تاریخچه جنگ جهانی اول+تصاویر جنگ جهانی اول
- مجموعه: مناسبتها در ایران و جهان
در جنگ جهانی اول برای نخستین بار از سلاحهای شیمیایی استفاده شد
در مورد جنگ جهانی اول چه می دانید؟
جنگ جهانی اول
جنگ جهانی اول (اوت ۱۹۱۴ - نوامبر ۱۹۱۸)، نخستین نزاع بزرگ بین المللی در قرن بیستم به شمار می رود. در ماه اوت 1914 م جنگ عظیمی در اروپا بین آلمان، رهبر دول محور، و نیروهای متفقین به رهبری فرانسه و بریتانیا درگرفت. هیچ یک از دو طرف نتوانستند به پیروزی کامل دست یابند و جنگ جهانی اول تا چهار سال بطول انجامید. پیش از پیروزی متفقین در نوامبر 1918 حدود 10 میلیون نفر کشته شدند.
نیروهای متحد و نیروهای مرکزی در جنگ جهانی اول
طی جنگ جهانی اول، نیروهای متحد- بریتانیا، فرانسه، صربستان و امپراتوری روسیه که بعدها ایتالیا، یونان، پرتغال، رومانی و ایالات متحده هم به آنها پیوستند با نیروهای مرکزی، یعنی آلمان و اتریش- مجارستان (که بعدها ترکیه عثمانی و بلغارستان هم به آنها ملحق شدند) جنگیدند.
دلایل شروع جنگ جهانی اول
جنگ جهانی اول یک نبرد جهانی بود که از سال ۱۹۱۴ آغاز شد
از دلایل آغاز جنگ جهانی اول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- رقابت اتریش و روسیه در بالکان یکی از علل آغاز جنگ جهانی اول می باشد.
2- از دیگر دلایل شروع جنگ جهانی اول، اختلاف بین فرانسه و آلمان از سال ۱۸۷۰ دربارهٔ آلزاس ولرن می باشد.
3- علل دیگر آغاز جنگ جهانی اول، رقابت اقتصادی و دریایی بین آلمان و انگلیس است.
اما بهانهٔ اصلی شروع جنگ جهانی اول این بود که آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد امپراتوری اتریش - مجارستان به دست یک ناسیونالیست صرب به نام پرنزیب در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ در سارایوو بوسنی به قتل رسید و اتریش ادعا کرد صربستان در این کار دخالت داشته و تقاضا نمود تحقیقاتی با شرکت نمایندگان اتریش صورت پذیرد که دولت صربستان تحقیقات را قبول نمود ولی با حضور نمایندگان خارجی مخالفت کرد.
دولت اتریش به صربستان اعلان جنگ داد و روسیه بسیج عمومی اعلام کرد و آلمان هم به حمایت از اتریش به روسیه و فرانسه اعلان جنگ داد. قوای آلمان به بلژیک حمله کرد و این اقدام یعنی حمله به یک کشور بیطرف موجب دخالت انگلیس در جنگ شد.
جنگ جهانی اول چگونه اتفاق افتاد؟
رقابت اتریش و روسیه در بالکان یکی از علل آغاز جنگ جهانی اول می باشد
در روز 28 ژوييه سال 1914 ميلادي امپراتوري اتريش - مجارستان به كشور صربستان اعلان جنگ داد، جنگي كه جنگ بزرگ نام گرفت و به جنگ جهانی اول تبديل شد. در فرداي آن روز روسيه به امپراتوري اتريش - مجارستان اعلان جنگ داده و امپراتوري آلمان فورا به روسيه هشداري مي دهد اگر اعلان جنگ را پس نگيرد، آلمان به نوبه خود وارد جنگ خواهد شد.
روسيه تزاري پيشنهاد آلمان را رد مي كند و آلمان نيز به نوبه خود در روز اول اوت به روسيه اعلان جنگ مي دهد. فرانسه در همان روز اعلام بسيج عمومي مي كند و در روز 3 اوت سال 1914 ميلادي امپراتور آلمان، گيوم دوم به فرانسه اعلان جنگ داده و نيروهاي ارتش آلمان وارد خاك بلژيك مي شوند. امپراتوري بريتانيا در روز 4 اوت به آلمان اوليتماتوم مي دهد كه بي طرفي بلژيك را رعايت كند.
آلمان اولتيماتوم بريتانيا را رد كرده و در همان روز بريتانيا به نوبه خود به آلمان اعلان جنگ مي دهد. سپس فرانسه و بريتانيا به ترتيب در روزهاي 11 و 12 اوت به امپراتوري اتريش - مجارستان اعلان جنگ مي دهند. ظرف 2 هفته آتش جنگ بخش اعظم اروپا را فرا مي گيرد.
جنگ جهاني اول ناشي از رقابت هايي بود كه از 50 سال پيش از آغاز اين جنگ، قاره اروپا را از هم پاشيده بودند. رقابت هاي سرزميني و استعماري موجب شدند تا كشورهاي اروپايي در مقابل يكديگر در جنگ جهانی اول صف آرايي كنند.
جنگ جهانی اول چهار سال به طول انجامید
قتل آرشيدوك فرديناند وليعهد امپراتوري اتريش - مجارستان و همسرش در شهر سارايوو به دست يك صرب در روز 28 ژوئن سال 1914 ميلادي بهانه آغازين جنگ جهانی اول بود. امپراتوري هاي اروپاي مركزي، آلمان، اتريش - مجارستان و عثماني به همراه بلغارستان در مقابل امپراتوري روسيه، امپراتوري بريتانيا و جمهوري فرانسه به همراه ايتاليا قرار مي گيرند.
با ورود ژاپن به جنگ و به ويژه ايالات متحده در سال 1917 ميلادي جنگ واقعا ابعاد جهاني مي يابد. تصور يك جنگ كوتاه مدت از همان پاييز سال 1914 ميلادي با ناكامي تهاجم هاي بزرگ در جبهه هاي غربي و شرقي رنگ مي بازد. در مجموع 35 كشور جهان درگير جنگ جهانی اول، اين جنگ خانمانسوز و بي رحمانه مي شوند. جنگ جهانی اول يك جنگ مدرن با استفاده از سلاح هاي جديد مرگبار، تاكتيك هاي نوين جنگي بود كه دادن تلفات در آن براي طرفين اهميتي نداشت، بلكه هدف فقط شكست دشمن بود. در جنگ جهانی اول قاره اروپا به آتش و خون كشيده مي شود. دامنه جنگ حتي به مستعمرات به ويژه در آفريقا نيز گسترش مي يابد. با ورود ژاپن و آمريكا به صحنه نبرد، جنگ ابعادي واقعا جهانی پيدا مي كند.
پس از 4 سال جنگ بي رحمانه سرانجام در روز 11 نوامبر سال 1918 ميلادي با تسليم آلمان جنگ جهانی اول خاتمه مي يابد. در پايان جنگ جهانی اول نقشه اروپا كاملا دگرگون مي شود.
تلفات جنگ جهانی اول
در جنگ جهانی اول حدود 21 میلیون نفر زخمی شدند
جنگ جهانی اول یکی از ویرانگرترین جنگ های تاریخ مدرن است. تقریباً 10 میلیون سرباز در جنگ جهانی اول جان سپردند. رقمی که بسیار بیشتر از تلفات نظامی کل جنگ های صد سال پیش از آن بود. اگرچه آمار دقیق تلفات در جنگ جهانی اول را به دشواری می توان معین کرد، اما حدود 21 میلیون نفر در این جنگ زخمی شدند.
تلفات عظیم در تمام طرفین درگیر در جنگ جهانی اول، تا حدودی در اثر ارائه سلاح های جدید، مانند مسلسل و استفاده از گازهای سمی و همچنین شکست رهبران نظامی در تطیبق دادن تاکتیک های خود با ماهیت جنگی بود که به طرزی فزاینده مکانیزه شده بود.
سیاست نبرد فرسایشی در جنگ جهانی اول بویژه در جبهه غرب، به از دست رفتن جان صدها هزار سرباز انجامید. در 1 ژوئیه 1916، زمانی که سنگین ترین تلفات انسانی طی یک روز صورت پذیرفت، ارتش بریتانیا فقط در سومه بیش از 57 هزار نفر تلفات داد.
در جنگ جهانی اول آلمان و روسیه بیشترین تعداد تلفات انسانی نظامی را متحمل شدند. فرانسه شانزده درصد از نیروهای بسیج شده خود را در جنگ جهانی اول از دست داد که بیشترین میزان تلفات نسبت به تعداد سرباز به کار گرفته شده به شمار می رفت.
حدود 13 میلیون نفر از غیرنظامیان درجنگ جهانی اول جان خود را از دست دادند
اگرچه هیچ یک از مؤسسه های رسمی تعداد دقیق تلفات غیرنظامیان در جنگ جهانی اول را ثبت نکردند، اما محققان می گویند که حدود 13 میلیون نفر از غیرنظامیان به طور مستقیم یا غیرمستقیم در اثر جنگ جهانی اول جان خود را از دست دادند.
میزان تلفات نظامیان و غیرنظامیان در پایان جنگ جهانی اول با شیوع "آنفلوآنزای اسپانیایی" که مهلک ترین اپیدمی آنفلوآنزا در تاریخ به شمار می رود، به شدت افزایش یافت. در اثر جنگ جهانی اول، میلیون ها نفر از خانه هایشان در اروپا و آسیای صغیر آواره یا بی خانمان شدند. تلفات مالی و صنعتی بویژه در فرانسه و بلژیک یعنی جایی که نبردها سنگین تر از سایر نقاط بود فاجعه آمیز بود.
جنگ جهاني اول منجر به نابودي 4 امپراتوري روسيه، آلمان، اتريش - مجارستان و عثماني مي گردد و كشورهاي جديدي از بطن امپراتوري هاي منقرض شده، تاسيس شده و يا دوباره احيا مي شوند.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته
منابع:
ushmm.org
historycal.lxb.ir