محمد هاشمی : حل مشكلات و انسجام ملی راه برون رفت است
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : یکشنبه, 22 تیر 1399 07:54
هرچقدر که مجلس دهم با دولت یار و همراه بود و در حد امکان فضا را برای عملکردهای مطلوب دولت مهیا می‌کرد؛ مجلس یازدهم از در تقابل بر آمده است. پذیرایی با طعم افترا، اتهام و اهانت به محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه از یکسو و طرح سوال از رئیس جمهور که بنا به گفته برخی نمایندگان به سمت و سوی استیضاح پیش می‌رود نشان می‌دهد که مجلس نه تنها به‌دنبال اصلاح امور و کمک به دولت نیست بلکه درصدد است تا دولت را از کار بیندازد و با تخریب‌های گاه و بیگاه خود با نوعی فرافکنی و فرار به جلو عدم کارکرد، عملکرد و برنامه‌ریزی خود چاره کنند.
این در حالی است که عملکرد یک‌ماهه نخست مجلس که به نوعی پیشانی اهداف عملکردی دولت محسوب می‌شود برخلاف آنچه پیش از رسیدن به بهارستان مطرح می‌کردند نه برنامه‌ریزی‌های اقتصادی برای حل مشکلات معیشتی مردم که صرفا شعارزدگی و داد زدن‌های بی‌حاصل بوده است. هرچند که بسیاری معتقدند راهکار برون‌رفت از این شرایط پرهیز از تقابل و رویکرد تعامل گونه قوا برای چاره‌‌اندیشی این وضعیت است. برای بررسی روابط دولت و مجلس، رویکرد نمایندگان در قبال وزیر امور خارجه، راهکار برون‌رفت از شرایط فعلی و طرح سوال از رئیس‌جمهور «آرمان ملی» با محمد هاشمی فعال سیاسی و برادر آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی به گفت‌و‌گو پرداخته است که می‌خوانید.
ارتباط ميان دولت و مجلس را با توجه به نحوه مواجهه نمايندگان با وزير امور خارجه و طرح سوال از رئيس جمهور چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
من معتقدم مجلس رفتار خوبي با دولت به‌خصوص با وزير امور خارجه نداشته است. در مورد برخوردي که با آقاي ظريف شد بيشترين بهره‌برداري و استقبال را آمريکايي‌ها و رسانه‌هاي بيگانه داشتند، چنانکه روزنامه گاردين در مطلبي نوشته بود برخوردي که با وزير امور خارجه ايران شد نشان از عمق اختلاف در جمهوري اسلامي دارد و بيانگر آن است که تحريم‌هاي ترامپ موفق بوده تاثيرگذار ظاهر شده و بايد به فشارها عليه ايران اضافه کرد تا بتوان به هدف نهايي رسيد. لذا اين رويکرد مجلس کاملا در جهت خواست و استفاده دشمن بود. اين در حالي است که با توجه به شرايط موجود در کشور مشکلات صرفا مربوط به يک قوه، دولت، رئيس جمهور و چند وزارتخانه نيست.
مشکلات کشور در سال‌هاي طولاني انباشته شده و همه در آن سهيم هستند. راه برون‌رفت از مشکلات و نا اميد کردن دشمن وحدت، انسجام، يکپارچگي و بيان واحد است. همه بايد از منافع حزبي و جناحي عبور کنند و با توجه به وضع فعلي کشور صلاح نيست که شرايط را به شرايط مناظرات انتخاباتي باز گردانيم، چراکه اين مساله صرفا به ضرر نظام و به نفع دشمن تمام شود. ما در قانون اساسي تفکيک قوا داريم و تکليف و وظايف هر قوه‌اي مشخص است. لذا طبق قانون اساسي به قوا اجازه داده نشده که در کار يکديگر دخالت کنند و هر کسي بايد وظيفه خود را انجام دهد.
مجلس وظيفه قانونگذاري و نظارت دارد و در اين راه بايد قدم بردارد. اگر در گذشته قوانين مناسبي براي برون رفت کشور از شرايط بحران اقتصادي تصويب نشده مجلس بايد امروز به اين مهم پرداخته و قانونگذاري کند. هرچند بحث مهم ديگر که در مجلس گذشته نيز بحث مي‌شد مساله رفع موانع توليد است. اين مساله نيازمند قانون مجلس است اما آيا اين مجلس يا مجالس گذشته تا به حال قانون مناسبي براي رفع موانع توليد تصويب و به دولت ابلاغ کرده‌اند که دولت اجرا نکرده است؟ اگر قانوني تصويب نکردند اکنون نمي‌توانند مدعي دولت باشند که موانع را از پيش رو بردارد.
مجلس بايد وظيفه خود را انجام دهد و از ورود به مسائل حاشيه‌اي پرهيز نمايد. يکي از مشکلاتي که طي چند سال اخير وجود داشته پيرو فرمايشات مقام معظم رهبري توجه به توليد است. افراد وقتي وارد بحث توليد مي‌شوند با موانعي مواجهه مي‌گردند که از جمله اين موانع مي‌توان به مساله جذب سرمايه يا کمبود سرمايه اشاره کرد. سرمايه در کشور محدود است و بخش کمي سرمايه دار هستند و بايد شرايطي به‌وجود آيد که آنها براي سرمايه‌گذاري اطمينان و رغبت داشته باشند که سرمايه‌شان از دست نمي‌رود. از طرفي جذب سرمايه‌هاي خارجي نيز تابع شرايطي است.
اگر شرايط کشور اينگونه متشنج باشد و همواره شاهد تنش باشيم سرمايه‌گذار خارجي تمايلي به سرمايه‌گذاري در کشورمان نخواهد داشت. ضرب‌المثلي هست که مي‌گويند سرمايه يا پول پاي خود را در جاي محکم مي‌گذارد. بايد شرايط و حوزه کاري سرمايه‌گذار مشخص باشد. آيا مجلس يا مجالسي که داشتيم قانوني براي جذب و بکارگيري سرمايه در توليد تصويب و ابلاغ کردند؟ اگر قانوني تصويب شده همان را پيگيري و بر اجراي آن نظارت کنند و اگر هم قانوني نيست تصويب قانون به عهده قواي مجريه و قضائيه نبوده است، چراکه قوه قضائيه بايد به سرمايه‌گذار اطمينان دهد و قوه مجريه نيز بستر را براي سرمايه‌گذاري فراهم و در اجراي آن مشارکت کند. مجلس نيز بنا به وظيفه ذاتي خود بايد به نظارت مشغول باشد.
به اعتقاد شما هدف نمايندگان از اينگونه رفتارها چيست؟
اگر اين صحبت‌ها که مي‌شود براي رفع اين مسائل و به تعبير نمايندگان براي بازگرداندن دولت به ريل درست است که دولت برنامه‌ريزي، ريل‌گذاري و قانون مي‌خواهد نه داد و هوار. به‌نظر مي‌آيد که هر نوع تشنج و بداخلاقي علاوه بر اينکه خلاف مکتب و زيربناي فکري ما و اخلاق است، از جهتي در داخل باعث بي‌‌‌اعتمادي شده و موجب مي‌شود که مردم از مسئولان فاصله بگيرند و در خارج نيز موجب اميدوار شدن دشمن مي‌گردد. به عبـــارتي مردم خودمان را نااميد و دشمن را اميدوار مي‌کنيم که به راه خود براي افزايش فشار و تحريم ادامه دهد. بنابراين شرايط کشــــور را اکنون به‌نحوي مي‌بينم که بيش از هر وقت ديگري براي رفع مشکلات کشور به انسجام، وحدت ملي، همصدايي و همکاري داريم. اما اگر به بهانه مردم اهداف ديگري پيگيري شود مسائل به سمت و سوي ديگري مي‌رود.
مـــجلس جـــايگاه قانونگذاري و برنامه‌ريزي بـــراي دولت دارد، اما عملکرد يک‌ماهه نمايندگان جز شعارزدگي را نشان نمي‌دهد؛ اساسا عدم برنامه محوري مجلس و تخريب و تخطئه دولت نوعي فرافکني و فرار به جلو تلقي نمي‌شود؟
اين نوع عملکرد نمايندگان برخلاف قانون و انتظارات از مجلس است. مردم از مجلس انتظار تشنج، دعوا و جنگ قدرت ندارند. انتظار مردم حل مشکلات است و مقام معظم رهبري و بسياري از مسئولان نيز بر همين عقيده‌اند. اما اينکه يکدفعه حرف‌هاي ديگري برخلاف اين خواست مطرح شود و نتيجه‌اي جز نااميدي داخلي و اميدواري دشمن خارجي در بر نداشته باشد ممکن است که اهداف ديگري در پشت آن دنبال شود و هرکس تعبيري براي آن داشته باشد. وظيفه مجلس ايجاد تشنج نيست بلکه همکاري و نظارت بر عملکرد دولت و تصويب قانون مناسب براي راهگشايي مشکلات مردم است. مردم انتظار دارند که هر 3 قوه در چارچوب وظايف خود عمل کنند و نقطه مشترک همه تمرکز بر رفع مشکلات باشد.
امروز تورم بيداد مي‌کند، بيکاري زياد است، شرايط کرونا اضافه شده و وضع اقتصاد جهاني را به هم ريخته است. ايران نيز استثنا نيست و کرونا بسياري از فعاليت‌ها را متوقف و بسياري از هزينه‌ها را به کشور و دولت تحميل کرده که در شرايط غيرکرونايي اين اعتبارات مي‌توانست صرف کارآمدي، توليد و اشتغال شود، اما بالاخره اکنون مجبوريم يکسري از هزينه هاي موجود را براي مبارزه با بيماري کرونا انجام دهيم. بسياري از مردم از مجلس و نمايندگان توقع دارند که به فرموده امام عصاره فضايل ملت باشد. امام نگفتند مجلس عصاره رذائل بلکه فرموند فضائل مردم باشد. فضائل مردم مي‌‌طلبد که در اين شرايط مجلس به کمک دولت بشتابد و قوا با هم همراه با نيروهاي ديگري که تونايي دارند از نيروهاي مسلح تا نهادهاي زيرمجموعه مقام معظم رهبري در جهت حل مشکلات کشور؛ بيکاري، تورم مشکلات معيشتي و فقرزدايي از جامعه تلاش کنند. نه اينکه هر روز شاهد جنگ، دعوا ، تهمت و توهين باشيم و رسانه‌هاي بيگانه و فضاي مجازي نيز آن را بزرگنمايي کنند ودنبال فرصتي براي اهداف شوم خود و دلسرد کردن مردم باشند.
از ديدگاه شما در شرايط تحريم، کرونا و مشکلات اقتصادي و معيشتي موجود در جامعه ؛ اساسا پروژه کليد زدن سوال از رئيس‌جمهور که برخي درصددند آن را به سمت استيضاح و عدم کفايت سياسي ببرند وجاهتي دارد؟
من معتقدم که اصلاح در اين شرايط مسائلي همچون سوال، استيضاح و ... نه تنها وجاهتي ندارد بلکه هر کاري خلاف وحدت و انسجام ملي باشد کلا وجاهت ملي نداشته و در سطح جامعه نيز پذيرش ندارد. واقعا اگر کسي در بين مردم باشد و مخصوصا رسانه‌ها نظرسنجي کنند هيچ‌کس از اينکه فلان نماينده با صداي بلند آقاي ظريف را دروغگو خطاب کرد خوشش نيامده و استقبال نکرد. هرکس مذاکرات آن روز مجلــس را شنيد گفت اکنــــون وقتي نيست که چنين حرف‌هايي زده شود.
آقاي ظريف گفت همه چيز را با مقام معظم رهبري چک کردم و ايشان مطلع بودند. از آن طرف بيانات رهبري را گذاشتند که وي و تيم مذاکره را افرادي صادق، شجاع و امين خواندند. در فضاي مجازي هم از بالا تاپايين همه از آقاي ظريف حمايت کردند. حال اينکه يکدفعه مجلس همه اين تاييدات ملي از راس نظام تا ساير ارکان را کنار مي‌زند و وزير امورخارجه را به دروغگويي متهم مي‌کند به‌نحوي نظام را زير سوال مي‌برد. اگر به قرائت نمايندگان پيش برويم يعني اين برداشت نادرست برخي مسئولان را نشان مي‌دهد که از ظريف حمايت کردند. اين مجلس با اينگونه رويکردها خطاي بزرگي انجام مي‌دهد و مردم اينها را مي‌فهمند که اگر خداي ناکرده آقاي ظريف به مقامات و مسئولان دروغ بگويد پس واي به حال مردم که شخصي مي‌تواند به راحتي در سطح حاکميت اينگونه رفتار کند. اين نوع حرف‌‌ها توهين به نظام و مسئولان است. البته اين رويکرد مجلس حامياني نيز دارد و رسانه‌هاي غربي و آمريکايي از اين نوع رويکردها در مجلس حمايت مي‌کنند چراکه فکر مي‌کنند اين تاثير تحريم‌هاي ترامپ است که موجب شده اين اتفاقات رخ دهد.
با توجه به شــرايط فعلي جامعــه چه راهکارهايي مـي‌توان براي برون رفت از شرايط بغرنج اقتصادي فعلي اتخاذ کرد ؟
من اقتصاددان نيستم که بتوانم راهکار اقتصادي عرضه کنم بالاخره در کشور کارشناس خبره وجود دارد. همين خود مجلس اگر مي‌خواهد راهکار دهد بايد کميسيون اقتصاد يا برنامه و بودجه از کارشناسان دعوت کنند و راهکارهاي برون رفت از شرايط را عرضه کنند. البته در حال حاضر حرف‌هايي زده مي‌شود که مثلا بازار مسکن، طلا ، ارز يا بورس اينگونه است اما اين اين سخن‌ها در عرصه عملي اجرا نمي‌شود. يکي از نکاتي که برخي از اقتصاددان‌هاي مطرح خيلي بر روي آن تاکيد مي‌کنند وضعيت بازار بورس است. اين وضعيتي که در چند‌ماهه اخير در بورس اتفاق افتاده عامل خوبي نيست و نشانه‌هاي خوبي ندارد، چراکه الان وضعيت بازار بورس به‌نحوي شده که جاذبه آن براي عده‌اي بسيار بالارفته و به‌جاي اينکه در توليد سرمايه‌گذاري کنند در بورس سرمايه‌گذاري کرده‌اند و در فاصله زماني کمي درآمدهاي نجومي داشتند. بنابر نظر بسياري از اقتصاددان‌ها اين وضعيت بورس عامل بزرگي در شرايط فعلي جامعه، گراني‌ها و کاهش پول ملي است. لذا اينها بورس را عامل مخرب اقتصاد مي‌دانند.
در اينجا 2 مساله مهم است. نخستين بحث امنيت سرمايه و دومي امنيت اجتماعي است. اگر در جامعه‌اي امنيت وجود داشته باشد سرمايه‌گذار براي سرمايه‌گذاري تمايل و رغبت خواهد داشت اما اگر اين امنيت در جامعه موجود نباشد سرمايه خود را به چيزهايي مثل دلار يا طلا تبديل مي‌کند که اگر اتفاقي افتاد از سرمايه خود محافظت کند و در موقع لازم آن را بردارد. از اين رو کاري که دولت و مجلس و خصوصا قوه قضائيه مي‌توانند انجام دهد اين است که امنيت سرمايه را تضمين کنند و نشان دهند که سرمايه‌گذاري در توليد در ايران ارزش داشته و سود مناسبي هم دارد.
چند سال قبل سود بانکي بالاتر از سودي بود که سرمايه مي‌توانست از توليد داشته باشد اما اگر کسي همه مراحل را طي مي‌کرد و به توليد مي‌رسيد صرفا 10درصد سود مي‌کرد در نتيجه اين شد که بسياري از توليد‌کنندگان از توليد دست کشيدند و به سمت سرمايه‌گذاري در ساير حوزه‌ها پرداختند. دولت و ساير نهادها بايد به مساله بورس ورود کرده و سير آن را منطقي کنند. بايد محور همه چيز را بر مبناي توليد بگذاريم و بهره بانکي را اينگونه تنظيم کنيم که توليد مقرون به صرفه باشد. اگر کسي وارد بورس مي‌شود حضور در توليد براي او مقرون به صرفه‌تر باشد. در مشاغل کاذب مثل خريد ارز و ... بايد کاري کنيم که اعتماد عمومي به‌وجود بيايد.
اگر کاري کنيم که توليدگر از نظر ماليات امتيازي به سايرين داشته باشد سرمايه‌گذاران بيش از پيش به سمت توليد مي‌روند. اگر توليد سودآور و امنيت داشته باشد بر روي گرايش سرمايه‌گذاران به اين حوزه تاثير بسزايي خواهد داشت. مقام معظم رهبري سال گذشته به بحث رونق توليد و امسال نيز به بحث جهش توليد پرداختند. پس اين نشان مي‌دهد که توليد از مسائل بسيار مهم در کشور است. لذا اگر سياست‌هاي اقتصادي کشور را در جهت رونق و سود در توليد پيش ببريم مسلما شرايط اقتصادي به مراتب بهتري خواهيم داشت.
آرمان ملی/حمید شجاعی
