سختی های شغل خبرنگاری

مجموعه: اطلاعات مشاغل

امروزه شغل خبرنگاری  جزو شغلهای پر خطر در دنیا محسوب می شود

امروزه شغل خبرنگاری  جزو شغلهای پر خطر در دنیا محسوب می شود.

خبرنگاری البته شاید عنوان شغلی است که در این جا قرار است تمام زیر رده‌های مشاغل اطلاع‌رسانی را در بر گیرد.

گزارشگران رادیو و تلویزیونی، خبرنگاران خبـــرگـــزاری‌ها و سایت‌هــای خبری، روزنامه‌نگاران، دبیران، سردبیران و حتی به قولی عکاسان و تصویربرداران خبری همگی تحت یک عنوان تلقی می‌شوند و آن هم خبرنگاری است. شاید این موضوع پربیراه هم نباشد، چرا که در نهایت اولین مصالح کار، «خبر» است و «نگاشتن» آن به هر ترتیب خبرنگاری محسوب می‌شود.

حرفه خبرنگاری حرفه‌ای سخت در کنار زیبایی‌های خاص خودش است.گاهی در جامعه ما از سختی کار خبرنگاران سخن به میان می‌آید و هرکس در حد شناخت خود از این شغل پردردسر، پراسترس و پرتنش و نیز شغلی که گاهی با وجود سختی‌های کشنده‌اش شور و شیرینی را نیز به همراه دارد، سخن می‌گوید. ولی تا زمانی که افراد در این جایگاه قرار نگیرند و با سختی‌های آن دست و پنجه نرم نکنند کسی این شغل پرمشغله، سخت و کم درآمد را لمس نمی‌کند.

خبرنگاران مشکلات اجتماعی را جستجو می‌کنند، به واقعیت‌های تلخ پی می‌برند، مسائل و نیازهای جامعه را درک می‌کنند و برای انتشار آن خود را مسئول می‌دانند و چون رابط بین مردم و مسئولان هستند نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند و غفلت بورزند در نتیجه با قلم خود به جنگ کاستی‌ها، سهل‌انگاری‌ها و کمبودهای موجود می‌روند و گاهی هم در این راه تنبیه و تحقیر می‌شوند، ولی باز دست از کار رسالت خود برنداشته و همچنان در راستای آبادانی و اطلاع‌رسانی می‌تازند.

در اکثر جوامع مشاهده می گردد که برخی کارها تخصصی و برخی کارها نیز نوعی گذراندن ساعات است و ماحصلش نتیجه کار برای کارفرما و جامعه است و همه چشم به روزهای پایانی هر ماه دوخته اند تا حقوق خود را دریافت کنند و باز منتظرند که تفاوتی را در دریافتی شان ببینند که آیا پاداش اضافه کار یا امتیازی نصیبشان می گردد یا خیر و همیشه رضایت کارگر با کارفرما یا کارمند با مدیر در بعضی مواقع در پرداخت امتیازات مشخص می گردد و این امر هم عادی است اما در بحث بعضی کارها و مشاغل ، ناآگاهی برخی ها در آشنایی با کارکرد بخش کوچک اما مهم و ضروری جامعه مثل خبرنگاران ، باعث نادیده گرفتن خدمات و تلاشهای این زحمتکشان امر خبررسانی می شود و اختصاص روزی به نام خبرنگار هر چند شاید نتواند جوابگوی سختی کار آنان باشد اما می تواند بعنوان مراسم و مناسبت و روزی باشد که همه مردم هم خبرنگار را بشناسند هم با کار و سختی های کارش آشنا گردند و هم بنحوی از او تجلیل شود .

شاید این نکته به ذهن برسد که چرا توجه ویژه به خبرنگاران مهم است؟ مگر خون آن‌ها نسبت به دیگران رنگین‌تر است؟

واقعیت این است که خبرنگار مطالبه‌گر خواسته‌ها و نیازهای جامعه محسوب می‌شود. بدون حضور رسانه‌ها و خبرنگارانشان، هیچ کدام از اقشار جامعه نمی‌توانند آن چنان که باید صدای خود را به گوش دیگران و از جمله مسئولان برسانند. این در حالی است که خبرنگاران آن قدر که در زمینه پرداختن به امور جامعه و مطالبه‌گری به عنوان واسطه مردم و مسئولان کوشا هستند، در مورد خود مطالبه‌گری نمی‌کنند. در مقابل نیز بدون وجود رسانه‌ها، مسئولان از بسیاری از نیازهای اجتماعی، مطالبات مردمی، مشکلات، کمی‌ها و کاستی‌ها و حتی در نقطه مقابل حاصل اثر عملکرد خود در پیشرفت‌ها و بهبود اوضاع مطلع نمی‌شوند. نبودن شمشیر دموکلس نقد و انتقاد رسانه بر بالای سر مسئولان می‌تواند آسیب‌ها و فسادهای بسیار به همراه داشته باشد. در نتیجه جمع این دو مقوله، این انتظار بزرگی نیست که بخواهیم یک بار هم که شده، دیگران به رسانه و اهالی رسانه توجه کنند.

در یک منظر اسباب کار خبرنگار اگر قلمی و کاغذی است اما همین ابزار کوچک و شاید ارزان ، موجب تحولی می گردد موجب می گردد راهی ساخته شود، مدرسه ای آباد گردد ،حادثه ای بخیر بگذرد ،بیماری سلامتی بدست بیاورد ، بی خانمانی خانه دار گردد گرسنه ا ی سیر و تشنه ای سیراب گردد و در نمایی بزرگتر جنگی پایان یابد .

مسئولین باید بدانند حمایت از خبرنگار در شعار دادن و مراسم روز خبرنگار خلاصه نمی شود بلکه حمایت از خبرنگار در عمل، با احترام به آزادی قلم و آزاد اندیشی به اثبات می رسد.

خبرنگاري شغلي است به ظاهر لذت بخش و شيرين

اگر کارگر معدنی به اعماق زمین می رود و امید به بازگشتش نیست ،اگر متخصصی در قعر زمین به اکتشافی دست پیدا می کند و خطری او را تهدید می کند و اگر هر کار سختی که در ذهن بیاوریم با حادثه ای همراه است ، شغل شریف خبرنگاری هم بازی با مرگ است و گاهی هم این جان باختن بعنوان مرگی شریف همانند شهادت برایش رقم می خورد . از منظری دیگر اما خبرنگار شغلی است که حقوق و دستمزد خاصی ندارد؛ وقت و بی وقت و سرما و گرما و کوه و دشت و بیابان و صخره و جنگل و زمین و هوا را نمی شناسد اکثر خبرنگارانی را که می شناسیم حتی با هزینه خود برای انتشار و انعکاس خبری کوشش می کنند بخاطر مردم بخاطر اهمیت به شهر و دیار و کشور خود ، بخاطر اینکه دیگران را از رویدادی باخبر سازند بخاطر اینکه بگویند شهر زنده است جامعه زنده است و راستی بغیر از عشق و علاقه چه چیز باعث می گردد تا کاری با این مشقت ، بدون حقوق و دستمزد همراه باشد بغیر از عشق به خبر و اطلاع رسانی چه چیز می تواند عزم آنان را جزم کند.

خبرنگاري شغلي است به ظاهر لذت بخش و شيرين،اما در باطن انبوهي از رنج ها و مشکلات طاقت فرسا را به همراه دارد که سختي کار خبرنگاري را دو چندان مي کند. خبرنگار حتي خانواده اش را هم فراموش مي کند هم چنان که مي گويند: شغل خبرنگاري از برون دل مي برد و از درون دل مي ترکاند. بسيار اتفاق افتاده است که خبرنگاران انجام وظيفه خويش که همانا خبررساني فوري و به موقع است را بر اعضاي خانواده و حتي کسب منفعت هاي اقتصادي ترجيح داده اند. امانت داري و صداقت در نوشتار و نيز رعايت ملاحظات اجتماعي و فرهنگي و سياسي از خصوصيات بارز و قطعي کار خبرنگاري است که اگر اين خصوصيات نباشد خطاي خبرنگار به سرعت برملا مي شود. هم چنان که در بسياري از اوقات خبرنگاران به انواع اتهام هاي دورغين نيز متهم مي شوند. خبرنگاري شغلي است که مانند زنجير بر اعضاء و جوارح انسان مي پيچد تا اين که به زايش محصولي درآيد که موثر براي جامعه، کشور و مردم باشد. خبرنگاري به جسارت و اراده مستحکم براي پيگيري سوژه هاي خبري، گزارشي و جدال با اصحاب فکر نياز دارد که اگر نباشد کسي را تواناي ماندن درون اين شغل نيست. تحولات اجتماعي در يک جامعه به فعاليت خبرنگاران وابسته است و اين خبرنگاران هستند که مي توانند سطح باور و انديشه و استعداد افراد جامعه را با کسب نظريه هاي علمي و انتقال آن ها رشد و توسعه داده و سطح علم و دانش و فرهنگ يک جامعه را بالا ببرند و هر لحظه فکر تو به جامعه ترزيق نمايند. اگر مي خواهيد خبرنگار شويد مطمئن باشيد که انتخاب شرافت مندانه اي کرده ايد ولي اين نکته را هم در نظر داشته باشيد که اين انتخاب شما سختي هاي زيادي را به همراه خواهد داشت و شما بايد آماده مواجهه با مشکلات و مشقات زيادي باشيد.

کسي که شغل مقدس خبرنگاري را انتخاب مي کند بايد فردي سراپا عشق و استعداد باشد ودرکار خويش براي کاوشگري فراوان علاقه وافر داشته باشد و از بي باکي و استقامتي در خود برخوردار باشد تا بتواند رنج ها و سختي هاي خبرنگاري را تحمل نمايد. پژوهش هاي علمي نشان مي دهد که خبرنگاران در طول دوران خدمت به انواع بيماري ها از جمله افسردگي، کسالت و خواب آلودگي، مشکلات گوارشي، عصبي و رواني، اختلالات شديد جسمي، قلبي و تنفسي، ضعف بينايي، شتاب زدگي، پرخاشگري، گردن درد و دست درد، بي حسي انگشتان و فراموشي دچار مي شوند. بسياري از پزشکان معتقدند روزنامه نگاري يکي از 10 شغل پرخطر دنيا به شمار مي آيد که به دليل شمار فراوان استرس ها و به خاطر دنبال کردن اخبار روزانه، افراد را در معرض سکته هاي قلبي، مغزي و زخم معده قرار مي دهد. اما با همه سختي ها، شغل خبرنگاري مزايايي دارد که اين روزها کمياب هستند، واژه خبرنگاري همواره همراه با واژه هايي بکار برده مي شود که در دنياي امروز بسيار غنيمت است.

حرفه خبرنگاری حرفه‌ای سخت در کنار زیبایی‌های خاص خودش است

مترادف کار خبرنگاري، استقلال، آزادي، عمران، آباداني، اصلاح و پيشرفت و تغيير و دگرگوني اجتماعي، امانت داري و ترويج فکر و فرهنگ و انتقال انديشه، توليد و سازندگي و ... است. شايد همين همراهي خبرنگاري با چنين واژه هاي ارزشمندي باعث مي شود تا بسياري از خبرنگاران مشکلات شغل خود را فراموش کرده و چنان با اشتياق به اين کار سخت بپردازند که گويا همه چيز همانگونه است که مي خواهند و همين ظاهر رضايتمند خبرنگاران بسياري از نوجوانان را علاقه مند مي کند تا براي آينده خود روي اين شغل فکر کنند. گفته مي شود افکار عمومي در جامعه تحت تاثير کار خبرنگاران است، حال که آن ها مي توانند نگاه بسياري از افراد جامعه در موضوعات مختلف را شکل بدهند پس با رفتار رضايتمندانه از شغل خود و ذکر مدام خوبي ها و مزيت هاي آن مي توانند بسياري از نوجوانان را به خبرنگاري علاقه مند کنند(کما اين که توانسته اند). سال هاست که گفته مي شود خبرنگاري شغل سخت و طاقت فرسايي است و بايد آن را در رديف مشاغل سخت قرار داد، همان طور که در بسياري از کشورها اين گونه است.

سختي کار خبرنگاري به حدي است که برخي آن را بعد از کار معدن، دومين شغل سخت در ميان ساير مشاغل قرار مي دهند. همين سختي ها باعث شد تا از چند سال پيش موضوع قرار گرفتن خبرنگاري در ليست مشاغل سخت، صاحبان اين شغل از مزاياي مشاغل سخت بهره مند شوند و با پي گيري هاي زياد خبرنگاران و نمايندگان آن ها حالا خبرنگاري در گروه مشاغل سخت قرار دارد يعني براساس قانون تامين اجتماعي خبرنگاري جرو مشاغل سخت و زيان آور محسوب شده و براساس ماده 76 قانون تامين اجتماعي، کساني که 20 سال متوالي با 25سال متناوب در مشاغل سخت و زيان آور فعاليت کرده و حق بيمه خود را پرداخت کرده باشند، مي توانند بدون شرط سني از مزاياي بازنشستگي استفاده کنند. اما نبود امنيت در کار خبرنگاري تنها به حوزه اقتصاد ختم نمي شود چرا که در اين چند سال اخير ثابت شده خبرنگاران از امنيت جاني چنداني هم برخوردار نيستند.حضور در متن جنگ هاي ميان کشورها، تهديد شدن از جانب افرادي که منافع شان با کار خبرنگاران در تضاد است و... باعث شده تا ميزان امنيت جاني خبرنگاران کاهش پيدا کند کافي است بررسي کنيد چه تعداد خبرنگار در جنگ آمريکا و عراق، درگيري هاي افغانستان و پاکستان، جنگ لبنان و رژيم صهيونيستي و حوادث تروريستي کشته شده اند. همين مناسب روز خبرنگار در کشور ما(17 مرداد) هم مقارن با روزي است که شهيد محمود صارمي؛ خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در افغانستان توسط گروه طالبان به شهادت رسيد. سقوط هواپيماي C130- و شهادت تعداد قابل توجهي از خبرنگاران در اين سانحه هم بر کمتر شدن امنيت جاني در شغل خبرنگاري اضافه کرد. آن چه گفته شد نه براي دلسرد کردن آن هايي که شغل خبرنگاري را براي آينده خود انتخاب کرده اند که براي آشنايي بيشتر و بهتر با چند و چون اين شغل است تا علاقه مندان به اين شغل با آگاهي کامل دست به انتخاب بزنند .

گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته

منابع:

tebyan.net

farsnews.com