علل دررفتگی لگن در کودکان و نوجوانان و درمان آن

مجموعه: بیماری های شایع کودکان

علل دررفتگی لگن در کودکان

در رفتگی لگن کودکان و نوجوانان

درمان نکردن در رفتگی لگن در دوران کودکی سبب به وجود آمدن استئوآرتریت و دیگر ناهنجاری‌های لگن در بزرگسالی خواهد شد. درمان دررفتگی لگن به محل در رفتگی، نوع و مقدار آسیب دیدگی، سن کودک، سطح عمومی سلامت و فعالیت جسمانی او بستگی دارد. روند درمان می‌تواند شامل استفاده از بریس، گچ گرفتن، استفاده از کمربند، تراکشن، فیزیوتراپی، دارو درمانی یا عمل جراحی باشد.

دختران یا پسران؛ کدامیک بیشتر در معرض دررفتگی مفصل لگن می باشند؟

دررفتگی مفصل لگن در دختران متداول تر از پسران است اما هر کودکی می تواند دچار این اختلال شود. به همین علت است که پزشک به صورت مرتب وضعیت لگن نوزاد و علائم دررفتگی لگن را تا یکسالگی بررسی می کند.

در رفتگی لگن کودکان

دلایل دررفتگی لگن کودکان 

عوامل ژنتیکی نقش خیلی مهمی در به وجود آمدن دررفتگی لگن دارند. احتمال به وجود آمدن دررفتگی لگن کودکان در زمان تولد در حدود یک در هزار می‌باشد. اگر یکی از والدین در دوران کودکی دچار دررفتگی لگن شده باشد، احتمال دررفتگی لگن در فرزندِ این فرد (در مقایسه با والدینی که سابقه این عارضه را نداشته باشند) تا 12 درصد افزایش می یابد. همین طور احتمال دررفتگی لگن در کودکی که برادر یا خواهرش دچار دررفتگی لگن هستند تا 6 درصد افزایش می یابد. حتی در بین بچه هایی که از نظر ژنتیکی در معرض این عارضه قرار ندارند، احتمال به وجود آمدن دررفتگی لگن در بچه هایی که فرزند اول خانواده باشند بیشتر است.

عوامل دیگری که بر دررفتگی مفصل ران اثر دارند عبارتند از :

ناهنجاری‌های در ارتباط با شکل‌گیری استخوان 

کجی گردن (تورتیکولی) و انحراف پنجه پا به سوی داخل (متاتارتوس ادکتوس) اغلب در اثر کوچک بودن رحم به وجود می آید. در صورت به وجود آمدن این عارضه‌ها پزشک باید از وجود دررفتگی مفصل ران مطمئن شود.

زایمان بریچ 

این وضعیت هنگامی به وجود می آید که نوزاد با پا یا باسن از رحم بیرون بیاید. نوزادانی که با زایمان بریچ به دنیا می‌آیند 10 برابر بیشتر نسبت به کودکانی که در وضعیت طبیعی به دنیا می‌آیند در معرض دیسپلازی مفصل ران قرار دارند.

درمان دررفتگی مادرزادی لگن

روش های تشخیص بیماری لگن در بچه ها

هر چند بیشتر دلایلی که باعث درد لگن در کودکان می‌شوند خطرناک نیستند، ولی دلایلی هم وجود دارند که امکان دارد خیلی جدی و خطرناک باشند، به ویژه اگر به سرعت تشخیص داده نشوند.

بعضی از آزمایشات و شیوه های تشخیصی که می‌توانند به مشخص شدن دلیل درد لگن کمک کنند عبارتند از :

- تصویربرداری با اشعه ایکس از لگن

- آزمایش شمارش کامل خون (CBC) و شمارش افتراقی سلول‌های خون

- آزمایش پروتئین واکنشی سی (CRP)

- آزمایش فاکتور روماتوئید (ANA)

- کشت خون

- آزمایش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز (آزمایش ESR)

شیوه های تشخیصی دیگر برای تشخیص ریشه درد لگن امکان دارد شامل سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی لگن یا اسکن استخوان باشد. محققان هنوز در حال انجام بررسی هایی برای یافتن شیوه های تشخیص دقیق ریشه درد لگن در کودکان، بدون قرار گرفتن در معرض پرتوهای غیر ضروری هستند.

اگر پزشک به بیماری آرتریت سپتیک شک کند، امکان دارد آسپیراسیون لگن هم انجام دهد تا ببیند آیا عفونتی از قسمت لگن خارج می‌شود یا خیر.

چگونه دررفتگی لگن کودکان را درمان کنیم

درمان دررفتگی لگن کودک

اگر دررفتگی لگن کودک در ابتدای تولد تشخیص داده شود می‌توان به کمک اسپلینت ویژه که به آن کمربند لگن می‌گویند کودک را درمان کرد. اگر دررفتگی لگن کودک تا هنگامی که آغاز به راه رفتن می‌کند تشخیص داده نشود فرآیند درمان سخت تر خواهد شد و نمی‌‌توان به پیش بینی نتایج به دست آمده از درمان پرداخت.

درمان دررفتگی لگن کودک به سن او بستگی دارد. کلا هدف از درمان این است که لگن در شرایط مناسب قرار بگیرد. بعد از آنکه لگن به جای اصلی خود برگردانده شد پزشک کارهای مورد نیاز را انجام می‌‌دهد تا بدن به شرایط جدید خود عادت کند. هر چه سن کودک کمتر باشد نتایج بهتری به دست خواهد آمد و دوران بهبود به خوبی طی خواهد شد.

کمربند مخصوص لگن

استفاده از این کمربند سبب می‌‌شود لگن کودک در جای مناسب قرار بگیرد، رباط‌های اطراف مفصل لگن سفت شوند، و همین طور پاها بتوانند آزادانه حرکت کنند. کودک‌ باید به مدت چند هفته از این کمربند استفاده کند. در نتیجه پزشک اطلاعات لازم را در مورد تنظیم کردن و در آوردن کمربند مدت کوتاه در اختیار والدین قرار می‌دهد تا دوران درمان طی شود.

فیزیوتراپی

می‌توان از فیزیوتراپی برای افزایش قدرت و انعطاف پذیری مفصل لگن و کاهش درد استفاده کرد. فیزیوتراپی باعث می شود بدن مطابقت بهتری داشته باشند تا به این صورت فشار از روی مفصل لگن برداشته شود.

عمل جراحی

اگر در رفتگی لگن کودک بعد از ۶ ماهگی تشخیص داده شود یا آن که کمربند ویژه نتواند به اصلاح این وضعیت کمک کند پزشک انجام عمل جراحی را توصیه خواهد کرد. رایج ترین شیوه که برای درمان دررفتگی لگن مورد استفاده قرار می‌گیرد جا انداختن نام دارد که به طور باز یا بسته انجام خواهد شد. در جراحی باز پزشک یک برش در قسمت کشاله ران به وجود می آورد و به آهستگی سر استخوان ران را به داخل سوکت لگن قرار می دهد ولی در جراحی بسته احتیاجی به ایجاد برش نیست و پزشک بدون برش سر استخوان ران را داخل سوکت قرار می‌دهد.

بعد از جا انداختن استخوان باید لگن به مدت ۶ هفته گچ گرفته شود. بعد از طی شدن ۶ هفته اول کودک به یک دوره شش هفته ای دیگر هم احتیاج خواهد داشت.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته