زندگینامه خسروی سرخسی
- مجموعه: هنر و هنرمند
خسروی سرخسی
خسروی سرخسی، شاعر و فیلسوف ایرانی
زندگی نامه خسروی سرخسی:
ابوبکر محمد بن علی خسروی سرخسی، شاعر و فیلسوف ایرانی و از مشاهیر قرن چهارم هجری قمری و از بزرگترین فقیهان مسلمان ماوراءالنهر بودهاست. وی به دو زبان فارسی و عربی شعر میسرود و در تاریخ یمنی نام وی را رودکی قرین نامیدهاند.
خسروی سرخسی در بخارا تحصیل کرده و در اوزکند به دربار قراخانیان پیوسته بود و به سبب فتوایی که بر خلاف میل خاقان حسن داد به زندان افتاد.
خسروی سرخسی به علوم اوائل (دانشهای یونان باستان) آگاهی گستردهای داشته و شعرش آمیزهای از اندیشههای فلسفی و خیالهای شاعرانه است.
سرخسى، اصطلاحات حكمى را در اشعار خود به كار برده است. خسروى قابوس وشمگیر و صاحب بن عباد و ناصرالدوله ابوالحسن محمد سیمجور را مدح میگفته و از قابوس و صاحب بن عباد وظیفه سالیانه می گرفته است.
اشعار پراکندهای از او در کتابهای لغت، تذکرهها و کتابهای فنون بلاغت، از جمله تذکره لبابالالباب عوفی، لغت فرس اسدی طوسی، حدایقالسحر رشیدالدین وطواط المعجم فی معاییر اشعارالعجم شمسقیس رازی باقیمانده است و در دِمْیَةالقصر باخرزی برخی از اشعار عربی او آمده است.
زندگینامه خسروی سرخسی
زمان مرگ خسروی سرخسی:
زمان و محل درگذشت خسروی نیز مشخص نیست. بنابر قصیدهای که ابوبکر محمدبن عباس خوارزمی (متوفی ۳۸۳) در رثای وی سروده، او پیش از ۳۸۳ درگذشته است.
نمونه ای از اشعار فارسی خسروی سرخسی
ای بسا خسته کز فلک بینم بیسلاحی همیشه افگاراست
وی بسا بسته کز نوایب دهر بند پهنهان و او گرفتاراست
وی بسا کشتگان که گردون راست ندود خون و کشته بسیار است
نمونه ای از اشعار عربی خسروی سرخسی
عجبت من ربی و ربی حکیم ان احرم العاقل فضل النعیم
ما ظلم الباری و لکنه اراد ان یظهر عجزالحکیم
گردآوری: بخش علمی بیتوته
