به طور عملی جهان وارد جنگ جهانی سوم شده است/ در چند سال گذشته بر سر بیطرفی چه آمد؟
- مجموعه: اخبار سیاست خارجی
- تاریخ انتشار : سه شنبه, 04 ارديبهشت 1403 13:36
این روزها دیگر دوران لشکرکشیهای گسترده و رویاروییهای نظامی متعارف بین دو طرف گذشته است. تا زمانی که کارشناسان، دولتها و رسانهها فقط نگران جنگ به سبکهای قدیمی هستند، نمیتوانند جنگی (جنگهای مدرن) که بر سر ما سایه افکنده را ببینند. این تصور غلط حتی دولت ایالات متحده را نیز آلوده کرده است.
بیانیه وزارت امور خارجه امریکا که پس از حمله منتشر شد میگوید که طی هفتهها تنش نظامی بیسابقه بین ایران و اسرائیل… به نظر میرسد مقامات ایرانی علاقهای به تشدید تنشها ندارند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز پنجشنبه، پیش از این حمله، قول داده بود که اگر اسرائیل حمله کند، «پاسخ بعدی ما فوری و در سطح حداکثری خواهد بود». اکنون، تهران باید خود را با این واقعیت رو به رو کند که اسرائیل دست به حملهای بزرگ نزده و ممکن است هرگز اقدام به این حمله هم نکند.
در خاورمیانه، ایالات متحده، ترکیه، عراق و حتی ایران همگی جای پایی در سوریه دارند، زیرا جنگ داخلی آنها همچنان ادامه دارد.
ایالات متحده میگوید که در مبارزه با داعش بیش از ۸۰ همپیمان دارد که نه تنها در سوریه و عراق، بلکه در افغانستان و لیبی نیز میجنگند.
آنچه میدانیم این است که ۱۰ کشور در حملات هوایی به اهداف حوثیها در یمن شرکت داشتهاند.
در دریای سرخ، همین کشورها – به اضافه فرانسه، ایتالیا، نروژ، سیشل، اسپانیا، یونان، فنلاند، استرالیا و سریلانکا – برای دفع حملات حوثیها در دریا ائتلاف تشکیل دادهاند. اما جنگ علیه دزدان دریایی، اشاعه تسلیحات هستهای، قاچاق اسلحه، و حتی علیه مواد مخدر نیز وجود دارد که همگی توسط یک ناوگان دریایی بینالمللی گسترده شامل دهها کشور انجام میشود.
در حالی که جنگ اسرائیل در غزه در حال حاضر در صدر اخبار قرار دارد، در اوکراین، جنگ بیش از دو سال است که ادامه دارد. روسهایی که در طرف اوکراینی میجنگند اکنون به طور منظم به مناطق بلگورود و کورسک روسیه حمله میکنند.
در همین حال، جنگ جهانی سوم واقعی این است که ناتو در حال حاضر در حال جنگ با روسیه مشارکت دارد، فعالیتهای خود را در مجاورت این کشور افزایش میدهد، صفوف خود را گسترش میدهد، ارتش خود را تقویت میکند و به اوکراین تسلیحات میدهد. در همین حال، ایالات متحده در نروژ تا بلغارستان مستقر شده است و در دو سال گذشته یک پایگاه جدید بزرگ در لهستان ایجاد کرده است.
جنگ در اوکراین قطعاً رویدادی است که در پنج سال گذشته جهان را تغییر داده است. امروزه دیگر درگیری ارتشها یک توهم است. بنابراین، جنگ جهانی سوم پیروزی با ارتشی نیست که راه خود را در سراسر قاره بپیماید. در هیچ زمانی بیش از ۳۰۰ هزار سرباز در میدان نبرد در اوکراین حضور نداشتهاند.
در جنگ جهانی دوم، روزانه نزدیک به ۱۰ میلیون نفر در مقابل یکدیگر قرار داشتند (و در کل حدود ۱۲۵ میلیون نفر بسیج شدند). جمع کردن تعداد زیادی نیرو در یک مکان در دنیای امروز بسیار خطرناک است. و همه اینها در حالی رخ داده است که نه روسیه و نه اوکراین نتوانستهاند مانند ایالات متحده از نیروی هوایی استفاده کنند.
امروز کشورهای کمی میخواهند به این طریق بجنگند و حملات هوایی و موشکی دوربرد (و اکنون هواپیماهای بدون سرنشین) را ترجیح میدهند.
جنوب اوکراین، آذربایجان و ارمنستان همچنان دچار آشوب هستند.
گذشته از خلیج عدن و اقیانوس هند، دریای چین جنوبی نیز مملو از درگیریهای دریایی است. در همین حال، جنگ داخلی میانمار همچنان ادامه دارد.
در شبه جزیره کره، کره شمالی به آزمایشهای هستهای و شلیک غیرمنتظره موشکهای بالستیک به اقیانوس ادامه میدهد.
در دنیایی به اصطلاح با «نظم بینالمللی»، هند و پاکستان همچنان بر سر مرز مشترک خود میجنگند، و هند و چین هم اختلافات مرزی دارند که میتواند برای عدهای جنگ جهانی سوم را رقم بزند.
در آفریقا، نیروهای نظامی، تروریستها، شبهنظامیان، مزدوران، شبهنظامیان، راهزنان، دزدان دریایی، و جداییطلبان در آنگولا، بورکینافاسو، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک، فعال هستند.
چین و روسیه برای یافتن پایگاهها و نفوذ در کنگو، اتیوپی، کنیا، ماداگاسکار، مالی، موزامبیک، نیجر، نیجریه، رواندا، سودان جنوبی و سودان در تلاش هستند (چین در حال حاضر پایگاهی در جیبوتی دارد).
گروه واگنر روسیه در جنگها در آفریقا فعال است و در دو ماه گذشته، نیروهای نظامی رواندا به اهدافی در جمهوری دموکراتیک کنگو حمله کردهاند و مراکش نیز حملات پهپادی به جنگندههای پولیساریو در نزدیکی مرز صحرای غربی انجام داده است.
در قاره آفریقا، ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا ظاهراً با تروریستهای اسلام گرا در جنگ هستند، در حالی که سراسر این قاره میسوزد و هیچیک نمیتوانند در جبهههای دوگانه ضد تروریسم و حفظ صلح ادعای پیروزی درازمدت داشته باشند.
نیروهای امریکایی که در نیجر فعالیت میکنند، گیر افتادهاند، زیرا حکومت نظامی آموزش دیده توسط دولت ایالات متحده اعلام میکند که حضور امریکا غیرقانونی است. ایالات متحده نیز سال هاست که اهدافی را در سومالی بمباران میکند و هیئت اتحادیه آفریقا در سومالی به طور فعال در مبارزه با الشباب مشارکت داشته است.
نیروهای ایالات متحده همچنان در سرتاسر امریکای لاتین و کارائیب، با استفاده از رزمناوهای موشکی به رهگیری قاچاق مواد مخدر، اعزام تیمهای ضد تروریسم دریایی به هائیتی، و صادرات سریع هلیکوپترها، هواپیماها و پهپادهای دریایی به گویان ادامه میدهند.
مقامات دولت بایدن برای جلوگیری از مهاجران و مواد مخدر در سراسر مرز جنوبی ایالات متحده، نیروهای امریکایی را به جنگلی که امریکای جنوبی و مرکزی را به یکدیگر متصل میکند، موسوم به «دارینگپ» اعزام کردهاند.
در چند سال گذشته بر سر بیطرفی چه آمد؟ سوئیس و اتریش به اوکراین تسلیحات ارائه کردند. سوئد و فنلاند به ناتو پیوستند. فقط کاستاریکا، ایسلند، موریس، پاناما، و وانواتو به طور رسمی مسلح نیستند.
اما حتی در آنجا، ایسلند یکی از اعضای بسیار فعال ناتو است و پاناما متحد نظامی نزدیک ایالات متحده است، فیجی و لوکزامبورگ هر دو خود را به عنوان اعضای ائتلاف جهانی برای شکست داعش در نظر میگیرند.
جنگ همهگیر، جنگ جهانی سوم ما، تصویری جهانی را ترسیم میکند که فراتر از تصور است و کمتر فرصتی را باقی میگذارد که بتوان کاری کرد. و سخت است نتیجهای غیر از این بگیریم که قدرتهای بزرگ و «جامعه» امنیت ملی (کشورها) همگی به نحوی از وضع فعلی راضی نیستند.
اما مانند اعتیاد، اولین قدم برای بهبودی این است که بپذیرید مشکلی دارید یا آماده یک جنگ جهانی باشیم.