علل، علایم و درمان سندرم التهاب چند سیستمی
- مجموعه: بیماری های شایع کودکان
تشخیص و درمان سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان
سندرم التهابی چند سیستمی (MIS) می تواند کودکان (MIS-C) و بزرگسالان (MIS-A) را تحت تأثیر قرار دهد. MIS یک بیماری نادر اما جدی مرتبط با COVID-19 است که در آن قسمتهای مختلف بدن از جمله قلب، ریهها، کلیهها، مغز، پوست، چشمها یا اندامهای گوارشی ملتهب میشوند.
سندروم التهابی چند سیستمی
تا 15 می 2020، بیش از 4 میلیون مورد تایید شده کووید-19، از جمله بیش از 285000 مورد مرگ گزارش شده است. خطر بیماری شدید و مرگ در افراد مسن و در افراد مبتلا به بیماری های غیر واگیر زمینه ای (NCDs) مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی، بیماری مزمن ریوی و سرطان، بالاترین میزان بوده است.
براساس داده های محدود بروز کوید 19 در کودکان در مقایسه با بزرگسالان خفیف تر بوده است. اما همچنین نشان می دهد که برخی از کودکان نیاز به بستری شدن در بیمارستان و مراقبت های ویژه دارند.
موارد نسبتا کمی از نوزادان تایید شده به COVID-19 گزارش شده است. کسانی که آلوده شده اند، بیماری خفیفی را تجربه کرده اند. شواهد قوی مبنی بر ارتباط شرایط زمینه ای با بیماری شدید در کودکان هنوز وجود ندارد. از میان 345 کودک مبتلا به کووید-19 تأیید شده آزمایشگاهی و اطلاعات کامل در مورد شرایط زمینه ای، 23 درصد دارای یک بیماری زمینه ای بودند که شایع ترین آنها بیماری مزمن ریوی (از جمله آسم)، بیماری قلبی عروقی و ضعف سیستم ایمنی بود.
ارتباط سندروم التهابی چند سیستمی با کووید 19
اخیراً گزارشهایی از اروپا و آمریکای شمالی گروههایی از کودکان و نوجوانان را توصیف کردهاند که نیازمند بستری شدن در بخشهای مراقبتهای ویژه با شرایط التهابی چند سیستمی با برخی ویژگیهای مشابه بیماری کاوازاکی و سندرم شوک سمی هستند.
گزارشهای موردی و مجموعههای کوچک، ظهور یک بیماری حاد همراه با سندرم بیش التهابی را توصیف کردهاند که منجر به نارسایی چند ارگانی و شوک میشود. فرضیههای اولیه این است که بر اساس آزمایشهای آزمایشگاهی اولیه که سرولوژی مثبت را نشان میدهد این سندرم ممکن است به COVID-19 مرتبط باشد. اکثر بیماران کودکان با درمان های ضد التهابی، از جمله ایمونوگلوبولین تزریقی و استروئیدها درمان شده اند.
توصیف این سندرم و عوامل خطر آن، درک علت و معلولی و توصیف مداخلات درمانی ضروری است. هنوز طیف کامل بیماری و اینکه آیا توزیع جغرافیایی در اروپا و آمریکای شمالی منعکس کننده یک الگوی واقعی است یا اینکه این وضعیت به سادگی در جای دیگری شناسایی نشده است، مشخص نیست.
بنابراین نیاز فوری به جمع آوری داده های استاندارد شده برای توصیف علائم بالینی، شدت، پیامدها و اپیدمیولوژی وجود دارد. WHO یک تعریف اولیه و گزارش موردی برای اختلال التهابی چند سیستمی در کودکان و نوجوانان ایجاد کرده است. تعریف اولیه مورد، منعکس کننده ویژگی های بالینی و آزمایشگاهی مشاهده شده در کودکان گزارش شده تا به امروز است، و برای شناسایی موارد مشکوک یا تأیید شده هم به منظور ارائه درمان و هم برای گزارش موقت و نظارت مفید است.
سندروم التهاب چند سیستمی در کودکان
MIS-C مخفف سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان است. این وضعیتی است که می تواند باعث التهاب خطرناک در سراسر بدن کودک شود، از جمله در موارد:
• قلب
• ریه ها
• کلیه ها
• مغز
• پوست
• چشم ها
• اندام های گوارشی
MIS-C می تواند شدید و تهدید کننده زندگی باشد. اما اکثر کودکان با درمان سریع بهتر می شوند.
در اینجا چیزهای دیگری است که باید بدانید.
علل سندرم التهاب چند سیستمی
کارشناسان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث MIS-C می شود. اما آنها میدانند که بسیاری از کودکان مبتلا به این سندروم به کووید-۱۹ مبتلا بودند یا زمانی را در کنار فردی با آن سپری کردند. MIS-C عارضه ای است ویروسی که باعث COVID-19 می شود.
کودکان ممکن است طی چند روز تا چند هفته پس از ابتلا به کووید-19 یا تا 4 هفته پس از قرار گرفتن در معرض فردی که مورد مشکوک یا تایید شده آن را دارد، علائم MIS-C را داشته باشند.
علائم سندرم التهاب چند سیستمی
علائم برای هر کودکی یکسان نیستند. اما اگر کودک شما موارد زیر را دارد فوراً با پزشک تماس بگیرید:
• تبی که بیش از 24 ساعت طول بکشد
• شکم درد
• استفراغ
• اسهال
• گردن درد
• بثورات و ضایعات پوستی
• چشم های پرخون
• سردرد
• خستگی
اگر فرزندتان موارد زیر را دارد با اورژانس تماس بگیرید یا مراجعه کنید:
• تنفس سخت
• درد یا فشار قفسه سینه که از بین نمی رود
• گیجی ناگهانی
• مشکل بیدار ماندن
• لب یا صورت سرد، بی حرارت و آبی به نظر می رسد
• درد شدید شکم
چه کسانی به MIS-C مبتلا می شوند؟
MIS-C یک بیماری نادر است. کودکان بین 3 تا 12 سال ممکن است بیشتر به این بیماری مبتلا شوند. اما نوزادان و نوجوانان نیز می توانند به MIS-C مبتلا شوند. محققان می گویند هیچ مدرکی مبنی بر سرایت این بیماری از فردی به فرد دیگر وجود ندارد. اما فرزند شما میتواند همزمان با داشتن MIS-C به COVID-19 یا عفونت مسری دیگری نیز مبتلا شود. بنابراین اگر به مطب دکتر یا بیمارستان می روید، از ماسک صورت استفاده کنید.
تشخیص سندرم التهاب چند سیستمی
پزشک ممکن است به فرزندتان آزمایش هایی بدهد که به تشخیص التهاب یا سایر علائم بیماری کمک می کند. این تست ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
• آزمایشات خون
• اشعه ایکس قفسه سینه
• سونوگرافی قلب یا شکم
این معاینات همچنین میتواند به پزشک شما کمک کند تا شرایط سلامتی را که ممکن است شبیه MIS-C به نظر برسد، مانند بیماری کاوازاکی، که میتواند باعث التهاب در دیوارههای شریان در سراسر بدن شود، رد کند.
درمان سندرم التهاب چند سیستمی
اکثر کودکانی که با MIS-C بیمار می شوند به مراقبت های بیمارستانی نیاز دارند. برخی نیاز به بستری در بخش مراقبت های ویژه کودکان (ICU) خواهند داشت.
پزشک ممکن است به کودک شما درمان هایی بدهد که علائم مختلف MIS-C را کاهش می دهد، مانند:
• مایعات برای کم آبی بدن
• اکسیژن برای بهبود تنفس
• داروهایی که احتمال لخته شدن خون را کاهش می دهند
• آسپرین برای کاهش نگرانی های قلبی
• آنتی بیوتیک برای محافظت در برابر عفونت
همچنین ممکن است کودک شما به درمان هایی نیاز داشته باشد که تورم و التهاب را کاهش می دهد، مانند:
• استروئیدها
• یک فرآورده خونی به نام ایمونوگلوبولین که از طریق ورید (IV) داده می شود.
جلوگیری از سندرم التهاب چند سیستمی
برای جلوگیری باید همان مراحل ایمنی را دنبال کنید که احتمال ابتلای شما به COVID-19 را کاهش می دهد. به کودک خود یادآوری کنید کارهای زیر را انجام دهد:
• دست ها را اغلب با آب و صابون حداقل به مدت 20 ثانیه بشویید.
• اگر جایی برای شستشو وجود ندارد، از ضدعفونی کننده دست با حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید.
• از افراد بیمار بخصوص اگر سرفه یا عطسه می کنند دوری کنید.
• حداقل دو متر از افرادی که در خانه شما زندگی نمی کنند فاصله بگیرید.
• در مکان های عمومی از ماسک استفاده کنید (اگر کودک شما 2 سال یا بیشتر دارد).
• به بینی، چشم ها و دهان دست نزنید.
• هنگام عطسه یا سرفه دهان را با دستمال یا آرنج بپوشانید.
آیا بزرگسالان می توانند به این بیماری مبتلا شوند؟
بله بزرگسالان هم می توانند به این بیماری مبتلا شوند که در این صورت به آن MIS-A گفته می شود. بزرگسالان اگر مراقبت های لازم پزشکی را دریافت نکنند می تواند برای آنها خطرناک و کشنده باشد. گزارش ها نشان می دهد که بزرگسالانی که MIS دریافت می کنند معمولاً به مراقبت های ویژه در بیمارستان نیاز دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کودک شما هر یک از علائم هشدار دهنده اضطراری ذکر شده در بالا را دارد - یا با علائم و نشانههای دیگر به شدت بیمار است - فوراً تحت مراقبت قرار بگیرید. فرزند خود را به نزدیکترین بخش اورژانس ببرید یا با 115 یا شماره اورژانس محلی خود تماس بگیرید.
اگر کودک شما به شدت بیمار نیست اما سایر علائم یا نشانه های MIS-C را نشان می دهد، فوراً برای مشاوره با پزشک کودک خود تماس بگیرید. پزشکان ممکن است بخواهند آزمایش هایی مانند آزمایش خون یا آزمایش های تصویربرداری از قفسه سینه، قلب یا شکم را برای بررسی مناطق التهابی و سایر علائم MIS-C انجام دهند.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته