عادت وقتيه و عدديه چیست و چه احکامی دارد ؟
- مجموعه: احکام دینی
عادت وقتيه و عدديه چه حکمی دارد؟
نوعی دیگر از اقسام عادت ماهانه زنان عادت وقتيه و عدديه است. در ادامه شما را با عادت وقتيه و عدديه و احکام آن ها آشنا می کنیم.
اقسام زن های حائض
مساله ـ زن های حائض بر شش قسمند:
اول: صاحب عادت وقتیه و عددیه، و آن زنی است که دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند و شماره ی روزهای حیض او هم در هر دو ماه یک اندازه باشد، مثل آن که دو ماه پشت سر هم از اول ماه تا هفتم خون ببیند.
دوم: صاحب عادت وقتیه، و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، خون حیض ببیند ولی شماره ی روزهای حیض او در هر دو ماه یک اندازه نباشد، مثلاً دو ماه پشت سرهم از روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم، و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود.
سوم: صاحب عادت عددیه، و آن زنی است که شمارۀ روزهای حیض او در دو ماهِ پشت سرهم به یک اندازه باشد، ولی وقت دیدن آن دو خون یکی نباشد، مثل آن
که ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند.
چهارم: مضطربه، و آن زنی است که چند ماه خون دیده، ولی عادت معینی پیدا نکرده یا عادتش بهم خورده و عادت تازه ای پیدا نکرده است.
پنجم: مبتدئه، و آن زنی است که دفعه ی اول خون دیدن او است.
ششم: ناسیه، و آن زنی است که عادت خود را فراموش کرده است. و هر کدام اینها احکامی دارند که در مسائل آینده گفته می شود.
وظیفه زن صاحب عادت وقتیه و عددیه که در ایام عادت خون نبیند.
پرسش : چنانچه خانمی که دارای عادت ماهانهی وقتیه و عددیه است در ایام عادت خون نبیند و در ایام دیگر خون ببیند، وظیفهی او چیست؟
پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : با توجه به آنچه نوشته اید اگر در وقت عادت، خون نبيند و در غير آن ايام به شماره روزهاى حيضش خون ببيند بايد همان را حيض قرار دهد، چه پيش از وقت عادت باشد، يا بعدازآن، بهشرط اينكه نشانههای حيض را داشته باشد.
مسأله ـ اگر زن با عادت موقت و عددی دو یا سه روز قبل یا بعد از قاعدگی خون ببیند، به طوری که گفته شود: حیض او پیش رفته یا به تأخیر افتاده، باید به حکم زن حائض عمل کند، حتی اگر. اگر آن خون ماهیت حیض نباشد و بعداً بفهمد که حیض نبوده، مثل اینکه سه روز پیش پاک شده است، باید عبادات را قضا کند.
مسأله - زن دارای عادت زمانی و عددی :
1- اگر چند روز قبل از عادت ماهیانه خون ببیند و در ایام عادت و چند روز بعد از آن خون ادامه داشته باشد و مجموع آن از ده روز بیشتر نباشد، همه آنها حیض است.
2- اگر از ده روز بیشتر شود، خونی که در ایام عادت دیده فقط حیض است و خونی که قبل و بعد از عادت ماهیانه دیده استحاضه است.
مسأله - کسانی که عادت موقت و عددی دارند ، اگر در وقت عادت خون ندیده باشند و به قدر عادت در زمانی غیر از آن دیده باشند، باید روزهایی را که در آن دیده اند، حساب کنند. خون به عنوان قاعدگی، چه قبل یا بعد از پریود.
عادت زمانی
زن هائی که عادت وقتیه و عددیه دارند سه دسته اند:
مسأله - زنان دارای عادت موقت بر سه قسم هستند :
اول: زنی که در یک وقت معین در دو ماه متوالی خون حیض ببیند، بعد از چند روز پاک شود، ولی تعداد روزهای هر یک از دو ماه مساوی نباشد، ماه دوم خونریزی تا هشتم ادامه دارد. پس این زن از اول ماه عادتش را اصل می کند.
دوم: زنی که از خون پاک نمی شود، ولی خونی که در دو ماه متوالی در وقت معینی می بیند، نشانه هایی از حیض است، یعنی غلیظ، سیاه، گرم و به شدت و سوزش بیرون می آید. ویژگی حیض در دو ماه مساوی است مثلاً خونی که در ماه اول از اول ماه تا هفتم و در ماه دوم از اول ماه تا هشتم دیده است. از آن صفات حیض است و در بقیه خون صفات استحاضه است.
سوم: زنی که سه روز یا بیشتر در دو ماه متوالی در وقت معینی خون حیض ببیند و پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع روزهای خون و ایام طهارت ده روز بیشتر نباشد. مثلاً تعداد آن در ماه اول هشت روز و در ماه دوم نه روز است و همین امر نیز شروع ماه را اصل عادت آن می کند. (یعنی حیض است و عادت این زن 9 روز می شود.)
زنانى که عادت وقتیه و عددیه دارند، اگر یکى دو سه روز جلوتر از زمان عادت یا بعد از آن خون ببینند، بطورى که بگویند: «عادت را جلو یا عقب انداخته» باید به احکام زن حائض عمل کنند، خواه آن خون نشانه هاى حیض را داشته باشد یا نه.
عادت عددی
مسأله : آنهایی که عادت عددی دارند سه قسم هستند:
اول: زنی که تعداد روزهای حیض او در دو ماه متوالی مساوی است ولی زمان دیدن خون در آنها متفاوت است و تا پانزدهم آن عادت او پنج روز است.
دوم: زنی که خود را از خون پاک نمی کند، ولی در دو ماه متوالی و در چند روز معین، خونی با خصوصیت حیض و خون در غیر آن روزها با ویژگی استحاضه و به تعداد خون می بیند. روزهایی که ویژگی قاعدگی دارند در دو ماه برابر است اما زمان آن متفاوت است، بنابراین در این تصویر روزهایی که با ویژگی قاعدگی مشخص می شود معمولاً برای او است، مثل اینکه در یک ماه از اول تا پنجم دیده باشد. و در ماه بعد از یازدهم تا پانزدهم آن و خون در این دو دوره به صورت حیض و بقیه به صورت استحاضه بوده است.
سوم: زنی که در دو ماه متوالی سه روز یا بیشتر خون ببیند، سپس یک روز یا بیشتر تطهیر کند، سپس دوباره خون ببیند و زمان دیدن خون در دو ماه متفاوت باشد، دو ماه مجموع آن است. روزهایی که معمولاً برای او خون و طهارت منقطع می دید، و لازم نیست که روزهای طهارت در هر دو ماه مساوی باشد، خون از روز یازدهم تا سیزدهم آن، سپس برای او پاک شد. دو روز یا بیشتر یا کمتر، سپس دوباره خون را دید و مجموع آن از هشت روز بیشتر نشد، دوره معمول او هشت روز بود.
مسأله ـ اگر زنی که عادت عددی دارد بیشتر از حد معمول خون ببیند و از ده روز بیشتر شود، نکته دارد :
1: اگر تمام خون ها به یک اندازه باشد، باید از روزی که خون می بیند به تعداد روزهای حیض حائض شود و بقیه را استحاضه کند.
2: اگر ماهیت خون فرق کند و یک شکل نباشد، بلکه بعضی از روزها حیض و بعضی دیگر استحاضه است، اگر روزهایی که خون آنها حائض بوده به تعداد روزهای پریود او باشد، آن روزها. روزها را باید حیض دانست و بقیه آن استحاضه است.
3: و اگر روزهایی که خون آنها به حیض متصف شده بیشتر از روزهای عادت او باشد، مقدار عادتش را فقط حیض و بقیه را استحاضه می کند.
4. اگر روزهایی که خون آنها حائض بوده کمتر از روزهای عادت او باشد، باید آن روزها را به چند روز دیگر اضافه کرد تا مجموع آنها به اندازه حیض و حیض او و بقیه استحاضه باشد.
زنی که مقدارى از روزهاى عادت با چند روز قبل يا بعد از آن خون ببيند
مسأله ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز پيش از عادت كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود همه حيض است، و اگر از ده روز بيشتر شود، روزهايى كه در عادت خون ديده با چند روز پيش از آن كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا داراى نشانه هاى حيض باشد و روى هم به مقدار عادت او شود حيض و روزهاى قبل از آن را استحاضه قرار دهد.
و اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود، در صورتى كه خون روزهاى بعد از عادت نشانه هاى حيض را داشته باشد همه حيض است ، و اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، مجموع روزهاى عادت و بعد از عادت را كه به اندازه عادت باشد حيض قرار دهد و در زايد بر آن تا ده روز ـ بنابر احتياط واجب ـ جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه، و اگر بيشتر از ده روز شود، به مقدار عادت را حيض و بقيّه را استحاضه قرار دهد.
فاصله افتادن کمتر از ده روز بین دو خون
مسأله ـ زنى كه عادت دارد، اگر بعد از آن كه سه روز يا بيشتر خون ديد پاک شود و دوباره خون ببيند و فاصله بين دو خون كمتر از ده روز باشد و همه روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر باشد، مثل آن كه پنج روز خون ببيند و پنج روز پاک شود و دوباره پنج روز خون ببيند، چند صورت دارد :
1 ـ آن كه تمام خونى كه دفعه اول ديده در روزهاى عادت باشد و خون دوم كه بعد از پاک شدن مى بيند در روزهاى عادت نباشد، در اين صورت بايد همه خون اول را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد، و همچنين است اگر مقدارى از خون اول را در عادت و مقدارى از آن را قبل از عادت ـ در صورتى كه به مقدارى باشد كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده ـ ببيند و يا اين كه داراى نشانه هاى حيض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن.
2 ـ آن كه خون اول در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم يا مقدارى از آن به طورى كه در صورت اول ذكر شد، در روزهاى عادت باشد كه بايد همه خون دوم را حيض ، و خون اول را استحاضه قرار دهد.
3 ـ آن كه مقدارى از خون اول و دوم در روزهاى عادت باشد و خون اولى كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر نباشد، در اين صورت آن مقدار با پاكى وسط و مقدارى از خون دوم كه آن هم در روزهاى عادت بوده و مجموع از ده روز بيشتر نباشد همه آنها حيض است، و مقدارى از خون اول كه پيش از روزهاى عادت بوده ومقدارى از خون دوم كه بعد از روزهاى عادت بوده استحاضه است، مثلا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده، در صورتى كه يك ماه از اول تا ششم خون ببيند و دو روز پاك شود و بعد تا پانزدهم خون ببيند ، از سوم تا دهم حيض است، و روز اول و دوم و همچنين از يازدهم تا پانزدهم استحاضه است.
4 ـ آن كه مقدارى از خون اول و دوم در روزهاى عادت باشد، ولى خون اول كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر باشد ، كه بايد در تمام دو خون جمع كند بين تروک حائض و اعمال مستحاضه، و در پاكى وسط جمع كند بين تروک حائض و افعال طاهره.
مسأله ـ زنی كه عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در وقت عادت خون نبيند و در غير آن وقت به شماره روزهای حيضش خون ببيند، بايد همان را حيض قرار دهد، چه پيش از وقت عادت ديده باشد چه بعد از آن.
مسأله ـ زنی كه عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در وقت عادت خود او باشد و بعد از پاك شدن، دوباره به شماره روزهای عادتی كه داشته خون ببيند، بايد در هر دو خون كارهايی را كه بر حائض حرام است ترك كند و كارهای استحاضه را بجا آورد.
مسأله ـ زنی كه عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر بيشتر از ده روز خون ببيند، خونی كه در روزهای عادت ديده اگر چه نشانه های حيض را نداشته باشد، حيض است. و خونی كه بعد از روزهای عادت ديده، اگر چه نشانه های حيض را داشته باشد، استحاضه است.مثلا زنی كه عادت حيض او از اول ماه تا هفتم است، اگر از اول تا دوازدهم خون ببيند، هفت روز اول آن حيض، و پنج روز بعد استحاضه می باشد.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته