همه چیز درباره تغییر رنگ آلت تناسلی؛ علل و درمان‌ها

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

تغییر رنگ آلت تناسلی اغلب نیاز به بررسی پزشکی دارد

چه عواملی باعث تغییر رنگ آلت تناسلی می‌شوند؟

تغییر رنگ آلت تناسلی ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله برانگیختگی جنسی، کبودی و بیماری‌های پوستی که اغلب بی‌ضرر هستند. با این حال، علل جدی‌تری مانند لیکن اسکلروز و سرطان آلت تناسلی (که نادر است) نیز می‌توانند عامل تغییر رنگ باشند.

در هنگام برانگیختگی جنسی، به دلیل افزایش جریان خون به رگ‌ها و غدد آلت تناسلی، ممکن است رنگ آن به قرمز یا حتی بنفش تغییر کند. اما دلایل جدی‌تری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث تغییر رنگ آلت تناسلی شوند.

علل تغییر رنگ آلت تناسلی می‌توانند از کبودی ناشی از زیپ شلوار تا سرطان آلت تناسلی، که کمتر از ۱٪ موارد سرطان در افراد دارای آلت تناسلی را شامل می‌شود، متغیر باشند. در برخی موارد، تغییر رنگ ممکن است نشانه‌ای از عفونت مقاربتی (STI) یا یک بیماری پوستی غیرمسری و بی‌ضرر باشد.

تغییر رنگ آلت تناسلی تقریباً همیشه نیازمند ارزیابی پزشکی است. ممکن است این تغییر موقتی و بی‌ضرر باشد، اما نباید خودتان تشخیص دهید. اگر تغییر رنگ به دلیل یک مشکل پزشکی جدی باشد، تشخیص زودهنگام و شروع درمان همیشه رویکرد هوشمندانه‌ای است.

در ادامه، درباره علل احتمالی و گزینه‌های درمانی برای تغییر رنگ آلت تناسلی اطلاعات بیشتری ارائه می‌شود.

تغییر رنگ آلت تناسلی می‌تواند به دلیل برانگیختگی جنسی رخ دهد

علل و راههای درمان تغییر رنگ آلت تناسلی 

کبودی یا آسیب

کبودی در هر نقطه از بدن نتیجه پارگی رگ‌های خونی کوچک زیر سطح پوست است. کبودی روی آلت تناسلی ممکن است به دلیل گیر کردن در زیپ، رابطه جنسی یا خودارضایی شدید، یا ضربه خوردن ایجاد شود. کبودی خفیف با گذشت زمان تیره‌تر شده و سپس محو می‌شود.

• درمان: می‌توانید از کمپرس گرم برای کمک به پخش شدن خون و بهبود سریع‌تر کبودی استفاده کنید. معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی نیست، اما کبودی شدید یا کبودی خفیفی که بهبود نمی‌یابد باید توسط پزشک بررسی شود. برای جلوگیری از آسیب به آلت تناسلی، هنگام ورزش از تجهیزات محافظ استفاده کنید و هنگام بستن زیپ شلوار مراقب باشید.

ملانوز آلت تناسلی

ملانوز آلت تناسلی یک بیماری پوستی بی‌ضرر است که باعث ایجاد لکه‌های تیره روی ساقه یا سر آلت تناسلی (گِلان) می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ملانین در سطح پوست تجمع پیدا کند. این بیماری مقاربتی نیست و مسری هم نیست.

علت دقیق بروز این بیماری مشخص نیست، اما شواهدی وجود دارد که درمان پسوریازیس با داروهایی مانند پسورالن و نور فرابنفش ممکن است خطر ابتلا به ملانوز آلت تناسلی را افزایش دهد.

• درمان: معمولاً نیازی به درمان نیست، اما در برخی موارد امکان برداشتن لکه‌ها با جراحی وجود دارد که ممکن است جای زخم قابل‌توجهی به جا بگذارد.

درماتیت تماسی

درماتیت تماسی یک واکنش پوستی است که در اثر تماس با مواد محرک مانند صابون‌ها یا شوینده‌های خاص ایجاد می‌شود و می‌تواند در هر نقطه از بدن رخ دهد. وقتی این عارضه روی آلت تناسلی ظاهر می‌شود، اغلب به دلیل حساسیت به لاتکس کاندوم است که می‌تواند باعث قرمزی، خارش یا حتی زخم‌های پوستی شود.

• درمان: در موارد خفیف، استفاده از کرم کورتیکواستروئید بدون نسخه می‌تواند به بهبود علائم کمک کند. در صورت وجود زخم باز، برای جلوگیری از عفونت باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت حساسیت به لاتکس، کاندوم‌های غیرلاتکس در دسترس هستند.

لیکن اسکلروز

لکه‌های سفید روی آلت تناسلی ممکن است نشانه لیکن اسکلروز باشد. این بیماری پوستی در افرادی که ختنه نشده‌اند شایع‌تر است. علاوه بر لکه‌های سفید که با پیشرفت بیماری بزرگ‌تر می‌شوند، پوست آلت تناسلی ممکن است دچار خارش و شکنندگی شود. سایر علائم شامل نعوظ دردناک و کاهش جریان ادرار است. لیکن اسکلروز یک بیماری مادام‌العمر است که می‌تواند دوره‌هایی از بهبود و عود را داشته باشد.

علت دقیق آن مشخص نیست، اما ممکن است با سابقه خانوادگی یا بیماری‌های خودایمنی مرتبط باشد که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های سالم حمله می‌کند.

افراد مبتلا به لیکن اسکلروز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سایر بیماری‌های خودایمنی مانند بیماری تیروئید یا ویتیلیگو باشند.

• درمان: درمان معمولاً شامل استفاده از پماد استروئیدی قوی روی پوست آسیب‌دیده است. اگر فقط پوست ختنه‌گاه درگیر باشد، ممکن است ختنه توصیه شود.

درماتیت تماسی می‌تواند باعث قرمزی و خارش آلت شود

لیکن پلانوس

لیکن پلانوس می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های بنفش یا سفید مسطح، اغلب به شکل حلقه، روی نوک آلت تناسلی شود. همچنین ممکن است باعث ایجاد برآمدگی‌های خارش‌دار و در برخی موارد زخم‌های دردناک شود. مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید، زیرا لیکن پلانوس می‌تواند عوارضی ایجاد کند و خطر برخی انواع سرطان را افزایش دهد.

• درمان: در مواردی که علائمی وجود ندارد، ممکن است نیازی به درمان نباشد. کرم‌های استروئیدی موضعی می‌توانند التهاب و خارش را کاهش دهند. در موارد شدید، ممکن است درمان‌های قوی‌تر یا ختنه توصیه شود.

ویتیلیگو

ویتیلیگو زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های پوستی تولید ملانین (رنگ‌دانه پوست) را متوقف کنند. این بیماری می‌تواند در هر نقطه از بدن، از جمله آلت تناسلی، رخ دهد و باعث ایجاد لکه‌های سفید می‌شود. ویتیلیگو دردناک یا مسری نیست و بافت پوست را تغییر نمی‌دهد.

لکه‌ها ممکن است کوچک یا گسترده باشند.

• درمان: برخی درمان‌های استروئیدی و داروهای تأثیرگذار بر سیستم ایمنی ممکن است به بازگرداندن رنگ در نواحی کوچک یا خفیف کمک کنند.

سیفلیس

سیفلیس یک عفونت مقاربتی است که در صورت عدم درمان زودهنگام می‌تواند مغز، قلب و سایر اندام‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. اولین علامت معمولاً زخمی سفید یا قرمز روی آلت تناسلی است که در ابتدا بدون درد است. در صورت عدم درمان، بثورات خارش‌دار ممکن است روی آلت تناسلی و بدن ظاهر شود. علائم دیگر شامل سردرد، تب و خستگی است.

سایر بیماری‌های مقاربتی، مانند زگیل تناسلی، می‌توانند باعث ایجاد برآمدگی‌ها و تغییر ظاهر شوند. آزمایش منظم برای بیماری‌های مقاربتی می‌تواند به درمان زودهنگام کمک کند. همچنین، رعایت رابطه جنسی ایمن از ابتلا به این بیماری‌ها پیشگیری می‌کند.

• درمان: سیفلیس یک عفونت باکتریایی است و با دوزهای قوی آنتی‌بیوتیک مانند پنی‌سیلین درمان می‌شود. اما در صورت رابطه جنسی محافظت‌نشده با فرد مبتلا، امکان عفونت مجدد وجود دارد.

سرطان آلت تناسلی

اگرچه سرطان آلت تناسلی نادر است، اما آگاهی از علائم آن برای اقدام سریع مهم است.

یکی از اولین علائم در مراحل اولیه بیماری، تغییر رنگ آلت تناسلی است. ساقه یا سر آلت ممکن است قرمز شود یا لکه‌های قهوه‌ای مسطح ایجاد شوند. پوست آلت ممکن است ضخیم شده و دردناک شود.

• درمان: گزینه‌های درمانی شامل پرتودرمانی یا جراحی برای برداشتن بخش‌های کوچک سرطان از سطح پوست است. نوع سرطان و میزان گسترش آن، بهترین روش درمان را تعیین می‌کند.

چه زمانی برای تغییر رنگ آلت تناسلی باید کمک گرفت؟

اگر تغییر رنگی در آلت تناسلی مشاهده کردید که به جز کبودی خفیف با منشأ شناخته‌شده باشد، باید به پزشک یا متخصص اورولوژی مراجعه کنید. اورولوژیست پزشکی است که در سلامت دستگاه ادراری و اندام‌های تناسلی مردان تخصص دارد. تشخیص معمولاً شامل معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی و علائم دیگر است.

ممکن است آزمایش‌های خونی برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید، قرمز و پلاکت‌ها لازم باشد. سطوح بالای گلبول‌های سفید می‌تواند نشانه عفونت باشد. آزمایش خون همچنین می‌تواند بیماری‌های مقاربتی مانند سیفلیس، HIV، هرپس و هپاتیت را تشخیص دهد. نشانه‌های سرطان نیز ممکن است در آزمایش خون شناسایی شوند.

رشدها یا زخم‌های مشکوک روی آلت تناسلی ممکن است بیوپسی شوند، یعنی نمونه کوچکی از بافت برداشته شده و برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا سلول‌های سرطانی یا سایر بیماری‌ها شناسایی شوند.

سرطان آلت تناسلی نادر است اما تغییر رنگ می‌تواند علامتی باشد

سوالات متداول درباره تغییر رنگ آلت تناسلی

1. آیا تغییر رنگ آلت تناسلی همیشه نشانه یک مشکل جدی است؟ 

خیر، تغییر رنگ آلت تناسلی اغلب به دلایل بی‌ضرری مانند کبودی، برانگیختگی جنسی یا بیماری‌های پوستی غیرمسری رخ می‌دهد. با این حال، اگر تغییر رنگ همراه با علائم دیگر مانند درد، خارش یا زخم باشد، باید توسط پزشک بررسی شود.

2. چه زمانی باید برای تغییر رنگ آلت تناسلی به پزشک مراجعه کنم؟ 

اگر تغییر رنگ به جز کبودی خفیف با منشأ مشخص باشد، یا اگر با علائمی مانند خارش، درد، زخم یا تغییرات غیرعادی همراه باشد، باید فوراً به پزشک یا متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

3. آیا تغییر رنگ آلت تناسلی می‌تواند نشانه سرطان باشد؟

بله، اگرچه سرطان آلت تناسلی نادر است، تغییر رنگ (مانند قرمزی یا لکه‌های قهوه‌ای مسطح) می‌تواند یکی از علائم اولیه آن باشد. تشخیص زودهنگام برای درمان مؤثر ضروری است.

4. آیا بیماری‌های مقاربتی می‌توانند باعث تغییر رنگ آلت تناسلی شوند؟ 

بله، برخی بیماری‌های مقاربتی مانند سیفلیس می‌توانند باعث ایجاد زخم یا بثورات روی آلت تناسلی شوند که ممکن است با تغییر رنگ همراه باشد. آزمایش منظم و رابطه جنسی ایمن می‌تواند به پیشگیری و تشخیص زودهنگام کمک کند.

5. آیا تغییر رنگ آلت تناسلی قابل درمان است؟ 

درمان به علت اصلی بستگی دارد. کبودی‌های خفیف ممکن است خودبه‌خود بهبود یابند، در حالی که بیماری‌هایی مانند لیکن اسکلروز یا سیفلیس نیاز به درمان‌های پزشکی مانند پماد استروئیدی یا آنتی‌بیوتیک دارند.

نتیجه‌گیری

هرگونه تغییر در ظاهر آلت تناسلی، به‌ویژه تغییر رنگ یا ایجاد لکه‌ها و رشدهای غیرعادی، می‌تواند نگران‌کننده باشد. در مراجعه به پزشک تردید نکنید. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند خطر عوارض سلامتی ناشی از بیماری‌های درمان‌نشده را کاهش دهد.

اگر تغییر رنگ بی‌ضرر اما دائمی باشد، با یک روان‌درمانگر یا متخصص سلامت روان صحبت کنید تا به پذیرش این تغییر کمک کند.

گردآوری:بخش سلامت بیتوته