اگر کودکتان این ویژگی را دارد، به پزشک مراجعه کنید!
- مجموعه: بچه های سالم
این مشکلات کودکتان را جدی بگیرید !
مشکلات نوزاد 6 ماهه :
هر کودکی که تا سن 6 ماهگی، یکی از 14 ویژگی زیر را داشته باشد، نیازمند بررسیهای بیشتری از سوی پزشکان برای ارزیابی وضعیت تکاملی است و ...
در بخشهای قبلی، کودکان از نظر تکاملی به 4 گروه (کاملا سالم، بهظاهر سالم، بیمار و سرآمد) تقسیم و درباره نوزادان و شیرخواران کمتر از 3 ماه و علایمی که حاکی از عدم سلامت تکاملی و رشدی آنهاست صحبت شد...
در این یادداشت، روی تواناییهای عمدهای که باید یک نوزاد 6 ماهه داشته باشد و اگر آنها را کسب نکرده باشد، در معرض خطر پیشرفت اختلالات تکاملی است بحث میکنیم. هر کودکی که تا سن 6 ماهگی، یکی از 14 ویژگی زیر را داشته باشد، نیازمند بررسیهای بیشتری از سوی پزشکان برای ارزیابی وضعیت تکاملی است:
• وزن وی كمتر از 2 برابر وزن تولدش باشد،
• دور سر وی موازی با خطوط منحنی رشد دور سر در كارت رشد تغییر نكرده باشد،
• در به خواب رفتن مشكل داشته باشد. مثلا بسیار خواب سبكی داشته باشد یا طول مدت هر بار خواب وی مخصوصا در شبها كمتر از 1 ساعت باشد،
• وقتی به گریه میافتد به سختی آرام نشود و معمولا خودش آرام شود،
• هنوز وقتی انگشتانش (دستها یا پاها) چیزی را لمس میكند آنها را ناخودآگاه چنگ میزند،
• وقتی با کمک بالش او را در حالت نشسته میگذاریم، نمیتواند برای لحظهای خود را نگه دارد.
• وقتی دستهای او را در حالتی که به پشت خوابیده و بیدار و سرحال است میگیریم تا او را بلند کنیم، گردن وی به عقب میافتد،
• وقتی خوابیده است عمدتا پاهای وی مثل قیچی همدیگر را قطع میکنند،
• غان و غون نمیکند و وقتی آرام است به صدای جغجغه یا اطرافیان که با وی صحبت میکنند توجهی ندارد،
• اکثرا قیافه خیلی رسمی، جدی و موقر دارد،
• با چشمهایش هوشیارانه به اطراف نگاه نمیکند،
• به مادر یا کسی که او را بغل میکند خیلی نگاه نمیکند
• کارهایی را که قبلا میتوانسته انجام بدهد، نمیتواند انجام بدهد. به عنوان نمونه در نشستن تعادل خوبی داشته ولی حالا باید مواظب سقوط وی باشیم. توانایی جدیدی مثل سینه خیز رفتن را هم شروع نکرده یا از عهده انجام کارهای فوق بر نیاید.
• باید توجه داشت كه شیرخواران در این سن میتوانند به دو طرف بغلتند و وقتی چیزی از دستشان گرفته میشود واكنش نشان میدهند. به تدریج در برخورد با افراد ناآشنا غریبی میكنند و به گریه میافتند یا در آغوش آنها نمیروند و وقتی پوشك آنها باز میشود به طور طبیعی به اندام تناسلی خود دست میزنند.
کمکم روی شکم سینه خیز میروند. در طول روز حدودا 2 بار میخوابند. شبها وقتی بیدار میشوند نباید از جایشان برداشته شوند بلکه باید با لالایی گفتن باید مجددا به خواب بروند. تلاش کنید زمان خواب كودك را منظم کنید تا هر شب سر ساعت خاصی به خواب رود. این سن مناسب شروع تغذیه کمکی در شیرخوارانی است که قبلا به دلایل پزشکی غذا را شروع نکردهاند.
مشکلات خطرناک برای کودکان و نوزادان :
نوزادان موجودات شکننده و حساسی هستند که به دلیل سیستم ایمنی ناپخته و ناتوانی در بیان مشکلاتشان، نیاز به توجه و مراقبت ویژه دارند. والدین، بهویژه والدینی که برای اولین بار صاحب فرزند شدهاند، ممکن است در تشخیص علائم طبیعی از غیرطبیعی دچار سردرگمی شوند. برخی ویژگیها یا علائم در نوزادان ممکن است بیاهمیت به نظر برسند، اما در واقع نشاندهنده مشکلی جدی باشند که نیازمند مداخله پزشکی است. در این مقاله، بهصورت جامع به بررسی علائم و ویژگیهایی میپردازیم که در صورت مشاهده آنها در نوزادتان، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
1. تب بالا یا دمای غیرعادی بدن
علائم: تب بالای 38 درجه سانتیگراد (100.4 درجه فارنهایت) در نوزادان زیر 3 ماه یا دمای بدن کمتر از 36 درجه سانتیگراد.
چرا مهم است؟ تب در نوزادان کوچک میتواند نشانهای از عفونتهای خطرناک مانند مننژیت، سپسیس (عفونت خون) یا عفونت ادراری باشد. کاهش دمای بدن نیز ممکن است نشاندهنده هیپوترمی یا مشکل در تنظیم دمای بدن باشد.
چه باید کرد؟ بدون تأخیر با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید. از دادن خودسرانه داروهای تببر مانند استامینوفن به نوزادان زیر 3 ماه بدون مشورت پزشک خودداری کنید.
2. مشکلات تنفسی
علائم: تنفس سریع (بیش از 60 نفس در دقیقه)، تنفس با صدای خسخس، توقف کوتاه تنفس (آپنه)، یا کبودی لبها و انگشتان (سیانوز).
چرا مهم است؟ این علائم ممکن است به مشکلات ریوی، عفونت تنفسی مانند برونشیت یا ذاتالریه، یا حتی مشکلات قلبی اشاره داشته باشند.
چه باید کرد؟ اگر تنفس نوزاد غیرعادی است یا رنگ پوستش تغییر کرده، فوراً به پزشک مراجعه کنید. تأخیر میتواند خطرناک باشد.
3. بیحالی یا خوابآلودگی بیش از حد
علائم: نوزاد به سختی بیدار میشود، به محرکها (مانند صدا یا لمس) واکنش نشان نمیدهد، یا بیش از حد بیحال به نظر میرسد.
چرا مهم است؟ بیحالی میتواند نشانهای از کمآبی، عفونت، کاهش قند خون یا مشکلات عصبی باشد.
چه باید کرد؟ اگر نوزاد بهطور غیرعادی آرام یا بیانرژی است و این حالت با الگوی عادی خواب او تفاوت دارد، سریعاً با پزشک مشورت کنید.
4. مشکلات تغذیه یا استفراغ شدید
علائم: امتناع از خوردن شیر (بیش از چند وعده)، استفراغ مکرر و شدید (بهویژه اگر سبز یا خونی باشد)، یا کاهش وزن قابل توجه.
چرا مهم است؟ استفراغ شدید یا عدم تغذیه میتواند به کمآبی، انسداد روده یا مشکلات گوارشی مانند رفلاکس شدید یا پیلورواستنوز (تنگی دریچه معده) منجر شود.
چه باید کرد؟ اگر نوزاد نمیتواند شیر نگه دارد یا علائم کمآبی (مانند گریه بدون اشک یا فرورفتگی ملاج) دارد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
5. تغییر رنگ پوست (زردی شدید یا کبودی)
علائم: زردی شدید پوست و چشمها (بهویژه اگر بعد از هفته اول زندگی ادامه یابد)، یا کبودی غیرعادی در اطراف لبها، دستها یا پاها.
چرا مهم است؟ زردی شدید ممکن است نشانه مشکلات کبدی یا بیلیروبین بالا باشد که میتواند به مغز آسیب برساند (کرنیکتروس). کبودی نیز میتواند به کمبود اکسیژن اشاره کند.
چه باید کرد؟ اگر زردی به سرعت گسترش یابد یا با بیحالی همراه باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
6. گریه غیرعادی یا مداوم
علائم: گریهای که تیز، بلند و غیرقابل آرام کردن است یا گریهای که با رفتار عادی نوزاد تفاوت دارد.
چرا مهم است؟ این نوع گریه میتواند نشانه درد شدید، کولیک، عفونت گوش یا مشکلات داخلی مانند انسداد روده باشد.
چه باید کرد؟ اگر گریه بیش از چند ساعت ادامه دارد و با روشهای معمول آرام نمیشود، با پزشک تماس بگیرید.
7. تشنج یا حرکات غیرعادی
علائم: لرزش غیرقابل کنترل، حرکات تکراری دست و پا، یا خیره شدن طولانی بدون پاسخ.
چرا مهم است؟ تشنج ممکن است به مشکلات عصبی، تب بالا، یا کمبود اکسیژن مرتبط باشد.
چه باید کرد؟ این یک وضعیت اورژانسی است؛ فوراً به بیمارستان بروید.
8. علائم کم آبی
علائم: فرورفتگی ملاج (نقطه نرم سر)، خشکی دهان، کاهش ادرار (کمتر از 6 پوشک خیس در روز)، یا گریه بدون اشک.
چرا مهم است؟ کمآبی میتواند به سرعت در نوزادان به شرایط خطرناکی منجر شود، بهویژه اگر با اسهال یا استفراغ همراه باشد.
چه باید کرد؟ اگر این علائم را مشاهده کردید، بهخصوص پس از بیماری، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
9. راش یا بثورات پوستی غیرعادی
علائم: بثورات همراه با تب، لکههای بنفش که با فشار محو نمیشوند، یا جوشهای چرکی.
چرا مهم است؟ این علائم میتوانند نشانه عفونتهای جدی مانند مننژیت یا سپسیس باشند.
چه باید کرد؟ اگر راش با تب یا بیحالی همراه است، فوراً اقدام کنید.
10. مدفوع یا ادرار غیرعادی
علائم: مدفوع خونی، سیاه یا سفید، یا عدم دفع مدفوع برای بیش از 48 ساعت در نوزادان تازه متولدشده.
چرا مهم است؟ این موارد میتوانند به انسداد روده، مشکلات کبدی یا خونریزی داخلی اشاره کنند.
چه باید کرد؟ هرگونه تغییر غیرعادی در مدفوع یا ادرار باید توسط پزشک بررسی شود.
نکات مهم برای والدین :
اعتماد به غریزه: اگر احساس میکنید چیزی در مورد نوزادتان "عادی" نیست، حتی اگر در این لیست نباشد، به غریزه خود اعتماد کنید و با پزشک مشورت کنید.
شمارههای ضروری: همیشه شماره پزشک اطفال یا اورژانس را در دسترس داشته باشید.
آمادگی برای مراجعه: هنگام مراجعه به پزشک، علائم دقیق، زمان شروع و هر تغییر دیگری را یادداشت کنید تا اطلاعات کاملی ارائه دهید.
نتیجه نهایی :
سلامت نوزاد شما اولویت اصلی است و تشخیص زودهنگام مشکلات میتواند از عوارض جدی جلوگیری کند. علائم ذکرشده در این مقاله تنها برخی از شایعترین مواردی هستند که نیاز به توجه فوری دارند. با آگاهی و دقت به رفتار و وضعیت جسمانی نوزادتان، میتوانید بهموقع اقدام کنید و آرامش خاطر خود و خانوادهتان را حفظ کنید. در نهایت، هرگز از مشورت با پزشک در صورت شک و تردید دریغ نکنید؛ زیرا در مورد سلامت نوزاد، پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته