اگر کودک شما همیشه گرسنه است، دلیل این امر می تواند باشد

مجموعه: تغذیه کودک

گرسنگی مداوم در کودکان ممکن است ناشی از احساسات درونی کودک باشد

علل گرسنگی مداوم در کودکان و راههای پیشگیری

در بدن کودکان تغییرات خیلی سریعتر از افراد بزرگسال اتفاق می افتد و بخاطر وضعیت در حال رشد کودکان،خردسالان و ...نیاز بدن آنها نسبت به افراد بزرگسال متفاوت است و باید توجه زیادی به مواد غذایی کودکان داشته باشیم.

گرسنگی مداوم در کودکان

بدن کودکان نیز با یکدیگر متفاوت است و نیاز آنها در هر رده سنی که باشند با یکدیگر فرق دارد. بسیاری از کودکان علاقه زیادی به خوردن غذا و میان وعده ها دارند و بسیاری دیگر به غذا خوردن علاقه ای نشان نمیدهند و اکثرا بی میل و بی اشتها هستند. از طرفی هستند کودکانی که اشتها و میل طبیعی به غذا دارند. والدین هر یک از این کودکان نسبت به غذا خوردن و یا نخوردن کودک خود حساس هستند و هر روز چند بار با یکی از سخت ترین کارهای خود سر و کله میزنند بعضی برای کم غذا خوردن کودک و بعضی برای پرخوری و هرزه خواری یا همان بیماری پیکا.

هرزه خواری یا پیکا یک نوع بیماری است که هنوز علتی برای این بیماری مشخص نشده و محققان حدس و گمان هایی میزنند که ممکن است علت این بیماری کمبود مواد مغذی مانند کمبود کلسیم ،آهن ، روی ،مس و...باشد که فرد میل و اشتیاق به خوردن مواد فاقد ارزش مانند خاک، مهرنماز ،گچ ،رنگ ، سنگ ریزه ، سکه ، کبریت سوخته  و... دارد.

این بیماری عوارضی را به همراه دارد که فرد بر اثر خوردن خاک دچار عفونت های روده میشود و انگل وارد بدن او میشود  یا بر اثر خوردن گچ و یا رنگ دچار مسمویت ناشی از سرب میشود.

چرا بعضی از کودکان زود به زود احساس گرسنگی میکنند؟

پدر و مادر باید در مورد غذا خوردن، فرزند خود را آزاد بگذارند و به او این اجازه را بدهند که خودش تصمیم بگیرید چقدر غذا بخورد. گرسنگی در کودکان با توجه به کودک و نیازهای بدن او علت های مختلفی دارد که در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم.

1. در سنین رشد بدن کودک برای رشد بهتر نیاز به انواع ویتامین ها و مواد مغذی دارد و اکثر کودکان،خردسالان و نوجوانان در حال رشد پرخوری میکنند. این پرخوری هیچ جای نگرانی ندارد و معمولا طبیعی است  اما والدین باید پرخوری بیش از اندازه را کنترل کنند.

2. همانطور که میدانید کودکان تقلید کننده ی رفتاری بسیار خوبی هستند و آنچه در اطراف میبینند و میشنوند را در ذهن خود ثبت و ضبط میکنند. در غذا خوردن، اطرافیان کودک باید مواظب رفتارها و روش های غلط غذا خوردن خود باشند زیرا  ممکن است کودک الگو برداری کند و رفتارها و روش های غلط غذاخوردن مانند : میل به خوردن غذای پر نمک و شور، غذای چرب یا شیرین  داشته باشد و این روش اشتباه وارد تغذیه کودک شود.

3. جنب و جوش و فعالیت بدنی بالا در بسیاری از کودکان باعث میشود کودک میل زیادی به مصرف مواد غذایی و میان وعده ها داشته باشد و این امر باعث عادت کردن کودک به مکرر غذا خوردن میشود.

برای جلوگیری از گرسنگی مداوم کودکان نیاز به یک برنامه ی غذایی اصولی داریم

4. محرومیت کودکان با وزن بالا آنها را بیشتر ترغیب به غذا خوردن پنهانی در غیاب والدین میکند.اگر بزرگسالان را از چیزی محروم کنیم بیشتر به دنبال آن میروند و برای بدست آوردنش تلاش میکنند.در این مورد کودکان هم همانند بزرگسالان رفتار میکنند.وقتی کودکی وزن بالایی داشته باشد برای غذا خوردن و سیر شدن کامل والدین اجازه خوردن بشقاب دوم را به کودک خود نمیدهند و کودک با احساس گرسنگی محل غذا خوردن را ترک میکند و معمولا در غیاب والدین پرخوری میکند.

5. کودکانی که به اندازه کافی چربی دریافت نمیکنند دچار گرسنگی مکرر میشوند. چربی مفید غذا موجب سیری کودک میشوند و برای مدت طولانی کودک سیر میماند.

6. گاهی اوقات گرسنگی مداوم کودکان به عوامل احساسی مانند احساس تنهایی ، کسالت، اضطراب و سردرگمی مربوط میشود. اگر احساس تنهایی میکند و غذا خوردن فرزندتان تنها راهی است که او انتخاب کرده تا بر احساساتش غلبه کند این راه برای او مشکل ساز میشود. با صحبت کردن با فرزند میتوان فهمید که چه احساساتی در پشت میل او به غذا خوردن وجود دارد. اگر فکر میکنید که تنهایی دلیل گرسنگی است  سعی کنید با او بازی کنید و یا اگر فکر میکنید که فرزندتان کسالتی دارد با به پیاده روی بروید.  

چه راه حل هایی برای جلوگیری از گرسنگی مداوم کودک پیشنهاد میشود؟

برنامه غذایی کودک باید شامل نیاز های بدن کودک باشد و انواع ویتامین ها، مواد مغذی و چربی مفید را در این برنامه بگنجانیم. کودکانی که میل زیادی به خوردن غذاهای شیرین  و شیرینی ها مانند کوکی، ماکارون و... دارند بعد از مصرف قند خونشان بالا میرود و کمی بعد با افت قند خون دچار گرسنگی شدید میشوند. با خوردن مواد غذایی  که فیبر بالایی دارند مثل پسته، سیب،بادام و سبزیجات از بالا و پایین شدن قند خون و گرسنگی شدید جلوگیری میکند.

استفاده از پروتئین و چربی های مفید و سالم را در برنامه غذایی کودک خود در نظر بگیرید. هر فرد روزانه باید حداقل 46 گرم پروتئین مصرف کند. مواد غذایی مانند گوشت بدون چربی،ماست چکیده، تخم مرغ و ...سرشار از پروتئین هستند و توصیه میشود حتما در برنامه غذایی خود استفاده کنید.

غذا را با خوراکی گرمی باید شروع کرد تا معده گرم نگه داشته شود.وقتی معده تر و سرد باشد اشتها برای خوردن غذا زیاد میشود حتی اگر معده پر باشد پس بهتر است معده را گرم نگهداریم.

کودکانی که به اندازه کافی چربی دریافت نمیکنند دچار گرسنگی مداوم میشوند

نکاتی که پدر و مادرها باید به آن توجه داشته باشند

بسیاری از پدران و مادران نگران تغذیه کودک خود هستند و فکر اینکه فرزندشان به اصطلاح بد غذا است و چیزی نمیخورد آزارشان میدهد در صورتی که وقتی شروع به ثبت کردن چیزهایی که کودک میخورد کنند متوجه میشوند که هر آنچه بدن کودک برای رشد و تکامل نیاز داشته دریافت کرده و کودک همه ی مواد غذایی اصلی و مغذی را به خوبی خورده و دریافت کرده است.

پدر و مادران باید توجه داشته باشند که نگرانی های خود برای وزن نگرفتن و یا رشد نکردن کودک را به او منتقل نکنند و برای برطرف کردن این نگرانی ها باید با پزشک کودک خود مشورت کنند. کودکی که دچار ترس و اضطراب شود شروع به پرخوری و خوردن غذاهای ناسالم میکند یا بالعکس از خوردن غذا اجتناب میکند.

البته ناگفته نماند که در برخی موارد علت بد غذایی کودکان میتواند ناشی از بیماری هایی مانند عفونت مجاری ادراری ،تضعیف معده و...باشد که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کرد.

معمولا در ایران شایع ترین زمانی که کودکان دچار گرسنگی مداوم میشوند سنین ۵ تا ۷ سال است و در این دوره کودکان دچار اضافه وزن میشوند.

والدین باید توجه داشته باشند که از غذا به هیچ عنوان نباید ابزاری برای تنبیه استفاده کرد و کودک را مجبور به غذا خوردن کنند چرا که نتیجه عکس نشان میدهد و کودک لجبازی را یاد میگیرد.

این را نیز بدانید که آرامش موقع غذا خوردن بسیار مهم و ضروری است و باعث میشود کودک از غذا خوردن در کنار پدر و مادر لذت ببرد و همیشه مشتاق برای دور هم جمع شدن و غذاخوردن باشد. ولی اگر والدین موقع غذا خوردن مدام با یکدیگر مشاجره و بحث داشته باشند کودک دچار استرس میشود و هیچ رغبتی برای غذا خوردن ندارد.

بسیاری از کودکان نیز علاقه دارند خود قاشق به دست بگیرندو غذا بخورند.والدین باید این احساس استقلال را به کودک خود بدهند و نگران کثیف شدن لباس و میز و سفره و...نباشند چرا که کودک همین چندسال را کودکی میکند و دوست دارد خودش اشیا  را لمس کند ، تجربه کند و اطرافش را کشف کند.

کودکانی که میل طبیعی به غذا خوردن دارند معمولا رشد و تکامل خوبی دارند و به خوبی رشد میکنند اما کودکانی که غذا نمیخورند ومواد مغذی را به خوبی دریافت نمیکنند اغلب رشد جسمی و اجتماعی آنها دچار مشکل میشود و برای رفع این مشکل والدین باید برای درمان و پیشرفت کودک به پزشک متخصص تغذیه مراجعه کنند.

گاهی با صحبت کردن با کودک علت گرسنگی مداوم او را می توانید پیدا کنید

والدین باید آداب غذا خوردن را به کودک آموزش دهند تا کودک خودش یاد بگیرد  صحیح و درست عذا بخورد و ترس و اضطراب موقع غذا خوردن نذاشته باشد و از غذا خوردنش لذت ببرد. طرز آرام غذا خوردن وجویدن خوب غذا را باید به کودک آموزش داد اگر عمل جویدن درست صورت نگیرد غذای خورده شده بدون این که در معده هضم شوددفع میشود و کودک احساس گرسنگی مکرر میکند.

در آخر باید بگوییم افرادی که بعد از غذا خوردن دوباره احساس ضعف و گرسنگی دارند باید نگاهی به سبک زندگی و رژیم غذایی شان داشته باشند و آن را تغییر دهند. فیبر موجود در سبزیجات و میوه ها و حبوبات باعث میشود معده دیرتر عمل هضم را انجام دهد و کودک زمان بیشتری احساس سیری میکند. همچنین باید از مغزها مانند پسته، بادام، گردو و ... در رژیم غذایی و میان وعده ها استفاده کرد.  

گردآوری:بخش کودکان بیتوته