یلدای رؤیایی با «خواجه شیراز» و «حکیم توس»

مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری

تاریخ انتشار : شنبه, 30 آذر 1398 09:19

 امشب طولانی‌ترین شب سال است اما مژده‌ای به روشنیِ خورشید با خود دارد. شب یلدا یا به قول خراسانی‌ها شب چله یکی از شب‌های ویژه ایرانی است که با دور هم نشینی و گل گفتن و گل شنیدن می‌گذرد. دو چراغ پرنور سفره ایرانی‌ها در این شب هم شاهنامه فردوسی و دیوان غزلیات حافظ  است که هر بار خواندنشان قند مکرر است. در این مطلب یلدایی از آداب تفأل زدن به دیوان خواجه شیراز می‌گوییم، به اضافه پیشنهاد چند داستانِ خوش و شادمانه از شاهنامه حکیم توس.

چرا تفأل به دیوان حافظ؟
خواجه شیراز به لسان الغیب معروف است و ایرانیان معتقدند او زبان و اسرارِ غیب را می‌داند. از آن‌جا که شعر حافظ چند وجهی و دارای معانی متعدد است، هر کسی از ظن خود یارش می‌شود و برداشت خودش را از شعر او دارد. گفته شده تفأل به دیوان حافظ از حدود 800 سال گذشته(دوران تیموری)، به آداب و رسوم ایرانی‌ها در ایام مختلف از جمله شب یلدا اضافه شده است.

چطور فال حافظ بگیریم؟
فال حافظ گرفتن آداب ویژه خودش را دارد. ابتدا باید برای یک سؤال مشخص و واضح که درباره‌اش تردید داریم، نیت و بعد فاتحه‌ای پیشکش روح خواجه حافظ کنیم. جالب است بدانید در گذشته برای حافظ شمع و نبات هم نذر می‌کرده‌اند. پس از این، حافظ را قسم می‌دهیم و می‌گوییم: «ای حافظ شیرازی، تو دانای هر رازی، تو را به شاخ نباتت قسم، آینده ما را خوب بنمای». حالا وقت این است که سر کتاب باز کنیم. به این صورت که دستمان را روی جلد دیوان حافظ می‌گذاریم و انگشتمان را بین دو صفحه قرار می‌دهیم و دیوان را باز می‌کنیم. غزل سمت راست صفحه‌ای را که با انگشت مشخص کرده‎‌ایم، جواب فال است. اگر نتوانستیم فال را تفسیر کنیم  و شرح دهیم، به کلمات مثبت و منفی غزل نگاه می‌کنیم. اگر تعداد کلمات مثبت بیشتر از منفی بود، جواب فال مثبت است. روش دوم هم این است که کلمات متناسب با موضوعی را که برایش فال گرفته‌ایم، پیدا کنیم.

شرح و تفسیر دقیق‌تر شعر حافظ
«شرح غزلیات حافظ» به کوشش دکتر بهروز ثروتیان و «دیوان غزلیات حافظ» به کوشش خلیل خطیب رهبر دو منبع خوب برای اطلاع یافتن از معنا و تفسیر غزل مد نظرتان است. اگر هم می‌خواهید به صورت آنلاین فال حافظ بگیرید و حاضر نیستید در این شب هم از خیرِ تلفن همراهتان بگذرید، به سایت«Fal-hafez.ir»  مراجعه و همان‌جا نیت کنید، فاتحه بفرستید و از فالتان و تفسیرش مطلع شوید.

داستان‌هایی با پایانِ خوش
دیگر پایِ ثابتِ سفره شب چله ایرانی‌ها به ویژه خراسانی‌ها، شاهنامه حکیم فردوسی است. فردوسی قالب مثنوی را که مناسب داستان‌سرایی است، برای شاهنامه انتخاب کرده است. بنابراین داستان‌های شاهنامه بهترین گزینه برای سر کردنِ شب چله در کنار اعضای خانواده است. البته بهتر است برای دور همیِ این شب، داستان‌هایی از شاهنامه را انتخاب کنیم که پایان خوش و خرم دارند و غم و غصه و مرگ در آن‌ها راه ندارد. ما برای این شب چند داستان را که پایانی خوش دارند و به سبک و سیاق فیلم‌های ایرانی با جشن و عروسی تمام می‌شوند، به شما پیشنهاد می‌کنیم که از این قرارند: داستان داماد شدن سه پسر فریدون، داستان زال و رودابه، داستان گم شدن رخش و ازدواج رستم و تهمینه، داستان ازدواج سیاوش، داستان بیژن و منیژه و داستان گشتاسب و کتایون.

 روزنامه خراسان