده است، نور آبی با اثر بر روی قشر مغز، میزان هوشیاری، زمان واکنش و حتی خُلق شخص را بهتر میکند. چنانچه فردی نیم ساعت در جلو نور آبی قرار بگیرد، اثرش تا چهل دقیقه پس از آن خواهد ماند. پس میتوانیم به منظور زیاد کردن هوشیاری پیش از مصاحبههای شغلی یا انجام دادن کارهایی با توجه و سرعت بالا از آن استفاده کنیم. به همین علت، این اواخر نور آبی در زمان هایی که نور خورشید به طور طبیعی وجود ندارد مثل ایستگاههای فضایی و حتی کابین خلبان به کار برده می شود.
مضرات نور آبی
قرار گرفتن در جلو نور پس ازغروب آفتاب، ساعت بیولوژیک بدن را در شرایط بدی قرار میدهد. نور شبانه ترشح ملاتونین (هورمونی که ریتم شبانه روزی تحت تاثیر آن است) در مغز را نابود می کند و در این میان نور آبی با انرژی بالای خود، ملاتونین را با قدرت بیشتری از بین برده، و چرخه خواب را تا دو ساعت عقب می اندازد.
هر چند به صورت دقیق معلوم نیست ولی مشاهدات تجربی محققان دانشگاه هاروارد نشان داد که، کمتر شدن سطح ملاتونین در دراز مدت در ابتلاء به بیماریهایی نظیر چاقی، دیابت، سرطان در رابطه است. بنابراین کارگرانی که در شیف شب کار می کنند و در جلو نور هستند، بیشتر از دیگر اشخاص در معرض مبتلا شدن به این بیماریها هستند.
از سویی چون عدسی و قرنیه چشم انسان همه نور آبی را می گذراند و به شبکیه چشم میرساند، خطر ابتلاء به بیماریهای چشم مانند، تخریب لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا و خستگی دیجیتالی چشم، وجود دارد.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته