بچه،چرا قد نمی کشی؟!
- مجموعه: بچه های سالم
این روزها بسیاری از والدین از كوتاهقدی كودكان خود نگرانند و برای افزایش قد آنها به روشهای غیرعلمی متوسل میشوند، حال آن كه متخصصان تغذیه معتقدند که كمبود روی و كلسیم و مصرف طولانی مدت غذاهای پر پروتئین با ارزش بیولوژیكی پایین موجب كندی،توقف رشد و در نتیجه كوتاهی قد كودكان میشود.
یکی از كارشناس ارشد تغذیه میگوید:كوتاهی قد كودكان به طور كلی به 2 مرحله قبل و بعد از تولد بازمیگردد؛به طوری كه پس از تولد،كودك علاوه بر انرژی به چندین اسید چرب ضروری كه اغلب در چربیها بویژه ماهی و روغنهای گیاهی وجود دارد،نیاز دارد.
وی با بیان این كه مصرف طولانی مدت غذاهای پر پروتئین با ارزش بیولوژیكی پایین موجب كندی رشد یا توقف رشد كودك میشود،افزود:مصرف غذاهایی كه چربی زیاد داشته باشند،موجب میشوند تا پروتئینها در حد نیاز به بدن كودكان نرسد و رشد آنان با مشكل مواجه شود.این در شرایطی است كه چندین ریز مغذی نیز در رشد كودكان نقش مهمی دارند.
این كارشناس تغذیه با اشاره به نقش برخی مواد معدنی در رشد كودكان ادامه داد:نقش روی در فرآیند رشد كودك بسیار حائزاهمیت است؛به طوری كه كمبود شدید آن موجب كوتاهی قد، كمی رشد غدد بدن (جنسی)،اختلال عملكرد ایمنی،اختلال پوستی،اختلال شناختی و بی اشتهایی میشود.به گفته او،انواع گوشتها،حبوبات،مغز دانهها و غلات از منابع غنی روی هستند.
ایشان در ادامه با اشاره به نقش كلسیم به عنوان یكی دیگر از عناصر موثر در رشد كودكان به افزایش قد جوانان ژاپنی در اثر مصرف 100 میلیگرم كلسیم در روز اشاره كرد و گفت:امروزه نقش كلسیم در افزایش قد به اثبات رسیده است،البته در این میان كمبودهای غذایی در دوران كودكی حتی در صورتی كه مكملهای ویتامینی و غذایی در دوران خردسالی به كودك داده شده باشد،نمیتواند از كوتاهی قد آنان جلوگیری كند.
این كارشناس تغذیه در همین ارتباط بر ضرورت مصرف زیاد غلات تاكید كرد و ادامه داد:غلات از منابع مهم تامین انرژی،پروتئین، آهن،روی و كلسیم است؛ولی فیتات موجود در آن بخش عمدهای از كلسیم،آهن و روی آن را دچار عدم جذب میكند.برای همین این نقیصه را میتوان با مصرف نانهای سبوسدار تخمیر شده كه فیتات موجود در آن به مواد قابل جذب تبدیل شده است،رفع كرد.
این کارشناس تغذیه در ادامه با بیان تفاوت میان سرعت رشد دختران و پسران گفت:سرعت رشد در دختران علاوه بر موارد تغذیهای به میزان هورمون رشد و هورمون جنسی (استروژن) نیز وابسته است.هورمون رشد سبب افزایش رشد بویژه در استخوانها و غضروفها میشود؛اما هورمون استروژن سبب بسته شدن مركز رشد استخوانی و كند شدن رشد استخوان میشود.به همین دلیل بعد از شروع قاعدگی سرعت رشد كندتر میشود.
وی ادامه داد:در دختران جهش چشمگیر رشد و حداكثر افزایش آن معمولا 2 سال پس از جوانه زدن سینهها و یك سال قبل از شروع قاعدگی اتفاق میافتد،بنابراین دختران باید از توجه زیاد به مسائل مربوط به جنسیت بپرهیزند؛چراكه هیجانات جنسی به ترشح هورمونها میانجامد كه این خود میتواند موجب افزایش احتمال كوتاه ماندن قد دختران در اثر بسته شدن زودتر اپیمنیزهای استخوانهای بلند شود.