کهکشان 'زن در زنجیر' شکار شد!
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : جمعه, 25 آذر 1401 20:14
به گزارش خبرآنلاین، ۵ دسامبر ۱۶۱۲، کهکشان «آندرومدا» برای اولین‌بار با تلسکوپ و توسط دانشمند آلمانی، «زیمون ماریوس» مشاهده شد.
دانشمندانی که قبل از او آندرومدا را مشاهده کرده بودند، تصورشان از این کهکشان گردوغبار فضایی، سحابی و یا ابری درخشان بود.
کهکشان آندرومدا
آندرومدا که با نام زن در زنجیر نیز شناخته می‌شود، نزدیک‌ترین کهکشان به کهکشان راه‌شیری است و با چشم غیرمسلح می‌توان آن را دید.
اولین کسی که به وجود این جرم آسمانی پی برد، ستاره‌شناس ایرانی، «عبدالرحمن الصوفی» در سال ۹۶۵ میلادی بود. او این کهکشان را در کتاب ستارگان ثابت خود با عنوان «لکه سحابی» یا «ابر کوچک» ذکر کرد.
پس از اختراع تلسکوپ، ستاره‌شناس آلمانی، زیمون ماریوس اولین فردی بود که موفق به رصد این کهکشان در سال ۱۶۱۲ شد. اما ماهیت آندرومدا همچنان نامشخص بود و ستاره‌شناسان کهکشان آندرومدا را جزئی از کهکشان راه شیری می‌دانستند. بعدها «شارل مسیه» و «ویلیام هرشل» نیز این جرم را در لیست ستارگان خود فهرست کردند.
تصویری از آندرومدا (سمت راست بالای تصویر) بر فراز شیرهای سنگی. در این تصویر می‌توان خوشه ستاره‌ای هفت پروین در چپ و سیاره مریخ (درست بالای سنگ‌ها) را مشاهده کرد.
آندرومدا حتی پس از تهیه تصاویرش و رصد ساختمان مارپیچی آن در سال ۱۸۸۷ توسط «آیزاک روبرت»، با عنوان سحابی شناخته می‌شد.
در نهایت و در دهه ۱۹۲۰، ستاره‌شناس آمریکایی «ادوین هابل» به‌طور قطعی تشخیص داد که این جرم، یک ستاره یا سحابی در کهکشان ما نیست. او دریافت آندرومدا یک کهکشان جدا از کهکشان راه شیری است.
ستاره‌شناسان تخمین می‌زنند کهکشان آندرومدا تقریبا ده میلیارد سال پیش در اثر برخورد و ادغام کهکشان‌های کوچکتر شکل گرفته است.
این جرم را می‌توان حتی در مناطقی که دارای آلودگی نوری هستند با چشم غیرمسلح مشاهده کرد. اگرچه با عکاسی توسط یک تلسکوپ بزرگتر پهنای این کهکشان بزرگتر دیده می‌شود، اما تنها بخش مرکزی درخشان‌تر آن با چشم غیرمسلح یا یک تلسکوپ قابل رؤیت است.
زیمون ماریوس
زیمون ماریوس، منجم و پزشک هم‌عصر با «گالیله» بود. شاید به‌همین دلیل هم باشد که نام وی کمتر شناخته‌شده است.
او اهل منطقه‌ای کوچک در میانه فرانسه که در آن زمان تحت سیطره آلمان قرار داشت، بود.
ماریوس دو کتاب درباره اجرام آسمانی نوشت. این دو کتاب برای او شهرتی دست‌وپا کردند که باعث شد در سال ۱۶۰۱ به‌عنوان ریاضی‌دانی بزرگ شناخته شود.
تلسکوپ در دوره ماریوس و در هلند اختراع شد و نحوه تحقیقات نجومی به‌صورت بنیادین تغییر کرد. پس از این اختراع بود که یک انقلاب علمی توسط گالیله پایه‌ریزی شد و دیدگاه مدرن خورشید مرکزی بیان شد. اما او در آن زمان تنها کسی نبود که با تلسکوپ به مشاهده آسمان پرداخت. ماریوس نیز برای مقاصد پژوهشی خود ابزار نجومی در اختیار داشت و توسط آن علاوه‌بر قمرهای مشتری، کهکشان آندرومدا را نیز رصد کرده بود.
گالیله و ماریوس سال‌ها قبل ملاقاتی باهم داشتند تا کار و تبادل فکری داشته باشند. اما بعدها بر سر این‌که چه کسی اولین‌بار قمرهای مشتری را رصد کرد، به اختلاف خوردند. ماریوس در کتابی که در سال ۱۶۱۴ منتشر کرد، اظهار داشت که قمرهای مشتری را در ۲۹ دسامبر سال ۱۶۰۹ کشف کرده است. زمانی که گالیله از این کشف اطلاع یافت، عصبانی شد؛ زیرا او در ۷ ژانویه سال ۱۶۱۰ به این کشف دست یافته بود.
گالیله حدس زد که ماریوس مشاهدات وی را دزدیده و با نام خودش و با تاریخ دستکاری‌شده زودتر منتشر کرده تا به عنوان کاشف اصلی قمرهای مشتری به رسمیت شناخته شود.
