آشنایی با خواص و روش مصرف سیب زمینی بنفش
- مجموعه: خواص مواد غذایی
خواص شگفت انگیز سیب زمینی بنفش برای سلامتی
سیب زمینی بنفش به نام علی سولانوم توبروسوم ( به انگلیسی : Solanum tuberosum ) شناخته میشود و پوست آن به رنگ بنفش تیره تا سیاه دیده میشود و گوشت داخلی آن بنفش است و بعد از پخت هم به همین رنگ باقی میماند.
بافت سیب زمینی بنفش نسبت به سیب زمینی معمولی ، متراکم تر است ، مغذی تر بوده و طعم بهتری دارد.
شاخص گلیسیمی آن پایین تر است و سرشار از آنتی اکسیدان ها ، آنتوسیانین ها ، نیاسین ، تیامین ، ویتامین B6 ، ویتامین C ، منگنز ، منیزیم ، مس ، آهن ، پتاسیم و فیبر است.
رنگ بنفش این سیب زمینی به دلیل وجود آنتوسیانین های موجود در آن است.
کاشت سیب زمینی بنفش در ایران از استان آذربایجان غربی و چالدران شروع شده است.
سیب زمینی بنفش معمولا به نام سیب زمینی بنفش ژاپنی هم شناخته میشود که بوته سیب زمینی بنفش ژاپنی در ایران به فروش میرسد و این گیاه در ژاپن به صورت دیم کاشت میشود و طول عمر آن 6 ماهه است.
آیا سیب زمینی بنفش تراریخته است؟
بر اساس تحقیقات علمی که در سال 2015 در مجله علمی معتبر PNAS منتشر شد نشان داد که گیاه سیب زمینی حدود 8000 سال پیش از طریق انتقال ژن یک باکتری خاکزی به نام آگروباکتریوم در طبیعت تراریخته شد و باعث شد که ریشه این گیاه متورم و بزرگ شده و وارد سبد غذایی انسان شود.
کشاورزان در سال های اخیر با استفاده از جهش های ژنتیکی توانسته اند سیب زمینی بنفش را تولید کنند. بر خلاف باور عمومی سیب زمینی بنفش تراریخته ، نیست و کاملا طبیعی است.
سیب زمینی بنفش مال کجاست؟
اگر میخواهید بدانید سیب زمینی بنفش مال کجاست باید بگوییم که محققان دانشگاه کلورادو در آمریکا این سیب زمینی را برای اولین بار تولید کردند و سپس یک شرکت اسکاتلندی تصمیم به تولید انبوه آن گرفت.
به گفته گیلیان کینوچ رئیس بخش توسعه شرکت آلبرت بارتلت : این سیب زمینی یک فوق قهرمان و یک منبع غذایی کامل است که از سایر انواع سیب زمینی خوشمزه تر است.
گیاهان بنفش رنگ مقدار بالای آنتی اکسیدان های قدرتمند برای سلامت بدن دارند . علت رنگ بنفش سیب زمینی مقدار زیاد آنتوسیانین در آن است، آنتو سیانین ها در شاتوت ، زغال اخته ، توت سیاه و بادمجان هم دیده میشوند.
فواید سیب زمینی بنفش
کاهش قند خون : سیب زمینی بنفش شاخص گلیسمی پایینی در حدود 77 دارد در صورتی که شاخص گلیسمی سیب زمینی زرد و سفید 81 – 93 است.
سیب زمینی بنفش با وجود غلظت زیاد پلی فنول کمتر از سایر سیب زمینی ها روی سطح قند خون تاثیر میگذارد . این ترکیب میتواند با کاهش جذب نشاسته در روده تاثیر کمتری بر میزان قند خون بدن داشته باشد.
در یک مطالعه حیوانی مشخص شده که مصرف سیب زمینی شیرین باعث افزایش تحمل گلوکز و کاهش سطح قند خون در افراد دیابتی میشود.
سرشار از آنتی اکسیدان : مقدار آنتی اکسیدان ها در آن 2 – 3 برابر سیب زمینی معمولی است که با کاهش اثر رادیکال های آراد در بدن خطر ابتلا به استرس اکسیداتیو را کاهش میدهد.
مقدار بالای آنتوسیانین ، ویتامین ث ، کاروتنوئید ، سلنیوم ، تیروزین و پلی فنولدر آن باعث کاهش کلسترول و تقویت بینایی و کاهش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی ، دیابت و سرطان میشود.
مطالعه ای کوچک روی 8 نفر نشان داد که مصرف یک وعده حاوی سیب زمینی بنفش باعث افزایش سطح آنتی اکسیدان ها در خون و ادرار میشود.
در مطالعه دیگر روی مردان ، که به مدت 6 هفته سیب زمینی بنفش مصرف کردند نشان داد که نشانگر التهابی و نشانگر آسیب DNA در آن ها کاهش پیدا کرده است.
کاهش فشار خون : مقدار بالای پتاسیم و آنتی اکسیدان ها در سیب زمینی بنفش باعث سلامت عروق ، کاهش سفتی عروق و کاهش فشار خون میشود.
مصرف 6 – 8 عدد سیب زمینی بنفش ، دو بار در روز در یک مطالعه ای 4 هفته ا ی روی افراد مبتلا به فشار خون نشان داد که فشار خون سیستولیک و دیاستولین افراد به ترتیب 3.5 و 4.3 درصد کاهش پیدا کرد.
ترکیبات پلی فنول موجود در آن میتواند مشابه داروهای ACE کاهش فشار خون که به نام مهارکننده آنزیم کبدل آنژیوتانسین ، شناخته میشود عمل کند.
پیشگیری از لخته شدن خون در عروق : ترومبوز یا لخته شدن خون در عروق یکی از علل مهم مرگ و میر در جهان است ولی وجود کلرژنیک اسید در سیب زمینی بنفش از ایجاد لخته های خونی جلوگیری میکند. در مطالعه ای که در مجله سم شناسی مولکولی و بیوشیمی منتشر شده است، مشخص شد که کلرژینیک اسید باعث پیشگیری از لخته شدن خون در موش ها میشود.
پیشگیری از سرطان : سیب زمینی بنفش بالاترین مقدار آنتی اکسیدان و حتی بیشتر از سیب زمینی شیرین را داراست بنابراین مصرف سیب زمینی بنفش میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و سرطان پستان و سرطان معده را کاهش دهد.
در مطالعه انجام شده ، مشخص شد که سلولهای سرطانی تحت درمان با عصاره سیب زمینی بنفش رشدشان آهسته تر میشود و در برخی موارد این عصاره ، باعث مرگ سلول های سرطانی میشود.
بهبود سلامت دستگاه گوارش : فیبر بالای موجود در این سیب زمینی برای درمان و پیشگیری از یبوست مفید است. نشاسته مقاوم موجود در سیب زمینی در دستگاه گوارش هضم نمیشود ولی توسط باکتری های روده بزرگ تخمیر میشوند و به عنوان غذای پروبیوتیک های روده بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند.
بهبود سلامت کبد : آنتی اکسیدان های موجود در این گیاه به بهبود عملکرد کبد و از بین بردن آسیب های استرس اکسیداتیوم کمک میکند.
کاهش التهاب مغزی : سیب زمینی بنفش با پاکسازی مسیرهای عصبی و جلوگیری از رسوب بتا آمیلوئید ها خطر بیماری های عصبی مثل آلزایمر و پارکینسون را کاهش میدهد. به همین دلیل انجمن بیماران آلزایمری به افراد سالمند ، استفاده از سیب زمینی بنفش را توصیه میکند.
سیب زمینی بنفش برای بدنسازان و ورزشکاران
مقدار بالای فیبر نامحلول در سیب زمینی بنفش و دیر هضم بودن آن میتواند باعث افزایش سطح انرژی ورزشکاران و بدنسازان برای مدت طولانی شود. ضمن این که نشاسته موجود در سیب زمینی بر خلاف نشاسته برنج باعث بزرگ شدن شکم نمیشود به همین دلیل یکی از خوراکی های مورد علاقه ورزشکاران است.
کاهش وزن با سیب زمینی شیرین
در صورتی که حواستان به کالری مصرفی روزانه باشد و بخشی از کالری مصرفی روزانه را با سیب زمینی بنفش تامین کنید میتواند باعث کاهش وزن شما شود.
وجود فیبر بالا و دیر هضم بودن سیب زمینی بنفش باعث میشود که سریعتر سیر شوید و زمان بیشتری را سیر بمانید و ولع پرخوری شما کاهش پیدا کند بنابراین یکی از بهترین گزینه ها برای رژیم غذایی کاهش وزن میتواند سیب زمینی بنفش باشد.
مضرات سیب زمینی بنفش
مقدار نشاسته در سیب زمینی بنفش بسیار بالاست و زیاده روی در مصرف آن بدون در نظر گرفتن کالری روزانه مورد نیاز بدنتان میتواند منجر به چاقی شود.
با وجود پایین بودن شاخص گلیسمی ولی زیاده روی در مصرف آن میتواند باعث افزایش قند خون شود.
مصرف زیاد سیب زمینی بنفش در زنان باردار میتواند منجر به دیابت بارداری شود.
پتاسیم بالای موجود در آن میتواند با داروهای بتابلوکر تداخل ایجاد کند.
روش مصرف سیب زمینی بنفش
طعم و مزه این سیب زمینی درست مثل سیب زمینی معمولی ولی خوشمزه تر است و خواص و ویتامین ها و مواد مغذی بیشتری دارد.
بهتر است سیب زمینی بنفش را با پوست مصرف کنید، پوست این سیب زمینی به تنهایی ویتامین A و ویتامین C مورد نیاز روزانه شما را تامین میکند.
سیب زمینی بنفش را میتوانید درست مانند سیب زمینی زرد و سفید مصرف کنید . سیب زمینی بنفش سرخ شده ، یا آب پز را میتوانید در انواع سالاد، سوپ ، آش ، خورش یا پوره استفاده کنید. سیب زمینی بنفش سرخ شده ، به صورت چیپس هم زیبایی خاص خودش را دارد.
آنتوسیانین استخراج شده از سیب زمینی بنفش را به عنوان رنگ طبیعی برای انواع نوشیدنی ، آب های ویتامینه ، بستنی و ماست استفاده میکنند.
ارزش غذایی سیب زمینی بنفش
نصف فنجان سیب زمینی بنفش شامل مواد مغذی تشکیل دهنده زیر است :
ماده مغذی | مقدار در نصف فنجان | مقدار مورد نیاز روزانه |
کالری | 52 | |
کربوهیدرات | 12 گرم | |
پروتئین | 1.4 گرم | |
چربی | 0.1 گرم | |
فیبر | 1.3 گرم | |
ویتامین سس | 6.5 میلی گرم | (11 درصد کل) |
پتاسیم | 341 میلی گرم | (10 درصد کل) |
ویتامین B6 | 0.1 میلی گرم | (6 درصد کل) |
فسفر | 45.7 میلی گرم | (5 درصد کل) |
مس | 0.1 میلی گرم | (5 درصد کل) |
منگنز | 0.1 میلی گرم | (5 درصد کل) |
تیامین | 0.1 میلی گرم | (4 درصد کل) |
نیاسین | 0.9 میلی گرم | (4 درصد کل) |
منیزیم | 16.5 میلی گرم | (4 درصد کل) |
گردآوری : بخش آشپزی بیتوته