اکبر عبدی بازیگر حرفه ای ایرانی
- مجموعه: دنیای بازیگران
زندگی پرفراز و نشیب اکبر عبدی؛ از اعتیاد تا پیوند کلیه و سیمرغ
چکیده ای از بیوگرافی اکبر عبدی
نام اصلی: اکبر عبدی آقاباقر
متولد : ۴ شهریور ۱۳۳۹ تهران، ایران
پیشه : بازیگر
سالهای فعالیت : ۱۳۵۰–اکنون
فرزندان: 1
بیوگرافی اکبر عبدی
اکبر عبدی آقاباقر، متولد ۴ شهریور ۱۳۳۹ در محله نازیآباد تهران، یکی از برجستهترین و محبوبترین بازیگران تاریخ سینمای ایران است. او با نام هنری «اکبر عبدی» شناخته میشود و بهخاطر تنوع نقشآفرینی، گریمهای پیچیده، بهویژه ایفای نقشهای زنانه و طنز منحصربهفردش، لقب «مرد هزارچهره» را از آن خود کرده است. عبدی دارنده دیپلم نمایشهای آماتوری (۱۳۵۸)، نشان درجه یک فرهنگ و هنر (معادل دکتری افتخاری) و دو سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از جشنواره فیلم فجر است. او بیش از شش دهه در تئاتر، سینما و تلویزیون فعالیت کرده و همچنان یکی از چهرههای تأثیرگذار هنر ایران باقی مانده است.
کودکی، خانواده و اصالت
اکبر عبدی در خانوادهای متوسط و پرجمعیت به دنیا آمد. پدرش، اهل روستای آقاباقر اردبیل، کارگر کارخانه چیتسازی بود و مادرش، سادات خانم، خیاط تهرانیالاصل. او یک خواهر و چهار برادر داشت که یکی از برادرانش، اصغر عبدی، در جنگ ایران و عراق جانباز شد؛ اصغر در سال ۱۳۶۳ در منطقه فکه از ناحیه پای راست و نخاع آسیب دید، شیمیایی شد و سرانجام در اسفند ۱۳۸۰ به شهادت رسید.
از کودکی به بازیگری علاقه داشت. در ۱۲ سالگی (۱۳۵۱)، مادرش او را به کانون پرورشی فکری کودکان در نازیآباد برد تا با الفبای هنر آشنا شود. عبدی در نوجوانی همزمان با کار در تراشکاری و قالبسازی، در گروههای تئاتری آماتوری فعالیت میکرد و این تجربههای اولیه، پایهٔ ورودش به دنیای حرفهای هنر شد.
ورود به دنیای هنر و شهرت اولیه
عبدی در سال ۱۳۵۹ با تلهتئاتر «سنجابها» برای اولین بار جلوی دوربین رفت. همان سال با سریال «مثلآباد» وارد تلویزیون شد و در کنار چهرههایی چون آتیلا پسیانی، اسماعیل داورفر و حمید جبلی بازی کرد. اما نقطهٔ عطف شهرتش، سریال کودکانه «باز مدرسهام دیر شد» (۱۳۶۲) به کارگردانی حسین افصحی بود که نقش محسن، پسر بازیگوشی که همیشه دیر به مدرسه میرسید، او را به چهرهای شناختهشده تبدیل کرد.
ورودش به سینما در سال ۱۳۶۳ با فیلم «جنجال بزرگ» آغاز شد. او خیلی زود با فیلمهای کمدی چون «مردی که موش شد»، «اجارهنشینها»، «گراند سینما» و «ای ایران» استعدادش را در ژانر طنز اثبات کرد. چهرهٔ خاص، صدای گرم و توانایی بالای گریمپذیری، عبدی را به یکی از پولسازترین بازیگران دهه ۷۰ و ۸۰ تبدیل کرد.
اوج شهرت: نقشهای ماندگار و سیمرغها
عبدی در نقشهای جدی نیز درخشید. اولین سیمرغ بلورینش را در سال ۱۳۶۸ (۲۹ سالگی) برای نقش غلامرضا، پسر معلول خانواده در فیلم «مادر» (علی حاتمی) دریافت کرد. دیالوگ معروف او در این فیلم «مادر مرد، از بس که جان ندارد» ، تیتر روزنامهها شد و همچنان در حافظه جمعی ایرانیان زنده است.
دومین سیمرغ را در سال ۱۳۹۰ برای سریال «خوابم میآد» (رضا عطاران) به دست آورد. اما شاید ماندگارترین نقش او، عباس خاکپور در «آدمبرفی» (داوود میرباقری، ۱۳۷۳) باشد؛ مردی که برای گرفتن ویزای آمریکا لباس زنانه میپوشد و در هتل با زنی به نام دنیا (آزیتا حاجیان) آشنا میشود. این فیلم پرفروشترین اثر سال شد و عبدی را به اوج رساند.
او بارها نقش زن ایفا کرد: پس از «آدمبرفی»، در «خوابم میآد»، «جنس لطیف»، «نقرهداغ»، «شبی با عبدی» و «خوابزدهها» (که دو نقش زن داشت) این سبک را ادامه داد. نقش بایرام در سهگانه «اخراجیها» (مسعود دهنمکی) با لهجه شیرین و گریم جذاب، یکی دیگر از نقاط قوت کارنامهاش بود.
زندگی شخصی: عشق، ازدواج و خانواده
عبدی در ۱۹ سالگی عاشق دختری ۱۸ ساله شد، اما به دلیل مخالفت خانواده، این رابطه به سرانجام نرسید. تنها ۲۰ روز پس از این شکست عشقی، با نینا، دخترخاله ۱۴ ساله محمدرضا شریفینیا ازدواج کرد. حاصل این ازدواج، دختری به نام المیرا است که گاهی در فیلمها و سریالها کنار پدرش بازی کرده است. عبدی اکنون پدربزرگ است و نوهای به نام سام دارد.
بیماری، پیوند کلیه و ترک اعتیاد
عبدی سالها با بیماریهای جدی دستوپنجه نرم کرد: دیابت، فشار خون بالا و نارسایی هر دو کلیه. او عمل پیوند کلیه انجام داد و دوران نقاهت را در ترکیه گذراند. شجاعانه اعتراف کرد که ۲۵ سال تریاک مصرف کرده و ۱۵ سال سیگار کشیده بود، اما از سال ۱۳۹۴ (پس از پیوند) کاملاً پاک زندگی میکند. در برنامه «جوکر» اعلام کرد که پس از ضبط، باید در بیمارستان بستری شود.
علایق، اظهارات جنجالی و حاشیهها
عبدی طرفدار دوآتیشه استقلال است و میگوید: «پرسپولیسیها اعتبار استادیومها هستند.» او سیاسی نیست و تأکید میکند: «هیچوقت رأی ندادم جز یکبار با مادرم در انتخابات مجلس و رأیگیری جمهوری اسلامی.» از خوانندگان مورد علاقهاش میتوان به معین، ابی، مرضیه، دلکش، ایرج، احسان خواجهامیری و همایون شجریان اشاره کرد.
او اغلب با کراوات در محافل هنری حاضر میشود و میگوید: «کراوات برای من نظم ایجاد میکند و مرا مرتب نشان میدهد.»
عبدی بارها حاشیهساز شد:
• در اختتامیه جشنواره فجر ۱۳۹۱ از عدم دریافت سیمرغ برای «ای ایران» انتقاد کرد.
• در برنامه «پارک ملت» (۱۳۹۰) از دستمزد پایین در «اخراجیها» گله کرد و شریفینیا را «پولدوست» خواند.
• در برنامه زنده عید غدیر ۱۳۹۴، خاطرهای توهینآمیز از خواستگاری یک عرب سعودی از دخترش تعریف کرد که واکنشهای گستردهای برانگیخت. او بعداً گفت: «سوءبرداشت شده؛ اگر میدانستم زنده است، نمیگفتم.»
تقدیرها و دستخط رهبر انقلاب
عبدی هرگز با رهبر انقلاب دیدار نداشته، اما دستخط تشویقآمیز دریافت کرده است. درباره نقش روحانی در «رسوایی» (۱۳۹۱) نوشته شد: «در ۳۵ سال گذشته کسی به این خوبی نقش یک روحانی را بازی نکرده بود.» او در سال ۱۳۹۴ کلید طلایی شهر اردبیل را به پاس قدردانی از زادگاه پدریاش گرفت و در سال ۱۳۹۶ در افتتاحیه جشنواره فجر تقدیر شد.
افتخارات برجسته
عبدی بارها از سوی منتقدان و مجلات سینمایی تقدیر شده است:
• نقش غلامرضا در «مادر» جزو برترین بازیهای تاریخ فجر (دنیای تصویر)
• نقش اکبر در «هنرپیشه» جزو ۱۰۰ شخصیت برتر سینمایی ایران
• یکی از ۲۰ چهره ماندگار سینمای پس از انقلاب (جشن حافظ)
• قدردانی در جشنواره چاپلین برای «اجارهنشینها»
• بهترین بازیگر مرد سال ۱۳۷۶ برای «آدمبرفی»
آثار اکبر عبدی
سینمایی
| ۱۴۰۳ اخراجیها ۴ | ۱۳۹۹ نقره داغ |
| ۱۳۹۸ ورود و خروج ممنوع | ۱۳۹۷ ایکسلارج |
| ۱۳۹۷ جزیره فضایی تورنادو۲ | ۱۳۹۷ تبسم تلخ |
| ۱۳۹۶ سوءتفاهم | ۱۳۹۵ عشقولانس |
| ۱۳۹۵ آرداک | ۱۳۹۴ تولدت مبارک |
| ۱۳۹۴ چهار اصفهانی در بغداد | ۱۳۹۴ رسوایی ۲ |
| ۱۳۹۳ در مدت معلوم | ۱۳۹۳ عکس خصوصی |
| ۱۳۹۳ آدم باش | ۱۳۹۳ پدر آن دیگری |
| ۱۳۹۳ قندون جهیزیه | ۱۳۹۲ خوابزدهها |
| ۱۳۹۲ یکی برای همه | ۱۳۹۲ معراجیها |
| ۱۳۹۱ عملیات مهد کودک | ۱۳۹۱ شاباش |
| ۱۳۹۱ پسکوچههای شمرون | ۱۳۹۱ داستان عوضی |
| ۱۳۹۱ جابهجا | ۱۳۹۱ رسوایی |
| ۱۳۹۰ خوابم میآد | ۱۳۹۰ بچگیتو فراموش نکن |
| ۱۳۹۰ تلفن همراه رئیسجمهور | ۱۳۸۹ اخراجیها ۳ |
| ۱۳۸۹ شبکه | ۱۳۸۸ شرط اول |
| ۱۳۸۸ زمهریر | ۱۳۸۸ افراطیها |
| ۱۳۸۷ چشمک | ۱۳۸۷ اخراجیها ۲ |
| ۱۳۸۷ کیش و مات | ۱۳۸۷ در شب عروسی |
| ۱۳۸۷ دلداده | ۱۳۸۷ نظام از راست |
| ۱۳۸۶ تسویه حساب | ۱۳۸۶ استخوانای بابام |
| ۱۳۸۶ کلاغ پر | ۱۳۸۶ همخانه |
| ۱۳۸۶ مظفرنامه | ۱۳۸۵ اخراجیها |
| ۱۳۸۵ قاعده بازی | ۱۳۸۵ گوشواره |
| ۱۳۸۵ هدف اصلی | ۱۳۸۱ کفشهای جیرجیرکدار |
| ۱۳۸۰ تارزن و تارزان | ۱۳۸۰ نان و عشق و موتور ۱۰۰۰ |
| ۱۳۷۹ علی و دنی | ۱۳۷۹ یکی بود یکی نبود |
| ۱۳۷۸ دارا و ندار | ۱۳۷۷ جنگجوی پیروز |
| ۱۳۷۷ چشم عقاب | ۱۳۷۶ بدلکاران |
| ۱۳۷۶ پنجه در خاک | ۱۳۷۵ شب روباه |
| ۱۳۷۵ عشق گمشده | ۱۳۷۴ پاکباخته |
| ۱۳۷۴ مرد آفتابی | ۱۳۷۳ آدمبرفی |
| ۱۳۷۳ آرزوی بزرگ | ۱۳۷۳ آقای شانس |
| ۱۳۷۳ تحفه هند | ۱۳۷۳ رویای نیمه شب تابستان |
| ۱۳۷۲ سفر بهخیر | ۱۳۷۲ روز فرشته |
| ۱۳۷۱ هنرپیشه | ۱۳۷۰ دلشدگان |
| ۱۳۷۰ سیرک بزرگ | ۱۳۷۰ مدرسه پیرمردها |
| ۱۳۷۰ ناصرالدین شاه آکتور سینما | ۱۳۶۹ در آرزوی ازدواج |
| ۱۳۶۹ سفر جادویی | ۱۳۶۸ ای ایران |
| ۱۳۶۸ دزد عروسکها | ۱۳۶۸ ریحانه |
| ۱۳۶۸ مادر | ۱۳۶۷ گراند سینما |
| ۱۳۶۶ غریبه | ۱۳۶۵ اجارهنشینها |
| ۱۳۶۵ مأموریت | ۱۳۶۴ مردی که موش شد |
| ۱۳۶۳ جنجال بزرگ | ---- |
تلویزیون
| ۱۴۰۳ ماه عسل | ۱۴۰۰ روزهای آبی |
| ۱۳۹۹ چوب خط | ۱۳۹۸ شش قهرمان و نصفی |
| ۱۳۹۷ شبی با عبدی | ۱۳۹۴–۱۳۹۶ محله گل و بلبل |
| ۱۳۹۵ دورهمی | ۱۳۹۴ آخرین فرستاده |
| ۱۳۹۴ خنداننده برتر | ۱۳۹۴ برنامه عید غدیر خم |
| ۱۳۹۳ مذاکرات مستقیم آقای عبدی | ۱۳۹۲ معراجیها |
| ۱۳۹۲ بچههای نسبتاً بد | ۱۳۹۲ اولین انتخاب |
| ۱۳۹۲ برنامه سال تحویل | ۱۳۹۱–۱۳۹۲ تلهفیلم «داستان عوضی» |
| ۱۳۹۱ تله فیلم خسیس | ۱۳۹۰–۱۳۹۱ برنامه هفت |
| ۱۳۹۰–۱۳۹۱ بیدارباش | ۱۳۹۰ برنامه پارک ملت |
| ۱۳۸۶–۱۳۹۰ شوق پرواز | ۱۳۸۸–۱۳۸۹ تلهفیلم «نفر دهم» |
| ۱۳۸۸–۱۳۸۷ پرانتز باز | ۱۳۸۸ سالهای مشروطه |
| ۱۳۸۲–۱۳۸۸ در چشم باد | ۱۳۸۶–۱۳۸۷ پاتوق |
| ۱۳۸۶ تلهفیلم «جاده آسمان» | ۱۳۸۵–۱۳۸۶ گل یا پوچ |
| ۱۳۸۵ جابر بن حیان | ۱۳۸۲ ثارالله |
| ۱۳۸۱ معصومیت ازدسترفته | ۱۳۸۰–۱۳۸۱ زیر آسمان شهر - سری سوم |
| ۱۳۷۹ آبدار شاه | ۱۳۷۹ بههمین سادگی |
| ۱۳۷۸ پدرخوانده | ۱۳۷۸ شب روباه |
| ۱۳۷۸ هتل پیادهرو | ۱۳۷۷–۱۳۷۸ راه سوم |
| ۱۳۷۷–۱۳۷۸ زیر بازارچه | ۱۳۷۷ گل من گلی |
| ۱۳۷۷ بهسوی افتخار | ۱۳۷۷ چشمبهراه |
| ۱۳۷۵–۱۳۷۶ خالهخانم | ۱۳۷۴ آخرین ستاره شب |
| ۱۳۷۲–۱۳۷۳ مش خیرالله صندوقچه اسرار | ۱۳۷۱–۱۳۷۲ زندگی |
| ۱۳۷۰ هزار برگ و هزار رنگ | ۱۳۷۰ نگهبان |
| ۱۳۷۰ وزیرمختار | ۱۳۶۹–۱۳۷۰ امام علی |
| ۱۳۶۸ سلامتی چه خوبه! | ۱۳۶۸ چراغ خانه |
| ۱۳۶۶–۱۳۶۸ با سلسله حکمت | ۱۳۶۷ خانواده عجیب |
| ۱۳۶۶ تلهتئاتر باجناغها | ۱۳۶۵ در خانه |
| ۱۳۶۴ طنزآوران جهان | ۱۳۶۴ لطائف الطوائف |
| ۱۳۶۴ جُنگی برای فردا | ۱۳۶۴ تلهفیلم «ابوریحان» |
| ۱۳۶۳ باز مدرسم دیر شد | ۱۳۶۳ محله بهداشت |
| ۱۳۶۲ داستان ریاضیدانان | ۱۳۶۱ محله برو بیا |
| ۱۳۶۰ مثلآباد | ۱۳۵۹ تلهتئاتر «سنجابها» |
شبکه خانگی
| ۱۴۰۴ جوکر۲ | ۱۴۰۲ نیوکمپ |
| ۱۴۰۱ جوکر | ۱۳۹۲ شاهگوش |
| ۱۳۹۲ شام ایرانی | ۱۴۰۳ ماه عسل |
| ۱۴۰۰ روزهای آبی | ۱۳۹۹ چوب خط |
| ۱۳۹۸ شش قهرمان و نصفی | ۱۳۹۷ شبی با عبدی |
| ۱۳۹۴–۱۳۹۶ محله گل و بلبل | ۱۳۹۵ دورهمی |
| ۱۳۹۴ آخرین فرستاده | ۱۳۹۴ خنداننده برتر |
| ۱۳۹۴ برنامه عید غدیر خم | ۱۳۹۳ مذاکرات مستقیم آقای عبدی |
| ۱۳۹۲ معراجیها | ۱۳۹۲ بچههای نسبتاً بد |
| ۱۳۹۲ اولین انتخاب | ۱۳۹۲ برنامه سال تحویل |
| ۱۳۹۱–۱۳۹۲ تلهفیلم «داستان عوضی» | ۱۳۹۱ تله فیلم خسیس |
| ۱۳۹۰–۱۳۹۱ برنامه هفت | ۱۳۹۰–۱۳۹۱ بیدارباش |
| ۱۳۹۰ برنامه پارک ملت | ۱۳۸۶–۱۳۹۰ شوق پرواز |
| ۱۳۸۸–۱۳۸۹ تلهفیلم «نفر دهم» | ۱۳۸۸–۱۳۸۷ پرانتز باز |
| ۱۳۸۸ سالهای مشروطه | ۱۳۸۲–۱۳۸۸ در چشم باد |
| ۱۳۸۶–۱۳۸۷ پاتوق | ۱۳۸۶ تلهفیلم «جاده آسمان» |
| ۱۳۸۵–۱۳۸۶ گل یا پوچ | ۱۳۸۵ جابر بن حیان |
| ۱۳۸۲ ثارالله | ۱۳۸۱ معصومیت ازدسترفته |
| ۱۳۸۰–۱۳۸۱ زیر آسمان شهر - سری سوم | ۱۳۷۹ آبدار شاه |
| ۱۳۷۹ بههمین سادگی | ۱۳۷۸ پدرخوانده |
| ۱۳۷۸ شب روباه | ۱۳۷۸ هتل پیادهرو |
| ۱۳۷۷–۱۳۷۸ راه سوم | ۱۳۷۷–۱۳۷۸ زیر بازارچه |
| ۱۳۷۷ گل من گلی | ۱۳۷۷ بهسوی افتخار |
| ۱۳۷۷ چشمبهراه | ۱۳۷۵–۱۳۷۶ خالهخانم |
| ۱۳۷۴ آخرین ستاره شب | ۱۳۷۲–۱۳۷۳ مش خیرالله صندوقچه اسرار |
| ۱۳۷۱–۱۳۷۲ زندگی | ۱۳۷۰ هزار برگ و هزار رنگ |
| ۱۳۷۰ نگهبان | ۱۳۷۰ وزیرمختار |
| ۱۳۶۹–۱۳۷۰ امام علی | ۱۳۶۸ سلامتی چه خوبه! |
| ۱۳۶۸ چراغ خانه | ۱۳۶۶–۱۳۶۸ با سلسله حکمت |
| ۱۳۶۷ خانواده عجیب | ۱۳۶۶ تلهتئاتر باجناغها |
| ۱۳۶۵ در خانه | ۱۳۶۴ طنزآوران جهان |
| ۱۳۶۴ لطائف الطوائف | ۱۳۶۴ جُنگی برای فردا |
| ۱۳۶۴ تلهفیلم «ابوریحان» | ۱۳۶۳ باز مدرسم دیر شد |
| ۱۳۶۳ محله بهداشت | ۱۳۶۲ داستان ریاضیدانان |
| ۱۳۶۱ محله برو بیا | ۱۳۶۰ مثلآباد |
| ۱۳۵۹ تلهتئاتر «سنجابها» | --- |
تصاویر اکبر عبدی
گردآوری:بخش بازیگران بیتوته




















