تعداد درهای بهشت و جهنم و نام درهای آن
- مجموعه: متفرقه دینی
آشنایی با درهای بهشت و جهنم
چرا بهشت 8 در و جهنم 7 در دارد ؟
تعداد درهای بهشت و جهنم در متون دینی مختلف از جمله قرآن، احادیث و روایات ذکر شده است. در قرآن کریم به طور صریح به تعداد درهای جهنم اشاره شده است، اما در مورد بهشت تعداد درها به طور قطعی مشخص نشده است.
یک تفسیر این است که تعداد درهای جهنم به تعداد اعضا و جوارح انسان است یعنی زبان، گوش، چشم، شکم، شهوت، دستان و پاها. پیروی از وسوسه های شیطان و دوری از دستورات خداوند از طریق اینها می تواند یکی یکی درهای جهنم را باز بکند یعنی هر عضوی که پیروی از شیطان می کند، دری از درهای جهنم را باز می کند و اگر هر کدام از این اعضا در خدمت زندگی رحمانی باشند (دعای کمیل: قوت بده به اعضای بدن من در خدمتگزاری خودت) هرکدام از اعضا دری از بهشت را باز می کند. این در اضافی بهشت مربوط به نیت است. نیت عمل خیر دری به سوی بهشت است اما نیت گناه زمانی که شخص آنرا عمل نکرده است دری به سوی جهنم نمی شود. این یک رخصت ویژه ی خداوند به انسان است.
جهنم :
آیه قرآن: در سوره حجر، آیه 43 و 44 خداوند می فرماید: "وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ * لَها سَبْعَةُ أَبْوابٍ لِكُلِّ بابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ." (و جهنم، وعدهگاه همه آنهاست. هفت در دارد و برای هر دری، گروهی از آنها به طور جداگانه تقسیم شدهاند.)
بر اساس این آیه، جهنم دارای هفت در است و هر در به گروهی از گناهکاران اختصاص دارد.
جهنم هفت در دارد (بعید نیست عدد هفت در اینجا عدد تکثیر باشد، یعنى درهاى بسیار و فراوان دارد، همانگونه که در آیه 27 سوره «لقمان» نیز عدد هفت به همین معنى آمده است).
ولى واضح است این تعدد درها (مانند تعدد درهاى بهشت) نه به خاطر کثرت واردان است به طورى که از یک در کوچک نتوانند وارد شوند، و نه جنبه تشریفاتى دارد، بلکه در حقیقت اشاره به عوامل گوناگونى است که انسان را به جهنم مىکشاند، هر نوع از گناهان درى محسوب مىشود.
در «خطبه جهاد» در «نهج البلاغه» مىخوانیم: فَإِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخَاصَّةِ أَوْلِیَائِهِ: «جهاد درى از درهاى بهشت است که آن را به روى بندگان خاصش گشوده است».
و در حدیث معروف مىخوانیم: اِنَّ السُّیُوفَ مَقالِیْدُ الْجَنَّةِ: «شمشیرها کلیدهاى بهشتند».
امام صادق (ع)، به نقل از پدر بزرگوار خود می فرماید:
جهنّم هفت در دارد؛ از یک در فرعون و هامان و قارون داخل می شوند، و از یک در مشرکین و کافرینی که به قدر یک چشم بر هم زدن ایمان نیاورده اند، و از یک در بنو امیه وارد می شوند که اختصاص به آنان دارد و کسی در آن در با آنها شریک نیست؛ و آن باب لَظَی و باب سَقَر و باب هاویه است.
و چون وارد آن در شوند، آن در آنها را هفتاد سال راه پائین می برد، و هر بار که آنها را هفتاد سال به پائین ببرد آتش چنان فورانی کند که شعله و شراره اش آنها را به طبقات بالا تا هفتاد سال راه پرتاب کند، و هم چنین باز آنها را هفتاد سال راه پائین می برد؛ و پیوسته به همین طرز هستند ابداً و به طور جاودانی و خلود می مانند.
و از یک در آن، دشمنان ما و مبغضان ما و خوارکنندگان ما وارد می شوند، و آن در بزرگترین در است و آتش آن نیز شدیدتر است. («خصال» طبع سنگی، ج 2، ص 12؛ بحار الانوار، ج 8، ص 285)
نام درهای جهنم :
در روایات نیز به هفت در جهنم و نامگذاری آنها اشاره شده است. برخی از احادیث نام این درها را به این صورت ذکر کرده اند:
1- در اعلی جهنم، باب الجحیم نام دارد
2- باب الهاویه: درِ هاویه (آتش سوزان)
3- باب اللظى: درِ سوزان (پوست بدن و صورت را می برد)
4- باب السقر: درِ گودال (آتش داغ)
5- باب الحطمة: درِ خرد کننده (آتش افروخته)
6- باب السعیر: درِ سوزان
7- باب الجهنم: درِ جهنم
بهشت :
آیه قرآن: در قرآن به طور مشخص به تعداد درهای بهشت اشاره نشده است.
روایات :
در روایات متعددی به هشت در بهشت اشاره شده است. برخی از احادیث نام این درها را به این صورت ذکر کرده اند:
1- باب المجاهدین
2- باب المصلین (در نماز گزاران)
3- باب الصائمین (روزه داران)
4- باب الصابرین (صبر كنندگان)
5- باب الشاكرین (شكر گزاران)
6- باب الذاكرین (یاد آوران خدا)
7- باب الحاجین (حج كنندگان)
8- باب اهل المعروف كه امام صادق (ع) در این مورد می فرماید: «در كارهای نیك با برادرانتان رقابت كنید و از اهل معروف باشید، زیرا برای بهشت دری است كه به آن در معروف می گویند و داخل آن نمی روند و مگر كسی كه در دنیا كارهای نیك انجام داده است.» نور الثقلین ، ج4،ص506
وجود درهای متعدد برای بهشت و جهنم به دلیل مراتب اعمال خوب و بد و درجات افراد دارای طبقات است که با میزان اعمال خوب یا بد افراد متفاوت است مثلا درباره منافقان آمده است که آنان در پائین ترین و پست ترین مرتبه دوزخ قرار دارند: «إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِیرًا» (آیه 145 سوره نساء) و نیز درباره مؤمنان قرآن می فرماید هر عمل نیکی که از آن سر می زند به یکی از درها و درجه های بهشت راه می یابند به عنوان نمونه به هشت عامل ورود به بهشت در سوره رعد اشاره فرموده است که عبارتند از رعایت عهد و پیمان، صله ارحام، خوف الهی، ترس از بد عاقبتی، صبر در راه خدا، بر پا داشتن نماز، انفاق کردن و بدی را با خوبی پاسخ گفتن.
و نیز درباره مؤمنان قرآن می فرماید: هر عمل نیکی که از آن سر می زند به یکی از درها و درجه های بهشت راه می یابند به عنوان نمونه به هشت عامل ورود به بهشت در سوره رعد اشاره فرموده است که عبارتند از رعایت عهد و پیمان، خوف الهی، انفاق، بر پا داشتن نماز، صله ارحام، ، ترس از بد عاقبتی، صبر در راه خدا و بدی را با خوبی پاسخ گفتن.(سوره رعد، آیات 20-23؛تفسیر نمونه، ج10، ص194 و 195)
مطابق برخی آیات و روایات هر یک از این درهای بهشت و جهنم به اسمی خوانده می شوند، که در بالا به آن ها اشاره کردیم.
چرا بهشت یک در بیشتر از جهنم دارد ؟
این گونه تعبیرات به خوبى منظور از درهاى متعدد بهشت و دوزخ را روشن مىسازد.
قابل توجه این که: در حدیث امام باقر (ع) مىخوانیم: «بهشت، هشت در دارد» در حالى که آیات فوق مىگوید: جهنم هفت در دارد، این تفاوت اشاره به این است که: هر چند درهاى ورود به بدبختى و عذاب فراوان باشد، ولى با این حال درهاى وصول به سعادت و خوشبختى از آن افزونتر است».
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته