آنچه باید درباره نوزادان بدانید !
- مجموعه: دانستنيهاي نوزادان
1-براي جلوگيري ازسرماخوردگي نوزاد چه بايد كردو آيا با قنداق كردن ميتواننوزاد را از سرماخوردگي حفظ كرد؟
سرماخوردگي عبارت است از ابتلايدستگاه تنفس (يعني حلق، حنجره وريه) به انواع ويروسهاي مولدسرماخوردگي، بنابراين سردبودنمحيط اتاق نوزاد در پيدايشسرماخوردگي نقش بسياري دارد; امابراثر تماس نوزاد با افرادي كه مبتلا بهسرماخوردگي ميباشند(يعني افراديكه دچار آبريزش از بيني، گلودرد،سرفه و عطسه هستند) ويروسسرماخوردگي وارد دستگاه تنفسنوزاد هم ميشود و او مبتلا ميگردد.
بايد دانست بالا بردن درجه حرارتاتاق، پوشاندن زياد و قنداق كردننوزاد به هيچ وجه او را ازسرماخوردگي حفظ نخواهد كرد بلكهبايد او را از تماس با افراد سرماخوردهدور نگه داشت. به هر حال بايد دماياتاق نوزاد بين 19 تا 22 درجهسانتيگراد باشد و بهتر است لباسبلندي كه دست و پاي نوزاد راميپوشاند به تن او كرد، ولي اگر باچنين شرايطي دست و پاي نوزاد سرداست جاي نگراني نيست بلكه ميتواندستكش به دست او كرد و پاهاي او رابا جوراب پوشاند گرماي بدن نوزاد راميتوان با دست گذاشتن روي قفسهسينه او حس كرد و سردبودن دستنوزاد نمايانگر دقيق دماي بدن اونيست همچنين سرماخوردگي نتيجهسردبودن دست يا پاي نوزاد نيستبلكه نبايد در تماس با افرادسرماخورده قرار گيرد.
2- عطسه كردن نوزادان:
اكثر نوزادان به سادگي و پي درپيعطسه ميكنند كه اين عطسه كردننشانه سرماخوردگي نوزاد نيست، مگرتوأم با آبريزش از بيني و علايم ديگرسرماخوردگي باشد.
یکی از علل عطسه کردن نوزاد نتيجه وارد شدن گـردو خاك يا هواي خشك و گرم به داخلبيني نوزاد بوده و يا به علت تجمعترشحات در داخل بيني و تحريكديواره بيني است.
از بيني بعضي نوزادان ممكن است مايعشفافي زيادتر از معمول ترشح شودمخصوصا وقتي كه گريه ميكنند يادچار سرماخوردگي ميشوند كه دفعاين ترشحات چندان هم بد نيست ومادر بايد با دستمال نرم آن را پاك كند.و يا با «پوآر» و قطره چكان پلاستيكيترشحات را مخصوصا قبل از شيردادنبه آرامي تخليه نمايد.
در صورتي كه ترشحات بيني نوزادغليظ، سبز و يا زردرنگ باشد به دليلعفونت بيني است و نياز به درمان دارد.
3 - پوست نوزاد:
در روزهاي بعد از تولد ممكن استبرجستگيهاي كوچكي به اندازه تهسنجاق در سطح پوست صورت نوزادظاهر شود. اين برجستگيهاي كوچكرا «ميليا» گويند كه نتيجه ترشحاتزياد چربي پوست ميباشد وخود بخوداز بين ميرود. همچنين ممكن استلكههاي آبي تيره با اطراف مشخص درناحيه كفل نوزاد يا به طور استثنايي درمحل ديگري از بدن ديده شود كه آنهارا لكههاي منگولي يا آبي رنگ گويندو در خلال سال اول تولد از بينميرود.
4 - لرزش چانه و زانوهاي نوزاد:
بعضي نوزادان موقعي كه در حالبيداري و فعاليت هستند لرزشهايي درچانه يا در زانوهاي آنها ديده ميشود.اين لرزشها چون در زمان فعاليت نوزاداست جاي نگراني نيست و طبيعياست.
علت اين لرزشها اين است كه سيستمعصبي نوزاد هنوز تكامل نيافته است وبتدريج در طي چند ماه از بين ميرود.اما اگر در حال آرامش يا خواب دچارلرزش گرديد بايد به فكر تشنج بود وكودك بايد مورد معاينه پزشكمتخصص قرار گيرد.
5 - آيا پاهاي نوزاد را بعد ازتولد بايد كشيد و قنداق كرد؟
خير، چون پاهاي نوزاد در رحم مادركاملا جمع است، لذا بلافاصله و بعد ازتولد نميتوان پاهاي نوزاد را دراز كرد.در اين زمينه، مادر بايد چند روز و چندشب پاهاي كودك را بپوشاند تا اوبتواند آزادانه پاهاي خود را زماني خمو زماني هم دراز كند; در هر حال، نوزادخود در انتهاي ماه اول و دوم پاهايشرا دراز خواهد كرد.
6 - چرا بعضي نوزادان دچارگرفتگي بيني ميشوند و درهنگام خواب خرخر ميكنند؟
چون مجاري بيني نوزادان باريكاست; اگر در اين مجاري باريكترشحات مخاطي جمع گردد و يا اگرهواي اتاق نوزاد زيادتر از معمول گرمباشد سبب ميشود كه مخاط بيني نوزادكه در داخل رحم مادر بوسيله مايعآمينوتيك مرطوب بوده با تنفس هوايگرم، خشك شود و ترشحات مخاطينيز خشك و سبب گرفتگي بيني نوزادشود. براي جلوگيري از گرفتگي بينيبايد درجه حرارت اتاق نوزاد متناسبو مطلوب باشد(22 درجه سانتي گراد).و اگر هواي اتاق نيز مرطوب باشد بهترخواهد بود (با جوش آوردن سماوربرقي يا وسايل ديگر ميتوان مقداريبخار آب در اتاق نوزاد به وجود آورد).
اگر بيني نوزاد گرفته است مادرميتواند دو قطره آب نمك (يك قاشقچايخوري نمك به 250 سي سي آبجوشيده سرد شده اضافه نموده يا ازداروخانه قطره را تهيه نمايد) داخل هرسوراخ بيني مخصوصا قبل از شيردادنبريزد تا ترشحات داخل بينيتر شود وآن را با قطره چكان يا پوآرهايمخصوص تا حدي كه ميتوانترشحات داخل بيني كودك را ببيندخارج نمايد. مادران هيچگاه نبايد شيرپستان خود را داخل بيني نوزاد خودبريزند يا بدوشند چون شير بصورتلايهاي مجاري بيني نوزاد را ميپوشاند.ضمنا محيط بسيار خوبي نيز براي رشدميكروبهاست و لذا موجب عفونت بينينوزاد ميگردد.
7 - آيا سكسكه كردن نوزاداهميت دارد؟
خير، سكسكه تحريك عصبي است كهسبب انقباض عضله ديافراگم ميگردد.انقباض ديافراگم خود سبب فروبردنهوا به داخل ريه ميشود كه اينفروبردن ناگهاني هوا بوسيله انقباضاپيگلوت متوقف ميشود و سكسكهبوجود ميآيد.
8 - حد متوسط افزايش وزن دردوران شيرخوارگي:
صفر تا 3 ماهگي 30 گرم در روز (200گرم در هفته)
4 تا 6 ماهگي 20 گرم در روز (140گرم در هفته)
7 تا 9 ماهگي 15 گرم در روز (105گرم در هفته)
10 تا12 ماهگي 10 گرم در روز (70گرم در هفته)
در شش ماه اول تولد افزايش وزن زياداست و سپس كاهش مييابد بعد از سن10 ماهگي به صورت طبيعي اشتهايكودك كم ميشود و در نتيجه سرعتافزايش وزن او كم خواهد شد.
منبع:كتاب «من و كودك من» - ترجمه دكتر فيض