روز شکرگزاری چه روزی است؟
- مجموعه: مناسبتها در ایران و جهان
روز شکرگزاری
روز شکرگزاری در آمریکا
روز شکرگزاری یک تعطیلات ملی سالیانه در ایالات متحده آمریکا است که در آخرین پنج شنبه ماه نوامبر برپا می گردد و آمریکایی ها در این روز برای گرامیداشت نعمت هایی که خداوند به آنها بخشیده است با آداب و رسوم خاصی جشن می گیرند.
تاریخچه روز شکرگزاری
در سال 1621 ، استعمارگران پلیموث و بومیان آمریکا وامپانواگ جشن برداشت پاییزه را برگزار كردند كه اکنون به عنوان یكی از نخستین جشن های شکرگزاری در مستعمرات شناخته می شود. بیشتر از دو قرن، روزهای شکرگزاری به وسیله مستعمرات و ایالت های جداگانه جشن گرفته می شد. تنها در سال 1863 ، در اوج جنگ داخلی ، رئیس جمهور آبراهام لینکلن اعلام کرد که یک روز ملی شکرگزاری برپا می شود که هر نوامبر برگزار می گردد. این جشن که در اول ریشه ای مذهبی داشت در زمان جرج واشنگتن، در سال 1789 رسما به عیدی ملی تبدیل شد. رئیس جمهوری آمریکا در نخستین اعلامیه ملی این کشور روز شکرگزاری را در همه این کشور به رسمیت شناخت.
ریشه های باستانی شکرگزاری
جشن شکرگزاری به عنوان یک جشن سالانه برداشت محصول و بخشش آن ، در گروهی از جشنواره ها قرار می گیرد که فرهنگ ها ، قاره ها و هزاره ها را در بر می گیرد. در دوران باستان ، مصری ها ، یونانی ها و رومی ها بعد از برداشت پاییز ، برای تشکر از خدایان خود جشن می گرفتند و به آنها احترام می گذاشتند.
رژه روز شکرگزاری
یکی دیگر از مراسم روز شکرگزاری که طرفداران بسیاری دارد، رژه است، این رژه به طور خیابانی انجام می شود و اغلب سنبلی از شخصیت های محبوب کارتونی مثل میکی موس، تام و جری یا سونیک یا شخصیتهای ورزشی در بین افراد قرار دارد.
این سنبل ها به گونه بالن های معلق و رنگین که از گاز سبک هلیوم پر شده است به چشم می خورند، که به وسیله بندهایی در دست کسانی که در رژه شرکت می کنند هدایت می شوند. بزرگترین و مشهورترین رژه، رژه مِیسی در شهر نیویورک است. مراسم رژه حدود سه ساعتی طول می کشد و پس از آن مسابقات فوتبال امریکایی برگزار می شود.
غذاهای روز شکرگزاری
از آنجاییکه یکی از مهمترین آداب و رسوم روز شکرگزاری، برداشت محصول است، غذاهایی هم که در این شب پخته میشود با این مسئله ارتباط دارد. در حقیقت همین برداشت محصول باعث شده است تا با گذر زمان مراسم شکرگزاری به شبی برای دورهمی و تناول انواع غذاهای خوشمزه تبدیل گردد. و بهترین و پرطرفدارترین غذایی که در این شب سرو میشود، بوقلمون شکم پر است! بوقلمون یکی از غذاهایی است که اغلب در همه فرهنگها مورد استفاده قرار میگیرد. داخل شکم آن به وسیله سبزیجات و انواع مواد غذایی دیگر، متداول ترین و دوست داشتنی ترین غذای مراسم شکرگزاری است.
بوقلمونها به طور آماده یا نیمه آماده در هایپر مارکتها وجود دارد. به همین دلیل میتوانید متناسب با سلیقه خود و اعضاء خانواده تان مبادرت به پخت این غذای خوشمزه کنید. همینطور میتوانید این غذا را از رستورانهایی که بوقلمون میپزند نیز تهیه کنید.
فراموش نکنید افراد بسیاری هستند که بوقلمون را دوست ندارند، پس آن را با غذاهای دیگری مثل خرچنگ یا گوشت آهو جایگزین میکنند.
برگزاری مراسم شکرگزاری در کشورهای مختلف دنیا
آداب و رسوم برگزاری مراسم شکرگزاری در کشورهای گوناگون دنیا مثل هم نیست و هر کدام سنتهای مخصوص خودشان را دارند.
مراسم شکرگزاری در جزیره نورفولک
برپایی جشن شکرگزاری در جزیره دور افتادهای مثل نورفولک که در سواحل شرقی استرالیا وجود دارد، نشان دهنده آن است که قدرت این مراسم چقدر بالا است و در هر گوشه دنیا، جای خود را به خوبی باز کرده است. جزیره نورفولک یکی از آن جاهایی است که برای روز شکرگزاری ارزش بسیاری قائل هستند و همه ساله این روز را جشن میگیرند. شهروندان این جزیره روز تنکس گیوینگ را در فصل صید نهنگها جشن میگیرند.
مردم جزیره نورفولک به جای آنکه آخرین 5 شنبه ماه نوامبر را جشن بگیرند، آخرین چهارشنبه را برای روز شکرگزاری شان انتخاب کردهاند. جشن این مردم با جاهای دیگر دنیا قدری فرق دارد. مثلا آنها در این روز خوراکهایی از مرغ و خوک نوش جان میکنند و رد پایی نیز از کدو تنبل در سفرههایشان هست.
مراسم شکرگزاری در چین
آداب و رسوم چینی همیشه مورد توجه مردم در همه دنیا بوده است و جذابیتهای ویژه خودش را دارد. روز شکرگزاری مردم چین نیز جدا از این نیست و قدری متفاوت از دیگر نقاط دنیا است. خانوادههای چینی 3 روز از ماه ویژه خودشان را برای برپایی جشنهای شکرگزاری دارند که به آن فستیوال ماه نیز میگویند. مراسمهای رنگارنگ و پر از شادی در این 3 روز در خیابانهای شهر برای مردم برپا میشود. مثلا از جمله جشنهای این سه روز میتوان به روشن کردن فانوسها، رقصهای اژدها، کیک ماه و … اشاره کرد.
مراسم شکرگزاری در هلند
هلند یکی دیگر از کشورهایی است که در آن جشن شکرگزاری برگزار میشود. جالب است بدانید برگزاری این مراسم رابطه نزدیکی با ارتباطات این کشور با هلند دارد. در حقیقت نخستین مراسم شکرگزاری در هلند در سال 1621 به وسیله مردمی از این کشور برپا شد که حمایت کننده مستعمرات آمریکا بودهاند. مردم هلند مثل آمریکاییها این روز را در چهارمین پنجشنیه از ماه نوامبر جشن میگیرند. فقط با این فرق که به جای پذیرایی از اعضای خانواده، دورهمی و نوشجان کردن غذا در کنار هم، به کلیساهای غیر فرقهای میروند.
مراسم شکرگزاری در ژاپن
ژاپن یکی از جالبترین ایدهها را در ارتباط با برگزاری مراسم شکرگزاری دارد. در حقیقت پایه و اساس شکرگزاری در بیشتر کشورها برای سپاسگزاری از نعمتها است. این در حالی است که روزی ویژه در ژاپن برای سپاسگزاری از کارگر و کار سخت در نظر گرفته شدهاست. این روز که در 23 نوامبر واقع است، سنتی چند صد ساله در ژاپن است که تاریخچه آن به زمان برداشت برنج بر میگردد.
جشنهایی که در این روز در ژاپن برپا می گردد، به وسیله سازمان کار هدایت میشوند و همه اهداف این مراسمها، ترغیب و تشویق مردم برای همراهی با مسائلی مثل حمایت از حقوق بشر و حفاظت از محیط زیست است.
جشنهای شکرگزاری در برزیل
در دهه 1940 یک سفیر برزیلی در ماه نوامبر به آمریکا سفر کرده بود و در برگشت از این سفر، آداب و رسوم مراسم شکرگزاری را با خود به کشورش برگرداند. پس آشکار است که آداب و رسوم مراسم شکرگزاری در برزیل به سنتهای آمریکاییها خیلی شبیه است. شهروندان برزیلی مراسمشان را با بازدید از کلیسا شروع میکنند و آن را با دورهمیهای دوستانه و خانوادگی و جشنهای عظیم خیابانی به پایان میرسانند.
مراسم شکرگزاری در مالزی
مالزی نیز جزو آن گروه از کشورهایی است که از زیباییهای مراسم شکرگزاری بی استفاده نمانده است. جشن شکرگزاری در این کشور با عنوان Kaamatan شناخته میشود. در این روز از ماه می، مردم کشور مالزی خدا را به علت برنجهایشان سپاسگزاری میکنند و آخرین برداشت برنج را انجام میدهند.
مردم مالزی در این روزهای تعطیلی جشنشان را با یک نوشیدنی تهیه شده از برنج، رقص، مسابقات بوفالو، انواع اجراهای جذاب و برگزاری انواع بازیهای سنتی به آخر میرسانند. به یاد داشته باشید از آنجایی که مالزی یکی از کشورهای بدون ویزا برای ایرانیان محسوب می شود، به آسانی میتوانید در این تعطیلات سفری به این کشور داشته باشید و شما نیز از زیباییهای جشنهای شکرگزاری استفاده کنید.
جشن شکرگزاری در لیبریا
ولی سر منشأ سنت شکرگزاری لیبریا هم از آمریکا بوده است. بردههایی که از ایالات متحده آمریکا در سال 1820 آزاد شده بودند و به کشور خود یعنی لیبریا برگشتند، آداب و رسوم مراسم شکرگزاری را به این کشور آوردند. بیشتر کسانی که در این کشور روز شکرگزاری را جشن میگیرند، مسیحیان هستند. سنتهایی که مردم لیبریا برای جشن گرفتن این روز مهم در نظر گرفتهاند، حراج میوهها، بازدید از کلیساها و آنگاه برگشت به خانههایشان برای برپایی مراسم در کنار افراد خانواده است.
مراسم شکرگزاری در آلمان
آلمان نیز یکی از کشورهایی است که جشن شکرگزاری در آن با قدرت برپا میشود. این جشن در آلمان با نام "Erntedankfest" شناخته میشود که روز یکشنبه اول ماه اکتبر به آن اختصاص دارد. جشن شکرگزاری در آلمان با جشن برداشت همراه است و دورهمیهای خانوادگی اغلب در آن جایی ندارد. جشنهای این روز بیشتر به وسیله کلیساهای پروتستان و کاتولیک برپا میشود و دارای سنتهایی مثل رژه، آتش بازی و رقص هستند.
مراسم شکرگزاری در کانادا
ولی به جز آمریکاییها یکی دیگر از جشنهای شکرگزاری که دارای شهرتی جهانی است، مربوط به کاناداییها است. خیلی از اشخاص اعتقاد دارند شکرگزاری کانادایی دارای قدمت خیلی بیشتری نسبت به آمریکا است، چراکه در سال 1578 به وسیله شهروندان این کشور برپا میشده است. در آن هنگام مردم با الهام گرفتن از اقدامات اروپاییها برای قدردانی از میوههایشان، همین کار را انجام میدادند.
هرچند مراسم شکرگزاری در کانادا نسبت به آمریکا قدیمیتر است، با این وجود سنتهایی از آمریکا به آداب و رسوم شکرگزاری کاناداییها وارد شده است. مثلا در این روز کاناداییها انواع غذاهای مورد علاقه آمریکاییها مانند بوقلمون، کدوتنبل، سیب زمینی شیرین و … را نوش جان میکنند. روز شکرگزاری کاناداییها بر خلاف کشور آمریکا در دومین دوشنبه ماه اکتبر برگزار میشود و تعطیلی رسمی برای همه استانها نمی باشد.
روز شکرگزاری در ایران
در ایران گرامیداشت روز شکرگزاری وجود ندارد ولی به علت مهاجرت بسیاری که در این اواخر از ایران به امریکا و اروپا وجود داشته ، این روز در بعضی خانواده ها گرامیداشته می شود. نباید فراموش کرد که معضل فرار مغزها به علت شرایط نامناسب اقتصادی در ایران بر تغییر فرهنگ مردم سرزمینمان هم اثر داشته است و ورود جشن هایی مانند شکرگزاری قستی از آن است. در ایران روز مخصوصی به عنوان شکرگزاری نام ندارد ولی در طول عید نوروز و بعد از برداشت برنج در مناطقی که برنج کاشته می شود، شکرگزاری وجود دارد.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته