آداب و رسوم تفرش در تاسوعا و عاشورای حسینی
- مجموعه: فرهنگ زندگی
مراسم های تاسوعا و عاشورا در تفرش,
آیین های عاشورایی ریشه در باور عمیق مردم به مسائل دینی، مذهبی، عشق و علاقه مردم به خاندان عصمت و طهارت(ع) و امام سوم شیعیان جهان دارند، در هر نقطه ی از کشورمان به شیوه خاصی برگزار می شود.
عزاداری و سوگواری های مرسوم در مناطق مختلف ایران در ماه های محرم و صفر برگرفته از اعتقادات و باورهای شیعیان ایران است و مخاطبان بسیاری را از فرهنگ های مختلف به خود جذب نموده است.
نخل گردانی از مراسم های کهن تفرشیها در روز عاشورا است
تاکنون 12 میراث معنوی استان مرکزی مرتبط با ماه محرم، تحت عنوان آیین های عاشورایی، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
این آثار شامل تعزیه سیار اراک، تعزیه وفس، گرکان و تفرش، نخل گردانی شهرهای خمین، تفرش و نراق، مراسم علم گردانی روستاهای هزاوه اراک و عزالدین تفرش، آئین علم بران تفرش و نخل بران منطقه ترخوران تفرش و همچنین مراسم جغجغه زنی روستای انجدان است.
شهرستان تفرش دارای پیشنیه تاریخی در رسوم محرم و تاسوعا و عاشورا است. آدابی که از قدیم وجود داشته و نسل امروز نیز به آداب و رسوم احترام گذاشته و اجرا می کنند.
در شب تاسوعا و عاشورا دستجات سینه زنی و زنجیر زنی هیئت ها به تکایای دیگر رفته و عزاداری می کنند.
توزیع نذورات، اجرای تعزیه، حرکت دستجات عزاداری در هر محل در بعدازظهر روزهای تاسوعا و عاشورا و نخل گردانی که از مراسم های کهن تفرشیها در روز عاشورا است را می توان از رسوم تفرشیها در ایام تاسوعا و عاشورا عنوان کرد.
در صبح روز عاشورا پس از اتمام تعزیه امام حسین(ع) که به صورت یکسال در میان در محله های میانده و ششناو برگزار می شود نخل هر محلی که تعزیه در آنجا برگزار شده با تجمع عزاداری حسینی به سمت امامزاده محمد(ع) به حرکت در می آید. در طول این مسیر مردم در سوگ شهادت امام حسین (ع) به عزاداری می پردازند.
در صبح این روز همچنین نخل محله زاغرم در کوچه های همان محل به حرکت در می آید.
عصر روز عاشورا نخل مسجد جامع با تجمع پر شور مردم به حرکت در می آید. این عزاداری در خیابانهای امام خمینی (ره)، خیابان دکتر حسابی ادامه یافته و نهایتاً در کنار مقبره پروفسور حسابی به پایان می رسد.
شب شام غریبان نیز مراسم های خاصی در محله های مختلف برگزار می شود. مراسمهایی مانند تعزیه شام غریبان، عزاداری و مداحی، حرکت دسته های عزاداری از حسینیه ای به حسینیه از جمله این مراسم ها است.
شب شام غریبان در تفرش
بیشتر تکایای تفرش دارای نخل مخصوص به خود است و به گفته قدیمی ها هر نخل را به نام یک امام نامگذاری شده است. مراسم نخل گردانی از دوره صفویه تاکنون در شهر تفرش تداوم داشته است.
منبع:nedayetafresh.ir