4 مشکل والدين با نوجوانان
- مجموعه: رفتار از کودکی تا نوجوانی
اگر دختر يا پسر 15-14 ساله اي در خانه داريد، حتما ميدانيد در مورد چه ميخواهم صحبت کنم. عيد که از راه ميرسد برعکس همه خانوادهها که خوشحالند، پدر و مادر نوجوانها عزا ميگيرند...
مدام در خانه جروبحث وجود دارد که همراه شما خانه فلاني نميآيم يا نميخواهم با شما مسافرت کنم، دوست دارم در خانه باشم يا با دوستانم به گردش بروم و... اما از نظر خيلي از والدين تنها گذاشتن نوجوان کار درست و آساني نيست. آنها ميگويند اگر اجازه بدهيم با دوستانش مسافرت کند يا به گردش برود، مدام بايد به اين فکر کنيم که با کدام دوست و کجاست. اگر در خانه بماند بايد به فکر اينترنت و شبکههاي اجتماعي و دردسرها و خطرهاي مربوط به آن باشيم.
کودکان بهتدريج بزرگ ميشوند و به دنبال استقلال و آزادي ميگردند اما در مقابل، والدين هر روز نگرانتر ميشوند و در حالي که ميخواهند فرزندشان را زير نظر داشته باشند حس ميکنند نوجوان آنها را پس ميزند و هر روز از آنها دورتر ميشود. اين پسزدگي در هر خانواده با توجه به سطح فرهنگي و اجتماعي خود را به يک شکل نشان ميدهد. بيتوجهي و حرفناشنوي از والدين، دعوا و بحث کردن يا گوشهگيرشدن همگي از جمله نشانههاي ورود کودک به نوجواني است. نوجوانان معمولا براي رسيدن به استقلال و اثبات تواناييهاي خود خواستههايي دارند که گاه
مورد پسند خانواده نيست و پدر و مادرها نميتوانند آنها را بپذيرند يا نميدانند با وجود خطرهاي موجود، چطور آنها را حل کنند.
مشکل اول: فرزندمان همراه ما به مهماني و مسافرت نميآيد
خيلي از والدين از اين موضوع شکايت دارند که فرزندشان از 11 سالگي به بعد تمايل چنداني به شرکت در مهمانيهاي خانوادگي از خود نشان نميدهد يا نسبت به مسافرتهاي دستهجمعي با خانواده بيعلاقه است و مدام بهانه ميگيرد که ميخواهد با دوستانش باشد يا تنها در خانه بماند. اين مساله بسياري از والدين را نگران ميکند زيرا در چينن شرايطي آنها نميدانند مثلا اگر نوجوان تنها در خانه ماند قرار است با چه نوع فعاليتي خود را سرگرم کند. در فضاي مجازي به چه سايتهايي سر بزند يا قرار است چه نوع فيلمهايي تماشا کند.... اگر با دوستانش باشد، با چه کساني در ارتباط است؟ اين دوستان اهل مصرف مواد يا مشروبهاي الکلي نيستند؟ همجنساند يا از جنس مخالف؟ تفريحات سالم را انتخاب خواهند کرد؟...
راهحل: اگر نوجوانتان ميگويد که بودن با شما در مهماني يا مسافرت کسلکننده است به نظرش احترام بگذاريد اما او را به حال خود رها نکنيد. اگر ميخواهد با دوستانش باشد بايد آنها را به شما معرفي کند و در مورد محلي که قرار است براي تفريح به آنجا بروند اطلاعات کافي در اختيارتان بگذارد. اگر ميخواهد همراه دوستانش مسافرت کند، ايرادي ندارد. نام او را در اردوي مخصوص نوجوانان ثبتنام کنيد تا اين تجربه را زير نظر شما داشته باشد. در اين شرايط هم نوجوان طعم آزادي و استقلال را ميچشد هم شما کمتر نگران هستيد و اعتماد بيشتري داريد.
مشکل دوم:فرزندمان رفقاي ناباب دارد
يکي از نگرانيهاي عمده والدين ترس آنها از نوع دوستاني است که نوجوان انتخاب ميکند. نوجوانان بيش از آنکه با خانواده ارتباط داشته باشند و با آنها وقت بگذرانند به سمت دوستانشان گرايش دارند. پس در درجه اول خيلي مهم است که والدين نظارت کافي بر فعاليتها و دوستان فرزندشان داشته باشند تا او به اشتباه با فردي نامناسب ارتباط پيدا نکند اما اگر چنين اتفاقي افتاد به هم زدن اين دوستي کار بسيار مشکلي است.
راهحل: در صورتي که متوجه شديد نوجوانتان با فردي نامناسب دوست شده است به اين توصيهها عمل کنيد:
خواستار قطع ارتباط نشويد: مطمئن باشيد در اين برهه زماني رابطه فرزندتان با دوستش بسيار قويتر از رابطه شما با اوست. هيچ فايدهاي ندارد اگر به فرزندتان بگوييد با فلان دوستت حرف نزن يا با او بيرون نرو. البته اين موضوع کاملا منطقي و درست است که به او بگوييد از نوع رفتار يا لباس پوشيدن دوستش خوشتان نميآيد اما آغازکننده جنگ براي قطع ارتباط نباشيد! بايد هوشمندانه رفتار کنيد.
تقاضاي کمک کنيد: با يک بزرگتر يا دوست نوجواني که روي فرزندتان تاثير ميگذارد صحبت کنيد تا با فرزند شما همراه شود و او را به راه درست راهنمايي کند و خواستار قطع ارتباط او با فرد نامناسب شود. نوجوان شما به اين فرد اعتماد خواهد کرد و رازهايش را با او در ميان ميگذارد. مراقب باشيد و سعي نکنيد از تمام مسايل خصوصي او سردر بياوريد. کليات را بدانيد اما دنبال جزييات نباشيد زيرا کنجکاوي بيش از حد، باعث خراب شدن رابطه نوجوان با فرد مورد اعتماد خواهد شد.
دوستان او را بشناسيد: سعي کنيد با تمام دوستان نوجوانتان آشنا شويد و به مرور آنها را بشناسيد. تمام آنهايي که در نگاه اول بد به نظر ميرسند واقعا آنقدرها هم مشکلساز نيستند. در موقعيتهاي خاص مثل جشن تولد يا جشن پايان سال تحصيلي از فرزندتان بخواهيد چند نفر از دوستانش را دعوت کند تا دور هم خوش بگذرانيد. بعد از مراسم به او بگوييد که از ديدن دوستانش خوشحال شديد و دوست داريد باز هم آنها را ببينيد. به اين ترتيب ميتوانيد روابط فرزندتان را تا حدي زير نظر داشته باشيد!
بهطور خلاصه نکتهاي که در مورد دوستان نوجوان بايد مورد توجه قرار دهيد اين است که نوجوان خودش دوستانش را انتخاب ميکند و والدين هيچ تاثيري در اين انتخاب ندارند. آنها ميتوانند به طور غيرمستقيم بر انتخابهاي فرزند خود اثر بگذارند پس بايد بسيار هوشمند باشند.
مشکل سوم: فرزندم روابط ناسالم دارد
يکي از نگرانيهاي بيشتر والدين ارتباط فرزندشان با جنس مخالف يا جلب شدن او به سمت فيلمهاي غيراخلاقي است.
راهحل: براي نوجوان وقت بگذاريد و در مورد «عشق و علاقه» صحبت کنيد اما لزوما به روابط جنسي اشارهاي نکنيد. در جامعه امروز نوجوانان به اندازه کافي در مورد اين مسايل و خطرهاي مربوط به آن اطلاعات دارند. به هر حال بايد سعي کنيد روابط فرزندتان را زير نظر داشته باشيد. اگر نوجوان شما با دوستان خوبي باشد و تفريحهاي سالمي داشته باشد دنبال فيلمهاي غيراخلاقي نخواهد رفت.
مشکل چهارم:فرزندم به اينترنت معتاد شده
بيشتر نوجوانان وقت زيادي را پاي اينترنت و شبکههاي اجتماعي صرف ميکنند اين موضوع طبيعي است و جاي هيچ نگراني وجود ندارد.
راهحل: اگر فرزندتان بيش از حد از اينترنت استفاده ميکند يا اهل بازيهاي رايانهاي است يا با تلفنهمراه صحبت ميکند با او حرف بزنيد و اگر تاثيري نداشت از يک روانشناس کمک بگيريد. نکته بسيار مهم اين است که او را از خطرها آگاه کنيد. مثلا در رابطه با استفاده از اينترنت و سايتهاي اجتماعي به او خاطرنشان کنيد که وارد کردن مشخصات شخصي ميتواند برايش مشکلآفرين باشد و در آينده، زندگياش را تحتتاثير قرار دهد.
همچنين يادآور شويد تمام مسايلي را که در سايتهاي مختلف ميخواند نبايد باور کند و بايد با ديد انتقادي به آنها بنگرد. اگر لازم است برخي سايتها را فيلتر کنيد. اگر فرزندتان علاقه زيادي به چت کردن دارد، هرازگاهي همراه او اين کار را انجام دهيد اما خطرهاي مربوطه را يادآور شويد. به او بگوييد فردي که با او چت ميکند لزوما راستگو نيست و نبايد با اعتماد کامل اطلاعات شخصياش را در اختيار او قرار دهد يا با او قرار ملاقات بگذارد.
منبع: Psycologie.com