تخریب آثار باستانی سلجوقی و اقدامات حفاظتی در اصفهان | توسعه کمرِ «کمرزرین» را شکست
- مجموعه: اخبار اجتماعی
- تاریخ انتشار : سه شنبه, ۲۴ تیر ۱۴۰۴ ۱۶:۴۸

روزنامه نسل فردا نوشت: میراث فرهنگی و تاریخی هر کشور، بخش مهمی از هویت ملی و فرهنگی آن به شمار میرود. ایران با تاریخ چند هزار ساله خود، دارای آثار باستانی و بناهای تاریخی فراوانی است که نشاندهنده تمدنهای مختلف و فرهنگ غنی این سرزمین میباشند. در این میان، آثار دوره سلجوقی به عنوان بخش مهمی از تاریخ ایران، نقش بسزایی در شناخت و حفظ هویت فرهنگی ایفا میکنند. متأسفانه در سالهای اخیر، تخریب غیرمجاز و گودبرداریهای غیرقانونی در برخی مناطق از جمله کمرزین و مناطق باستانی اصفهان، تهدیدی جدی برای این میراث ارزشمند محسوب شده است.
تخریب آثار باستانی سلجوقی در کمرزین
کمرزین، یکی از مناطق تاریخی استان اصفهان است که آثار باستانی دوره سلجوقی در آن یافت شده است. این آثار شامل بناها، سنگنوشتهها و دیگر عناصر فرهنگی است که نشاندهنده شکوه و تمدن این دوره تاریخی میباشد. متأسفانه در ماههای اخیر گزارشهایی مبنی بر تخریب غیرمجاز این آثار منتشر شده است. برخی افراد سودجو با انجام گودبرداریهای غیرمجاز و تخریب بخشهایی از این آثار، به میراث فرهنگی آسیب وارد کردهاند.تخریب آثار سلجوقی نه تنها به از بین رفتن بخشی از تاریخ و فرهنگ کشور منجر میشود بلکه باعث از دست رفتن اطلاعات ارزشمندی میگردد که میتواند به شناخت بهتر دوران سلجوقیان کمک کند. این تخریبها همچنین موجب کاهش جذابیت گردشگری فرهنگی در منطقه شده و فرصتهای اقتصادی ناشی از جذب گردشگر را کاهش میدهد.
توقیف گودبرداری غیرمجاز در مناطق باستانی
در پی گزارشهای مردمی و نظارتهای انجام شده توسط سازمانهای میراث فرهنگی، عملیات گودبرداری غیرمجاز در مناطق باستانی اصفهان متوقف شده است. این اقدام به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر آثار تاریخی و حفظ امنیت بناهای باستانی صورت گرفته است. توقیف عملیات غیرمجاز، گامی مهم در راستای حفاظت از میراث فرهنگی محسوب میشود و نشاندهنده عزم جدی مسئولان در مقابله با تخریبهای غیرقانونی است. با این حال، این اقدامات نیازمند استمرار و تقویت نظارتها است تا از بروز موارد مشابه در آینده جلوگیری شود. همچنین، اطلاعرسانی به مردم و افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت میراث فرهنگی میتواند نقش مؤثری در کاهش تخریبها داشته باشد.
اهمیت حفاظت و مرمت بناهای تاریخی در اصفهان
اصفهان به عنوان یکی از شهرهای تاریخی ایران، دارای بناهای تاریخی فراوانی است که از دورههای مختلف تاریخی از جمله سلجوقی، صفوی و قاجار به یادگار ماندهاند. مدیر شهر تاریخی اصفهان در مصاحبهای بر ضرورت حفاظت و مرمت اصولی این بناها تأکید کرده است. وی بیان داشت که حفظ این آثار نه تنها به معنای حفظ هویت تاریخی شهر است بلکه میتواند به توسعه گردشگری فرهنگی و اقتصادی منطقه کمک کند.
مرمت بناهای تاریخی باید با رعایت اصول علمی و فنی انجام شود تا اصالت و ارزش تاریخی آنها حفظ شود. استفاده از مصالح و روشهای سنتی در کنار فناوریهای نوین مرمتی، میتواند به حفظ بهتر این آثار کمک کند. همچنین، همکاری بین دستگاههای مختلف از جمله سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و نهادهای محلی برای اجرای پروژههای مرمتی ضروری است.
ضرورت حفظ میراث فرهنگی؛ یک وظیفه ملی
حفظ میراث فرهنگی و تاریخی، وظیفهای است ملی که نیازمند همکاری تمامی اقشار جامعه، مسئولان و سازمانهای مربوطه میباشد. میراث فرهنگی نه تنها یک سرمایه مادی بلکه یک سرمایه معنوی است که هویت، فرهنگ و تاریخ یک ملت را نمایان میسازد. تخریب این آثار به معنای از دست دادن بخشی از هویت ملی و فرهنگی است که قابل جبران نیست.
از این رو، باید سیاستها و قوانین سختگیرانهتری برای حفاظت از آثار تاریخی تدوین و اجرا شود. همچنین، آموزش و فرهنگسازی در سطح جامعه برای افزایش آگاهی مردم درباره اهمیت میراث فرهنگی ضروری است. مشارکت مردم در حفاظت از این آثار میتواند نقش مؤثری در جلوگیری از تخریبها داشته باشد.
تأثیر حفظ میراث فرهنگی بر توسعه پایدار و گردشگری
حفظ و مرمت آثار تاریخی، علاوه بر حفظ هویت فرهنگی، میتواند به توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی نیز کمک کند. گردشگری فرهنگی یکی از منابع مهم درآمدزایی برای بسیاری از مناطق تاریخی است. اصفهان با داشتن آثار تاریخی متعدد، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر داخلی و خارجی دارد.
با حفظ و معرفی بهتر این آثار، میتوان زمینهساز رونق گردشگری فرهنگی شد که به اشتغالزایی، توسعه زیرساختها و افزایش درآمدهای محلی منجر میشود. همچنین، این امر موجب تقویت حس تعلق فرهنگی و ملی در میان مردم خواهد شد.
تخریب آثار باستانی سلجوقی در کمرزین و گودبرداریهای غیرمجاز در مناطق باستانی اصفهان، زنگ خطری جدی برای میراث فرهنگی کشور است. این موضوع ضرورت توجه ویژه به حفاظت و مرمت بناهای تاریخی را بیش از پیش آشکار میسازد. اقدامات قانونی نظیر توقیف عملیات غیرمجاز و اجرای پروژههای مرمتی اصولی، گامهای مهمی در حفظ این سرمایههای ارزشمند هستند.
حفظ میراث فرهنگی، وظیفهای ملی است که نیازمند همکاری همه جانبه مسئولان، سازمانها و مردم میباشد. با افزایش آگاهی عمومی و تقویت نظارتها میتوان از تخریبهای غیرمجاز جلوگیری کرد و زمینهساز توسعه پایدار فرهنگی و اقتصادی شد. میراث فرهنگی ما، پلی است به گذشته و سرمایهای برای آینده که باید با دقت و مسئولیت حفظ شود.
مستوره ابراهیمی