تولد ربات نوزاد سخنگو !! + عکس
- مجموعه: گزارشهای علمی
تولد ربات نوزاد سخنگو !! + عکس
تیمی از دانشمندان علوم رایانه دانشگاه هردفوردشایر انگلیس با الهام از مراحل یادگیری زبان كودكان، نوعی ربات iCub شبیه به انسان موسوم به DeeChee طراحی كردهاند.
این ربات دارای تقریباً تمامی هجاهای موجود در زبان انگلیسی (در مجموع 40 هزار هجا) است كه به آن امكان ایراد سخنان نامفهوم درست مانند یك نوزاد را با سرهم كردن مصلحتی هجاها میدهد.
این محققان همچنین از 34 نفر خواستند كه در نقش معلم، ربات DeeChee را مانند یك نوزاد آموزش دهند. ربات مزبور در یك مكالمه هشت دقیقهیی با هر معلم شركت كرد اما بین هر جلسه حافظه آن ذخیره و سپس پاك و ریاستارت و در نتیجه با هر معلم فرایند آزمایش از نو آغاز میشد. در ابتدای مكالمه، هر كدام از هجاها در ذخیره واژگان سیستم دارای امتیاز همسان بودند.
اما هنگام آغاز درس همه چیز تغییر میكرد. این ربات برای گوش فرا دادن و سپس سخن گفتن برنامه ریزی شده بود؛ بنابراین سخن معلم را به هجا تبدیل میكرد و تعداد نمونههای هر كدام را جمع میزد. ربات سپس از این اطلاعات برای به روز كردن امتیازات در واژگان خود استفاده و نمرههای بیشتری را به هجاهای مورد استفاده معلم اضافه میكرد. هنگامی كه سیستم دفعه بعد صحبت میكرد امكان تكرار هجاهای بیان شده معلم توسط آن به دلیل امیتازات بالاتر كنونی بیشتر بود.
به گفته طراحان سازنده، این امر یادآور نوزاد انسان است زیرا هنگامی كه صداهای تكراری را میشنود نسبت به آنها حساس شده و آنچه را كه آشناست ترجیح میدهد.
زمانی كه ربات یك لغت قابل تشخیص را ادا میكرد، این یادگیری مقلدانه با اظهارات مشوقانه معلم تقویت میشد. DeeChee برای شناسایی این اظهارات و دادن امتیازات بیشتر به هجاهایی كه مقدم بر تایید معلم بود، برنامهریزی شده بود و در این میان تعدادی از هجاهای نامفهوم نیز امتیازات اضافی میگرفتند. اما با تكرار این فرایند، فقط هجاهای تشكیلدهنده كلمات در زنجیره كسب امتیاز قرار میگرفتند.
اگرچه سیستم طراحی شده هنوز زنجیرهیی از هجاهای نامفهوم را ادا میكرد، با نزدیك شدن به پایان هشت دقیقه واژگان واقعی بیشتر از هنگامی كه ربات هنوز در حال گزینش تصادفی هجاها بود، ادا میشد.
این موضوع كه لغات با استفاده از فرایند یادگیری آماری غیر مختص زبان ادا میشدند، نشان میدهد كه این مرحله از كسب زبان نیازمند استعداد گرامری سختافزاری نیست.
«پاول ووگت» دانشمند علوم شناختی در دانشگاه تیلبورگ هلند بر این باور است كه این موفقیت گام نخست در جهت طراحی رباتهایی است كه به انسان در فرایند كسب زبان كمك میكنند.
در حال حاضر تكلم DeeChee از زبان كامل و جامع فاصله دارد اما آغاز این روند با ادای سخنان نامفهوم میتواند بهترین شیوه برای خلق رباتهایی باشد كه به طور طبیعی سخن میگویند. چنانچه بخواهیم ربات به طور طبیعی تكلم كند نیازمند آموزش آن از همان ابتدا هستیم.
كودكان در بازه زمانی بین شش و 14 ماهگی از مرحله ایراد سخنان نامفهوم وارد مرحله بیان كلمات واقعی میشوند. این مرحله در یادگیری كامل زبان ضروری است. هنگامی كه تعداد اندكی از واژگان "لنگر" تثبیت میشوند، سرنخهایی در خصوص چگونگی آغاز و پایان كلمات ارائه میدهند و این امر موجب تسهیل یادگیری سخن توسط كودك میشود.
منبع:ایسنا