معرفی رشته مهندسی تكنولوژی جوشكاری

مجموعه: معرفی رشته های تحصیلی

معرفی رشته مهندسی تكنولوژی جوشكاری

تحصیل در رشته جوشکاری در ایران به چند روش امکانپذیر است. رشته جوشکاری در شاخه کارودانش و فنی حرفه ای تحت عنوان “جوشکاری” و “صنایع فلزی” بترتیب ارائه شده اند که علاقمندان به این رشته می توانند با انتخاب این رشته با اولویت اجرایی و عملی آنرا فرا بگیرند و تا مقاطع کاردانی و کارشناسی بصورت ناپیوسته ادامه دهند.

دوره های مهارت آموزی در سازمان فنی و حرفه ای نیز دوره های میان مدت آموزشی در این خصوص در بسیاری از شهرستان های کشور برگزار می کند. همچنین دوره های جوشکاری بصورت عملی، مهندسی جوش، و بازرسی جوش را آموزشگاه های خصوصی تحت استانداردهای IWNT ،AWS ،ASNT و … نیز می توان یافت. اما تحصیلات آکادمیک در رشته مهندسی جوشکاری را تنها می توان از رشته مهندسی مواد در مقطع ارشد کسب کرد.

دوره کارشناسی ارشد جوشکاری مجموعه ای است از دروس نظری، آزمایشگاهی پیشرفته و پروژه تحقیقاتی که به منظور تربیت نیروهای متخصص در زمینه اتصالات مواد مختلف شامل: فلزات آهنی و غیر آهنی آلیاژهای آنها و غیرفلزات (سرامیک، شیشه، پلاستیک) برای صنایع و مراکز تحقیقاتی و آموزشی برنامه ریزی شده است. محور اصلی و استراتژی برنامه ریزی انجام شده تربیت نیروی متخصصی است که بتواند با افزایش تواناییهای دانش فنی، قدرت درک و تجزیه و تحلیل بیشتر بر مبنای اصول مشخص (استانداردهای بینالمللی) در جهت انجام هرچه مطلوب تر وظایف محوله را داشته تا بتواند جوابگوی نیاز مراکز آموزشی و صنعت کشور در زمینه جوشکاری و موضوعات جنبی آن باشد.

مهندسی جوش

مهندسین جوش معمولا در سطح علمی کارشناسی ارشد هستند. دانشجویان تحصیلات تکمیلی در گرایش جوشکاری، استانداردها و کدهای جوشکاری، متالورژی جوش و فرآیندهای جوشکاری را مطالعه می کنند. همچنین روش های اتصال دهی مواد و مدلسازی آنها را نیز مورد بررسی قرار می دهند. مدرک کارشناسی ارشد مهندسی جوش، فارغ التحصیلان را برای حرفه های تحقیق، آموزش یا تولید آماده می ‌کند. از آنجایی که مهندسی جوش یک رشته مهندسی نسبتا جدید و در حال توسعه است، مفاهیم ناشناخته ای هنوز در آن وجود دارد که باید توسط محققین در این گرایش مورد بررسی قرار گیرد.

مهندسی جوش در حوزه مهندسی و علم مواد قرار می گیرد. در حالیکه بسیاری از افراد فکر می کنند جوشکاری فقط مربوط به فرایندها است، ولی در واقع مهندسی جوش یک رشته مهندسی پیچیده است که جنبه های علم مواد، طراحی، بازرسی، سیستم های مکانیکی و الکتریکی، لیزرها و ربات ها را شامل می ‌شود.

مهندسی جوش در بیش از ۵۰ درصد محصولات تولید شده مشارکت دارد. تقریبا هر بخش از اقتصاد تا حد زیادی به جوش و مواد بستگی دارد. مهندسین جوش از علم و مهارت های ریاضی خود برای حل مشکلات استفاده می کنند و باید خواص داخل جوش را درک کنند تا از ایمن بود و سلامت ساختار جوشکاری شده اطمینان حاصل شود.

مهندسین جوش دارای تخصص در علم مواد شامل شناخت فولادها، آلیاژهای غیرآهنی و مواد پلیمری هستند و همچنین در تکنولوژی فرایند از جمله روش های جوشکاری قوسی، لیزر، جوشکاری مقاومتی، لحیم کاری سرد و نرم تخصص دارند. دانشجویانی که در رشته مهندسی جوش تحصیل می کنند، باید برای توسعه و ارائه راه حل هایی برای چالش های موجود در کشور آماده شوند.

دانش و مهارت مورد نیاز برای جوشکاری :

هماهنگی خوب بین دست و چشم

دقت زیاد در کار

تمرکز خوب

توانایی درک نقشه ها و برنامه های فنی

مهارت در ریاضیات برای اندازه گیری ها در کار

آگاهی از اصول و روش های ایمنی در کار

توان بدنی مناسب

مهندسین جوش معمولا در سطح علمی کارشناسی ارشد هستند

دانش آموختگان این گرایش در زمینه های زیر توانائی کسب می کنند :

- طراحی و ارائه روش های اتصالات مواد در ساخت و تولید بر مبنای استانداردهای بین المللی.

- بررسی علل تخریب در اتصالات و ارائه روش های مناسب برای جلوگیری از آنها.

- آزمایش های کنترل کیفی بر مبنای استانداردهای بین المللی و تعیین کیفیت قطعه کار.

- بهینه سازی شرایط جوشکاری در واحدهای مختلف صنعتی و نوآوری در صنایع.

فرصت شغلی، بازارکار و وضعیت استخدام جوشکار :

استخدام جوشکار در موسسات تولیدی و صنعتی بزرگ مانند شرکت نفت، شرکت گاز، شرکت پتروشیمی، ماشین سازی (ماشین سازی اراک، ماشین سازی تبریز و…)، شرکت ایران خودرو، شرکتها و کارخانجات سازنده قطعات صنعتی مانند قطعات خودرو ، تجهیزات و ماشین آلات کشاورزی، لوازم خانگی، کارگاههای کوچک و بزرگ تولیدی از قبیل در و پنجره‌سازی آهنی و آلومینیومی، لوله‌کشی شوفاژ و حرارت مرکزی، لوله‌کشی گاز خانگی و تجاری، ساخت انواع کابینت،  میز تحریر، کمد و فایل، جوشکاری و صافکاری انواع خودروها امکان پذیر است.

چون معمولا کار جوشکاری در صنایع مختلف به هم شباهت های زیادی دارد، جوشکار می تواند به راحتی در صنایع گوناگون فعالیت کند. او می تواند به پست هایی مانند سرکارگر، مسئول شیفت یا مدیر کارگاه ساخت ارتقا یابد. با کسب تجربه بیشتر نیز امکان کسب پست هایی در بخش های بازرسی جوشکاری، کنترل کیفیت یا تست غیر مخرب وجود دارد. بسیاری از جوشکارانی که تحصیلات دانشگاهی دارند، به عنوان تکنسین و بازرس جوش مشغول به کار می شوند.

همچنین جوشکاران باتجربه در صورت داشتن سرمایه لازم می توانند به صورت مستقل کار کرده و کارگاه جوشکاری راه اندازی کنند.

با توجه به اینکه جوشکاری یکی از مشاغلی است که تقریبا در همه صنایع به آن نیاز است، بازارکار خوبی برای جوشکاران در کشور وجود داشته و آینده شغلی مناسبی نیز پیش روی آنها قرار دارد.

گردآوری: بخش علمی بیتوته