گفتگو با نویسندگان سریال نقطه سر خط

مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 10 اسفند 1390 12:17

چند شبی است مجموعه طنز «نقطه سر خط» به كارگردانی سعید آقاخانی از شبكه ۳ سیما روی آنتن رفته است. آقاخانی تلاش كرده سریال جدیدش تكراری به نظر نرسد. در بخش هایی موفق شده و گاهی هم نتوانسته جلوی تكرارها را بگیرد. از آنجا كه فیلمنامه در هر اثر نمایشی، اصل كار است با مصطفی كیایی و سعید جلالی نویسندگان این سریال كه پیش از این نیز تجربه همكاری با سعید آقاخانی را داشتند به گفت وگو نشستیم تا درباره نحوه نگارش سریال بیشتر بدانیم.

آقای كیایی شما پیش از حضور حرفه ای در سینما مدتی را با تلویزیون همكاری می كردید و بعد از مدتی وقفه دوباره به تلویزیون برگشتید. چه شد كه نگارش فیلمنامه نقطه سر خط به شما پیشنهاد شد؟

دقیقا بعد از سریال «زن بابا» و تجربه همكاری با سعید آقاخانی، مشغول ساخت فیلم سینمایی شدم و فیلم های «بعد از ظهر سگی سگی» و «ضدگلوله» را ساختم كه در هر دو سعید آقاخانی به عنوان بازیگر حضور داشت. در زمان ساخت ضدگلوله طرحی از سوی آقایان محمدی و مهام برای نوشتن به من پیشنهاد شد و بخاطر علاقه ای كه همیشه به این گروه سه نفره آقایان محمدی، مهام و آقاخانی داشتم پذیرفتم فیلمنامه نقطه سرخط را بنویسم و بعد از فیلمبرداری فیلم سینمایی ضدگلوله مشغول نگارش فیلمنامه شدم و چون همزمان با نوشتن فیلمنامه، تصویربرداری هم شروع شد، برای سریع تر شدن مرحله نگارش سعید جلالی هم به من ملحق شد.

نگارش فیلمنامه چه مدت زمان برد؟

حدود ۳ ماه اما همزمان با تصویربرداری، فیلمنامه هم نوشته می شد.

آقای جلالی شما كمی بعد از آقای كیایی به سریال پیوستید. آیا تا پیش از این تجربه نگارش فیلمنامه مشترك داشتید؟

بله. زمانی كه تازه نگارش سریال «سه پنج دو» به اتمام رسیده بود با من تماس گرفته شد كه با سریال نقطه سر خط همكاری كنم و چون دوستی و آشنایی قبلی با مصطفی كیایی داشتم، تمایل داشتم در این سریال حضور داشته باشم. من قبلا هم تجربه همكاری در نگارش فیلمنامه مشترك را داشتم بخصوص با علیرضا كاظم پور كه عموما تجربه های خوبی بود و من مشكل خاصی نداشتم. در این سریال سیناپس های چارچوب اصلی كار توسط مصطفی كیایی نوشته می شد و من دیالوگ ها را اضافه می كردم و به نوعی تقسیم كار خوبی بین ما شكل گرفت.

كیایی: خوشبختانه همین تقسیم كار باعث شد كمی از بار فیلمنامه ای كه باید همزمان با تصویربرداری نوشته می شد كم شود و این اتفاق خوبی بود.

به زمان محدود برای نگارش فیلمنامه این سریال اشاره كردید كه متاسفانه چند سالی است گریبانگیر سریال های روتین و شبانه تلویزیون شده است. آیا همین زمان محدود كارشما را تحت تاثیر قرار نمی داد یا به نوعی باعث افت كیفیت فیلمنامه نشد؟

جلالی: شاید برای من كه در ۳ سریال دلنوازان، زن بابا و سه پنج دو با زمان محدود فیلمنامه را به پخش می رساندم این تجربه كمی عادی شده باشد. از نظر من در چنین شرایطی كار كردن دارای معایب و مزایایی است. از جمله مزایای آن مشخص شدن نقاط ضعف و قوت فیلمنامه همزمان با پخش سریال است كه براحتی می توان واكنش های مردم نسبت به كار را در نگارش فیلمنامه دخیل كرد و البته از معایب آن هم می توان به فشار حاكم بر گروه و بخصوص فیلمنامه نویسان اشاره كرد. گاهی حتی خستگی ناشی از كم خوابی و خستگی هایی از این دست باعث می شود آن طور كه باید برای كار انرژی نگذاری، اما در كل من احساس می كنم اصولا سریال ها یا فیلم هایی كه فیلمنامه آنها همزمان با تصویربرداری و پخش نوشته می شود، كارهای بهتری هستند.

كیایی: فكر می كنم زمانی كه هفت قسمت از سریال فیلمبرداری شده بود نگارش فیلمنامه همزمان با تصویربرداری شد و حتی مسیر داستان یكی دو بار به دلایل مختلف تغییر كرد اما كلیت داستان حفظ شد.

آقای كیایی شما تجربه كار در سینما و تلویزیون را دارید و به زعم بسیاری كه در این دو رسانه فعالیت می كنند تفاوت های اساسی بین سینما و تلویزیون وجود دارد با توجه به این تفاوت ها تلویزیون را برای ابراز خلاقیت های فردی چطور ارزیابی می كنید؟

اصولا فیلترهای زیادی در تلویزیون وجود دارد كه شاید در سینما كمتر با آن مواجه شوید و مثلا نویسنده در تلویزیون تلاش می كند فیلمنامه را از زاویه نگاه خودش بنویسد اما در طول ارزیابی های متعدد ممكن است آنقدر یك فیلمنامه دچار تغییرات شود كه در آخر فیلمنامه ماحصل تفكر و سلایق گروهی شود و شاید فقط چند درصد از تفكرات نویسنده در آن به چشم بخورد. اما با تمام این اختلاف سلایق در تلویزیون احترام به مخاطب حرف اول را می زند و قصه گویی و طراحی موقعیت مناسب كمك می كند تا فیلمنامه خوبی را به مخاطبان تلویزیون ارائه دهید.

جلالی: اگر منظور شما در ارتباط با مجموعه نقطه سر خط است در این كار با خطوط قرمز زیادی مواجه نبودیم. بعد از سال ها كار در تلویزیون به هر حال قوانینی است كه به عنوان نویسنده تلویزیون به آن واقف هستیم و سعی می كنیم از وارد شدن به مسائلی كه مورد تایید تلویزیون نیست دوری كنیم. مثل این كه در فیلمنامه نباید به شخص یا گروه خاصی توهین شود و مسائلی از این دست، اما تا حدودی در تلویزیون شرایط انتخاب سوژه سخت است. تعداد سوژه در زمینه آثار طنز و ملودرام كم است و موضوعات محدود است و تفاوت در سوژه ها تنها تفاوت در نوع نگاه هر فیلمنامه نویس به موضوعات است و خب این موضوع كمی خلاقیت را از فیلمنامه نویس می گیرد.

فكر می كنم بیشترین سختی كار برای فیلمنامه نویسان حوزه طنز دچار شدن داستان به لودگی و هجو است. تا چه حد سعی كردید این اتفاق برای نقطه سر خط نیفتد و داستان به این سمت و سو كشیده نشود؟

جلالی: اصولا من در نگارش آثار طنز همیشه سعی می كنم طوری بنویسم كه داستان به این ورطه نیفتد و متن بیشتر وابسته به طنز موقعیت باشد وهیچ وقت به دنبال این نبودم كه به زور مخاطبم را وادار به خندیدن كنم. در نقطه سرخط مشكلات آدم های قصه، مشكلات همه آدم هاست و شخصیت ها از بین مردم انتخاب شده اند. ما همه تلاش خود را كردیم تا قصه را درست تعریف كنیم.

كیایی: من فكر می كنم اگر موقعیت های داستان و قصه درست تعریف و طراحی شود نیازی نیست كارگردان یا بازیگر به زور مخاطب را بخندانند. من همیشه سعی می كنم روی فیلمنامه انرژی بگذارم و فیلمنامه درست و كامل در اختیار كارگردان قرار دهم و اگر فیلمنامه نقطه قوت نداشته باشد، قطعا سر صحنه، بازیگر و كارگردان باید انرژی بیشتری برای برطرف كردن كاستی های فیلمنامه صرف كنند.

آقای كیایی شما از ابتدا با سریال همكاری داشتید. از زمان شروع فیلمنامه بازیگر خاصی را به كارگردان توصیه كردید یا در كل، در انتخاب بازیگر تا چه حد دخیل بودید؟

حقیقتا در این كار من بازیگر خاصی را به گروه پیشنهاد نكردم. مثلا من مخالف حضور آقای لولایی و صادقی در این سریال بودم. اما زمانی كه این گروه از بازیگران انتخاب شدند، من سعی كردم در فیلمنامه به لحاظ شخصیت پردازی تغییراتی در این دو نقش لحاظ كنم كه شبیه آثار قبلی آنها نشود و به تكرار نیفتند. در حال حاضر كه سریال پخش می شود، می بینم آقای لولایی درست در جای خودش قرار گرفته و بازی خوبی را به نمایش گذاشته است و علی صادقی كمتر به سمت بازی های قبلی خود كشیده شده و احتمالا خود سعید آقاخانی هم همین نظر را داشته است كه در این سریال بازیگران متفاوت تر از سایر آثارش حضور داشته باشند.

از تجربه كار با سعید آقاخانی در مقام كارگردان بگویید.

كیایی: سعید آقاخانی یكی از بهترین دوستان من است و در زمینه طنز نقاط مشترك زیادی با هم داریم. همیشه معتقدم سعید آقاخانی یكی از بهترین بازیگران طنز است و در زمینه كارگردانی حداقل در این سریال دوست داشتم كه او وقت بیشتری برای كاركردن داشت اما با همین شتاب هم كار قابل قبولی ارائه داده است و من از این همكاری لذت می برم.

جلالی: من پیش از این سریال های زن بابا و خوش نشین ها را برای آقاخانی نوشته ام و این سومین تجربه مشترك ماست و خدا را شكر كه حرف همدیگر را خوب متوجه می شویم و به لحاظ فكری با هم تفاهم خوبی داریم و همیشه از این تعامل خوب، لذت می برم.

بهناز شیربانی.... / مصاحبه : جام جم آنلاین