آداب و اعمال مخصوص روز عاشورا
- مجموعه: اعمال مستحبی
در کلیات مفاتیح الجنان آداب و اعمال ویژه ای برای روز عاشورا و دهم محرم ذکر شده که شرح آن ها به صورت مفصل در ذیل آمده است. همچنین فایل صوتی ادعیه و زیارات این روز برای دانلود قرار داده شده است.
خواندن زیارت عاشورا
خواندن زیارت عاشورای غیرمعروفه
ترک کارهای دنیوی در روز عاشورا
خواندن زیارت وارث
دعای عشرات در روز عاشورا
تلاوت سوره اخلاص در روز عاشورا
کراهت روزه در روزهای نهم و دهم محرم
امساک بدون قصد روزه در عاشورا
1. خواندن زیارت عاشورا
زيارت مشهور آن حضرت شيخ طوسى و ابن قولويه و غير ايشان رحمهم اللّه روايت كردهاند از سيف بن عميره و صالح ابن عقبه و هردو از محمّد بن اسماعيل و علقمة بن محمّد خضرمى و هردو از مالك جهنى كه حضرت امام محمّد باقر عليه السّلام فرمود كه هركه زيارت كند حضرت امام حسين عليه السّلام را در روز دهم محرم يا نزد قبر آن حضرت گريان شود، ملاقات كند خدا را در روز قيامت با ثواب دو هزار هزار حج و دو هزار هزار عمره و دو هزار هزار جهاد كه هريك را با رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله-و ائمّۀ طاهرين-عليهم السّلام-كرده باشند مالك گفت: فداى تو شوم، چه ثواب است براى كسى كه در شهرهاى دور باشد و ممكن نباشد او را رفتن به سوى قبر آن حضرت؟ فرمود كه چون روز عاشورا درآيد، بيرون رود به سوى صحرا يا بالا رود بر بام بلندتر در خانۀ خود و اشاره كند به سوى آن حضرت به سلام و جهد كند در نفرين كردن بر قاتل آن حضرت و بعد از آن دو ركعت نماز بكند و بكند اين كار را در اوّل روز پيش از پيشين، پس ندبه و نوحه و گريه كند بر حسين و امر كند هركه را در خانۀ اوست و از او تقيّه نكند، به گريه كردن بر آن حضرت و در خانۀ خود مصيبتى برپا دارد به اظهار جزع بر آن حضرت و ملاقات كنند بعضى از ايشان بعضى را در خانههاى خود به گريه كردن، و تعزيه گويند بعضى از ايشان بعضى را به مصيبت آن حضرت، پس من ضامنم بر خدا كه هرگاه اين كارها را بكند حق تعالى جميع آن ثوابها را به ايشان عطا فرمايد.
مالك گفت: تو ضامنى و كفيلى از براى ايشان به اين ثواب؟ فرمود كه بلى.
پرسيد كه چگونه يكديگر را تعزيه بگويند؟ فرمود كه: مىگويند:
عظّم اللّه أجورنا بمصابنا بالحسين عليه السّلام و جعلنا و إيّاكم من الطّالبين بثاره مع وليّه الإمام المهدىّ من آل محمّد عليهم السّلام.[1]
خدا اجر و مزد ما را عظيم گرداند در سوگوارى و مصيبت ما بر حسين عليه السّلام و ما و شما را از خونخواهان او گرداند با ولى خود حضرت امام مهدى از آل محمد كه بر ايشان درود باد.
و اگر توانى در آن روز از براى هيچ كار از خانه مرو كه آن روز نحسى است كه حاجت هيچ مؤمنى در آن روز برآورده نمىشود و اگر برآورده شود از براى او مبارك نيست و در آن خيرى و رشدى نخواهد ديد.
و ذخيره مكن از براى منزل خود چيزى كه هركه در اين روز از براى منزل خود چيزى ذخيره كند از براى او مبارك نيست آنچه ذخيره كرده است و اهلش كه از براى ايشان ذخيره كرده است مبارك نخواهد بود از براى او پس كسى كه چنين كند نوشته شود از براى او ثواب هزار هزار حج و هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد كه همه را با رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله-كرده باشد و از براى او خواهد بود ثواب مصيبت هرپيغمبرى و رسولى و صدّيقى و شهيدى كه مرده باشد يا كشته شده باشد از وقتى كه خدا دنيا را خلق كرده است تا روز قيامت.
علقمة بن محمّد گفت كه من گفتم به حضرت امام محمّد باقر عليه السّلام كه تعليم نما به من دعايى كه بخوانم در اين روز كه هرگاه خواهم كه آن حضرت را زيارت كنم از نزديك، و دعايى كه هرگاه در شهرهاى دور خواهم كه اشاره كنم و آن حضرت را زيارت كنم بخوانم. فرمود كه اى علقمه! هرگاه بكنى آن دو ركعت را بعد از آنكه اشاره كرده باشى به جانب آن حضرت و گفته باشى بعد از اشاره و نماز آن قول را كه مذكور خواهد شد پس دعا كرده خواهى بود به دعايى كه ملائكه مىخوانند در وقتى كه زيارت آن حضرت مىكنند و مىنويسد خدا براى تو به آن زيارت هزار هزار حسنه و محو مىكند از تو هزار هزار گناه و بلند مىكند از براى تو در بهشت هزار هزار درجه و خواهى بود از آنها كه شهيد شده باشند با حسين بن على-صلوات اللّه عليهما-با آنكه شريك شوى با ايشان درجات ايشان و نشناسند تو را مگر از آنها كه با آن حضرت شهيد شدهاند و نوشته شود براى تو ثواب هرپيغمبرى و رسولى و ثواب زيارت هركه آن حضرت را زيارت كرده است از روزى كه شهيد شده است.
2. خواندن زیارت عاشورای غیرمعروفه:
دوم زيارت عاشوراى غير معروفه است كه با زيارت معروفه متداوله در اجر و ثواب شريك است بىمشقت گفتن صد مرتبه لعن و صد مرتبه سلام و اين براى آنانكه شغل مهمى دارند فوزى است عظيم و كيفيت آن به نحوى كه در مزار قديم نقل شده بدون شرح آن چنين است كه هر كس دوست دارد زيارت كند آن حضرت را از بلاد دور يا نزديك پس غسل كند و برود به صحرا يا در بام خانه خود آنگاه دو ركعت نماز كند و بخواند در آن سوره قل هو الله أحد چون سلام گفت اشاره كند بسوى آن حضرت به سلام و متوجه شود به اين سلام و اشاره و نيت به آن جهتى كه در آن است ابو عبد الله الحسين عليه السلام يعنى رو كند به كربلاى معلى آنگاه با خشوع و استكانت بگويد:
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الْبَشِيرِ النَّذِيرِ وَ ابْنَ سَيِّدِ الْوَصِيِّينَ
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا (ص) سلام بر تو اى فرزند پيغمبرى كه بشارت آرنده و ترساننده بود سلام بر تو اى فرزند سيد اوصياى پيغمبر اكرم
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فَاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا خِيَرَةَ اللَّهِ وَ ابْنَ خِيَرَتِهِ
سلام بر تو اى فرزند فاطمه سيده زنان عالم سلام بر تو اى برگزيده خدا فرزند برگزيده خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوِتْرُ الْمَوْتُورُ
سلام بر تواى آنكه خون پاكت در راه خدا ريخت و خون خواهت خداى منتقم است و فرزند كسى كه خونش در راه خدا ريخت و خون خواهش خداست سلام بر تو اى كسى كه خونت به انتقام نرسيد و منتقم آن خدا و ولى خداست
السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْإِمَامُ الْهَادِي الزَّكِيُّ وَ عَلَى أَرْوَاحٍ حَلَّتْ بِفِنَائِكَ وَ أَقَامَتْ فِي جِوَارِكَ وَ وَفَدَتْ مَعَ زُوَّارِكَ
سلام بر تو اى پيشواى راهنماى پاكيزه صفات سلام بر تو و بر ارواح پاكى كه در حرم مطهرت با تو مدفون شدند و در جوارت اقامت كردند و بر كسانى كه با زوارت وارد به حرم شريفت شدند
السَّلاَمُ عَلَيْكَ مِنِّى مَا بَقِيتُ وَ بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ
سلام از من بر تو باد مادامى كه من هستم و ليل و نهار در عالم برقرار است
فَلَقَدْ عَظُمَتْ بِكَ الرَّزِيَّةُ وَ جَلَّتْ فِي الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ فِي أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلِ الْأَرَضِينَ أَجْمَعِينَ
تعزيتت بزرگ و مصيبتت بر اهل ايمان و مسلمانان و همه اهل آسمانها و زمينها سخت عظيم و ناگوار بود
فَإِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ تَحِيَّاتُهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنَ
بارى ما همه از جانب خدا آمدهايم و بسوى خدا باز مى گرديم درود و رحمت و بركات و تحيات خدا بر تو باد اى ابا عبد الله الحسين
وَ عَلَى آبَائِكَ الطَّيِّبِينَ الْمُنْتَجَبِينَ وَ عَلَى ذُرِّيَّاتِكُمُ الْهُدَاةِ الْمَهْدِيِّينَ
و بر پدران پاكيزه گوهر برگزيده تو باد و بر ذريه پاكت كه همه رهبر و رهنماى خلق بودند
لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَذَلَتْكَ وَ تَرَكَتْ نُصْرَتَكَ وَ مَعُونَتَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ لَكُمْ
خدا لعنت كند امتى را كه تو را مقهور و مغلوب خواستند و نصرت و ياريت نكردند و لعن خدا بر امتى كه اساس ظلم و ستم را بر شما بنياد كردند
وَ مَهَّدَتِ الْجَوْرَ عَلَيْكُمْ وَ طَرَّقَتْ إِلَى أَذِيَّتِكُمْ وَ تَحَيُّفِكُمْ
و بساط جور و طغيان را بگستردند و راه آزار و بيداد را به روى شما باز كردند
وَ جَارَتْ (وَ حَادَتْ) ذَلِكَ فِي دِيَارِكُمْ وَ أَشْيَاعِكُمْ
و اين جور و ستم را در ديار و شيعيان و تابعان شما نيز تعميم دادند
بَرِئَتُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِلَيْكُمْ يَا سَادَاتِي وَ مَوَالِيَّ وَ أَئِمَّتِي مِنْهُمْ وَ مِنْ أَشْيَاعِهِمْ وَ أَتْبَاعِهِمْ
من نزد خداى عز و جل و نزد شما سيد و مولا و پيشوايان من از آن مردم ظالم ستمكار و شيعيان و پيروانشان بيزارى مى جويم
وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَكْرَمَ يَا مَوَالِيَّ مَقَامَكُمْ وَ شَرَّفَ مَنْزِلَتَكُمْ وَ شَأْنَكُمْ
و از خداى متعالى كه مقام شما را اى آقايان من مكرم داشته و شأن و منزلت با شرافت به شما عطا فرموده درخواست مى كنم
أَنْ يُكْرِمَنِي بِوِلاَيَتِكُمْ وَ مَحَبَّتِكُمْ وَ الاِيتِمَامِ بِكُمْ وَ بِالْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِكُمْ
كه به من نعمت ولايت و محبت كامل شما را كرامت فرمايد و اقتداء به شما و بيزارى از دشمنان شما را به من عنايت كند
وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الْبَرَّ الرَّحِيمَ أَنْ يَرْزُقَنِي مَوَدَّتَكُمْ وَ أَنْ يُوَفِّقَنِي لِلطَّلَبِ بِثَارِكُمْ
و باز از خداى بزرگوار مهربان درخواست مى كنم كه دوستى خالص شما را نصيبم گرداند و مرا موفق دارد كه در طلب خون پاك شما كه به ظلم ريختند
مَعَ الْإِمَامِ الْمُنْتَظَرِ الْهَادِي مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ يَجْعَلَنِي مَعَكُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ
در ركاب امام زمان با آن امام منتظر مهدى آل محمد از خونخواهان شما باشم و مرا در دنيا و آخرت با شما قرار دهد
وَ أَنْ يُبَلِّغَنِي الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ
و به آن مقام محمودى كه شما را نزد خداست برساند
وَ أَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِحَقِّكُمْ وَ بِالشَّأْنِ الَّذِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ
و باز از خداى عز و جل درخواست مى كنم به حق شما و به شأن و منزلتى كه خدا خاص شما خاندان قرار داده
أَنْ يُعْطِيَنِي بِمُصَابِي بِكُمْ أَفْضَلَ مَا أَعْطَى مُصَاباً بِمُصِيبَةٍ
كه به من اجرى از غم و اندوهم بر مصايب و سوگوارى شما عطا كند كه افضل اجرى باشد كه به كسى از مصيبت زدگان عالم عطا مى فرمايد
إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ يَا لَهَا مِنْ مُصِيبَةٍ مَا أَفْجَعَهَا وَ أَنْكَاهَا لِقُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ
بارى ما همه از جانب خدا آمده ايم و بسوى او باز مى گرديم چقدر مصيبت وارد بر شما بر دل اهل ايمان و مسلمانان جهان دردناك و ناگوار بود
فَإِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
پس ما از جانب خدا آمده و باز بسوى او باز مى گرديم
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنِي فِي مَقَامِي مِمَّنْ تَنَالُهُ مِنْكَ صَلَوَاتٌ وَ رَحْمَةٌ وَ مَغْفِرَةٌ
اى خدا درود فرست بر محمد و آل محمد و مرا در مقامى كه به عنايات و رحمت و مغفرتت نايل شوم قرار ده
وَ اجْعَلْنِي عِنْدَكَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ
و هم در دنيا و آخرت مرا نزد خود آبرومند و مقرب گردان
فَإِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ
كه من به درگاه تو بوسيله محمد و آل محمد صلوات الله عليهم اجمعين تقرب مى جويم
اللَّهُمَّ وَ إِنِّي أَتَوَسَّلُ وَ أَتَوَجَّهُ بِصَفْوَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ الطَّيِّبِينَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِمَا
بار الها من به خاصان و برگزيدگان خلقت كه محمد مصطفى و على مرتضى و ذريه پاك گوهر اين دو بزرگوار به درگاه تو توسل جسته و روى آوردم
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ مَحْيَايَ مَحْيَاهُمْ وَ مَمَاتِي مَمَاتَهُمْ
پروردگارا پس درود فرست بر محمد و آل محمد و مرا در حيات و ممات تابع آنان قرار ده
وَ لاَ تُفَرِّقْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ
و ميان من و آنها در دنيا و آخرت جدايى ميفكن كه همانا تو اجابت كننده دعاى خلقى
اللَّهُمَّ وَ هَذَا يَوْمٌ تَجَدَّدُ (تَجَدَّدَ) (تُجَدَّدُ) فِيهِ النِّقْمَةُ وَ تَنَزَّلُ (تَنَزَّلَ) (تُنَزَّلُ) فِيهِ اللَّعْنَةُ
پروردگارا و اين روز روزى است كه رنج و مصيبت و كينه منافقان امتت بر آل محمد تجديد يافت
عَلَى اللَّعِينِ يَزِيدَ وَ عَلَى آلِ يَزِيدَ وَ عَلَى آلِ زِيَادٍ وَ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ وَ الشِّمْرِ
و لعنت خدا بر يزيد لعينو آل زياد و عمر سعد و شمر نازل گرديد
اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ وَ الْعَنْ مَنْ رَضِيَ بِقَوْلِهِمْ وَ فِعْلِهِمْ مِنْ أَوَّلٍ وَ آخِرٍ لَعْناً كَثِيراً
پروردگارا همه آنان را لعنت كن و نيز هر كس كه به قول و فعل زشت آنها راضى و خوشنود است از اولين و آخرين اهل دنيا همه را لعنت كن
وَ أَصْلِهِمْ حَرَّ نَارِكَ وَ أَسْكِنْهُمْ جَهَنَّمَ وَ سَاءَتْ مَصِيراً
و در آتش دوزخ بسوزان و در جهنم آنان را مسكن ده كه آنجا بدترين مسكن و منزلگاه است
وَ أَوْجِبْ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى كُلِّ مَنْ شَايَعَهُمْ وَ بَايَعَهُمْ وَ تَابَعَهُمْ وَ سَاعَدَهُمْ وَ رَضِيَ بِفِعْلِهِمْ
و بر آنها و بر تمام شيعيان و پيروانشان و هر كه با آنها بيعت كرد و مساعدت نمود و راضى به فعل آنها بود همه را حتم در آن دوزخ درافكن
وَ افْتَحْ لَهُمْ وَ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى كُلِّ مَنْ رَضِيَ بِذَلِكَ لَعَنَاتِكَ الَّتِي لَعَنْتَ بِهَا كُلَّ ظَالِمٍ وَ كُلَّ غَاصِبٍ
و بر آنها و بر هر كه به كردار ظالمانه آنها راضى باشد درى از لعنها كه بر تمام ظالمان گشودى و هر غاصب
وَ كُلَّ جَاحِدٍ وَ كُلَّ كَافِرٍ وَ كُلَّ مُشْرِكٍ وَ كُلَّ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ وَ كُلَّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ
و منكر و كافر و مشرك و هر شيطان مردود و هر گردنكش عنود به روى آنها نيز آن در لعن و عذاب را بگشا
اللَّهُمَّ الْعَنْ يَزِيدَ وَ آلَ يَزِيدَ وَ بَنِي مَرْوَانَ جَمِيعاً
پروردگارا يزيد و آل يزيد و بنى مروان همه را لعنت فرست
اللَّهُمَّ وَ ضَعِّفْ غَضَبَكَ وَ سَخَطَكَ وَ عَذَابَكَ وَ نَقِمَتَكَ عَلَى أَوَّلِ ظَالِمٍ ظَلَمَ أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكَ
پروردگارا خشم و غضب و عذاب و انتقام و قهرت را بر اول شخص ظالم بر اهل بيت پيغمبرت مضاعف و شديد گردان
اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ جَمِيعَ الظَّالِمِينَ لَهُمْ وَ انْتَقِمْ مِنْهُمْ إِنَّكَ ذُو نِقْمَةٍ مِنَ الْمُجْرِمِينَ
پروردگارا و تمام ستمگران و ظالمان به آل محمد (ع) را لعنت كن و از آنان سخت انتقام كش كه تو از بدكاران و ظالمان عالم به سختى انتقام خواهى كشيد
اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ آلَ بَيْتِ مُحَمَّدٍ وَ الْعَنْ أَرْوَاحَهُمْ وَ دِيَارَهُمْ وَ قُبُورَهُمْ
پروردگارا لعنت كن اول ظالمى كه در حق آل محمد ظلم و تعدى كرد و لعنت فرست بر جانهاى ناپاكشان و بر ديارشان و بر گور و قبورشان
وَ الْعَنِ اللَّهُمَّ الْعِصَابَةَ الَّتِي نَازَلَتِ الْحُسَيْنَ ابْنَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ حَارَبَتْهُ
و لعنت كن آن جماعتى را كه براى جنگ با حسين پسر دختر پيغمبرت فرود آمدند و با آن حضرت جنگ كردند
وَ قَتَلَتْ أَصْحَابَهُ وَ أَنْصَارَهُ وَ أَعْوَانَهُ وَ أَوْلِيَاءَهُ وَ شِيعَتَهُ وَ مُحِبِّيهِ وَ أَهْلَ بَيْتِهِ وَ ذُرِّيَّتَهُ
و او را با همه اصحاب و انصار و ياران و خواص و شيعيان و دوستان و اهل بيت و ذريه اش همه را شهيد كردند
وَ الْعَنِ اللَّهُمَّ الَّذِينَ نَهَبُوا مَالَهُ وَ سَلَبُوا (وَ سَبَوْا) حَرِيمَهُ وَ لَمْ يَسْمَعُوا كَلاَمَهُ وَ لاَ مَقَالَهُ
و لعنت كن اى خدا آنان را كه اموالش را به غارت بردند و حرم محترمش را چپاول و اهل حرم را اسير كردند و گوش به سخنانش ندادند
اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ كُلَّ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ الْخَلاَئِقِ أَجْمَعِينَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ
خدايا آنها را و هر كه را كه ظلم اينان رابشنيد و بدان راضى و خوشنود شد از اولين و آخرين خلق تا روز قيامت همه را لعنت كن
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنَ وَ عَلَى مَنْ سَاعَدَكَ وَ عَاوَنَكَ وَ وَاسَاكَ بِنَفْسِهِ وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِي الذَّبِّ عَنْكَ
سلام بر تو اى ابا عبد الله الحسين و بر كسانى كه با تو مساعدت و يارى و به جان فداكارى كردند و خونشان را در ركابت براى دفع دشمن از تو به خاك ريختند
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مَوْلاَيَ وَ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ عَلَى تُرْبَتِكَ وَ عَلَى تُرْبَتِهِمْ
سلام بر تو اى مولاى من و بر آن ياران وفادار تو باد و بر روح پاك تو و بر روح آن پاكان و بر تربت پاك تو و بر تربت پاك آن مردان خدا باد
اللَّهُمَّ لَقِّهِمْ رَحْمَةً وَ رِضْوَاناً وَ رَوْحاً وَ رَيْحَاناً
پروردگارا و بر آنان رحمت و رضوان و نشاط و شادمانى كرامت فرما
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مَوْلاَيَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ
سلام بر تو اى آقاى من اى ابا عبد الله
يَا ابْنَ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ وَ يَا ابْنَ سَيِّدِ الْوَصِيِّينَ وَ يَا ابْنَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ
اى فرزند خاتم انبياء و اى فرزند بزرگ اوصياء و اى فرزند فاطمه زهراء سيده زنان عالم
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا شَهِيدُ يَا ابْنَ الشَّهِيدِ
سلام بر تو شهيد راه خدا فرزند شهيد راه حق
اللَّهُمَّ بَلِّغْهُ عَنِّي فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي هَذَا الْيَوْمِ وَ فِي هَذَا الْوَقْتِ وَ كُلِّ وَقْتٍ تَحِيَّةً وَ سَلاَماً
ايزدا از من به آن روح پاك در اين ساعت و در اين روز و در اين وقت و تمام اوقات سلام و تحيت برسان
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ سَيِّدِ الْعَالَمِينَ وَ عَلَى الْمُسْتَشْهَدِينَ مَعَكَ سَلاَماً مُتَّصِلاً مَا اتَّصَلَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ (بِالنَّهَارِ)
درود و سلام بر تو اى پسر سيد اهل عالم و بر آنان كه با تو به درجه رفيع شهادت رسيدند درود و سلامى كه بر دوام بماند مادامى كه شب و روز در عالم برقرار است
السَّلاَمُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الشَّهِيدِ السَّلاَمُ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ الشَّهِيدِ
سلام بر حسين بن على شهيد سلام بر على بن الحسين شهيد (على اكبر)
السَّلاَمُ عَلَى الْعَبَّاسِ بْنِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ الشَّهِيدِ السَّلاَمُ عَلَى الشُّهَدَاءِ مِنْ وُلْدِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ
سلام بر حضرت ابا الفضل فرزند امير المؤمنين سلام بر تمام شهيدان از فرزندان امير المؤمنين
السَّلاَمُ عَلَى الشُّهَدَاءِ مِنْ وُلْدِ جَعْفَرٍ وَ عَقِيلٍ السَّلاَمُ عَلَى كُلِّ مُسْتَشْهَدٍ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
سلام بر شهيدان از فرزندان حضرت جعفر و عقيل سلام بر جميع شهيدان اهل ايمان
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَلِّغْهُمْ عَنِّي تَحِيَّةً وَ سَلاَماً
پروردگارا درود و رحمت فرست بر محمدو آل محمد و از من به آن خوبان عالم سلام و تحيت برسان
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ عَلَيْكَ السَّلاَمُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سلام بر تو اى رسول خدا و درود و رحمت و بركات خدا بر تو باد
أَحْسَنَ اللَّهُ لَكَ الْعَزَاءَ فِي وَلَدِكَ الْحُسَيْنِ عليه السلام
خدا بر تو اجر نيكو در مقابل اين تعزيت و مصيبت فرزندت حسين عليه السلام به تو مرحمت فرمايد
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ عَلَيْكَ السَّلاَمُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سلام بر تو اى ابا الحسن اى امير المؤمنين درود و رحمت و بركات خدا بر تو باد
أَحْسَنَ اللَّهُ لَكَ الْعَزَاءَ فِي وَلَدِكَ الْحُسَيْنِ
خدا اجر نيكو در مقابل اين تعزيت و مصيبت فرزندت حسين (ع) به تو مرحمت فرمايد
السَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا فَاطِمَةُ يَا بِنْتَ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ عَلَيْكِ السَّلاَمُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سلام بر تو اى فاطمه زهراء دختر پيغمبر پروردگار عالم درود و تحيت و رحمت و بركات خدا بر تو باد خدا
أَحْسَنَ اللَّهُ لَكِ الْعَزَاءَ فِي وَلَدِكِ الْحُسَيْنِ
اجر نيكو در مقابل تعزيت و مصيبت فرزندت حسين به تو مرحمت فرمايد
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ الْحَسَنَ وَ عَلَيْكَ السَّلاَمُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سلام بر تو اى ابا محمد اى حسن مجتبى درود و رحمت و بركات خدا بر تو باد
أَحْسَنَ اللَّهُ لَكَ الْعَزَاءَ فِي أَخِيكَ الْحُسَيْنِ
و خدا اجر نيكو در مقابل تعزيت و مصيبت برادرت حسين به تو مرحمت فرمايد
السَّلاَمُ عَلَى أَرْوَاحِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ الْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَ الْأَمْوَاتِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سلام و درود بر ارواح مرد و زن اهل ايمان از زندگان و مردگان آنها باد درود و رحمت و بركات خدا بر آنها باد
أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُمُ الْعَزَاءَ فِي مَوْلاَهُمُ الْحُسَيْنِ
خدا اجر نيكو در مقابل تعزيت و مصيبت آقا و مولايشان حسين به آنها مرحمت فرمايد
اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَارِهِ مَعَ إِمَامٍ عَدْلٍ تُعِزُّ بِهِ الْإِسْلاَمَ وَ أَهْلَهُ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ
پروردگارا ما هم با امام و پيشواى عدل كه اسلام و اهلش را به آن حضرت عزيز مىگردانى در ركاب او ما را هم از خونخواهان حسين قرار ده اى پروردگار عالم.
پس به سجده برو و بگو:
اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى جَمِيعِ مَا نَابَ (يَأْتِي) مِنْ خَطْبٍ وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى كُلِّ أَمْرٍ
اى خدا حمد و ستايش تو را بر آنچه از غم و اندوه و نوايب و مصايب بزرگ به ما رسد و حمد تو را بر جميع امور و حوادث عالم
وَ إِلَيْكَ الْمُشْتَكَى فِي عَظِيمِ الْمُهِمَّاتِ بِخِيَرَتِكَ وَ أَوْلِيَائِكَ وَ ذَلِكَ لِمَا أَوْجَبْتَ لَهُمْ مِنَ الْكَرَامَةِ وَ الْفَضْلِ الْكَثِيرِ
و مرجع شكايت در مهمات بزرگ و مصايب سخت كه بر دوستان خاص و برگزيدگان حضرتت مى رسد درگاه تو خواهد بود و اين مصايب سخت براى آنست كه بر آنها لطف و كرامت و فضل تو بسيار است
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
پروردگارا درود فرست بر محمد و آل محمد
وَ ارْزُقْنِي شَفَاعَةَ الْحُسَيْنِ عليه السلام يَوْمَ الْوُرُودِ وَ الْمَقَامِ الْمَشْهُودِ وَ الْحَوْضِ الْمَوْرُودِ (الْمَقَامَ الْمَشْهُودَ وَ الْحَوْضَ الْمَوْرُودَ)
و شفاعت حضرت حسين عليه السلام را روزى من بگردان در روزى كه وارد بر تو شويم و به مقام شهود حضرتت نايل و از چشمه كوثر رحمتت سيراب گرديم
وَ اجْعَلْ لِي قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَكَ مَعَ الْحُسَيْنِ وَ أَصْحَابِ الْحُسَيْنِ عليه السلام
و مرا از آنان قرار ده كه با قدم صدق و صفا نزد تو آيند با حضرت حسين عليه السلام و اصحابش
الَّذِينَ وَاسَوْهُ بِأَنْفُسِهِمْ وَ بَذَلُوا دُونَهُ مُهَجَهُمْ وَ جَاهَدُوا مَعَهُ أَعْدَاءَكَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِكَ وَ رَجَائِكَ
آن اصحاب وفادارى كه با او مواسات را به حد جان نثارى رسانيدند و جان را نزد او در راه خدا فدا كرده و با دشمنانش جهاد كردند براى رضا و خوشنودى تو
وَ تَصْدِيقاً بِوَعْدِكَ وَ خَوْفاً مِنْ وَعِيدِكَ إِنَّكَ لَطِيفٌ لِمَا تَشَاءُ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
و اميدوارى و ايمان به وعدهها و وعيد قهر تو كه همانا تو علمت نافذ و رحمتت شامل هر چه بخواهى هست اى مهربانترين مهربانان عالم.
یکی از اعمال روز عاشورا خواندن زیارت عاشورا است
3. ترک کارهای دنیوی در روز عاشورا
از حضرت امام رضا عليه السلام منقول است كه هر كه ترك كند سعى در حوايج خود را در روز عاشورا و پى كارى نرود حق تعالى حوايج دنيا و آخرت او را برآورد و هر كه روز عاشورا روز مصيبت و اندوه و گريه او باشد حق تعالى روز قيامت را روز فرح و سرور و شادى او گرداند و ديده اش در بهشت به ما روشن گردد و هر كه روز عاشورا را روز بركت نامد و از براى منزل خود در آن روز چيزى ذخيره كند خدا آن ذخيره را براى او مبارك نگرداند و در روز قيامت با يزيد و عبيد الله بن زياد و عمر بن سعد عليهم اللعنة محشور گردد
پس بايد كه در روز عاشورا آدمى مشغول كارى از كارهاى دنيا نگردد و مشغول گريه و نوحه و مصيبت باشد و امر كند اهل خانه خود را كه تعزيه آن حضرت را بدارند و مشغول ماتم باشند چنانكه در ماتم عزيزترين اولاد و اقارب خود مىباشند و در آن روز امساك كند از خوردن و آشاميدن بى آنكه قصد روزه كند و در آخر روز بعد از عصر افطار كند اگر چه به شربت آبى باشد و روزه تمام ندارد مگر آنكه در خصوص آن روز روزه واجبى داشته باشد كه به نذر يا مثل آن بر او واجب شده باشد كه آن روز را روزه بايد بگيرد و در آن روز آذوقه در خانه ذخيره نكند و نخندد و مشغول لهو و لعب نگردد
4. خواندن زیارت وارث
در روايت ابن قولويه است كه حضرت صادق عليه السلام به مفضل بن عمر فرمود كه اى مفضل چون برسى به قبر امام حسين عليه السلام بر در روضه بايست و اين كلمات را بخوان كه ترا به هر كلمه نصيبى از رحمت الهى خواهد بود:
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث آدم برگزيده خدا سلام بر تو اى وارث نوح پيغمبر خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث ابراهيم خليل خدا سلام بر تو اى وارث موسى سخن گوى با خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث عيسى روح قدس الهى
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث حضرت محمد حبيب (و محبوب) خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عَلِيٍّ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث على وصى رسول خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ الْحَسَنِ الرَّضِيِّ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ
سلام بر تو اى وارث حسن مجتبى صاحب مقام رضا سلام بر تو اى وارث فاطمه زهراء دختر رسول خدا
السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الشَّهِيدُ الصِّدِّيقُ السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبَارُّ التَّقِيُ
سلام بر تو اى شهيد راه خدا با صدق و حقيقت سلام بر تو اى وصى نيكوكار با تقواى
السَّلاَمُ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَائِكَ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِكَ السَّلاَمُ عَلَى مَلاَئِكَةِ اللَّهِ الْمُحْدِقِينَ بِكَ
سلام بر ارواح پاكى كه به بارگاه عزتت راه يافتند و به خدمتت رحل اقامت افكندند سلام بر فرشتگان خدا در گرد روح پاكت
أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاَةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ
گواهى مى دهم كه تو نماز را بپاداشتى و زكوة به مستحقان عطا كردى و امر به معروف و نهى از منكر فرمودى
وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ السَّلاَمُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
و خدا را با اخلاص كامل تا هنگام رحلت پرستش كردى سلامو رحمت و بركات خدا بر تو باد.
پس بسوى قبر روانه مى شوى و به هر قدمى كه بر مى دارى يا مى گذارى مثل ثواب كسى دارى كه در خون خود دست و پا زده باشد در راه خدا پس چون به نزديك قبر برسى دست بر قبر بمال و بگو:
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ سَمَائِهِ
سلام بر تو اى حجت خداى در زمين و آسمانش
پس مى روى و متوجه نماز مى شوى و بهر ركعت كه مىكنى نزد آن حضرت مثل ثواب كسى دارى كه حج و عمره هزار مرتبه كرده باشد و هزار بنده را آزاد كرده باشد و هزار مرتبه از براى خدا به جهاد ايستاده باشد با پيغمبر مرسل الخبر.
5. دعای عشرات در روز عاشورا
سيد براى اين روز دعايى نقل كرده است شبيه به دعاى عشرات بلكه ظاهر آن است كه خود آن دعا باشد موافق بعضى روايات آن.
6. تلاوت سوره اخلاص در روز عاشورا
خواندن هزار مرتبه توحيد در اين روز فضيلت دارد و روايت شده كه خداوند رحمان نظر رحمت بسوى او كند. (سوره اخلاص)
7. کراهت روزه در روزهای نهم و دهم محرم
علامه مجلسى در زاد المعاد فرموده و بهتر آن است كه روز نهم و دهم را روزه ندارد زيرا كه بنى اميه اين دو روز را براى بركت و شماتت بر قتل آن حضرت روزه مى داشتند و احاديث بسيار در فضيلت اين دو روز و روزه آنها بر حضرت رسول صلى الله عليه و آله بسته اند و از طريق اهل بيت عليهم السلام احاديث بسيار در مذمت روزه اين دو روز خصوصا روز عاشورا وارد شده است.
8. امساک بدون قصد روزه در عاشورا
شايسته است كه شيعيان در اين روز امساك كنند از خوردن و آشاميدن بى آنكه قصد روزه كنند و در آخر روز بعد از عصر افطار كنند به غذايى كه اهل مصيبت مىخورند مثل ماست يا شير و امثال آنها نه مثل غذاهاى لذيذه و آنكه جامه هاى پاكيزه بپوشند و بندها را بگشايند و آستينها را بالا كنند به هيئت صاحبان مصيبت.
منبع: yjc.ir