آثار و حکم ناسزا گفتن درخلوت و تنهایی خود به دیگران

مجموعه: احکام دینی

یکی از آثار نابهنجار ناسزاگویی و دشنام عداوت و دشمنی است.

سوال
سلام؛ گاهی در بازیهای کامپیوتریِ گروهی (که هر کدام در مکانی ديگر هستیم)، من به اشخاص گروه فحش میدهم در حالی که کسی اطراف من نیست و آن ها هم صدای من را نمیشنوند، آیا این کار( عمدی یا سهوی) حرام است؟

جواب اجمالی
فحش و ناسزاگویی و استفاده از الفاظ زشت در شأن مؤمن نیست و چنانچه مخاطب با شنیدن آن مورد توهین قرار گیرد، حرام است. البته بعضی از مراجع،[ 1] بددهانی را بطور مطلق- چه در خلوت و چه در حضور مخاطب- مجاز ندانسته اند، هرچند توهین در خلوت شاید حق الناسی ایجاد نکرده و مجرد توبه و استغفار براي طرف مقابل کافی باشد.

ضمائم:
جواب دفترهای مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، اینگونه است:[ 2]
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
استفاده از الفاظ رکیک، شایسته مؤمن نیست و همچنين چنانچه باعث اهانت و یا ایذای دیگران گردد مجاز نیست.

حضرت آیت العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
سب مؤمن حرام است.

حضرت آیت العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
ناسزا گویی به مؤمن ولو این که وی نشنود حرام است.

حضرت آیت العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
1. گفتن کلمات زشت هر چند در تنهایی شایسته مؤمن نیست.2. از بیان کلمات رکیک هر چند در خلوت پرهیز نمایید.

حضرت آیت العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
این کار خلاف دستور شرع است.

حضرت آیت العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
گفتن ناسزا در شأن مؤمن نیست.

بعضی از اثار ناسزاگویی و فحاشی
براي فحش زبانی و بددهانی آثاری بیان شده است که حاوی حوزه های فردی و اجتماعي و مادی و معنوی است. کسی که ناسزا ميدهد قبل از آنکه به سایرین اسیب برساند به خود آسیب ميزند. در روایات آثاری براي رفتار زشت سب و فحش و ناسزا بیان شده است که در این جا به بعضی از آن ها اشاره ميشود.

1. دشمنی و عداوت:
یکی از آثار نابهنجار ناسزاگویی و دشنام عداوت و دشمنی است. کسی که فحش ميدهد و ناسزا ميگويد براي خود دشمنی می خرد و ارتباطات اجتماعي را به هم می ریزد و با این زشت گویی، خودش عناد را دامن ميزند و اجازه نمی دهد تا جامعه به طرف همزیستی و تعاون و همکاري کشیده شود. پیغمبر( ص) می فرماید:لاتسبوا الناس فتکتسبوا العداوه بینهم؛ به مردم ناسزا نگویید، که با این کار در بین آن ها دشمن پیدا می کنید.

2. تکبر :
دشنام دادن دیگران نشانه ای از تکبر و غرور و کبر است که در آدمی پدید آمده است. کسی به دیگران دشنام ميدهد که دچار غرور باشد. این غرور است که وی را در پیش خود بزرگ و سایرین را خوار و ذلیل کرده است؛ از این جهت با فحش، غرور خود را به نمایش می گذارد. به سخن ديگر، دشنام گو انسان متکبری است که باید از وی پرهیز کرد و اگرکسی اهل فحش است باید در اخلاق خود تجدیدنظر کند؛ برای این که نشانه ای از کبر و غرور است که پیامدهای بسیار بدی را در دنیا و آخرت گریبانگیر وی خواهد کرد.

3. علامت نفاق و عامل ریاکاری:
ناسزا و ديگر مصادیق فحش و بددهانی یکی از مهم ترين دلایل و عوامل نفاق است و کسی که بددهان است در واقع نشان ميدهد
که از اخلاق و دین وعفت به دور است.

4- هلاکت و نابودي:
ناسزا گو در همین جهان به نابودی گرفتار ميشود ، برای این که هنگامی که دیگری را فحش ميدهد خود در معرض آن قرارگرفته و کم کم درشرایطی قرارمی گیرد که موجبات هلاکت و نابودي خود را آماده ميکند .

5- دچار شدن به فسق:
از نظر آموزه های اسلامی، ناسزاگویی علی الخصوص فحش مومن از مصادیق فسق و گناه الهي است. در واقع فرد دشنام دهنده از ایمان به کفر در مي‌ايد و برخلاف حکم خداوند عمل کرده و دچار فسق ميشود و اینگونه خود و آينده اش را تباه می سازد. پیامبر اکرم( ص) می فرماید: سباب المؤمن فسوق، و قتاله کفر، وأکل لحمه من معصیه الله؛ ناسزا گفتن به مؤمن فسق است و جنگیدن با وی کفر و خوردن گوشت او( غیبت کردن از وی) معصیت
خداست.

پی نوشت
[1]. آیات عظام سیستانی و شبیری زنجانی.
[2]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی)

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته

منابع:
hawzah.net
islamquest.net