لب شما پوسته پوسته می شود؟
- مجموعه: سلامت پوست
علت پوسته پوسته شدن لب‌ها
علت پوسته پوسته شدن لب‌ها
خشکی و پوسته‌پوسته شدن لب‌ها یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد در فصل‌های سرد سال یا در شرایط خاص بدنی آن را تجربه می‌کنند. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ آیا فقط مربوط به سردی هواست یا دلایل عمیق‌تری پشت آن نهفته است؟ در این مقاله جامع و کاربردی به بررسی تمامی علل، روش‌های پیشگیری، درمان‌های خانگی و دارویی پوسته شدن لب‌ها خواهیم پرداخت.
چرا لب‌ها تا این حد حساس هستند؟
لب‌ها برخلاف سایر قسمت‌های پوست بدن فاقد غدد چربی هستند؛ یعنی نمی‌توانند به‌طور طبیعی خود را چرب و مرطوب نگه دارند. همچنین لایه‌ی شاخی (لایه‌ی محافظ خارجی پوست) در لب بسیار نازک‌تر از دیگر نواحی بدن است، به همین دلیل سریع‌تر خشک می‌شود و در برابر عوامل محیطی آسیب‌پذیر است.
دلایل اصلی پوسته‌پوسته شدن لب‌ها
1. کم‌آبی بدن (دهیدراسیون)
کم‌آبی شایع‌ترین علت خشکی لب است. وقتی به اندازه کافی آب نمی‌نوشید، بدن به‌ویژه در بخش‌هایی مثل لب‌ها که رطوبت کمی دارند، سریع‌تر دچار خشکی می‌شود. نشانه‌های آن شامل احساس کشیدگی، ترک‌خوردگی و لایه‌لایه شدن پوست لب است.
2. آب و هوای خشک، سرد یا گرم
زمستان‌ها با کاهش رطوبت هوا و وزش باد سرد، رطوبت لب‌ها از بین می‌رود. همچنین استفاده از بخاری یا تهویه‌های گرم در فضای بسته باعث کاهش رطوبت محیط می‌شود و لب‌ها را مستعد خشکی می‌کند.
3. عادت به لیسیدن یا گاز گرفتن لب‌ها
بسیاری از افراد هنگام استرس یا خشکی لب، ناخودآگاه لب‌های خود را لیس می‌زنند یا می‌جوند. این کار برخلاف تصور، نه تنها رطوبت نمی‌دهد بلکه باعث تبخیر سریع‌تر رطوبت و تحریک پوست لب می‌شود.
4. استفاده از محصولات آرایشی یا بهداشتی ناسازگار
برخی بالم‌لب‌ها، رژلب‌ها یا حتی خمیردندان‌ها حاوی مواد عطری، الکل، طعم‌دهنده‌های شیمیایی یا پروپیلن گلایکول هستند که ممکن است باعث حساسیت، التهاب یا خشکی لب شوند.
5. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
کمبود ویتامین‌های گروه B (به‌ویژه B2 و B12)، آهن و زینک از علل شایع خشکی و پوسته‌شدن لب‌ها است. این کمبودها ممکن است با علائم دیگری مانند ترک گوشه‌های دهان، خستگی و بی‌حالی نیز همراه باشد.
6. بیماری‌های پوستی یا عمومی
بیماری‌هایی مانند:
- اگزما (درماتیت آتوپیک)
- پسوریازیس
- عفونت‌های قارچی (مانند برفک دهان)
- و حتی تبخال لب
می‌توانند باعث خشکی، التهاب و پوسته‌ریزی لب شوند.
7. عوارض برخی داروها
داروهایی مانند:
- ایزوترتینوئین (برای درمان آکنه)
- آنتی‌هیستامین‌ها
- داروهای ادرارآور
ممکن است باعث خشکی شدید پوست و لب‌ها شوند.
8. سرطان لب
سرطان لب نوعی سرطان پوستی است که بیشتر روی لب پایین ظاهر می‌شود و معمولاً به صورت زخم، توده یا تغییر رنگی که بهبود نمی‌یابد دیده می‌شود. قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آفتاب، مصرف دخانیات، الکل و افزایش سن از عوامل خطر اصلی آن هستند. علائمی مثل زخم ماندگار، ضخیم‌شدن لب یا خونریزی بی‌دلیل باید جدی گرفته شوند. پیشگیری با استفاده از بالم لب دارای SPF، پرهیز از سیگار و بررسی منظم لب‌ها امکان‌پذیر است. تشخیص زودهنگام، شانس درمان کامل را بسیار بالا می‌برد.
چرا لب‌ها پوسته پوسته می‌شوند
روش‌های پیشگیری از خشکی و پوسته‌پوسته شدن لب‌ها
برای پیشگیری مؤثر از خشکی لب، رعایت این نکات ضروری است:
۱. نوشیدن آب کافی
بدن روزانه به حدود ۸ تا ۱۰ لیوان آب نیاز دارد. در فصول گرم یا در صورت فعالیت بدنی زیاد، مقدار آن باید افزایش یابد.
۲. استفاده از بالم‌لب مناسب
به دنبال بالم‌هایی باشید که حاوی مواد طبیعی و مرطوب‌کننده مانند:
- شی‌باتر،موم زنبور عسل،روغن نارگیل و ویتامین E باشند.
- بالم‌لب‌های حاوی SPF (حداقل ۱۵) برای محافظت در برابر نور آفتاب نیز بسیار مفید هستند.
۳. پرهیز از محصولات تحریک‌کننده
از بالم‌لب‌ها یا رژلب‌هایی با رایحه، طعم‌دهنده یا رنگ‌های قوی پرهیز کنید.
۴. اجتناب از لیسیدن لب‌ها
اگر عادت دارید لب‌ها را لیس بزنید یا گاز بگیرید، سعی کنید با استفاده از آدامس یا جایگزین‌های رفتاری از این عادت پرهیز کنید.
۵. محافظت از لب‌ها در برابر باد و سرما
در هوای سرد از شال یا ماسک برای پوشاندن دهان استفاده کنید و حتماً قبل از بیرون رفتن بالم بزنید.
درمان خانگی پوسته شدن لب
درمان‌های خانگی برای لب‌های خشک و پوسته‌پوسته
۱. روغن نارگیل یا روغن بادام شیرین
چند بار در روز روی لب‌ها بمالید. این روغن‌ها رطوبت‌رسان طبیعی هستند و خاصیت ضدالتهابی دارند.
۲. عسل طبیعی
عسل خام خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ و ترمیم‌کننده دارد. می‌توانید آن را به‌تنهایی یا با وازلین ترکیب کنید.
۳. لایه‌برداری ملایم
ترکیب شکر قهوه‌ای و روغن زیتون برای لایه‌برداری سلول‌های مرده روی لب مؤثر است. ۱ بار در هفته کافی است.
۴. ماسک لب خانگی
ترکیب آووکادو له‌شده با عسل یا ماست ساده می‌تواند به نرمی لب‌ها کمک کند.
درمان سریع لب‌های پوسته‌پوسته
درمان‌های دارویی و حرفه‌ای
اگر خشکی لب‌ها شدید و مزمن است یا به درمان‌های خانگی پاسخ نمی‌دهد، ممکن است به درمان تخصصی نیاز باشد:
- پمادهای مرطوب‌کننده با پایه‌ی وازلین یا لانولین
- پماد هیدروکورتیزون ۱٪ برای التهاب (با تجویز پزشک)
- کرم ضدقارچ در صورت تشخیص عفونت قارچی
- مکمل‌های خوراکی ویتامین B، زینک یا آهن در صورت کمبود
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر لب‌ها:
- دچار ترک‌های دردناک و خونریزی‌دار شدند،
- خشکی آن‌ها به مدت طولانی ادامه داشت،
- یا با علائمی مانند خارش، تورم یا قرمزی شدید همراه بودند،
ممکن است نیاز به بررسی دقیق‌تر توسط پزشک متخصص پوست یا پزشک عمومی داشته باشید. این علائم می‌توانند نشانه‌هایی از بیماری‌های زمینه‌ای باشند.
بهترین مرطوب‌کننده برای لب پوسته‌پوسته
سوالات متداول درباره پوسته‌پوسته شدن لب‌ها
۱. آیا پوسته‌پوسته شدن لب نشانه‌ی کمبود ویتامین است؟
بله.
یکی از دلایل شایع خشکی و پوسته‌پوسته شدن لب‌ها کمبود ویتامین‌هایی مانند B2 (ریبوفلاوین)، B12، آهن و روی است. اگر این وضعیت به‌صورت مداوم ادامه دارد، بهتر است یک آزمایش خون انجام دهید.
۲. آیا لیس زدن لب‌ها باعث خشکی بیشتر می‌شود؟
بله، قطعاً.
بزاق دهان حاوی آنزیم‌هایی است که هنگام تبخیر، پوست لب را بیشتر خشک می‌کنند. لیس زدن مکرر باعث تبخیر سریع‌تر رطوبت لب شده و فرآیند خشکی را تشدید می‌کند.
۳. آیا استفاده از بالم لب همیشه مفید است؟
نه همیشه.
برخی بالم‌لب‌ها به‌جای کمک، ممکن است لب‌ها را تحریک کنند؛ مخصوصاً اگر حاوی عطر، منتول، الکل، کافور یا رنگ‌های شیمیایی باشند. بهتر است از بالم‌های طبیعی و بدون رایحه استفاده کنید.
۴. آیا خشکی لب فقط در زمستان اتفاق می‌افتد؟
خیر.
اگرچه خشکی لب در فصل‌های سرد شایع‌تر است، اما در تابستان نیز به‌دلیل نور خورشید، کم‌آبی بدن یا هوای خشک داخل فضاهای تهویه‌شده می‌تواند رخ دهد. استفاده از بالم لب با SPF در تابستان ضروری است.
۵. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر لب‌ها:
برای بیش از دو هفته خشک و ترک‌خورده باشند،
خونریزی داشته باشند،
یا با علائمی مانند تورم، درد، خارش، یا زخم‌های مکرر همراه باشند،
بهتر است به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید. ممکن است علتی زمینه‌ای مانند عفونت قارچی، اگزما یا کم‌خونی وجود داشته باشد.
۶. آیا خشکی لب در کودکان هم رایج است؟
بله.
کودکان به‌خصوص در فصول سرد یا در هنگام تب و کم‌آبی بدن دچار خشکی لب می‌شوند. استفاده از بالم لب کودکانه، نوشاندن آب کافی، و جلوگیری از لیس زدن لب‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
۷. چه نوع رژ لب‌هایی برای لب‌های خشک مناسب هستند؟
رژلب‌هایی که حاوی مواد مرطوب‌کننده طبیعی مانند روغن نارگیل، موم زنبور عسل و ویتامین E هستند. از رژلب‌های مات و بادوام بالا که معمولاً خشک‌کننده هستند پرهیز کنید.
۸. آیا استفاده از اسکراب لب مفید است؟
بله، اگر درست استفاده شود.
لایه‌برداری ملایم لب با اسکراب خانگی (مثل ترکیب شکر و روغن زیتون) هفته‌ای یک بار می‌تواند سلول‌های مرده را حذف کرده و به نرمی لب کمک کند. اما استفاده بیش‌از‌حد یا فشار زیاد ممکن است آسیب‌زا باشد.
جمع بندی:
لب‌ها بخش مهمی از زیبایی چهره و سلامت کلی بدن ما هستند. خشکی و پوسته‌پوسته شدن آن‌ها مشکلی رایج اما قابل پیشگیری و درمان است. با نوشیدن آب کافی، انتخاب محصولات مناسب، پرهیز از عادات غلط و مراقبت روزانه، می‌توانید لب‌هایی نرم، شاداب و سالم داشته باشید.
گردآوری: بخش آرایش و زیبایی بیتوته
