آسمان امن با متخصص مراقبت پرواز؛ حرفه‌ای پرهیجان

مجموعه: اطلاعات مشاغل

متخصص مراقبت پرواز ایمنی پروازها را تضمین می‌کند

معرفی شغل متخصص مراقبت پرواز؛ سفری به دنیای ایمنی پرواز 

شغل متخصص مراقبت پرواز یکی از حرفه‌های کلیدی و حساس در صنعت هوانوردی است که نقش اساسی در حفظ ایمنی و نظم پروازها ایفا می‌کند. این افراد، که اغلب به عنوان کنترل‌کننده‌های ترافیک هوایی شناخته می‌شوند، مسئولیت هدایت هواپیماها از لحظه روشن شدن موتور تا زمان خاموش شدن آن در مقصد را بر عهده دارند. در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف این شغل، از وظایف و مهارت‌های مورد نیاز گرفته تا شرایط ورود و بازار کار آن، پرداخته می‌شود.

متخصص مراقبت پرواز مسیر پروازها را هماهنگ می‌کند

وظایف متخصص مراقبت پرواز

متخصصان مراقبت پرواز وظایف متنوع و مهمی دارند که همگی در راستای تضمین ایمنی و کارایی پروازها تعریف شده‌اند. از جمله این وظایف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کنترل ترافیک هوایی: جلوگیری از برخورد هواپیماها با یکدیگر در آسمان و همچنین با موانع زمینی در اطراف فرودگاه‌ها.

• ارائه اطلاعات به خلبانان: اطلاع‌رسانی درباره شرایط جوی، جهت وزش باد، وضعیت باند پرواز و دیگر داده‌های ضروری برای پرواز ایمن.

• مدیریت جریان پروازها: تنظیم زمان‌بندی و ترتیب پروازها برای کاهش تأخیر و افزایش کارایی ترافیک هوایی.

• پشتیبانی در شرایط اضطراری: در صورت بروز سانحه یا وضعیت بحرانی، هماهنگی با تیم‌های امداد و نجات و ارائه دستورالعمل‌های لازم به خلبانان.

این وظایف معمولاً در سه واحد اصلی شامل برج مراقبت، واحد کنترل تقرب (Approach) و مرکز کنترل منطقه‌ای انجام می‌شود که هر کدام به بخش خاصی از پرواز اختصاص دارند.

مهارت‌ها و ویژگی‌های لازم متخصص مراقبت پرواز

متخصص مراقبت پرواز باید از توانایی‌ها و ویژگی‌های خاصی برخوردار باشد تا بتواند در این شغل پراسترس و پرفشار موفق عمل کند. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از:

• دقت و هوشیاری بالا: کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.

• مهارت‌های ارتباطی قوی: توانایی انتقال سریع و شفاف اطلاعات به خلبانان از طریق رادیو و سیستم‌های ارتباطی.

• مدیریت استرس: حفظ آرامش در شرایط بحرانی و تصمیم‌گیری سریع و صحیح.

• دانش فنی: آشنایی با سیستم‌های راداری، قوانین هوانوردی بین‌المللی (مانند استانداردهای ایکائو) و فناوری‌های ناوبری.

علاوه بر این، سلامت جسمی و روانی، تسلط به زبان انگلیسی (به عنوان زبان بین‌المللی هوانوردی) و عدم مشکل در تکلم از شرایط ضروری این حرفه است.

متخصص مراقبت پرواز نقش کلیدی در صنعت هوانوردی دارد

شرایط ورود به حرفه

برای تبدیل شدن به یک متخصص مراقبت پرواز، افراد باید مسیر مشخصی را طی کنند. در ایران، این حرفه معمولاً از طریق تحصیل در رشته مراقبت پرواز در موسسات معتبر مانند مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور دنبال می‌شود. مراحل ورود شامل موارد زیر است:

• تحصیلات آکادمیک: قبولی در کنکور سراسری و انتخاب رشته مراقبت پرواز (معمولاً در مقطع کاردانی یا کارشناسی).

• مصاحبه و آزمون‌های تخصصی: بررسی سلامت جسمی و روانی، سطح زبان انگلیسی و هوشیاری ذهنی.

• دوره‌های آموزشی: گذراندن دوره‌های عملی و نظری شامل کار با شبیه‌سازها (سیمولاتورها) و یادگیری قوانین هوانوردی.

پس از اتمام آموزش، افراد می‌توانند در سازمان‌هایی مانند سازمان هواپیمایی کشوری، نیروی هوایی ارتش یا شرکت‌های فرودگاهی مشغول به کار شوند.

بازار کار و فرصت‌های شغلی

بازار کار متخصصان مراقبت پرواز در ایران به دلیل تخصصی بودن این حرفه و نیاز مستمر به ایمنی در صنعت هوانوردی، از وضعیت نسبتاً مناسبی برخوردار است. با این حال، تعداد استخدام‌ها معمولاً محدود است و به ظرفیت فرودگاه‌ها و حجم ترافیک هوایی بستگی دارد. این متخصصان می‌توانند در برج‌های مراقبت فرودگاه‌ها، مراکز کنترل منطقه‌ای یا حتی بخش‌های نظامی فعالیت کنند. هرچند در مقایسه با کشورهای پیشرفته، توجه و سرمایه‌گذاری در این حوزه در ایران کمتر است و حقوق و مزایای آن ممکن است با حساسیت شغل همخوانی کامل نداشته باشد.

در سطح جهانی، این شغل از درآمد بالایی برخوردار است و فرصت‌های شغلی متنوعی در کشورهای توسعه‌یافته ارائه می‌دهد. با این حال، در ایران، شرایط استخدام و درآمد به عوامل مختلفی مانند سابقه کار، محل خدمت و سازمان مربوطه وابسته است.

متخصص مراقبت پروازاطلاعات هواشناسی را به خلبانان ارائه می‌دهد

سوالات متداول درباره شغل متخصص مراقبت پرواز

1. متخصص مراقبت پرواز کیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

متخصص مراقبت پرواز یا کنترل‌کننده ترافیک هوایی، فردی است که وظیفه هدایت و مدیریت پروازها را بر عهده دارد. او با استفاده از رادار و سیستم‌های ارتباطی، ایمنی هواپیماها را در آسمان و زمین تضمین می‌کند.

2. آیا شغل متخصص مراقبت پرواز استرس‌زاست؟

بله، این شغل به دلیل نیاز به دقت بالا، تصمیم‌گیری سریع و مسئولیت سنگین، یکی از مشاغل پراسترس محسوب می‌شود. با این حال، آموزش‌های حرفه‌ای به افراد کمک می‌کند تا استرس را مدیریت کنند.

3. برای ورود به این حرفه چه تحصیلاتی لازم است؟

در ایران، معمولاً نیاز به تحصیل در رشته مراقبت پرواز در مقطع کاردانی یا کارشناسی از موسسات معتبر هوانوردی است. همچنین، قبولی در آزمون‌ها و مصاحبه‌های تخصصی الزامی است.

4. آیا تسلط به زبان انگلیسی ضروری است؟

بله، زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی هوانوردی، برای برقراری ارتباط با خلبانان و درک قوانین جهانی ضروری است.

5. شرایط جسمی و روانی برای این شغل چیست؟

سلامت کامل بینایی و شنوایی، عدم مشکلات گفتاری و پایداری روانی از شرایط اصلی هستند. همچنین، افراد باید در معاینات پزشکی دوره‌ای تأیید شوند.

6. حقوق متخصص مراقبت پرواز چقدر است؟

در ایران، حقوق بسته به سازمان (نظامی یا غیرنظامی)، سابقه کار و محل خدمت متفاوت است، اما معمولاً در سطح متوسط رو به بالا قرار دارد. در کشورهای دیگر، این شغل جزو مشاغل پردرآمد است.

نتیجه‌گیری

متخصص مراقبت پرواز، حرفه‌ای است که بدون حضور آن، صنعت هوانوردی عملاً فلج می‌شود. این افراد با دقت، مهارت و تعهد خود، آسمان را به فضایی امن برای پرواز تبدیل می‌کنند. اگرچه این شغل چالش‌ها و فشارهای خاص خود را دارد، اما برای کسانی که به هوانوردی علاقه‌مندند و از توانایی‌های لازم برخوردارند، می‌تواند انتخابی جذاب و ارزشمند باشد. تقویت آموزش و سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند به ارتقای جایگاه این حرفه در ایران و افزایش ایمنی پروازها کمک کند.

گردآوری:بخش دانش کسب و کار بیتوته