آشنایی با برخورد اشتباه والدین با کودکان نوپا
- مجموعه: روانشناسی کودکان
آشنایی برخورد اشتباه والدین با کودکان نوپا:
دوران کودکی، به ویژه دوره نوپایی، یکی از حساسترین و مهمترین مراحل رشد و شکلگیری شخصیت است. در این دوره، کودکان با سرعت بسیار زیادی در حال یادگیری و کشف دنیای اطراف خود هستند و رفتارهای والدین به عنوان الگوهای اصلی، تأثیر مستقیمی بر رشد و توسعه آنها میگذارد. متأسفانه، بسیاری از والدین به دلایل مختلف، در برخورد با کودکان نوپا مرتکب اشتباهاتی میشوند که میتواند عواقب جبرانناپذیری برای کودک در آینده داشته باشد. در این مقاله، به بررسی برخی از رایجترین اشتباهات والدین در برخورد با کودکان نوپا و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود این تعامل پرداخته میشود.
اشتباهات رایج والدین در برخورد با کودکان نوپا:
عدم ثبات در رفتار: یکی از بزرگترین اشتباهاتی که والدین مرتکب میشوند، عدم ثبات در رفتار با کودک است. امروز به یک رفتار کودک پاداش داده میشود و فردا به همان رفتار تنبیه میشود. این عدم ثبات، باعث سردرگمی و ناامنی کودک شده و یادگیری او را مختل میکند.
توقع بیش از حد: انتظار داشتن رفتارهای بالغانه از کودکان نوپا، یکی دیگر از اشتباهات رایج است. کودکان در این سن، هنوز در حال یادگیری کنترل احساسات و رفتارهای خود هستند و انتظار داشتن رفتارهای کامل از آنها، غیرمنطقی و باعث ایجاد فشار روانی بر کودک میشود.
بزرگنمایی اشتباهات: هر کودکی اشتباه میکند و طبیعی است که گاهی اوقات کارهای اشتباهی انجام دهد. بزرگنمایی اشتباهات کودک و سرزنش مداوم او، باعث کاهش اعتماد به نفس و ایجاد احساس گناه در کودک میشود.
مقایسه با دیگران: مقایسه کودک با خواهر و برادر یا کودکان دیگر، باعث ایجاد حسادت، رقابت ناسالم و کاهش عزت نفس در کودک میشود. هر کودکی منحصر به فرد است و نباید او را با دیگران مقایسه کرد.
عدم توجه به احساسات کودک: کودکان نوپا نیز مانند بزرگسالان احساسات دارند و نیاز دارند که به احساسات آنها توجه شود. نادیده گرفتن احساسات کودک، باعث ایجاد احساس تنهایی و ناامنی در او میشود.
استفاده از تنبیه بدنی: تنبیه بدنی نه تنها باعث اصلاح رفتار کودک نمیشود، بلکه باعث ایجاد ترس، اضطراب و پرخاشگری در او میشود.
عدم ارائه توضیح کافی: کودکان نوپا برای درک علت و معلول اتفاقات، به توضیحهای ساده و قابل فهم نیاز دارند. عدم ارائه توضیح کافی در مورد قوانین و محدودیتها، باعث سردرگمی و مقاومت کودک میشود.
عدم تشویق و تقویت رفتارهای مثبت: تشویق و تقویت رفتارهای مثبت کودک، باعث افزایش انگیزه او برای تکرار این رفتارها میشود. نادیده گرفتن رفتارهای مثبت، باعث کاهش انگیزه کودک میشود.
راهکارهای کلی برای برخورد صحیح با کودکان نوپا :
صبری و مهربانی: با صبر و حوصله به سوالات کودک پاسخ دهید و به او کمک کنید تا دنیای اطراف خود را کشف کند.
تشویق و قدردانی: از کوچکترین پیشرفتهای کودک قدردانی کرده و او را تشویق کنید.
ایجاد محیطی امن و آرام: محیطی امن و آرام برای کودک فراهم کنید تا بتواند آزادانه بازی کرده و کاوش کند.
توجه به نیازهای عاطفی کودک: به نیازهای عاطفی کودک توجه کرده و به او محبت و توجه کافی بدهید.
آموزش مهارتهای اجتماعی: به کودک مهارتهای اجتماعی مانند همدلی، همکاری و حل مسئله را آموزش دهید.
خواندن برای کودک: خواندن کتاب برای کودک، باعث افزایش دایره لغات او و تقویت مهارتهای زبانی میشود.
گذراندن وقت با کیفیت: وقت با کیفیتی را با کودک خود بگذرانید و از این فرصت برای ایجاد ارتباط عمیق با او استفاده کنید.
چرا کودکان نوپا پرخاشگر میشوند؟
عدم توانایی در بیان احساسات: کودکان نوپا هنوز مهارتهای زبانی کافی برای بیان احساسات خود ندارند. بنابراین، ممکن است از طریق رفتارهای پرخاشگرانه، احساساتی مانند خستگی، گرسنگی، ناامیدی یا ناراحتی را بروز دهند.
کشف استقلال: کودکان نوپا مشتاق هستند تا استقلال خود را کشف کنند و کنترل بیشتری بر محیط اطراف خود داشته باشند. گاهی اوقات، ممکن است از طریق رفتارهای پرخاشگرانه، به دنبال جلب توجه یا نشان دادن قدرت خود باشند.
تقلید از دیگران: کودکان از طریق تقلید یاد میگیرند و ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه را از بزرگسالان، خواهر و برادرها یا حتی از تلویزیون تقلید کنند.
مشکلات رشد عصبی: در برخی موارد، مشکلات رشد عصبی مانند اوتیسم یا اختلال بیشفعالی با کمبود توجه (ADHD) میتواند باعث بروز رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان شود.
چگونه با پرخاشگری کودک نوپا برخورد کنیم؟
آرامش خود را حفظ کنید: واکنشهای هیجانی شما میتواند بر رفتار کودک تأثیر بگذارد. سعی کنید آرام باشید و به جای فریاد زدن، با صدای آرام و محکم با کودک خود صحبت کنید.
به احساسات کودک توجه کنید: سعی کنید علت پرخاشگری کودک را درک کنید. آیا او گرسنه است؟ خسته است؟ یا به چیزی نیاز دارد؟
رفتارهای خوب را تشویق کنید: زمانی که کودک رفتار مناسبی از خود نشان میدهد، او را تحسین و تشویق کنید.
محدودیتهای واضح تعیین کنید: به کودک خود بفهمانید که رفتارهای پرخاشگرانه قابل قبول نیستند و عواقب مشخصی دارد.
مهارتهای اجتماعی را آموزش دهید: به کودک خود بیاموزید که چگونه احساسات خود را به شیوهای مناسب بیان کند و با دیگران تعامل داشته باشد.
به کودک خود فرصت دهید تا آرام شود: اگر کودک شما عصبانی است، به او فرصت دهید تا آرام شود. میتوانید او را به اتاق دیگری ببرید یا به او کمک کنید تا نفس عمیق بکشد.
با سایر والدین و متخصصان مشورت کنید: اگر نگران رفتار پرخاشگرانه کودک خود هستید، با سایر والدین، پزشک اطفال یا یک متخصص کودک مشورت کنید.
نتیجه گیری :
برخورد صحیح با کودکان نوپا، نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه سالم آنها دارد. با آگاهی از اشتباهات رایج و استفاده از راهکارهای مناسب، میتوانیم روابط گرم و صمیمی با کودکان خود برقرار کرده و به آنها کمک کنیم تا به افراد موفق و سالم تبدیل شوند.
گردآوری : بخش کودکان بیتوته