آشنایی با صنایع نمکدان عشایری (تیوری)
- مجموعه: هنرهای دستی و ترسیمی
نمکدان توسط زنان عشایر کهگیلویه و بویراحمد بافته می شود
شاید تا به حال به دست بافته ای به عنوان نمکدان در زندگی عشایری بر نخورده باشید.
نمکدان یا در اصطلاح محلی استان کهگیلویه و بویراحمد تیوری (Tivery) توسط زنان عشایر و با استفاده از نخ های پشمی رنگ شده بافته می شود و شکل آن به صورت یک مستطیل و یک مربع روی هم سوار شده است که اندازه مستطیل بزرگتر و مربع کوچکتر می باشد و از مربع کوچک به عنوان دهانه این نمکدان استفاده می گردد.
اصطلاح محلی نمکدان در استان کهگیلویه و بویراحمد تیوری است
دادن نمک به گوسفندان دلایل خاصی برای خود دارد. ابتدا نمک درشت تهیه می شود و سپس در هاون های چوبی کوبیده می شود و در نمکدان که شبیه نوعی توبره است ریخته شده و برروی سنگ های صاف و تمیز قرار داده می شود تا گوسفندان بتوانند آن را لیس بزنند.
از نمکدان (تیوری) برای خشک شدن نمک استفاده میشود
برای بافت این نمکدان از بافتی شبیه بافت جوال و خورجین استفاده می گردد . رنگ آن متفاوت بوده ولی غالبا در ترکیب رنگ آن از قرمز و نارنجی استفاده می گردد. نمکدان دسته ای دارد که به واسطه آن به تیرک های چوبی سیاه چادر بسته می شود.
نمکدان یا تیوری را با نخ های پشمی و از ترکیب رنگ قرمز و نارنجی می بافند
البته مصرف نمکدان فقط برای نمک دادن به گوسفندان نیست بلکه نگهداری نمک خانه نیز توسط همین نمکدان که از ارتفاع آویزان می شود صورت می گیرد و جنس آن به خشک شدن نمک داخل آن کمک می کند. نمکدانها اندازه های مختلفی دارند که از دو تا 10 کیلو نمک را در خود جای می دهد.
منبع : negahmedia.ir