منتور کیست و یک منتور چه وظایفی دارد؟

مجموعه: مشاوره خانواده

منتور کیست

منتور کیست و منتورینگ یعنی چه؟

همزمان با گسترش فعالیت های استارت آپی ، اصلاحاتی از جمله منتور Mentor ، منتورینگ Mentoring و کوچینگ ، زیاد به گوش می خورد. البته این اصطلاحات جدید نیستند و قدمتی طولانی دارند. 

اصطلاح منتور از دهه 80 میلادی وارد کتابهای مدیریتی شده است. در آن زمان شرکت های بزرگ دنیا برنامه های رسمی منتورینگ را درون سازمانشان اجرا میکردند. یعنی زمانی که فردی در شرکت استخدام  می شد، یکی از افراد با تجربه شکرت را به عنوان منتور و راهنمای او منسوب می کردند تا به یادگیری سریعتر فرد تازه وارد کمک کند و او را به عملکرد بهینه برساند.

منتور یعنی چه؟

منتور (به انگلیسی : Mentor) را معمولا به معنی مربی ترجمه میکنند ولی بهتر است از  اصطلاح منتور به معنی راهنما استفاده کنید. 

به طور کلی درباره تعریف منتور ، اتفاق نظر وجود ندارد.

به عقیده برخی از کارشناسان به هر مشاوری میتوان ، منتور گفت مثلا اگر پلتفرمی شما را به شخصی متخصص در گوشه دیگری از دنیا متصل کند و سوالاتتان را از او بپرسید میتوانید بگویید به یک منتور مراجعه کرده اید.

ولی برخی دیگر منتورینگ را کاری رسمی تر ، جدی و بلند مدت می دانند و مشاوره موردی (مانند مثال بالا) را متفاوت از منتورینگ میدانند. 

امروزه منتور به افرادی گفته می شود که دانش و خرد خودشان را با افراد کم تجربه در میان می گذارند. 

منتورینگ یعنی چه؟

براساس توضیحات بالا میتوان گفت منتورینگ ( به انگلیسی : Mentoring) رابطه ای بلند مدت بین دو نفر است که یکی از آنها دارای تجربه ، توانمندی ها و مهارت هایی است که میتواند در طول زمان به نفر دوم که به نام منتی (به انگلیسی Mentee) شناخته می شود ، منتقل کند.

به تعبیر ساده تر ، منتورینگ رابطه ای است که منتور ، فرد راه جو یا منتی Mentee را زیر بال و پر خودش می گیرد و به او کمک میکند تا مسیر شغلی را سریعتر ، ساده تر و با خطای بسیار کمتر طی کند.

بنابراین در منتورینگ ، منتی Mentee یا راهجو میتواند مشکلات شغلی و شخصی اش را پیش منتور یا راهنما ببرد و از او برای حل مشکلاتش کمک بگیرد. 

منتور بودن بیشتر در مسیر شغلی و بستر کسب و کار معنی پیدا میکند. منتورینگ رابطه ای میان یک نفر با سن و سابقه بیشتر و یک نفر با سن و سابقه کمتر شکل می گیرد.

منتورینگ یک رابطه رشد محور در بستر کسب و کار است. منتور باید به فرد ره جو برای رشد در مسیر شغلی و محیط کسب و کار کمک کند. 

ایجاد رابطه بین منتور و منتی

ایجاد رابطه عمیق بین منتور و منتی

اغلب رابطه های رسمی و سازمانی ، روابط عمیقی نیستند ، شما در چارچوب قوانین از مدیر و سرپرست خود تبعیت می کنید حتی اگر بخشی از رفتارها و تصمیمات و گفته هایش را قبول نداشته باشید ولی به دلیل این که جایگاه سازمانی بالاتری از شما دارد ، باید از او تبعیت کنید. 

ولی زمانی که شخصی را به عنوان منتور انتخاب میکنید ، به این معنی است که مدل ذهنی ، تجربه  و نگرش او به مسائل را قبول دارید و به همین دلیل با جان و  دل به حرفها و توصیه های او عمل میکنید.

یک تفاوت بارز دیگر بین سرپرست و منتور این است که شما مسائل شخصی  خودتان را با سرپرست یا مدیرتان در میان نمی گذارید ولی میتوانید خستگی ها ، سرخوردگی ها و تضاد بین زندگی و کار خود را به منتور بگویید و برای حلشان از او کمک بخواهید.

به همین دلی است که رابطه بین منتور و منتی ، تبدیل به رابطه ای عمیق می شود. 

چه کسی منتور را انتخاب می کند

معمولا در سازمان های بزرگی که برنامه منتورینگ به صورت رسمی تعریف شده است. از مدیران و افراد باتجربه خواسته می شود که هدایت یک یا چند نفر را بر عهده بگیرند و در طی کردن مسیر شغلی به آن ها کمک کنند. 

این برنامه های سازمانی معمولا برای کسانی در نظر گرفته می شود که امید می رود در اینده بتوانند سمت های بالایی در سازمان بر عهده بگیرند.

البته این فرایند الزاما کارایی بالایی ندارد زیرا منتور ممکن است وظیفه اش را صرفا یک تکلیف سازمانی بداند و فر کم تجربه یا منتی ممکن است از اساس توانمندی ، شایستگی و قدرت منتور را نپذیرد و تجربه او را مناسب دوران گذشته بدانید. 

بنابراین زمانی که درباره نقش منتورینگ در رشد و پیشرفت شغلی صحبت میشود معمولا به نسل جوان توصیه می شود که یک یا چند منتور را خودشان انتخاب کنند و از آنها برای پیشرفت در مسیر شغلی کمک بگیرند. 

وظایف منتور 

وظایف منتور

وظایف منتور به طور کلی به دو بخش تقسیم می شود :

1 – ایفای نقش در توسعه مسیر شغلی : همه فعالیت هایی که به شکل مستقیم به ره جو کمک میکند با صرف انرژی، اصطکاک و فشاری کمتر مسیر شغلی خود را طی کند. 

2 – ایفای نقش روانی – اجتماعی : همه فعالیت ها و اقدام ها باری بهبود زیرساخت روانی و اجتماعی لازم برای رشد فرد رهجو در محیط کار و زندگی 

وظایف کلیدی منتور در هدایت کردن منتی در مسیر پیشرفت عبارتند از :

- هدایت منتی در مسیر درست

- در دسترس بودن

- صداقت داشتن

- دید همه جانبه داشتن

- گوشزد کردن اشتباهات

- الهام بخش بودن

- به تصویر کشیدن مسیر و مقصد نهایی

- توانایی ترسیم مسیر حرکت

- دید عمیق به بازار

- اهل شعار نبودن

- نتورکینگ قوی

- ایفای نقش الگو

فواید منتورینگ

مزایای منتورینگ

داشتن منتور به نوعی نشان دهنده دیدگاه حرفه ای منتی یا شاگرد است که میخواهد مسیر پیشرفت شغلی را سریعتر طی کند. 

مزایای منتورینگ عبارتند از:

موفقیت شغلی : استفاده ازمنتور باعث می شود در کوتاه ترین زمان ممکن در مسیر پیشرفت شغلی قرار بگیرید و با ارزشهای سازمان و نیازهای زیر بنای شغلی خود آشنا شوید و متوجه شوید دانش خود را در زمینه ای خاص ارتقا بدهید و متوجه شوید روال انجام کارها در شرکت به چه صورت ست و سریعتر به غالفه حرفه ای ها بپیوندید. 

یادگیری بیشتر : تعداد قابل توجهی از منتورها بر این عقیده اند که منتورینگ منجر به یادگیری بیشتر هم برای منتی و هم برای خودشان میشود. منتورینگ یک جاده دو طرفه است که با وجود یادگیری به مراتب بیشتر منتی ، منتور را دائما  با چالش هایی جدید مواجه میکند و باعث می شود برای غلبه کردن بر این چالشها به طور پیوسته در حال یادگیری چیزهای جدید باشد.

دسترسی به شبکه دوستان حرفه ای منتور : بخشی از موفقیت در دنیای کسب و کار و فضای نتورک ، شبکه ارتباطی است ، این شبکه ارتباطی هر چه سالم تر و حرفه ای تر و مستحکم تر باشید ، موفقیت شما را بیشتر تضمین خواهد کرد. منتور در طول جلسات منتورینگ ، ره جو را با شبکه حرفه ای دوستان و همکارانش آشنا می کند که میتوانند نقش موثری در پیشرفت فرد ایفا کنند. 

فرصت های طلایی بیشتر : یکی از بزرگترین مزایای منتورینگ این است که منتور میتواند فرصت های طلایی کاری بیشماری برای منتی ایجاد کند. به نظرتان اگر فردی با استعداد باشید و منتور از پیشرفت و توانایی های شما رضایت داشته باشد ، چقدر احتمال دارد شما را به کارفرمایانی که می شناسد معرفی کند؟

گردآوری : بخش روانشناسی بیتوته