بررسی علل و عوامل افت فشار در نوزادان و کودکان و راههای درمان
- مجموعه: بیماری های شایع کودکان
افت فشار در نوزادان و کودکان
افت فشار در نوزادان و کودکان:
افت فشار در انسان ها امری است بدیهی که در تمامی سنین رخ میدهد و دارای علائم و مشخصه های مختلفی میباشد. همچنین افت فشار علت های متفاوتی دارد که در سنین مختلف قابل تغییر است. با بخش سلامت بیتوته همراه باشید تا به بررسی علت افت فشار خون در نوزادان و کودکان و راههای پیشگیری و درمان آن بپردازیم.
به گزارش مطالب علمی ، کاهش فشار خون در کودکان زمانی اتفاق می افتد که فشار خون به زیر سطح طبیعی برسد. زمانی که فشار خون قلب در حالت سیستولیک زیر 90 میلیمتر جیوه و در دیاستولیک به زیر 60 میلی متر جیوه می رسد باعث به وجود امدن پدیده ی افت فشار خون میشود.
فشار خون در نوجوانان ثابت است اما فشار خون در کودکان با توجه به شرایطی اعم از سن، جنسیت و قد قابل تغییر است. بعضی از دلایل افت فشار در کودکان و نوزادان شامل عفونت، خونریزی و از دست دادن مایعات است.
افت فشار به فشارخون (BP) پایین در نوزاد گفته میشود. فشارخون پایین در نوزادان و کودکان میتواند مانع رسیدن خون و اکسیژن کافی به اندامهای نوزاد شده و در نتیجه اندامها خوب وظایفشان را انجام نمیدهند.
انواع افت فشار در نوزادان و کودکان:
فشار خون در کودکان می تواند به دلایل زیادی کاهش پیدا کند. تشخیص این دلایل به درمان این مشکل کمک خواهد کرد. به طور کلی افت فشار در نوزادان و کودکان را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
فشار خون پایین ارتواستاتیک:
هنگامی که کودک برای مدت طولانی در حالت ایستاده قرار داشته باشد دچار افت فشار ارتواستاتیک میشود. این نوع افت فشار در کودکان با سردرد، سرگیجه و مشکلات بینایی همراه است.
فشار خون پایین عصبی:
فشار خون پایین عصبی یا سنکوپ زمانی رخ میدهد که مغز و قلب کودک رفلاکس غیر طبیعی داشته باشد.
مثلاً زمانی که کودک در حال غذا خوردن است یا در محل گرمی ایستاده است یا اینکه از ورزش برگشته و فعالیت بدنی مکرری داشته است، باعث می شود که مغز و قلب کودک رفلاکس غیرطبیعی داشته باشد و موجب افت فشار در کودک شود.
افت فشار شدید و ناگهانی:
سومین نوع تقسیم بندی افت فشار در نوزادان و کودکان افت فشار شدید نام دارد که علت آن میتواند خونریزی، آلرژی، جراحت و عفونت هایی در بدن کودک باشد.
دلایل افت فشار درنوزادان و کودکان:
1. خشکی و کم ابی بدن کودک:
خشکی و کم آبی موجب افت فشار در نوزادان و کودکان می شود. دلایل متعددی برای کم آبی بدن وجود دارد مثلاً بیماری های مختلف مانند اسهال و استفراغ و یا قرار گرفتن در شرایط جوی نامناسب. افت فشار در نوزادان و کودکان موجب ضعیف شدن و به خطر افتادن ایمنی بدن کودک میشود.
2. عفونت:
بدن کودکان در سنین پایین قدرت و سیستم ایمنی پایینی دارد و در مواجهه با بیماری های مختلف می تواند بسیار آسیب پذیر باشد. بیماری های مختلفی که نوزادان و کودکان به آن مبتلا می شوند گاهی باعث ایجاد عفونت در بدن آن ها می شود که این عفونت میتواند باعث کاهش فشار خون در کودکان شود.
3. افت فشار خون در نوزادان و کودکان بر اثر کمبود آهن:
تغذیه نامناسب کودکان در سنین پایین باعث کمبود املاح مورد نیاز برای رشد کودکان می شود. کمبود آهن و کم خونی یکی از مشکلاتی است که بر اثر سوء تغذیه و تغذیه نامناسب در نوزادان و کودکان ایجاد می شود.
کمبود آهن در بدن کودکان نه تنها موجب به وجود آمدن مشکلات بسیاری در دراز مدت میشود بلکه میتواند باعث افت فشار در نوزادان و کودکان بشود.
4.جراحت های داخلی و بیرونی در بدن :
جراحت ها و آسیب هایی که به بدن کودکان وارد می شود می تواند باعث از دست رفتن خون بدن شود. مسلماً با از دست رفتن خون از بدن افت فشارخون قابل توجهی را می توانیم شاهد باشیم.
5. مشکلات مربوط به سوخت و ساز بدن و کمبود مواد مورد نیاز:
کمبود مواد مغذی مثل فولیک اسید و ویتامین ب 12 می تواند عاملی برای کم خونی باشد . که ممکن است یکی از دلایل آن مربوط به سیستم غدد درون ریز باشد که این امر هم می تواند علت افت فشار در نوزادان و کودکان باشد.
6. فشار فیزیکی بیش از حد و ارتباط آن با فشار خون پایین در نوزادان و کودکان:
یکی دیگر از علت های به وجود آمدن افت فشار در نوزادان و کودکان میتواند فشار فیزیکی بیش از حد باشد. بدین منظور که کودک مدت زمان طولانی در زیر نور آفتاب یا در سرمای زیاد ایستاده باشد یا اینکه در این شرایط فعالیتی انجام داده باشد.
فشار فیزیکی می تواند بر اثر انجام کارهای سنگین که از توان کودک خارج است به وجود بیاید. در چنین مواقعی می توان با راه حل های خانگی یا مراجعه کردن به بیمارستان و زدن سرم هایی که موجب تقویت بدن و نرمال کردن فشار خون کودکان میشود، برای بهبود حال کودک اقدام نمود.
7. آلرژی:
آلرژی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی به خود بدن حمله می کند. آلرژی شدید را آنافیلاکسی می گویند که این وضعیت می تواند علت افت فشار خون در کودکان باشد.
علائم افت فشار خون در کودکان:
- ضعف
- خواب الودگی
- یخ کردن بدن
- بی اشتهایی
- سر گیجه
- تار دیدن
- استفراغ
- تشنگی مکرر و پشت سر هم
عوارض افت فشار در نوزادان و کودکان:
فشار خون پایین اگر به موقع درمان نشود، میتواند خطرناک باشد. افت شدید فشار خون میتواند بدن کودک را از اکسیژن رسانی مناسب به اندامهایش باز دارد.
همچنین افت فشار میتواند به قلب فرزند شما آسیب جدی وارد کند و باعث ایجاد انواع بیماریهای قلبی کودکان، بیماریهای مغز و اعصاب و ... شود. فشار خون پایین موجب تار دیدن و سرگیجه در کودکان می شود. افت فشار در نوزادان و کودکان اگر به موقع شناسایی و درمان نشود، باعث ایجاد ضررهای جبران ناپذیری می شود.
راههای تشخیص افت فشار در نوزادان و کودکان:
پزشک متخصص اطفال سعی میکند علت فشار خون پایین کودک را شناسایی کند. او ممکن است علائم حیاتی کودک شما مانند فشار خون، ضربان قلب، میزان تنفس یا درجه حرارت بدن را کنترل کند.
پزشک همچنین ممکن است کودک شما را برای آزمایشهای زیر راهنمایی کند:
• اشعه ایکس شکمی و قفسه سینه
• ازمایش ادرار
• تست نوار قلب یا ECG
• کشت خون برای بررسی عفونت
• تست برای بررسی کامل شمارش خون
روش درمان افت فشار در نوزادان و کودکان:
فشار خون پایین با علائم خفیف همراه است و به ندرت نیازمند درمان است. اگر فشارخون ناشی از داروهایی باشد که کودک شما برای بیماری دیگری مصرف کرده است، پزشک ممکن است دارو را تغییر دهد، میزان دوز مصرفی آن را کم کند یا دستور قطع مصرف آن دارو را بدهد.
اگر بیماری کودک شما افت فشار خون تشخیص داده شود، پزشک ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی را پیشنهاد می کند و توصیه می کند که مایعات و نمک به مقدار مناسب مصرف کنید و در صورت نیاز، داروهایی توصیه می شود.
درمان های خانگی برای افت فشار در نوزادان و کودکان:
اگر کودک و یا نوجوان شما دارای افت فشار خون می باشد با روشهای بسیار ساده و توصیههای پزشکی میتوانید از بروز این اتفاق جلوگیری کنید.
- یک رژیم غذایی متعادل به بهبود وضعیت فشار خون در کودکان کمک می کند. مصرف سبزیجات، میوه و آجیل به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه بسیار کمک کننده است و مواد غذایی حاوی فولیک اسید و ویتامین ب 12 کمک زیادی به درمان افت فشار در نوزادان و کودکان میکند.
- مواد غذایی حاوی سدیم می تواند به متناسب نگهداشتن فشار خون کمک کند. وعده های غذایی مثل مرغ، پنیر، سوپ و نان حاوی سدیم هستند.
- مصرف زیاد مایعات در طول روز باعث می شود که بدن کودک دچار کم آبی نشود. چرا که کم آبی و خشکی بدن یکی از دلایل ایجاد افت فشار در نوزادان و کودکان است.
- همچنین کودکان نباید مدت زمان طولانی بایستند یا بشینند و هرگز کودک نباید در محیط های بیش از حد گرم قرار بگیرد.
- کم کردن مصرف کربوهیدرات نیز در کاهش ابتلا به افت فشار در نوزادان و کودکان موثر است.
چه زمانی باید نگران افت فشار در نوزادان و کودکان بود:
فشار خون پایین ممکن است یک بیماری رایج در کودکان باشد، اما گاهی میتواند نگران کننده و خطرناک باشد. با دیدن هر یک از نشانه های زیر در کودک خود حتما باید به یک متخصص اطفال مراجعه کنید:
- اگر فرزند شما قادر به نفس کشیدن نیست.
- اگر او غش میکند.
- اگر او مدفوع سیاه یا قرمز دفع میکند.
- اگر او از تب بالا رنج میبرد.
- اگر او درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم و تنگی نفس دارد.
ارتباط سندرم مرگ ناگهانی کودک و فشار خون پایین در نوزادان چیست؟
سندرم مرگ ناگهانی SIDS در نوزادان ممکن است با فشار خون پایین و موقعیت خواب در نوزادان نارس ارتباط داشته باشد. محققان دریافتند که نوزادان نارس چون که در شش ماهه اول در خواب هستند، در مقایسه با نوزادان کامل، دارای فشار خون پایین هستند. نوزادان نارس حدود 20 درصد موارد SIDS را نشان میدهند. محققان گزارش میدهند که افت فشار در نوزادان در هنگام خواب با سندرم مرگ ناگهانی ارتباط دارد .
گردآوری: بخش کودکان بیتوته