نوشابه خنک و شیرین، سرشار از مضرات دردسرآفرین
- مجموعه: تغذیه کودک
لابد شما هم درباره اینکه نوشابه برای کودکان ضرر دارد چیزهایی شنیدهاید، اما با خواندن نکاتی که متخصص شهرزاد میگوید درمییابید که نوشابه دادن به بچهها ظلمی بزرگ در حق آنهاست
والدین همیشه نگران تغذیه کودکانشان هستند. همیشه میخواهند بدانند چه مواد غذایی برای کودکشان خاصیت دارد و چه مواد غذایی مضر است. نوشابه هم یک از نوشیدنیهایی است که کودکان علاقه زیادی به آن دارند، ولی نمیدانند چه ضررهایی در آینده برای آنها خواهد داشت. از همین رو از دکتر اکبر کوشانفر، متخصص کودکان و استاد دانشگاه شهید بهشتی خواستیم تا شما والدین عزیز را از مضرات مصرف نوشابه در کودکان آگاه کند.
۱- مصرف بیش از حد نوشابه در رویش دندانهای کودک که معمولا از ۶ تا ۸ ماهگی شروع میشود، تاخیر ایجاد میکند. نوشابههای گازدار به علت مواد قندی موجود در آنها چنانچه با غذاهای آماده مصرف شوند باعث چاقی کودکان میشود. اگر پایش رشد این کودکان بیش از حد طبیعی باشد، در معرض خطر دیابت یا بلوغ زوردرس قرار میگیرند، به خصوص که زمینه دیابت را داشته باشند. مصرف زیاد نوشابه برای کودکان علاوه بر اختلال در جذب کلسیم وتشدید پوسیدگی دندان باعث مشکلات گوارشی و ابتلا به چاقی میشود. فسفر موجود در نوشابه موجب اختلال در رشد کودکان و بروز بیماری راشیتیسم در آنها میشود. بیماری راشیتیسم یا نرمی استخوان یک بیماری مربوط به رشد استخوانهاست که در نوزادان و کودکان دیده میشود. اگر کودکی که کمبود ویتامین D دارد نوشابه مصرف کند، علائم نرمی استخوان در او مشاهده میشود.
علائم نرمی استخوان:
- بیاشتهایی
- ضعف
-نرمی استخوانها
۲- اگر کودک در آغاز ۲ ماهگی شروع به راه رفتن بکند ممکن است انحنای استخوانهای پا به صورت پرانتز مشاهده شود. در این بیماری استخوانهای کودک به دلایلی نرم باقی میماند و این مسئله موجب خمیدگی و رشد ناقص استخوانها میشود.
۳- انواع نوشابههای گازدار حاوی مقداری فسفر هستند که میتوانند تعادل کلسیم و فسفر بدن را به هم بزند و باعث ایجاد اختلالات استخوانی میشود.
۴- مصرف زیاد نوشابه موجب افزایش چربیهای نامطلوب در خون میشود و به این دلیل که اسید فسفریک به نوشابهها اضافه میکنند، موجب افزایش فسفر خون میشود و در فرآیند جذب اختلال ایجاد میکند. قند موجود در نوشابه موجب بیاشتهای آنها میشود.
۵- مصرف نوشابههای گازدار برای کودکان به علت مواد قندی اکیدا ممنوع است زیرا علاوه بر مضراتی که دارند سبب دریافت مقدار کمتر غذا یا شیر مادر میشوند. این نوشابهها هیچ ارزش غذایی ندارند. غذاها باید حاوی مواد پروتیدی و انوع ویتامینها باشند ولی نوشابههای گازدار فاقد این گونه مواد هستند. به علت وجود گاز در نوشابهها مصرف آنها در کودکان باعث نفخ درشکم میشود و معمولا مشاهده میکنیم که اغلب کودکان از نفخ شکم شکایت دارند.
۶- دندانها نیز مانند استخوان، از نوشابهها در امان نیستند. قند فراوان موجود در نوشابه برای دندانها مضر است. نوشابه، علاوه بر قند، حاوی موادی است که برای دادن طعم و رنگ به آن اضافه شده و میتواند موجب فرسایش و تخریب مینای دندان شود. به علاوه، اسیدیته بالای نوشابه هم منجر به فرسایش شدید مینای دندان میشود.
۷- مینای دندانهای شیری بیش از دندانهای دائم آسیبپذیر است و در معرض نوشابه خیلی زود تخریب میشود. از آنجا که مهمترین عامل در سختشدن مینای دندان، رعایت رژیم غذایی صحیح است، مصرف مداوم نوشابه باعث میشود مینای دندان کودک، سختی لازم را نداشته باشد و به طور مداوم در معرض پوسیدگی قرار بگیرد. برای همین است که توصیه میشود نوشابه حتما با نی مصرف شود تا تماس بین نوشابه و دندانها به حداقل برسد. به علاوه، باید حتما بعد از مصرف نوشابه دهان را با آب شست تا خطر پوسیدگی دندان کاهش پیدا کند.
۸- مصرف نوشابه در کودکان نیز باعث سوء تغذیه میشود چون مصرف نوشابه جلوی اشتهای کودکان را میگیرد و به این ترتیب مانع رسیدن مواد مغذی به بدن و در نتیجه سوء تغذیه میشود. کودکان زمانی که به نوشابه دسترسی داشته باشند، نوشابه را به شیر و میوه ترجیح میدهند و میزان فسفر، منیزیم، کلسیم، پروتئین و ویتامین دریافتی آنها با افزایش مصرف نوشابهها کاهش پیدا میکند. مصرف نوشابه در کودکان سبب بیمیلی آنها نسبت به استفاده از غذاهاى مقوى مىشود ودر نتیجه مصرف نوشابه کودکان را دچار مشکلات عدیده جسمانى میکند.
۹- اسید فسفریک موجود در نوشابههای گازدار باعث برداشتن یون کلسیم از استخوانها میشود و پوکی استخوان را سبب میشود. مصرف زیاد نوشابه و دیگر نوشیدنیهای شیرین گازدار در دوران کودکی، خطر ابتلا به چاقی را افزایش میدهد.
۱۰- طبق تحقیقاتی که صورت گرفته کودکانی که بیش ازحد از این نوع نوشیدنیها استفاده میکنند، علاوه بر اضافه وزن در معرض افزایش فشارخون، دیرتر هضم شدن غذا، پوسیدگی دندان و پوکی استخوان و از این دست بیماریها میشوند. در نوشابه رنگ، اسانس و قند وجود دارد که مضرات زیادی برای مصرف کنندگان دارد.
به جای نوشابه چی بخورند؟
با توجه به مضرات نوشابههای گازدار باید به دنبال جایگزین باشیم. یکی از این جایگزینها دوغ است که میتوان به جای نوشابه از آن استفاده کرد. این نوشیدنی سالم و مفید تامین کننده یک چهارم نیاز روزانه کلسیم و حاوی ویتامین است. البته دوغ بهتر است بدون گاز و کم نمک باشد. در تابستان برای رفع تشنگی، شربت آبلیمو نیز گزینه خوبی است و با کمی حوصله و صرف کمترین هزینه میتوانید یک نوشیدنی خنک و بهداشتی برای خود تهیه کنید. مصرف شربت خاک شیر هم در تابستان برای رفع عطش و جلوگیری از گرمازدگی توصیه میشود. شربتهای عرقیات گیاهی نیز جایگزین بسیار خوبی برای نوشابهها در گرمای تابستان است. خوب است بدانیم که بیماریها یک شبه به وجود نمیآید بلکه طی سالها بر اثر پیروی از رژیمهای غذایی نامناسب، ایجاد میشود. بنابراین سعی کنید مصرف نوشابههای گازدار را به حداقل برسانید و در عوض به نوشیدن آب و آب میوههای طبیعی روی آورید.
میتوان آب میوههای طبیعی و خالص که از میوههای مجاز به روش بهداشتی در منزل تهیه شده باشند را از اواسط ماه هشتم به بعد در حد ۳۰ تا ۶۰ سی سی در روز به کودک داد، ولی باید توجه داشت آبمیوه هم به میزان لازم به کودک داده شود. استفاده شیرخوار از مقادیر زیاد آب میوه ممکن است سبب اسهال یا کاهش اشتهای او به غذا و حتی شیر مادر شود.
کوچک و بزرگ ندارد
به خانوادهها و بزرگسالان هم توصیه میشود از نوشیدن نوشابههای گازدار که حاوی مواد نگهدارنده هستند، خودداری کنند حتی بهتر است از خوردن آب میوههای صنعتی خودداری کنید، چون آب میوههای پاکتی مصنوعی، علاوه بر وجود ماده نگهدارنده، به علت پاستوریزه شدن و جوشاندن ۸۰ درصد ویتامینهای موجود خود را از دست دادهاند، بنابراین ارزش ویتامینی ندارند.
توصیه متخصص
به والدین توصیه میشود به جای مصرف نوشابهها و آب میوههای مصنوعی، آب میوه طبیعی مصرف کنند و کودکانشان نیز به جای نوشابههای گازدار، دوغ بدون گاز بعد از غذا بنوشند، چون حاوی مواد پروتئینی وکلسیم است.
منبع:shahrzadpress.com