ورق آجدار: نحوه تولید، کاربرد و انواع
- مجموعه: ابزار و ماشین آلات
ورق آجدار چیست؛ انواع، کاربردها و عوامل تاثیرگذار بر قیمت آن
معرفی ورق آجدار
اگر بخواهیم یک تصویر از ورق آجدار به شما بدهیم می توانیم به کف پل های هوایی و همچنین کف اتوموبیل های باری اشاره کنیم. ورق آجدار برای جلوگیری از لیز خوردن افراد و اشیاء ساخته شده است. در واقع کار اصلی ورق آجدار همین است. اگرچه برای زیباسازی در بعضی مکان ها هم مورد استفاده قرار می گیرد.
در مکان هایی که لیز خوردن می تواند خطرناک باشد برای قسمت کف از این محصول استفاده می کنند. به عنوان مثال پل هوایی باید کاملا اصطکاک داشته باشد تا فرد هنگام حرکت بر روی آن لیز نخورد. این لیز خوردن می تواند در زمان هایی که سطوح خیس هستند بیشتر اتفاق بیوفتد. در کفی قسمت بار خودروها هم برای جلوگیری از لیز خوردن و بیرون افتادن اجسام از این ورق استفاده می شود.
ورق آجدار مانند اکثر ورق های فلزی طی فرآیند نورد تولید می شود. تنها این نوع ورق یک مرحله اضافه تر برای آج زنی دارد. در واقع این محصول همان ورق روغنی، ورق سیاه یا ورق گالوانیزه اولیه است که فقط مرحله آجزنی بدان اضافه شده است.
برای تولید این محصول به جز آهن ممکن است از مواد دیگری هم استفاده شود. مثلا ممکن است استیل، آلومینیوم، برنج و مس و فولاد گالوانیزه را هم برای تولید ورق آجدار به کار ببرند. انتخاب جنس ورق به مکانی بستگی دارد که می خواهد با آن فرش شود؛ مثلا برای مکان هایی که احتمال بارندگی و خیس شدن ورق زیاد است از ورق استیل و گالوانیزه استفاده می کنند. ضمنا قیمت این ورق ها بر مبنای جنس آن ها نیز متفاوت خواهد بود.
روش تولید ورق آجدار
همان طور که گفتیم ورق های آجدار همان ورق های اولیه روغنی یا سیاه هستند که تنها یک مرحله جداگانه برای آجزنی به آن اضافه می شود. ورق ها طی فرآیند نورد گورد تولید می شوند. ابتدا تختال ها برای نورد اولیه وارد کوره پیش گرم می شوند. طی فرآیندی پوسته گیری آن ها انجام شده و ورق ها برای بار نخست از غلطک های نورد عبور داده می شوند.
در مرحله اول عبور از غلطک ها از قطر و ضخامت ورق کاسته شده و بر حجم و ابعاد آن افزوده می شود. پس از آن مرحله دوم نورد انجام می شود تا ورق ها به ضخامت نهایی برسند. معمولا قطر و ضخامت ورق های آجدار بین 1.5 تا حداکثر 10 میلی متر است.
اگر قصد، تولید ورق آجدار گالوانیزه باشد باید ورق فولادی داخل وان یا حمام روی وارد شود تا فلز روی بر روی آن قرار بگیرد. گالوانیزه کردن ورق هم به نوبه خود می تواند به دو روش نورد گرم و نورد سرد انجام گیرد. پس از فرآیند گالوانیزاسیون که همان غوطه وری در روی است ورق ها به مرحله آج زنی وارد می شوند. پس از آج زنی که چیزی شبیه به مهر زنی روی ورق است ورق های آجدار متولد می شوند.
روش های مختلف آج زنی روی ورق
روش های آج زنی روی ورق می تواند به دو روش انجام شود که در زیر این دو روش را برای شما توضیح داده ایم:
1. روش اول که به آن روش فابریک گفته می شود روشی ساده تر است که کیفیت بهتری هم به ورق آجدار می بخشد. در این روش یک لایه آج بر روی ورق معمولی افزوده می شود. در این حالت لایه زیرین صاف و یکدست است و بدین ترتیب در قسمت پشت ورق هم هیچ برجستگی یا فرو رفتگی وجود ندارد وکاملا صاف و صیقلی است.
2. روش دوم که به روش پرسی معروف است آج ها با روش های سنبه زنی و پرس کاری بر روی همان لایه ورق زده می شوند. لایه پشتی این ورق به جهت فشارهای آج زنی ممکن است کمی دارای خلل و فرج باشد.
این ورق ها به جهت اینکه به این شکل آجزنی می شوند مانند نوع اول ورق ها کیفیت بالایی ندارند و ممکن است پس از مدتی که زیر پا قرار می گیرند صاف شده و آجهای آن ها از بین برود. به همین دلیل بهتر است از این ورق آجدار برای کف و جاهای پر رفت و آمد استفاده نشود.
انواع مختلف ورق آجدار
معمولا ورق های آجدار را بر مبنای ماده ای که برای ساخت آن استفاده می شود تقسیم بندی می کنند. مواد مختلف خواص گوناگونی هم دارند و همین خواص متفاوت باعث کاربردهای مختلف آن ها هم شده است. در ادامه بعضی از پر استفاده ترین نمونه ها را برای شما شرح داده ایم.
ورق آجدار استیل
این ورق از فلز استیل 304 تولید می شود. ورق های استیل در مقابل رطوبت و خوردگی مقاومت بسیار بالایی دارند. استیل در برابر رطوبت زنگ نمی زند و خورده و پوسیده نمی شود. اگر می خواهید از ورق آجدار در محیط هایی که احتمال رطوبت، بارندگی و اکسید شدن آهن بالا است استفاده کنید بهترین انتخاب ورق آجدار استیل است.
ورق آجدار آلومینیومی
ورق های آلومینیومی آجدار معمولا در دو رنگ و در طرح های مختلفی تولید می شود. در واقع شکل آجهای آن با توجه به محلی که قرار است در آن استفاده شود می تواند: ذوزنقه، لوزی، کرکره ای و شادولاین باشد. آلومینیوم هم یکی دیگر از ورق های مقاوم به خوردگی و رطوبت است. یک ویژگی منحصر به فرد آلومینیوم وزن سبک آن است و به همین جهت کاربرد آن را برای سقف ها و پوشش باربری ماشین ها و مصارف تزئینی بالا می برد.
ورق آجدار گالوانیزه
گالوانیزه یک روکش روی است که بر روی ورق های معمولی کشیده می شود تا آن ها را در برابر رطوبت و زنگ زدگی مقاوم کند. ورق گالوانیزه نسبت به نوع آلومینیومی سنگین تر است و به جهت مقاومت در برابر رطوبت و شکل ظاهری معمولی و وزن بالایش بیشتر برای کف کشتی ها و سقف شیروانی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
ورق آجدار آهنی
ورق آهنی معمولی ترین نوع است و از ورق های آهن st44، st52 و st37 ساخته می شود. به جهت اینکه این ورق مقاومتی در برابر خوردگی و زنگ زدگی ندارد نمی توان از آن برای مکان های مرطوب مانند سقف شیروانی ها یا جاهای مرطوب استفاده کرد و بهتر است در مکان هایی مانند پله های مخفی یا بخش های داخلی یک بنا و همچنین بدنه محصولات فلزی از آن استفاده شود.
کاربردهای ورق های آجدار
تا اینجا متوجه شدیم که ورق های آجدار به جهت بالا بردن خواص فیزیکی ورق های صاف و جلوگیری از لیز خوردن تولید شده اند. در بسیاری مکان ها استفاده از این محصول می تواند از بروز خسارت و خطرات جلوگیری کند. در ادامه به تعدادی از کاربردهای این محصول اشاره کرده ایم:
1. یکی از کاربردهای این محصول در ساخت پله ها و راه پله ها است. در راه پله های مخفی و همچنین پلکان پل های هوایی و بسیاری مکان های دیگر برای جلوگیری از لیز خوردن افراد در حرکت، از ورق آجدار استفاده می کنند.
2. در بخش سپر و بار خودرو ها و یدک کش ها، کامیون ها و تریلی ها و حتی در قسمت هایی مانند کف خودرو از این محصول استفاده می کنند. استفاده از ورق آجدار در کف بارکش ها مانع از لیز خوردن فرد هنگام ورود به آن بخش و همچنین مانند از حرکت بارهایی می شود که پشت خودرو قرار گرفته است.
3. در طراحی نماهای داخلی و خارجی ساختمان ها هم ممکن است از ورق های آجدار استیل و آلومینیوم با آج های زیبا استفاده شود. این کاربرد ورق آجدار تنها به جهت زیباسازی بنا است. همچنین در بدنه بعضی محصولات فولادی هم برای زیبایی و درخشندگی محصول امکان استفاده از ورق آجدار وجود دارد.
4. به جز پله ها برای ساخت کفی پل های هوایی هم اغلب از این محصول استفاده می کنند.
5. در بعضی بخش های اتوبوس های مسافربری به ویژه در بخش پله ها و لبه داخلی منتهی به پله ها هم معمولا از ورق های آجدار استفاده می شود.
6. در ایستگاه های اتوبوس هم در قسمت کف ایستگاه و محدوده ایست ماشین ها هم ممکن است از این محصول استفاده کنند.
7. این محصول در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هم کاربردهای خاص خود را دارد.
8. در ساخت کف آسانسورها هم معمولا از ورق های فولادی آجدار استفاده می کنند.
کلام پایانی
انواع گوناگونی از ورق های فلزی وجود دارند که در صنایع مختلف کاربرد دارند. ورق ها جزو جدایی ناپذیر صنعت ساخت و ساز هستند و بیشترین کاربرد آن ها در عملیات ساختمانی، عمرانی و راه سازی و همچنین در شهرسازی است. ورق آجدار یکی از محبوب ترین این ورق های فولادی در ساخت و ساز است که خاصیت اصطکاکی بالایی دارد. این ورق اغلب در مصارفی به کار می رود که بتواند مانع از لغزش، لیز خوردن یا افتادن افراد و اشیاء بشود اما گاهی در زیباسازی بنا و اجسام هم از آن استفاده می کنند.
گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته