فتق بعد از سزارین: علائم، درمان و بهبودی

مجموعه: بارداری و زایمان

فتق بعد از سزارین چیست

علائم فتق بعد از سزارین چیست و درمان آن چگونه است؟

زمانی که زایمان طبیعی امکان پذیر نباشد ، برای جراحی سزارین و تولد نوزاد باید شکم و رحم بریده شود. یکی از عوارض نادر احتمالی سزارین ، فتق است که در ادامه شما را با این مشکل آشنا می کنیم.

براساس تحقیقی که در مجله  PLoS One منتشر شد ، احتمال بروز فتق بعد از سزارین که در 10سال بعد از زایمان نیاز به جراحی فتق دارند 2 هزارم در صد است. احتمال بروز فتق در زنان می تواند بیشتر باشد ولی یا این مشکل به صورت خود به خود رفع می شود یا این که تا مدت ها نیازی به جراحی پیدا نمی کنند. 

احتمال بروز فتق بعد از سزارین در زنانی که برش جراحی سزارینشان عمودی بوده است بیشتر است و حدود 15 – 20 درصد موارد فتق بعد از زایمان در این گروه قرار می گیرند که ظرف یک سال بعد از سزارین با علامت و ناراحتی روبرو می شوند. 

در ابتدا باید شما را با معنی واژه فتق آشنا کنیم . زمانی که بخشی از بدن به بخشی دیگر فشار بیاورد و باعث برآمده شدن آن بشود می گوییم دچار فتق شده است. مثلا در فتق برشی بعد از سزارین ، دیواره شکم از محل برش سزارین ، بیرون میزند. 

عوامل افزایش دهنده خطر فتق بعد از سزارین

عوامل خطر فتق سزارین

برخی از مشکلات بعد از زایمان می تواند خطر فتق سزارین را افزایش دهد :

- چاقی و اضافه وزن زیاد که باعث فشار بیشتر بر شکم شود.

- محل برش بزرگتر 

- دیابت

- بافت ضعیف شکم 

نشانه های فتق بعد از سزارین

علایم فتق بعد از سزارین

پوست پایین شکم ، جایی که رحم در زیر آن قرار گرفته است و بعد از زایمان جمع می شود ، حالت شل و تورفته یا افتاده پیدا میکنید و بنابراین تشخیص فتق کار سختی است و ممکن است فقط پوست شکمتان در حال ترمیم بعد از زایمان باشد. 

به طور کلی فتق بعد از سزارین باعث بروز علامت خاص یا خطرناکی نمی شود و به مرور به صورت خود به خود از بین می رود ولی در صورتی که از ظاهر خود ناراضی بودید یا این که میزان بیرون زدگی فتق سزارین زیاد باشد تنها روش درمان بریدن بیرون زدگی با جراحی است. 

فتق سزارین همیشه بلافاصله بعد از زایمان ایجاد نمی شود و ممکن است که بعد از چند ماه متوجه برآمدگی در محل جراحی شوید که معمولا در این شرایط بیشتر به چشم می آید:

وقتی که فعالیت فیزیکی انجام می دهید مثلا برداشتن اجسام

زمانی که صاف می ایستید

زمانی که سرفه می کنید.

علایم فتق سزارین عبارتند از :

برآمدگی بافت محل جراحی سزارین

برامده شدن بافت روی محل جراحی سزارین شایع ترین علامت فتق بعد از سزارین است و ممکن است احساس کنید که پوست اضافه از محل جراحی بیرون زده است یا این که محل برش جراحی و اطراف آن دچار برآمدگی شده است. 

احساس ناراحتی و درد در زیر شکم

اگر برآمدگی ایجاد شده در شکم زیاد باشد ممکن است احساس درد و ناراحتی داشته باشید . به طور کلی بعد از زایمان سزارین احساس درد و ناراحتی وجود دارد ولی درد و ناراحتی ناشی از فتق بیشتر از زمان درمان سزارین طول می کشد که برای تشخیص بهتر آن باید با پزشک مشورت نمایید. 

یبوست و حالت تهوع

فتق بعد از سزارین می تواند باعث فشار بر اطراف شکم و جا به جایی روده ها شود و تخلیه روده را با مشکل روبرو نماید و شما را با ناراحتی مزاجی روبرو کند مثلا حالت تهوع ، استفراغ و یبوست که علایم اصلی به هم خوردن مزاج هستند. 

تشخیص و درمان فتق بعد از سزارین

روش تشخیص فتق بعد از سزارین

برای تشخیص فتق بعد از سزارین معمولا پزشک از معاینه فیزیکی استفاده می شود. بعد از سزارین ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که با فتق اشتباه گرفته شوند به همین دلیل پزشک برای این که از تشخیصش مطمئن شود یا احتمال درگیری روده ها در فتق وجود داشته باشد ، برای تشخیص  دقیق تر از سونوگرافی یا سی تی اسکن استفاده میکند. 

مشکلاتی که ممکن است با فتق بعد از سزارین اشتباه گرفته شوند عبارتند از :

- دمل

- هماتوم

- اندومتریت شکمی

- پاره شدن روده

- عفونت محل برش سزارین

روش درمان فتق بعد از سزارین

در مواردی که فتق کم باشد توصیه می شود از شکم بند برای محافظت از بافت شکم استفاده کنید تا علایم کاهش پیدا کند. 

در موارد فتق شدید پزشک با توجه به تشخیص برای برداشتن فتق از جراحی باز یا جراحی لاپاراسکوپی استفاده می کند و در هر دو روش در قسمتی از شکم که دچار ضعف بافتی شده از مش جراحی استفاده می کند تا دوباره با بیرون زدگی روبرو نشوید. 

درمان فتق بعد از سزارین جراحی است ولی معمولا پزشک تا زمانی که فرد با علایم خاصی روبرو نشود اقدامی برای جراحی نمی کند مگر این که شما با علایم زیر روبرو شده باشید :

- بازتر و بزرگتر شدن فتق

- ایجاد درد و ناراحتی به شکلی که در فعالیت های روزمره تداخل ایجاد کند.

- گرفتار شدن روده در فتق که باعث نرسیدن خون کافی به روده ها و درد شدید می شود. البته این مشکل بسیار نادر است و جزو موارد اورژانسی محسوب می شود. 

گردآوری : بخش زناشویی بیتوته