علائم جسمي و روحي افسردگي پس از زايمان
- مجموعه: بارداری و زایمان
دكتر حسن زاده افسردگي را شايعترين علت مراجعه به روانپزشكها دانست و اظهار كرد: افسردگي پس از زايمان از جمله اختلالات شايعي است كه تعداد قابل توجهي از زنان پس از وضع حمل به آن دچار ميشوند.
وي ادامه داد: افسردگي پس از زايمان نبايد با اندوه پس از زايمان اشتباه گرفته شود. بيش از 50 درصد از زنان به اندوه پس از زايمان مبتلا ميشوند. دكتر حسن زاده درباره علائم اندوه پس از زايمان گفت: نخستين نشانه اندوه پس از زايمان اين است كه مادر يك هفته پس از وضع حمل، حساس شده و با بروز كوچكترين مسئلهاي اشكهايش سرازير ميشود. وي ادامه داد: اين عارضه، يك هفته به طول ميانجامد و خود بدون نياز به هيچ گونه درماني بهبود مييابد. اين روانپزشك اجتماعي، در ادامه بروز افسردگي پس از زايمان را حائز اهميت عنوان و اظهار كرد: اين عارضه سلامت مادر و نوزاد را تهديد ميكند. اين افسردگي يك تا دو ماه پس از زايمان تظاهر پيدا ميكند.
وي درباره علائم جسمي و روحي افسردگي پس از زايمان توضيح داد: اين فرد با علائمي چون احساس خستگي، كم اشتهايي و ضعف، غمگين بودن، گريه كردن و احساس ناتواني در مديريت خود و فرزندش بويژه در امر تغذيه و پرورش روبروست. دكتر حسن زاده ادامه داد: كساني كه افسرده هستند معمولا از كاه، كوه ميسازند و همين امر انجام كارهاي روزمره را برايشان سخت ميكند. فرد در اين حالت معمولا منزوي و بيحوصله ميشود. گاها دچار اختلال خواب شده، احساس ياس و نااميدي به سراغش ميآيد و به اين خاطر كه مادر نميتواند به كودكش رسيدگي كند سلامت كودك را نيز به مخاطره مياندازد.
اين روانپزشك اجتماعي افكار هذياني و توهم آلودي را كه در پي ايجاد افسردگي به وجود آمده و در برخي موارد ممكن است به خودكشي و حتي نوزادكشي زنان افسرده ختم شود را به مثابه زنگ خطري براي سلامت اين مادر و نوزادش خواند و گفت: بعضا در صفحات حوادث روزنامهها شاهد نشر اخباري هستيم كه به عنوان مثال درآنها ذكر ميشود «مادر، نوزاد بيست روزه خود را كشت» و از آن تحت عنوان جنايت مادر ياد ميشود. در حالي كه بايد توجه كرد اين اتفاق براثر يك اختلال روانپزشكي رخ داده و با مراجعه به روانپزشك قابل پيشگيري و درمان است. دكتر حسن زاده ادامه داد: البته دست زدن به اين رفتارها، در بين همه زناني كه افسردگي پس از زايمان پيدا ميكنند، عموميت ندارد. اين روانپزشك اجتماعي تاكيد كرد: مادر جملاتي مانند «اين زندگي ديگر فايدهاي ندارد» يا «من به درد زندگي كردن نميخورم» بر زبان ميآورد نشانههاي خوبي نيستند.
وي درباره پسيكوز يا اختلال شديد افسردگي پس از زايمان نيز توضيح داد: علاوه بر اندوه و افسردگي پس از زايمان، حالت ديگري نيز ممكن است اتفاق بيفتد كه در آن هذيان و توهم مادر مشاهده ميشود. هذيان باور غلطي است كه با منطق همخواني ندارد و توهم نيز دركي است بدون وجود محرك حسي. يعني مادر صدايي ميشنود در حالي كه در واقع صدايي وجود ندارد. اين صدا ممكن است به او دستور بدهد دست به اقدامات خطرناك بزند كه از آن تحت عنوان «توهم شنوايي آمرانه» نام ياد ميشود.
دكتر حسن زاده همچنين از لزوم حمايت خانواده از بيمار سخن گفته و افزود: اگر پدر و مادر بيمار و همسرش در كنارش باشند به او دلگرمي و اعتماد به نفس بدهند و روحيهاش را تقويت كنند پشت سر گذاشتن اين دوره راحتتر خواهد بود. اين روانپزشك اجتماعي درباره راهكارهاي درماني افسردگي پس از زايمان گفت: مراجعه به روانپزشك در اين مورد لازم است. اغلب درمان دارويي ضد افسردگي به علاوه درمانهاي غيردارويي چون روان درمانيهاي حمايتي و مشاورهاي براي اين فرد در نظر گرفته ميشود. استفاده از اين داروها گاهي از 6 ماه تا يك سال ضروري است.
دكتر حسن زاده در پاسخ به اين پرسش كه وضعيت سلامت روان اين افراد پيش از بارداري چگونه بوده است، گفت: در بعضي موارد مشاهده شده است كه مادر از دوران تجرد، افسردگي داشته است. به همين خاطر به دختران مجرد كه دچار افسردگي هستند توصيه ميشود قبل از ازدواج و حتي قبل از بارداري با پزشك خود مشورت كنند. وي در پايان به زناني كه دچار افسردگي پس از زايمان ميشوند توصيه كرد: بدون هيچ گونه نگراني، به پزشك مراجعه كنند و بدانند هميشه افرادي هستند كه مايل اند به آنها كمك كنند.
منبع:isna.ir