دستگاه خشک کن میوه و سبزی صنعتی: انواع و راهنمای خرید دستگاه
- مجموعه: ابزار و ماشین آلات
معرفی انواع دستگاه خشک کن میوه و سبزی صنعتی
روش های خشک کردن میوه و سبزی
یکی از روش های خشک کردن میوه ها و سبزی ها روش سنتی است که احتمالا همه ما دست کم یک بار آن را امتحان کرده ایم. در این روش بانوان میوه ها و سبزی هایی که می خواهند خشک کنند را برش داده و به شکل اسلایش در می آورند و در زیر نور خورشید برای آبگیری و خشک شدن قرار می دهند. این روش نیازی به هیچ دستگاه صنعتی و خانگی ندارد و تنها با داشتن یک بالکن یا یک مساحت بزرگ زیر نور مستقیم آفتاب می توان از این روش خشک کردن استفاده کرد.
روش خشک کردن سنتی روش بدی نیست اما خیلی پاکیزه نیست. هنگامی که میوه ها را در فضای باز قرار می دهید هر آن امکان دارد حشره ای یا حیوانی روی آن ها راه برود و حتی فضولات بریزد. گرد و غبار هم حتما روی میوه و سبزی ها خواهد نشست. به علاوه این روش خیلی زمان بر است و ممکن است چندین روز یا حتی تا یک هفته کامل طول بکشد. ضمنا به فضای باز در دسترس زیادی نیاز دارید که زیر نور آفتاب قرار داشته باشد.
به جهت محدودیت های روش سنتی امروزه کمتر از آن استفاده می شود مگر در شهرستان ها و یا روستاهای کوچک و محلی. دستگاه های صنعتی و نیمه صنعتی امروزه جایگزین خوبی برای این روش هستند که در مدت زمانی کوتاه و به شکلی کاملا بهداشتی این کار را برای شما انجام می دهند.
انواه دستگاه خشک کن میوه و سبزی صنعتی
اولین نوع دستگاه های خشک کن حالتی خانگی دارند. این دستگاه تنها می تواند حجم کوچک و کمی میوه و سبزی را خشک کند. به عبارتی محدودیت ظرفیت دارند و برای را ه اندازی کسب و کار و خط تولید میوه خشک اصلا مناسب نیستند.
این دستگاه ها تنها برای مصارف خانگی مناسب هستند. در ادامه دستگاه های صنعتی که برای راه اندازی خط تولید مناسبند را به شما معرفی خواهیم کرد. این بخش را از دست ندهید.
دستگاه خشک کن تصعیدی
این دستگاه ها که به آن دستگاه انجمادی هم گفته می شود با روش تصعید با فشار کم به خارج کردن آب میوه و سبزی جات می پردازد. روش کار این دستگاه متفاوت از اکثر دستگاه های خشک کن است که با هوای داغ و ایجاد گرما و تبخیر کار خشک سازی را انجام می دهند. به علت روش کار، خروجی این دستگاه بسیار عالی و با کیفیت بوده و به بافت میوه و سبزی کمترین آسیبی وارد نمی شود.
از آنجایی که این روش زمان بر و دستگاه های تصعیدی گران قیمت تر هستند میوه هایی که به این روش خشک می شوند نیز گران تر از سایر روش ها هستند. استفاده از دستگاه تصعیدی معمولا به شکل محدود اتفاق می افتد و به شکلی گسترده برای تولید میوه خشک از این روش استفاده نمی کنند؛ زیرا فقط بخش خاصی از افراد حاضرند هزینه بیشتری بپردازند هر چند که کیفیت بالاتر باشد. همیشه چنین است.
اگر به فروشگاه های فروش این محصولات خوراکی هم مراجعه کنید احتمالا خواهید دید که دو یا چند نوع میوه خشک در قسمت های مختلف برای فروش دارند. علت این تفاوت قیمت در روش های خشک سازی آن ها است.
خشک کن کابینی
این دستگاه ها برای خروج آب میوه و سبزی جات از سیستم گرمایش گاز، گازوئیل و حتی برق استفاده می کنند. دستگاه های کابینی ممکن است تنها یک کابین و یا چند کابین داشته باشند. این دستگاه ها متداول هستند و هم برای مصارف صنعتی و هم نیمه صنعتی استفاده می شوند.
مدل تک کابین آن چون ظرفیت کم و مصرف کمی دارد برای مصارف خانگی هم استفاده می شود؛ اما مدل های سه یا چند کابینه ظرفیت بالاتری داشته و برای مصارف صنعتی استفاده می شوند.
گفتیم که سوخت آن ها نیز متفاوت است بعضی مدل ها با گرم کردن المنت های برقی کار می کنند بعضی دیگر مشعل گاز و یا گازودیل دارند. این دستگاه چند کاره است و علاوه بر خشک سازی میوه و سبزی می تواند برای خشک کردن انواع گیاهان دارویی، قارچ و دیگر صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار بگیرد.
خشک کن مایکرو
احتمالا همه شما دستگاه های مایکرو خانگی را دیده اید. این دستگاه ها هم نوع صنعتی ماکروویو خانگی هستند. برای خشک کردن میوه ها از امواج ماکروویو استفاده می کنند. این دستگاه ها سرعت بالایی دارند و در مدت زمان کوتاهی می توان خروجی بالایی از آن ها گرفت.
دستگاه خشک کن مایکرو با انرژی برق کار می کند و به همین جهت خشک کن صنعتی آن مصرف برق بالایی دارد. با وجود مزایایی که دارد به خاطر مصرف بالای برق خیلی به صرفه نیست که برای حجم بالای خشک کردن میوه ها و سبزی ها از آن استفاده شود.
یکی دیگر از معایبی که این خشک کن ها دارند احتمال آسیب رساندن به خاصیت و بافت میوه توسط امواج مایکرو است. امواج رادیویی باعث می شود که ویتامین ها و مواد معذی میوه ها تا حد زیادی از بین بروند و همین کیفیت خروجی محصول را خیلی پایین می آورد. میوه هایی که به این روش خشک می شوند ارزش صادرات را ندارند زیرا خارج از استاندارد هستند.
خشک کن هوای داغ
در این دستگاه ها یک منبع برای ایجاد هوای داغ وجود دارد. این هوای داغ داخل محفظه دستگاه می پیچد و باعث خروج آب میوه و سبزی ها می شود. در واقع منبع گرما به شکل مستقیم عمل نمی کند بلکه ابتدا هوای محفظه را داغ می کند تا این هوای داغ باشد که میوه و سبزی را به شکلی غیر مستقیم خشک می کند. به این شکل آسیب کمتری به بافت محصولات وارد می شود.
در این دستگاه ها سیستمی تحت عنوان سیرکولاسیون یا گردش هوای داغ وجود دارد که برای خشک کردن از آن استفاده می شود. از این دستگاه هم برای تولید میوه چیپسی استفاده می شود و هم برای تولید سبزی های خشک برگی و غیر برگی.
خشک کن خورشیدی
همان طور که از نامش مشخص است در این دستگاه ها منبع انرژی گرمایی، نور خورشید است. اگرچه این روش محدودیت هایی دارد و در روزهای سرد و بدون نور خورشید و هنگام تارکی هوا نمی تواند چندان کارایی داشته باشد اما یکی از ارزان ترین روش ها و در عین حال طبیعی ترین روش ها برای خشک کردن میوه و سبزی است.
دستگاه های خورشیدی دو نوع هستند. یکی از آن ها با روش مستقیم کار می کند و دیگری با روش غیر مستقیم. در دستگاه های خورشیدی مستقیم میوه ها و سبزی ها را داخل محفظه شیشه ای دستگاه قرار داده و در معرض نور خورشید می گذارند. نور به آن ها تابیده شده و از شیشه عبور می کند و به تدریج آب میوه و سبزی ها را تبخیر می کند. این روش اگرچه به روش سنتی کمی شباهت دارد اما کاملا هم به آن شبیه نیست و ضمنا از آن روش بسیار بهداشتی تر است.
در روش غیر مستقیم از نور خورشید برای گرم کردن یک محفظه جذب کننده نور استفاده می شود. گرمای جذب شده توسط آن محفظه باعث گرم شدن هوای داخل خشک کن می شود. این هوای داغ که از نور خورشید حاصل شده باعث کشیده شدن آب میوه ها و سبزی ها می شود.
خشک کن تونلی
این دستگاه به یک تونل شباهت دارد. محفظه ورودی تونل برای ورود میوه ها و سبزی ها آماده شده است. درب ورود را باز می کنیم و میوه ها را داخل تونل قرار می دهیم. سپس میوه ها پس از خشک شدن و چیپسی شدن از تونل به خارج فرستاده می شوند.
این دستگاه هم برای خشک کردن از سوخت گرمایشی استفاده می کند با این حال ممکن است از انواع مختلفی سوخت استفاده کند از جمله: گاز، امواج رادیویی مایکرو، هوای گرم، مادون قرمز و ...
راهنمای خرید دستگاه خشک کن میوه و سبزی صنعتی
انتخاب بهترین و مناسب ترین دستگاه خشک کن میوه و سبزی کار ساده ای نیست. برای اینکه برای کارگاه خود یا محل کسب خود یک دستگاه بخرید باید موارد متعددی را مد نظر قرار دهید. این موارد را برای شما به شکلی خلاصه در زیر آورده ایم:
• انواع دستگاه خشک کن از لحاظ حجم ورودی میوه و سبزی ظرفیت های مختلفی دارند. بعضی از آن ها چند کیلو، بعضی چند صد کیلو و بعضی چندین تن ظرفیت دارند. با توجه به حجم کار و میزان میوه های و سبزی های در دسترس روزانه خود باید هنگام خرید به حجم دستگاه توجه کنید.
• دستگاه ها همان طور که ذکر شد منبع سوخت و گرمایش مختلفی دارند. باید به خوبی بدانید که در منطقه و محل کسب شما کدام سوخت ها در دسترس تر هستند تا دستگاهی با همان نوع سوخت تهیه کنید. ضمنا این مورد می تواند کمی سلیقه ای هم باشد و با توجه به اینکه خروجی این دستگاه ها متفاوت است باید خودتان تصمیم بگیرید کدام نوع دستگاه برای شما مناسب تر است.
• سعی کنید از فروشگاه های معتبر و برندهای معتبر این دستگاه را خریداری کنید. داشتن خدمات پس از فروش و گارانتی برای این دسته دستگاه ها بسیار مهم است چراکه قیمت اکثر آن ها بالا است و اگر مشکلی داشته باشند حتما باید از خدمات پس از فروش استفاده کنید.
• دستگاه ها در ابعاد متفاوتی تولید می شوند. البته تفاوت در ابعاد به جهت تفاوت در ظرفیت دستگاه های مختلف است. با این حال اگر می خواهید یک دستگاه بزرگ خریداری کنید باید فضای کافی برای قرار دادن آن را در اختیار داشته باشد. ضمنا انبار شما هم برای نگه داری میوه ها و سبزی جات خشک شده باید اندازه کافی داشته باشد.
کاربردهای دستگاه میوه و سبزی خشک کن
انواع گوناگونی از محصولات خوراکی و دارویی را می توان با این دستگاه ها خشک کرد و به مرحله مصرف رساند. اولین و پربازده ترین این محصولات خوراکی میوه ها و در درجه دوم سبزی های برگی و غیر برگی هستند. با این حال مواد دیگری را هم با این دستگاه ها خشک می کنند که به شرح زیر هستند:
• گل ها و گیاهان تزئینی و لوکس
• آلوچه و لواشک
• لبنیاتی مانند شیر و قره قوروت و کشک
• رشته های ماکارونی، پاستا، رشته سوپ و آش و ...
• انواع کرم و خراطین دارویی
• صابون خشک
• چوب و منسوجات و پنبه
• غذاهای حیوانات خانگی
• ماهی و میگو
کلام پایانی
میوه و سبزی خشک امروزه طرفداران زیادی دارد. این محصولات خوراکی بسیار مغذی و کم حجم هستند و به جهت اینکه آب آن ها کاملا گرفته شده مصرف راحت و بدون کثیف کاری دارند. شما می توانید آن ها را با خود هر جایی حمل کنید از محل کار تا تفرجگاه و ... برای تولید این محصولات باید از دستگاه خشک کن میوه و سبزی صنعتی استفاده کرد.
گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته