با روشهای شرعی سرمایهگذاری بیشتر آشنا شوید
- مجموعه: برای زندگی بهتر
سرمايهگذاری از اساسیترين مباحث اقتصادی است. بدون آن، توليد شكل نمیگيرد و ثروت تحقق نمیيابد. عدالت و توزيع مناسب ثروت، زمانی معنا میدهند كه ثروت ايجاد شده باشد. توليد ثروت با انجام سرمايهگذاری اتفاق میافتد و سرمايه نقدی با پسانداز، قرضگرفتن و مشاركت صاحبان سرمايه در امر توليد تحقق میيابد.
شکی نیست که اسلام برای همه وجوه زندگی قوانینی دارد. وجود اقتصاد اسلامی مؤید این مطلب است که در حوزه اقتصاد، معیشت و تأمین رفاه هم روشهای خاصی موجود است که باید به آنها پرداخته شود. بانکداری اسلامی و عقود اسلامی از آن دسته اند.
بانکداری اسلامی نوعی بانکداری یا فعالیت بانکی است که با احکام اسلام همخوانی دارد و در قالب اقتصاد اسلامی تعریف میشود. بانک نهادی حقوقی است که عملیاتهای پولی، مالی و اعتباری را بر عهده دارد. حال اگر بخواهیم این خدمات و فعالیتها را طبق قوانین اسلام مدیریت و اجرا کنیم، «بانکداری اسلامی» پدید میآید.
در بینش اسلامی، دریافت و پرداخت بهره تحریم شده است؛ بنابراین عملیات بانکداری و مالی باید بدون بهره انجام شود. اسلام روشهایی را برای جایگزین کردن بهره و نهادهای اقتصادی مبتنی بر آن پیشنهاد میکند که از آن جمله میتوان به عقود اسلامی بهعنوان ابزاری کارآمد اشاره کرد.
به طورکلی عقود اسلامی در نظام بانکی به چهار گروه تقسیم میشوند که عبارتند از:
• قرضالحسنه
• عقود مبادلهای (فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک، سلف، خرید دین، جعاله، ضمان)
• عقود مشارکتی (مشارکت مدنی، مشارکت حقوقی، مضاربه، مزارعه، مساقات)
• سرمایهگذاری مستقیم
علاوه بر اینها باید این نکته را مدنظر قرار دهید، معمولاً افرادی كه درصدد به جريان انداختن سرمايه خود هستند طالب سود میباشند و اين امر مورد تأييد شريعت هم قرار گرفته است. بر همین اساس، همزمان با گسترش بازارهای مالی اسلامی، طیف وسیعی از ابزارهای مالی منطبق با قوانین و مقررات اسلامی نیز طراحی شد که یکی از رایجترین آنها، صکوک (Sukuk) نام دارد.
از آنجا که اوراق قرضه مبتنی بر قرض با بهره است، از دیدگاه اسلام ربا محسوب شده و حرام است؛ لذا در کشورهای اسلامی نمیتوان از این اوراق جهت تأمین مالی استفاده کرد. برای رفع این مشکل متخصصان مالی ابزار مالی جدید را طراحی نمودند و در نهایت با ایجاد بانکداری اسلامی، ابزارهای مالی اسلامی یا همان صکوک ایجاد گردید.
صکوک، نوعی از اوراق بهادار اسلامی است که ابزاری مناسب به عنوان جایگزین اوراق قرضه محسوب میشود. این اوراق با درگیر کردن یک دارایی مشخص فیزیکی و به میان آوردن قراردادهایی مانند اجاره و مضاربه منطبق با قانون بانکداری بدون ربا است.
بر همین اساس و مطابق با قوانین و مقررات اسلامی در مورد این موضوع باید روشی را برای سرمایهگذاری انتخاب کرد که در مورد شرعی بودن آن شک و شبهه ای وجود نداشته باشد.