طبیعت معجزهای برای جسم و ذهن
- مجموعه: برای زندگی بهتر
طبیعت گردی، توصیهی پزشکان و روانشناسان
تحقیقات بیان می کند گردش و تعامل با طبیعت برای جسم و روان انسان ضروری است. از اینرو پزشکان و روانشناسان به اختصاص دادن ساعاتی از برنامه خود را به طبیعت گردی به طور مستمر بسیار تاکید دارند.
سلامت جسم لازمهی داشتن ذهنی سالم
همهی ما میدانیم جسم سالم لازمهی داشتن ذهن فعال و روان آرام است. طبیعت با اثرات بینظیری که بر جسم و بدن ما دارد، ما را به ذهنی سالم، فعال و روحیهای با آرامش و با نشاط میرساند.
- طبیعت گردی و استحکام استخوان ها
طبیعت نور آفتاب و فواید بینظیرش را به جسم شما هدیه میکند. نور آفتاب از منابع مهم برای تامین ویتامین D بدن است. با تابش نو خورشید، بدن قادر به ساخت ویتامین D شده و میتواند کلسیم مورد نیاز را جذب کند.
اندکی در زندگی روزمره خود دقیق شوید. در طول روز چقدر در معرض نور خورشید هستید؟ آیا تمام طول روز خود را در منزل یا محیط بسته محل کار می گذرانید؟ اگر پاسخ شما به این سوال “بله” است احتمالا بدن شما در معرض کمبود ویتامین دی قرار دارد.
گردش و تفریح در طبیعت از ساده ترین روش های جذب نور آفتاب و به دنبال آن ویتامین دی بوده و منتج به استحکام استخوان ها می شود. ویتامین دی علاوه بر استحکام استخوان ها از بروز سرطان های مختلف نیز جلوگیری می کند و احتمال ابتلا به بیماری ام اس که یک بیماری خود ایمنی است را با افزایش ایمنی بدن به شدت کاهش می دهد.
- طبیعت گردی تضمینی برای سلامت قلب
همهی ما لذت نفس کشیدن در میان گیاهان را درک کردهایم. تنفس در هوایی تمیز عملکرد جسم را بهبود بخشیده و شما را در داشتن بدنی سالم یاری میکند. تناسب ضربان قلب با اندازه گیری اکسیژن عبوری از مفاصل در طول فعالیت ورزشی سنجیده میشود.
تناسب و سلامت ضربان قلب اهمیت زیادی در قدرت بدنی دارد. طبیعت گردی ورزشی مناسب برای تناسب ضربان قلب است. با فعالیت و تحرک بیشتر نیرو و استقامت بدن بیشتر خواهد شد که نشانه بهبود سلامت ضربان قلب است.
- بهبود خواب با گردش در طبیعت
تمام انواع فعالیتهای ورزشی تاثیر مثبتی در کیفیت خواب دارند. تحرک باعث خواب زودتر و بیدار شدن با حس شادابی بیشتر میشود. طبیعت گردی نیاز به انرژی زیادی دارد که باعث آماده شدن بدن برای خواب در شب میشود. خواب خوب در شب باعث شادابی بیشتر در طول روز میشود. بهبود خواب از طریق فعالیت ورزشی نیازمند حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت در طول هفته است.
تاثیر طبیعت گردی بر ذهن
مغز شما برای سالم ماندن به مکملهای گرانقیمت یا سوپرفودهای مُد روز نیاز ندارد. تحقیقات نشان میدهند که طبیعت گردی مغزتان را تقویت کرده و سلامت آن را تضمین میکند. به نظر متخصصان بهداشت روان. طبیعت گردی مزایای عاطفی.ذهنی و شناختی دارد.مزایایی که البته هزینه زیادی برای ما ندارد.کافی است برای گردش در طبیعت برنامه ریزی کنیم.
- کاهش تنشهای فردی با طبیعت گردی
طبیعت گردی موجب کاهش سطح تنش در فرد و در نتیجه کاهش میزان بیماری هایی نظیر افسردگی میشود. همچنین ارتباط با طبیعت میتوانی تاب آوری و عزت نفس فرد و حتی در مواردی ارتباطات اجتماعی او را ارتقا دهد.
اسکنهای مغزی نشان میدهند که یک مغز حاضر در طبیعت فعالیت بیشتری در مناطقی که مرتبط با ثبات، حس همدلی با دیگران، و عشق هستند را نشان میدهد. و بر عکس، مغزی که در مناطق شهری گیر افتاده از خود فعالیتهایی مشابه با ترس و استرس را بروز میدهد.
افرادی که با خروج از مناطق شهری به دل طبیعت میروند و در معرض تماشای مناظر طبیعی قرار میگیرند، آرامش بیشتری داشته و با نشاط تر هستند؛ طوری که تمام آجرهای سلامت روانیشان به خوبی چیده شدهاند و با رویکردی مثبت به زندگی واکنش نشان میدهند.
همانطور که غذا و آب سازوکار بدن را ترمیم میکنند، حضور در طبیعت و جنگلها و مناطق دستنخورده نیز عملکرد روانی انسان را بازیابی میکند. کارهای روزمره شهری فرساینده هستند. آنچه را که این محیطهای مصنوعی از انسان میگیرند، طبیعت به او باز میگرداند.
- آزادی از قیدِ تعلق داشتن به چیزی یا جایی
ذهن شما نیاز دارد برای چند روز یا چند ساعت فراموش کند که به جایی یا چیزی تعلق دارد. وقتی کمی ارتفاع میگیرید تمام قوانین و مقرراتی که مردم بر روی زمین برای همدیگر گذاشتهاند به پایان میرسد. چرا که خیلی از این قوانین زندگی کردن را برایمان خیلی سختتر کرده است. این حجم از آزادیِعمل لذت را تا مغزِ استخوانهایمان تزریق خواهد کرد.
- خود را در مسیرِ زیبایی قرار بده
ساختمانهای کوتاه و بلند بدقواره، دود، انبوهی از ماشینها، کارخانههای بزرگ و بی روح، چهرهای خسته و ناامید... بی آنکه شصتمان خبردار شود زندگی در چنین منظره سیاهی ما را هم سیاه و افسرده میکند.
این همان منظره هولناکی است که انسان برای بودن در آن باید وحشت داشته باشد. قتلگاهی که خودش ناخواسته برای روح و جسم خود در تمامِ جهان ساخته است. یکی از دلایلِ افسردگی اکثر آدمهای جهان این است که بدون وقفه هر روز شاهدِ این منظره هستند.
حداقل یک روز در هفته این منظره را باید از دید خود خارج ساخت، باید به جایی برسیم که طبیعت حُکم فرمایی میکند و خودمان را در مسیرِ زیبایی قرار دهیم. نکته جالب آنکه نه تنها دیدن طبیعت. بلکه شنیدن آواهای مرتبط با طبیعت نیز تنش را در افراد کاهش میدهد.
- سفر به درون طبیعت باعث افزایش خلاقیت می شود
بسیاری از هنرمندان هنگامی که احساس می کنند قوه خلاقیت آن ها خشکیده است، زمانی را درون طبیعت سپری می کنند. هم اکنون در میان فواید طبیعت گردی و سفر به طبیعت، این موضوع اثبات شده است که طبیعت باعث افزایش خلاقیت می شود.
- قوی کردن ارتباط با دوستان
طبیعت گردی فعالیتی فوقالعاده برای انجام با دوستان است. قرار گذاشتن برای طبیعت گردی باعث ارتباط بیشتر با دوستان و شادی و خوشحالی جمع میشود. اشتراک تجربه صعود به قله کوه ها و تپه ها منجر به صمیمیت بیشتر میشود.
دوستانی برای شروع تجربه خود پیدا کنید. اگر از آشنایان خود شخص مناسبی را پیدا نکردید یا در محل زندگی خود تازه وارد هستید، طبیعت گردی روشی عالی برای پیدا کردن دوستان جدید است. اگر در ارتباط گیری مشکل دارید در فضای مجازی جستجو کنید.
- ترمیم توجه
شاید این یافتهها را مرموز بپندارید، اما در واقع نظریهای علمی پشت آنها قرار دارد: «نظریه ترمیم توجه». در این نظریه آمده است که محیطهای شهری ما را از احساسات و آرامش تهی میکنند زیرا به اجبار توجه و تمرکز ما را روی وظایفی خاص قرار میدهند (مثلا پرهیز از رانندگی تهاجمی) و به شکلی پویا ما را بر آن میدارند که به این سو و آن سو توجه کنیم.
این وظایف درگیرکننده آدم را تحلیل میبرند ولی در طبیعت اثری از آنها نیست. جنگلها، نهرها، رودخانهها، چشمهها، دریاچهها و دریاها مطالبه اندکی از ما دارند، و با اینکه مدام در حال تغییر و دگرگونی و جلب توجهاند، اما فشار فزایندهای بر ذهن ما ایجاد نمیکنند.
تفاوت محیط شهری و مناظر طبیعی در نوع فرمان دادن آنها به ذهن ما است. در حالی که محیطهای شهری مدام ما را با محرکهای مصنوعی بمباران میکنند، مناظر طبیعی به ما مجال فکر کردن و آزادی اندیشه میدهند. و این به فرصتی برای بازیابی ذهنهای خسته و شهرزده ما تبدیل میشود.
درمان سبز
طبیعت درمانی که با نامهای دیگری مانند درمان سبز یا درمان بر مبنای زمین نیز نامیده میشود، علاوه بر افزایش سلامت جسمانی، احیاکننده روح و روان است و تاثیر فوقالعادهای در بهبود خلق و خو، کاهش اضطراب، استرس و افسردگی دارد.
با وجود پتانسیل بالای طبیعت در درمان بیماریها آن طور که بایسته است از آن بهره گیری نشده است. انسان موجودی مستقل از طبیعت نیست، بلکه جزئی جدا نشدنی از آن است. او برای رشد و پرورش به طبیعت نیاز دارد.
با توجه به اهمیت این امر، شاخهای علمی نام طبیعت درمانی یا اکو درمانی وجود دارد که به مزایای این روش میپردازد. در این نسخه فرد مورد نظر باید هر روز زمانی را به پیاده روی و گردش در طبیعت و زیر نور ملایم خورشید اختصاص دهد.
مطالعات محققان دانشگاه اسکس انگلیس نشان میدهد نسخه طبیعت، افسردگی را تا ۷۱ درصد کاهش میدهد. این روش به ویژه برای درمان اختلالات خلقی فصلی موثر است. علاوه بر طبیعت گردی و پیاده روی، انجام اموری مانند باغبانی نیز همین تاثیر مثبت را دارد.
محققان مرکز پزشکی بالتیمور از این روش برای رفع خستگی ناشی از درمان در نجاتیافتگان سرطان سینه استفاده می کنند. در برخی مراکز این روش بخشی از درمان است و اثرات فوقالعادهای را برجا گذاشته است.
چطور طبیعتگردی را در برنامهی خود بگنجانیم ؟
با توجه بیشتر به طبیعت و مشخص شدن اهمیت آن برای جوامع امروزی، باید دقیق تر به این مساله نگاه کرد. اگر به دنبال آن هستید که سلامت فیزیکی و روانی خود را ارتقا دهید، لازم است زمانی را در محیط های طبیعی بگذرانید.
نیازی نیست برای زندگی به طبیعت نقل مکان کنیم چون برای بسیاری از ما غیرممکن است، اما این کار می تواند به شکل استفاده از یک برنامه طبیعت گردی در آخر هفته، پیاده روی در طبیعت نزدیک خانه، بازی در برف، شنا در دریا و یا حتی گردش هفتگی در پارک محل زندگیمان باشد.
رفتن به طبیعت در آخرِ هفتهها، مثلِ این میماند که ذهنِ خودتان را به شارژِ مستقیمِ سوختِ جِت وصل کرده باشید! یعنی بهطور کُلی باعث میشود شما برای شروع و ادامه هفته جدید بسیار آمادهتر باشید و تصمیم های بهتری بگیرید.
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد نشان داد حتی مشاهده تصویری از طبیعت ممکن است به کاهش استرس بیانجامد.به یک گروه از شرکت کنندگان در تحقیق به مدت ده دقیقه تصاویری از طبیعت نشان داده شد و به گروه دیگر تصاویر مربوط به ساختمان ها.
نتایج نشان داد که سیستم اعصاب پاراسمپاتیک(که موجب آرامش میشود) در افرادی که تصاویر مربوط به طبیعت را دیده بودند فعالتر از گروه دوم شده بود. حتی صداهای ضبط شده از طبیعت نیز تاثیر مثبتی بر بهبود فرد بعد از حضور در موقعیت تنش زا دارند.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته