همه چیز درباره سونوگرافی شکم: عوارض، زمان و نتایج
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
سونوگرافی شکم چیست؟
سونوگرافی شکم یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر دقیق از اندامهای داخلی شکم مانند کبد، کیسه صفرا، طحال، پانکراس، کلیهها و رگهای خونی استفاده میکند. این آزمایش به پزشکان کمک میکند تا مشکلات احتمالی در این اندامها را تشخیص دهند.
نام کامل سونوگرافی شکم
• سونوگرافی شکمی (Abdominal Ultrasound)
نامهای دیگر سونوگرافی شکم
• اولتراسونوگرافی شکمی
• تصویربرداری شکم
نوع نمونه سونوگرافی شکم
سونوگرافی شکم نیازی به نمونهگیری (مانند خون یا بافت) ندارد. این آزمایش با استفاده از دستگاه سونوگرافی و ژل مخصوص روی پوست شکم انجام میشود.
نحوه انجام سونوگرافی شکم
1. بیمار روی تخت دراز میکشد.
2. تکنسین ژل مخصوصی را روی پوست شکم بیمار میمالد تا امواج صوتی بهتر منتقل شوند.
3. پروب (مبدل) دستگاه سونوگرافی روی پوست حرکت داده میشود.
4. امواج صوتی بازتابشده از اندامها به تصاویر تبدیل میشوند و روی مانیتور نمایش داده میشوند.
5. این فرآیند معمولاً 20 تا 60 دقیقه طول میکشد.
خطرات و عوارض انجام سونوگرافی شکم
سونوگرافی شکم معمولاً ایمن و بدون خطر است، زیرا از امواج صوتی استفاده میکند و نه اشعه. عوارض جانبی نادر است، اما ممکن است شامل:
• ناراحتی خفیف ناشی از فشار پروب روی شکم
• حساسیت پوستی به ژل در موارد نادر
زمان و شرایط انجام سونوگرافی شکم
• معمولاً نیازی به آمادگی خاصی نیست، اما ممکن است پزشک از بیمار بخواهد 6 تا 8 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشد (برای بررسی کیسه صفرا یا کبد).
• در برخی موارد، نوشیدن آب برای پر شدن مثانه قبل از سونوگرافی توصیه میشود.
• بهتر است لباس راحت و گشاد پوشیده شود.
سونوگرافی شکم در چه مواردی تجویز میشود؟
• بررسی درد یا تورم شکمی
• تشخیص سنگهای صفراوی یا کلیوی
• ارزیابی کبد چرب یا بیماریهای کبدی
• بررسی تودهها یا کیستهای شکمی
• ارزیابی مشکلات کلیوی یا پانکراس
• بررسی آپاندیسیت یا مشکلات رودهای
داروها و عوامل مداخلهگر برای انجام سونوگرافی شکم
• مصرف برخی داروها ممکن است بر نتایج تأثیر بگذارد؛ پزشک را از تمام داروهای مصرفی مطلع کنید.
• وجود گاز زیاد در رودهها میتواند کیفیت تصاویر را کاهش دهد؛ لذا ممکن است توصیه شود از مصرف غذاهای نفاخ قبل از آزمایش خودداری کنید.
تفسیر سونوگرافی شکم
• نتایج توسط رادیولوژیست بررسی میشود.
• تصاویر ممکن است نشاندهنده اندازه، شکل و وضعیت اندامهای داخلی باشند.
• نتایج غیرطبیعی ممکن است نشاندهنده کیست، تومور، سنگ یا التهاب باشد.
مقادیر نرمال سونوگرافی شکم
نتایج نرمال نشاندهنده اندازه و شکل طبیعی اندامها بدون وجود توده، کیست، یا انسداد است. به عنوان مثال:
• کبد: بدون علائم کبد چرب یا بزرگشدگی
• کیسه صفرا: بدون سنگ صفراوی
• کلیهها: بدون سنگ یا انسداد
توجه: مقادیر نرمال ممکن است بسته به سن، جنس و شرایط بیمار متفاوت باشد.
سوالات رایج در رابطه با سونوگرافی شکم
1. آیا سونوگرافی شکم دردناک است؟
خیر، این آزمایش معمولاً بدون درد است.
2. آیا سونوگرافی شکم برای زنان باردار ایمن است؟
بله، این روش برای زنان باردار ایمن است.
3. چه مدت طول میکشد تا نتایج آماده شود؟
معمولاً چند ساعت تا چند روز، بسته به مرکز تصویربرداری.
4. آیا نیاز به آمادگی خاصی دارد؟
بله، ممکن است ناشتا بودن یا پر کردن مثانه لازم باشد.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• سونوگرافی شکم نمیتواند تمام مشکلات را تشخیص دهد و ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی مانند سیتیاسکن باشد.
• نتایج باید توسط پزشک متخصص تفسیر شود.
• در صورت وجود علائم غیرعادی مانند درد شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفهای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته










