پیروفوبیا: چگونه بر ترس شدید از آتش غلبه کنیم؟

مجموعه: مشاوره خانواده

ترس شدید از آتش

پیروفوبیا (ترس از آتش): علل، علائم و درمان 

ترس از آتش یا پیروفوبیا ( به انگلیسی : pyrophobia) از ترکیب دو کلمه یونانی پیرو pyro به معنی آتش و فوبوس phobos به معنی ترس ساخته شده است. فوبیا یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که به عنوان ترس غیر منطقی که با تهدید واقعی تناسبی ندارد شناخته می شود. 

با وجودی که آتش در برخی شرایط میتواند خطرناک باشد و درجاتی از احتیاط در برابر آتش کاملا منطقی است چرا که میتواند باعث سوزاندن هر چیزی اطراف خودش شود ولی فرد مبتلا به پیروفوبیا حتی قادر به تحمل آتش های کوچک و کنترل شده نیست و اغلب در مواجهه با آتش دچار علایمی از جمله سرگیجه می شود. 

افراد مبتلا به پیروفوبیا ممکن است هنگام فکر کردن ، صحبت کردن یا قرار گرفتن در اطراف آتش احساس ترس یا اضطراب شدید داشته باشند.

علایم پیروفوبیا یا ترس از آتش

- ترس غیر منطقی و مداوم از آتش که در عملکرد روزانه تداخل ایجاد نماید. 

- دوری کردن کامل از آتش. 

- ترس دائم و بیش از حد از مواجه شدن با آتش 

- احساس سرگیجه یا تهوع در مواجهه با اتش 

زمانی که فرد مبتلا به پیروفوبیا در مواجهه با آتش سوزی قرار بگیرد ممکن است علایم زیر را بروز دهد :

- نیاز به فرار

- تنگی نفس یا تنفس سریع

- تنگی قفسه سینه

- خشکی دهان 

- احساس ضعف 

- تنش عضلانی

- حالت تهوع

- تپش قلب

- لرز و عرق کردن و یخ کردن دستها 

- نیاز به دستشویی رفتن

- حمله پانیک 

علایم ترس از آتش در کودکان میتواند شامل موارد زیر باشد:

- گریه کردن

- چسبیدن به والدین

- یخ زدن

- عصبانی شدن

- امتناع از ترک والدین

- بی میلی به صحبت کردن یا نزدیک شدن به آتش

تشخیص پیروفوبیا یا ترس از آتش

فرد مبتلا به پیروفوبیا با مشکلات زیر همراه است:

فرد در مواجهه با شیء یا موقعیتی که با آتش در ارتباط است احساس ترس و اضطراب می کند. 

ترس و اضطراب او با خطر پیش رو هم خوانی ندارد. 

ترس و اضطراب یا اجتناب او بیش از 6 ماه طول کشیده است. 

ترس او باعث ناراحتی قابل توجه و تداخل در زندگی روزمره اش شده  است. 

علل بروز پیروفوبیا یا ترس از آتش

علت پیروفوبیا یا ترس از آتش

علت پیروفوبیا به طور کلی مشخص نیست و عوامل متعددی میتواند احتمال بروز فوبیا آتش را در برخی افراد افزایش دهد. 

• عوامل ژنتیکی : ارتباط ژنتیکی بین افرادی که فوبیا دارند وجود دارد و متیواند احتمال ابتلا به فوبیاهای مختلف را افزایش دهد. بررسی های اخیر نشان داده اند فرزندان والدینی که دارای اختلال اضطرابی هستند ، به احتمال 25 درصد بیشتر از دیگران به اختلالات اضطرابی مبتلا می شوند.

با این وجود هنوز مشخص نیست فوبیا ارثی است یا اکتسابی ، مثلا اگر یکی از نزدیکان شما از آتش بترسد ممکن است شما این ترس را از او یاد بگیرید. 

• عوامل محیطی : تجربه منفی یا آسیب زا از آتش سوزی یا هر حادثه خطرناک دیگر که شامل آتش شود میتواند احتمال بروز فوبیا آتش را افزایش دهد. 

داشتن ترکیب ژنی خاص و قرار گرفتن در معرض حادثه همراه با آتش احتمال بروز فوبیا آتش را در افراد تشدید می کند.

عوارض پیروفوبیا یا ترس از آتش

پیروفوبیا میتواند روی زندگی روزمره تداخل ایجاد کند ، از جمله :

- عدم توانایی در خاموش کردن شمع یا آتش کمپ 

- دوری از رستوران هایی با اجاق باز

- احساس اضطراب یا حمله پانیک با بوی دود یا بوی سوختگی

- چک کردن مداوم اجاق گاز وسایر عناصر گرمایشی خانه

عوارض پیروفوبیا میتواند تاثیر محدود کننده ای بر زندگی فرد داشته باشد و عملکرد او را در زندگی مختل کند. اگر فوبیای آتش دارید و فعالیت های زندگی شما را محدود کرده باید با یک متخصص سلامت روان در این زمینه صحبت کنید. 

راههای درمان پیروفوبیا یا ترس از آتش

درمان پیروفوبیا یا ترس از آتش

گزینه های متعددی برای درمان فوبیا آتش وجود دارد ، که بسته به نیاز و شدت علایم بیمار متفاوت است از جمله :

• دارو درمانی: داروهای خاص برای افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی تجویز می شود از جمله:

مهار کننده های انتخابی باز جذب سروتونین که نوعی از داروهای ضد افسردگی هستند و برای درمان اضطراب مفیدند. این داروها با مهار بازجذب ناقل عصبی سروتونین به بهبود اضطراب کمک میکنند. بنزودیازپین ها با تاثیر آرام بخش برای دوره های حاد اضطراب و هراس تجویز می شوند.

• روان درمانی: در موارد پیروفوبیا شدید نیاز به روان درمانی وجود خواهد داشت. درمان شناختی رفتاری و مواجهه درمانی برای درمان فوبیای آتش مفیدند. 

در روشهای درمان شناختی رفتاری ، افکار فرد دوباره چارچوب بندی می شوند و به فرد آموزش داده می شود که الگوهای افکار منفی اش که منجر به اضطراب می شود را شناسایی کرده و با افکار مفید جایگزین  نماید. 

درمانگر استراتژی هایی برای مدیریت ترس و اضطراب در مقابله با آتش به شما آموزش میدهد از شما میخواهد الگوهای فکری که منجر به علایم اضطراب در شما شده است را اصلاح کنید و به کمک درمانگرتان میتوانید این علایم ناخوشایند را کاهش دهید. در طول درمان به شما القا می شود که موضوع ترستان خطری برای شما ندارد و از تکنیک های آرام سازی و کنترل تنفس برای حفظ آرامش استفاده می شود. 

در مواجهه درمانی فرد را به تدریج در معرض آتش قرار میدهند تا ترسش فروکش کند ، مثلا با روشن کردن یک کبریت یا شمع ، مواجهه درمانی به کمک  فناوری هم میتواند مفید باشد و قابل تحمل تر از مواجهه حضوری است. قرار گرفتن تدریجی و مکرر در برابر چیزی که از آن می ترسید به شما کمک میکند تا احساسات و اضطراب خود را مدیریت کنید. 

پیشرفت مواجهه درمانی معمولا میتواند به شکل زیر باشد:

- فکر کردن یا صحبت کردن درباره آتش

- مشاهده تصاویر و فیلم های آتش سوزی

- نزدیک شدن به آتش یا ایستادن کنار آتش

مقابله با پیروفوبیا 

تکنیک های مقابله شخصی با پیروفوبیا

علاوه بر کمک درمنگر حرفه ای خودتان هم میتوانید از یکسری استراتژی ها برای مقابله با پیروفوبیا استفاده کنید از جمله :

• تکنیک تمدد اعصاب : مدیتیشن ، تنفس عمیق ، تجمسم ، یوگا و آرام سازی پیشرونده عضلات میتواند به القای احساس آرامش و مبارزه با  اضطراب مفید باشد. 

• حمایت اجتماعی : صحبت با دوستان و خانواده و حمایت آنها یا پیوستن به یک گروه حمایت اضطراب به شما کمک میکند تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارید و برای بهبود تشویق شوید. 

• روبرو شدن با ترس : اجتناب از ترس میتواند باعث بدتر شدن احساس اضطراب در طول زمان شود. به جای این که از آتش دوری کنید به دنبال راهی برای آرامش و ایمنی خودتان در معرض آتش های کنترل شده باشید. 

• حواستان را پرت کنید : میتوانید با کتاب خواندن ، تماشای تلویزیون یا تماس با یک دوست علایم اضطرابتان را کاهش داده و حواستان را از آتش پرت کنید. 

• مراقب خودتان باشید : برای غلبه بر اضطراب باید از سلامت جسمی خوبی برخوردار باشید ، رژیم غذایی مناسب ، خواب کافی و انجام ورزش منظم میتواند کنترل اضطراب را راحت تر کند.

گردآوری : بخش روانشناسی بیتوته