سیمان نسوز یا پرآلومین چیست و چه کاربردی دارد؟

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

سیمان نسوز در برابر دما بسیار مقاوم است

سیمان نسوز چیست و چگونه ساخته می شود؟

ویژگی های سیمان نسوز

از لحاظ ترکیبات شیمیایی این سیمان ترکیبی از اکسید کلسیم، اکسید سیلیسیوم، اکسید آلومینیوم، اکسید آهن و ... است. به جهت وجود ترکیبات آهک آلومینا در این محصول رنگ آن بین قهوه ای تا طوسی قرار گرفته است که هرچه این ترکیب آهکی بیشتر باشد رنگ آن تیره تر می شود. 

برای اینکه سیمان سخت شود آن را با آب ترکیب کرده و در مجاورت هوا قرار می دهند. قدرت گیرایش این محصول کند است و برای بالا بردن سرعت آن لازم است مقداری سیمان پرتلند معمولی به آن اضافه شود.

سیمان نسوز همان گونه که از نامش مشخص است در برابر دما و شوک حرارتی بسیار مقاوم است و همچنین مقاومت و استحکام بالایی دارد. این محصول همچنین در برابر خورنده های اسیدی و سولفاته و آب دریا مقاوم است و دچار خوردگی و ساییدگی نمی شود. 

بتن هایی که از این سیمان درست می شوند مقاومت مکانیکی بالایی دارند و در برابر دما نیز بسیار مقاوم بوده و دچار تغییر رنگ و سوختگی نمی شوند. یکی دیگر از ویژگی های این محصول زودتر سخت شدن آن نسبت به سیمان های معمولی است و به همین دلیل کار با این محصول سرعت عمل را بالاتر می برد. 

ماده اصلی سیمان نسوز آهک آلومینا است

انواع سیمان نسوز

می توان این محصول را به دو دسته: سیمان فوندو و سیمان کم آهن تقسیم بندی کرد. هر کدام از این دو نوع ویژگی های خاص و ترکیبات متفاوتی دارند که در عملیات ساخت و ساز مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه این دو نوع سیمان را بیشتر معرفی کرده ایم.

سیمان فوندو

این نوع سیمان پرکاربردترین نوع است و در اکثر عملیات ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. قدرت سریع انقباض این محصول و مقاومت بسیار بالای آن در برابر آب باعث شده است که بیشتر در مصارفی مورد استفاده قرار بگیرد که سازه در برخورد با آب زیادی قرار می گیرد مثلا به عنوان پوشش لوله ها در فاضلاب های شهری و کانال های آب. این محصول همچنین مقاومت بسیار بالایی در برابر مواد اسیدی دارد و به هیچ عنوان در برابر این مواد تغییر شکل پیدا نمی کند. 

سیمان کم آهن

همان طور که از نام این محصول مشخص است مقدار مواد آهنی در آن کم است. مقدار آهک آلومینا نیز در این نوع سیمان در حدود 50 درصد است. این سیمان به جهت ترکیبات اکسید آهن کم حالت روان تری نسبت به نوع قبلی دارد و به همین جهت برای قالب گیری یا هنگامی که سیمان نیاز به پاشیدن دارد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول در برابر اسید سولفوریک و مونوکسید کربن بسیار مقاوم است و در برابر این گازها اکسید نشده و دچار خوردگی نمی شود. 

دو نوع سیمان نسوز وجود دارد

سیمان نسوز چگونه ساخته می شود؟

برای ساخت این سیمان لازم است مواد اولیه آن را به مقدار مورد نیاز با هم ترکیب کرد. ابتدا آهک را با بوکسیت ترکیب می کنند. در ترکیب این دو باید به مساوی بودن مقدار آن ها توجه شود. در ادامه مواد دیگر مانند ترکیبات آهنی و مقداری سیلیس به آن اضافه می شود. این مواد با هم به خوبی ترکیب شده و در کوره با دمای بالا ذوب می شوند. 

ماده ذوب شده پس از خروج از کوره سرد می شود منتها حالت آن ورقه ای است و باید خرد شود، بنابراین ورقه های سرد شده را داخل دستگاه خرد کن تا جایی که امکان دارد خرد می کنند. قطعات خرد شده در مرحله آخر وارد آسیاب شده تا کاملا پودر شوند.  پس از پودر شدن کامل محصول به دست آمده سیمان پرآلومین یا نسوز است که در ترکیب با آب آماده استفاده است. 

مزایای استفاده از سیمان نسوز

با توجه به آنچه تا به اینجا آموختیم سیمان نسوز مقاومت بالایی هم در برابر حرارت و هم در برابر سایش و خوردگی دارد. به جهت این ویژگی ها امروزه بسیاری از سازندگان ترجیح می دهند که از این محصول برای فعالیت های ساخت و ساز و عملیات عمرانی استفاده کنند. با این حال این سیمان برای همه انواع فعالیت های عمرانی مناسب نیست و قبل از خرید باید در این باره بیشتر تحقیق کنید. در ادامه به مزایای این محصول که باعث گسترش استفاده از آن شده است اشاره کرده ایم. 

• بتن هایی که از این سیمان درست می شود سطوح صاف تری را نسبت به سیمان پرتلند و معمولی دارند و علت آن هم در ذرات یکدست تر، ریزتر و کاملا پودر شده سیمان نسوز نسبت به انواع دیگر است. 

• یخ زدگی در این محصول نسبت به انواع دیگر کمتر اتفاق می افتد چراکه طی فرآیند هیدراتاسیون گرما بیشتر شده و از یخ زدن سیمان جلوگیری می کند. 

• این محصول در برابر فشار بسیار مقاوم است و قدرت واکنش پذیری آن بالاست. 

• مقاومت این محصول در برابر تغییرات و اعمال شیمیایی بسیار بالاست. 

• تحمل این سیمان در برابر دما و حرارت بالاتر از سیمان های معمولی است. 

سیمان نسوز در عملیات ساختمانی بسیار کاربردی است

کاربردهای سیمان نسوز (پرآلومین)

قدرت چسبندگی بالای این محصول و خواص منحصر به فرد آن باعث شده است که در بسیاری از مراحل ساخت و ساز و پروژه های کوچک تا بزرگ ساختمانی و عمرانی مورد استفاده قرار بگیرد. عمده ترین کاربرد آن نیز در ساخت سازه هایی است که به جهت ماهیت خود در معرض دماهای بالا هستند. در زیر برخی از کاربردهای سیمان نسوز را بیان کرده ایم:

• برای ساخت تجهیزات مخصوص زباله سوزی مثلا کوره های مخصوص سوزاندن زباله ها.

• برای ساخت تجهیزات دودکش در ساختمان ها به عنوان مثال دودکش شومینه که دمای زیادی را به سمت بالا و دودکش منتقل می کند. 

• برای ساخت کف و دیواره کوره های مختلف از کوره های پخت نان گرفته تا کوره هایی که در صنایع مختلف استفاده می شود مثلا کوره های دوب فلزات و ...

• همچنین برای ساخت خشک کن و پیش گرم کن برخی از کوره ها از این سیمان استفاده می شود. 

• از این سیمان برای تهیه گرانیت های مصنوعی ساخت برخی مجسمه ها نیز استفاده می شود. 

• گاهی برای کابل کشی خطوط برق در زمین هم از این محصول استفاده می شود.

• در ساخت برخی تجهیزات و سازه ها در صنایع دریایی و زیر دریا نیز ممکن است از سیمان نسوز استفاده شود. 

• از آنجایی که این محصول در برابر مواد شیمیایی و اسیدی و همچنین مواد خورنده مقاومت بالایی دارد گاهی برای ساخت مخزن این دست مواد شیمیایی از سیمان نسوز استفاده می شود. 

• از این محصول در کانال کشی لوله های آب، تعمیر آب بندها و قفل کانال های آبی نیز می توان استفاده کرد. 

از سیمان نسوز در ساخت کوره استفاده می شود

نحوه نگهداری از سیمان نسوز 

همان طور که گفتیم این محصول در ترکیب با آب بلافاصله سخت و آماده می شود؛ بنابراین برای اینکه سیمان با آب یا رطوبت واکنش ندهد لازم است محل نگه داری آن عاری از هر نوع رطوبت و کاملا خشک باشد. برای اطمینان بیشتر اغلب سیمان های پرآلومین را در بسته بندی های چند لایه قرار می دهند. به علاوه بسته بندی این محصول باید بسیار محکم و عاری از هر نوع روزنه ای باشد. همچنین سیمان را باید در فضایی که دور از تابش مستقیم نور خورشید است نگهداری کنید.

سیمان نسوز معمولا در کیسه های 25 کیلوگری و 100 کیلوگرمی به فروش می رسد. شما می توانید با توجه به میزان نیاز خود هر کدام از این نوع بسته بندی ها را خریداری کنید. تنها نکته مهم قبل از خرید همان طور که گفتیم بررسی بسته بندی و تست محصول برای آگاهی از نرم یا سخت بودن آن است. در صورتی که کمی سخت شده باشد یعنی بسته بندی مورد داشته و سیمان عملا کاربردی ندارد. زیرا سیمان نسوز کاملا نرم و آهکی است. 

سیمان نسوز به سرعت با آب واکنش می دهد 

کلام پایانی 

سیمان نسوز محصولی پر کاربرد در ساخت و ساز و کارهای عمرانی است. ان محصول در واقع نوعی سیمان است و اکثر کاربردهای آن شبیه به سیمان های معمولی است. تنها تفاوت در مواد اولیه و خواص این محصول باعث شده مقاومت بالاتری داشته باشد. 

این نوع سیمان در ابتدا توسط یک مهندس اتریشی به نام هاچک اختراع شد. او مقداری سیمان معمولی را با آزبست نسوز مخلوط کرد و یک محصول جدید به نام سیمان نسوز را تولید کرد. امروزه ترکیبات این محصول کمی تغییر کرده و ماده اصلی تشکیل دهنده آن آهکی به نام آلومینا است.

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته