نماز تهجد چیست و چگونه خوانده میشود؟

مجموعه: اعمال مستحبی

نماز تهجد دارای آثار و برکات فراوانی می باشد

 

نماز تهجد چیست؟
تهجّد به معنی شب زنده داری برای عبادت است.نماز تهجد نمازی را مي نامند كه در شب اداء مي شود و وقتش بعد از فراغت از نماز خفتن شروع وتا به طلوع فجر ادامه دارد. نماز تهجد را با نام‌هاي متعددي ياد كرده‌اند، من‌جمله: صلاة الليل/ نماز شب، قيام الليل/ شب‌بيداري، صلاة التطوع بالليل/ نماز نفل شبانه، صلاة السحر/ نماز سحر، نماز پاکان، نماز کرّوبيان و نماز انبيا و غيره.

نماز تهجد در برابر ديگر نماز‌های نفل اهميت بيشتری دارد؛ زيرا نوافل ديگری نداريم که مثل نماز تهجد به‌ مدت يک‌سال بر همه فرض شده باشد، يا بر شخص پيامبر فرض باشد، يا نزد بعضی ائمه هنوز هم فرضيتش بر همه باقي باشد. البته اين تنها دليل بر اهميت تهجد نيست بلكه خود رسول اکرم صلّی الله‌‌عليه‌وسلّم در مورد نماز تهجد نسبت به ديگر نوافل بيشتر تأکيد و ترغيب كرده و فضايل ويژه‌ای بيان فرموده است.

در روايتی آمده است كه شخصي از پيامبر اکرم صلّی الله‌‌عليه‌وسلّم در مورد بهترين عمل پرسيد، آن‌حضرت در پاسخ فرمود: بهترين عمل قيام طولاني در حضور پروردگار در نماز است (يعني تلاوت‌ كردن طولاني در حال قيام) و همين‌طور بهترين نماز بعد از فرايض، نماز تهجد است.(مسلم:2/821) و در روايتي ديگر با تأكيد فرمود: «عليکم بقيام الليل فانه من دأب الصالحين قبلکم»؛ نماز شب را بر خود لازم بگيريد كه شيوه‌ي نيکانِ قبل از شماست.(ترمذی)

در وقت نماز تهجد هیچ پرده ای بین نماز گزار و خداوند وجود ندارد و هر دعایی که خوانده شود بیشتر مورد قبول قرار می گیرد و همچنین علماء می گویند کسی که دوست دارد به درجه اولیا و کرامت برسد در خواندن نماز تهجد ثابت قدم باشد.

نماز تهجد نمازی را مي نامند كه در شب اداء مي شود

 
بهترین زمان خواندن نماز شب یا تهجد:
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند:
«ان آخر اللیل فی التهجد احب إلی من أوله، لان اللّه یقول «و بالاْءَسحارِهُم یسْتَغْفِرُونَ»؛ آخر شب برای نماز شب (تهجّد) نزد من محبوب تر است از آغاز آن؛ زیرا خداوند می فرماید: پرهیزگاران در سحرگاهان استغفار می کنند.

و در حدیثی دیگر از امام صادق علیه السلام آمده:
«کانوا یستغفرون اللّه فی الوتر و سبعین مرة فی السحر»؛ نیکوکارانِ بهشتی در نماز وتر به هنگام سحر هفتاد مرتبه از خدا طلب آمرزش می کردند.

نحوه خواندن نماز تهجد یا شب:
نماز شب یا تهجد مجموعاً یازده ركعت است:

هشت ركعت که مانند نماز صبح خوانده می‌شود یعنی چهار تا دو ركعتی به نیت نماز شب است.

رکعت اول: يک بار سوره حمد + يک بار سوره قل هو الله احد + ركوع + سجده
رکعت دوم: يک بار سوره حمد + يک بار سوره قل هو الله احد + قنوت + ركوع + سجده + تشهد + سلام.

دو ركعت نماز شفع

بهتر است در ركعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در ركعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.

یك ركعت نماز وتر

بعد از حمد سه بار سوره توحید و یك بار سوره فلق و یك بار سوره ناس بخوانیم و می‌توان یك سوره تنها خواند، سپس دستها را برای قنوت به سوی آسمان بالا می بریم و حاجات خود را از خدا می خواهیم.

برای چهل مؤمن دعا می كنیم؛ چهل بار بگویید ( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ ) و طلب مغفرت می كنیم و هفتاد مرتبه می‌گوییم: «استغفرالله ربّی و اتوبُ الیه».

از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می كنیم و به سوی او بازگشت می‌نمایم.

آن گاه 7 بار می گوییم «هذا مقامُ العایذٍٍِ بكَ منَ النّارِ»؛ (این است مقام كسی كه از آتش قیامت به تو پناه می برد) و بعد از آن 300 مرتبه می‌گوییم: «العفو» و سپس می‌گوییم: «ربّ اغفرلی و ارحمنی وتُب عَلیَّ انّكَ انتَ التّوابُ الغفُورُ الرّحیم». و سپس ركوع + سجده + تشهد + سلام.

در پایان نماز شب تسبیحات فاطمة زهرا (س)  (34 مرتبه، الله اكبر، 33 مرتبه، الحمد لله و 33 مرتبه، سبحان الله) را میگوییم.


گردآوری: بخش مذهبی بیتوته