آشنایی با دروس ، گرایش و بازارکار رشته علوم و مهندسی آب

مجموعه: معرفی رشته های تحصیلی

رشته علوم و مهندسی آب

رشته علوم و مهندسی آب معرفی گرایش ها، دروس، درآمد و بازارکار 

رشته ی علوم و مهندسی آب، رشته ای میان رشته ای است که در سال 1391 معرفی شد. در این سال، وزارت علوم بعد از یک بازنگری کلی، رشته های آب، کشاورزی – آب و عمران – آب را از لیست رشته های تحصیلی حذف و رشته ی جدیدی به نام رشته علوم و مهندسی آب، معرفی نمود که دارای درس های بازنگری شده است.

با توجه به افزایش خشکسالی ها، توسعه ی صنایع، کمبود منابع آب شیرین قابل دسترس که در معرض انواع آلودگی های میکروبی و شیمیایی هستند و همچنین افزایش روز افزون جمعیت، این رشته یکی از مهم ترین رشته های حال حاضر دنیا است که درسطح جهان، بسیار مورد توجه می باشد. در حال حاضر، آلاینده های زیادی در دنیا وجود دارد که از طریق فاضلاب های شهری، زهکشی های کشاورزی و فاضلاب های صنعتی از مهم ترین تهدیدهای منابع حیاتی انسان بشمار می روند.

این تهدید و معضل، رفته رفته به قدری جدی می شود که در برخی از کشورها، دسترسی به منابع آب کافی و مناسب به یک بحران جدی تبدیل می شود. بحران آب یک معضل و تهدید جدی در جهان است و طبیعتا کشور ما هم از این قاعده مستثنی نمی باشد. در کشور ما دلایل مختلفی به این بحران، دامن می زنند که مهم ترین آن ها رشد جمعیت، کشاورزی کم بازده، مدیریت غیر اصولی ناکارآمد و تغییرات اقلیمی شدید می باشند.

آشنایی با رشته علوم و مهندسی آب

رشته علوم و مهندسی آب مناسب چه افرادی است؟

یکی از مهم ترین ویژگی های این رشته این است که طیف گسترده ای از علوم و دانش های مرتبط با آب، در این رشته وجود دارد. با توجه به این ویژگی، این رشته مناسب افرادی است که علاقه مند به مسائل مربوط در زمینه های آب هستند. این رشته یک رشته ی میان رشته ای Interdisciplinary و دارای انعطاف پذیری بالایی است. 

میان رشته ای بودن این رشته سبب می شود که با سایر رشته های دانشگاهی، تعامل خوبی داشته باشد. از طرف دیگر، گسترده بودن این رشته سبب می شود که دانشجویان آن، درس هایی مربوط به سایر رشته ها مثل فناوری اطلاعات، مهندسی کشاورزی اعم از زراعت، باغبانی و گیاه پزشکی، اقتصاد، جغرافیا، مهندسی صنایع، مهندسی محیط زیست و ... را سپری کنند.

با توجه مشکلات و معضلات ناشی از کمبود آب، تمام کشورها نیازمند متخصصین متعهد و کاربلد در حوزه ی علوم و مهندسی آب هستند که بتوانند با استفاده از دانش و تجربیات خود، به بالا بردن راندمان منابع آبی و توسعه ی اقتصادی کشور کمک کنند. هدف از ارائه ی این رشته ی تحصیلی، تربیت کارشناسانی است که علاوه بر اینکه مسئولیت های رشته آبیاری و امور آبی را بر عهده می گیرند بتوانند خدماتی در خصوص برنامه ریزی و آموزش علوم آبیاری و زهکشی ارائه دهند.

معرفی رشته علوم و مهندسی آب

پرکاربردترین درس های دوره دبیرستان برای رشته علوم و مهندسی آب 

اگر علاقه مند تحصیل در این رشته هستید باید در دروس زیر در دوره ی دبیرستان یا همان متوسطه ی دوم، مسلط باشید:

• ریاضی: مباحث مشتق و کاربرد مشتق در این رشته بسیار کاربرد دارند پس حتما تسلط کامل داشته باشید. این مباحث در مسائلی همچون، بهینه ‌سازی شبکه ‌های انتقال آب و برآورد کردن پروژه ها بسیار کاربرد دارند.

• فیزیک: این درس هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم در این رشته کاربرد دارد. فیزیک 1 از درس های علوم پایه ی این رشته می باشد. علاوه بر این در درس های دیگری همچون، مهندسی پی، استاتیک، مقاومت مصالح، سازه‌های بتن مسلح 1، مهندسی سد و مکانیک سیالات و مهندسی خاک کاربرد دارد.

• شیمی: مهم ترین کلمه ی مهندسی آب، آب است پس اولین چیزی که باید در مورد آن بدانید فرمول شیمیایی آب و مباحث پیرامون آن است. برای آشنایی با این مطالب باید درک درستی از شیمی داشته باشید. از جمله درس های این رشته که به طور مستقیم و غیر مستقیم به شیمی مربوط می شوند شامل شیمی عمومی، کیفیت آب، آلودگی آب و خاک، اصول مهندسی تصفیه آب و فاضلاب و مهندسی محیط زیست می باشد.

• جغرافیا: از دیگر دروس مهم رشته ی مهندسی آب است چرا که در دروسی همچون نقشه برداری، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای و سامانه ی اطلاعات جغرافیایی مربوط می باشد.

رشته علوم و مهندسی آب چیست؟

گرایش های رشته مهندسی آب برای ادامه تحصیل

اگر موفق شدید در مقطع کارشناسی این رشته، فارغ التحصیل شوید و می خواهید آن را در مقاطع بالاتر، ادامه دهید می توانید گرایش های زیر را انتخاب کنید:

• سازه های آبی

• آبیاری و زهکشی

• منابع آب

• هواشناسی کشاورزی

• هیدروانفورماتیک

• رودخانه و اکوسیستم های آبی

• مدیریت و برنامه ریزی منابع آب

• آثار و سازه های تاریخی آب

در حال حاضر، در داخل کشور، امکان تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای این رشته این امکانپذیر است که در هر دو مقطع، دارای 8 گرایش ذکر شده می باشند.

مهم ترین دروس دانشگاهی رشته علوم و مهندسی آب

مهم ترین درس های این رشته عبارتند از:

مکانیک سیالات، مکانیک خاک، هیدرولیک مجاری روباز، برنامه نویسی رایانه ای، نقشه برداری، مبانی و روش های آبیاری، هیدرولوژی مهندسی، کیفیت آب، اقتصاد مهندسی، متره و برآورد پروژه های آبی، طراحی سامانه های آبیاری سطحی، رابطه آب و خاک و گیاه، هوا و اقلیم شناسی، حفاظت آب و خاک، آب های زیرزمینی، آمار و احتمالات مهندسی و مبانی زهکشی

آینده ی شغلی فارغ التحصیلان مهندسی آب

همان طور که اشاره نمودیم این رشته، بسیار گسترده است و با سایر رشته ها مرتبط می باشد. طبیعتا این گسترده بودن و ارتباط وسیع آن با سایر رشته ها سبب می شود موقعیت های شغلی زیادی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود داشته باشد که از جمله ی آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• وزارت جهاد کشاورزی

• امور آب سازمان ¬های آب منطقه ¬ای وزارت نیرو

• شرکت های پیمانکاری خصوصی

• مهندسین مشاور آب و خاک

• واحد آب وزارت جهاد کشاورزی

• وزارت نیرو شامل شرکت های آب منطقه ای، شرکت های آب و فاضلاب شهری و روستایی

• شیلات

علاوه بر این، فارغ التحصیلان این رشته می توانند با توجه به واحدهایی که گذرانده اند در زمینه های نقشه برداری، محاسبه ی آب های روان و سیل های ناشی از بارندگی، حفاظت از آب و خاک در برابر فرسایش، استفاده از زمین های شور و قلیایی برای کشاورزی، طراحی سیستم های فاضلاب شهری و ... مشغول به کار شوند.

از دیگر فعالیت های این رشته می توان به برنامه ریزی و امور اجرایی پروژه های مربوط به آبیاری و زهکشی، تدریس نمودن در دبیرستان های کشاورزی و کار کردن در آزمایشگاه های آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی اشاره کرد.

گردآوری : معرفی علمی بیتوته