زندگینامه عثمان بن مظعون

مجموعه: زندگینامه بزرگان دینی

آشنایی با زندگینامه عثمان بن مظعون

زندگی نامه عثمان بن مظعون:

چکیده ای از زندگی نامه عثمان بن مظعون:

اطلاعات شخصی

نام کامل : عثمان بن مظعون بن حبیب بن وهب جُمَحی

کنیه : ابوسائب

اقوام شناخته شده : پیامبر (ص) ( برادر رضاعی)

مهاجر/انصار : مهاجر

محل (های) سکونت : مکه ، مدینه ، حبشه

درگذشت : 2-3 قمری _ 623-624 میلادی

محل دفن : قبرستان بقیع

اطلاعات مذهبی

حضور در جنگ ها : جنگ بدر

مهاجرت به : حبشه - مدینه

عثمان بن مظعون که بود؟

ابوسائب، عثمان بن مظعون بن حبیب بن وهب جُمَحی (متوفی 2-3/623-624) از یاران و اصحاب پیامبر اسلام (ص) بود. او که از قریش بود، برادر رضاعی حضرت محمد (ص) بود؛ یعنی هر دو از یک مادر شیر نوشیده بودند. او چهاردهمین مردی بود که به اسلام ایمان آورد و به مدینه هجرت کرد.

عثمان بن مظعون انسانی عابد و زاهد بود و یکی از افرادی است که آیه 93 سوره" مائده" در مورد وی نازل شده‌است. علی ابن ابی طالب (ع) در تعبیری سال ها پس از مرگ ابن مظعون، وی را برادر خود می خواند و یکی از فرزندانش از ام البنین را به نام عثمان بن مظعون نامید. 

او، برادرش، عبدالله بن مظعون و پسرش سائب در هجرت به حبشه و هجرت به مدینه و جنگ بدر حضور داشتند. عثمان مردی وارسته و از اصحاب رسول خدا (ص) و امام علی (ع) بود.

او اولین مهاجری بود که در بقیع به خاک سپرده شد. پیامبر اکرم (ص) قبر او را با سنگی مشخص کرد و آن را زیارت کرد و پیامبر (ص) فرزندانش ابراهیم، ​​رقیه و زینب را در کنار وی دفن کرد.

زندگینامه عثمان بن مظعون:

کنیه او ابوسائب است. مادرش سخیله دختر عنبس بن اهبان بن حذافة بن جمح بود. همسرش ام حکیم، خولة بنت حکیم انصاری بود. پس از رحلت حضرت خدیجه (س)، او به پیامبر (ص) پیشنهاد ازدواج با عایشه و سوده را داد. بعدها (بعد از اینکه عثمان از دنیا رفت) خود را به پیامبر (ص) عرضه کرد. عبدالرحمن و سائب پسران او هستند.

خواهرش زینب همسر عمربن خطاب بود؛ پس عبدالله بن عمر، حفصه و عبدالرحمن بن عمر خواهرزاده های او بودند.

پذیرش اسلام:

عثمان بن مظعون نوشیدن شراب را در زمان جاهلیت قبل از ظهور اسلام بر خود حرام کرده بود. او به همراه ابوعبیده و ارقم بن ابی ارقم در حضور پیامبر (ص) اسلام را پذیرفت. ابن اسحاق می گوید: «او پس از سیزده مسلمان مسلمان شد».

زندگی نامه عثمان بن مظعون

مهاجرت عثمان بن مظعون:

عثمان از مهاجران به حبشه و مدینه است. پیامبر(ص) پس از هجرت به مدینه، بین ابن تیهان و عثمان بن مظعون پیمان برادری برقرار کرد. همچنین پیامبر(ص) میان او و عباس بن عباده از شهدای احد نیز عقد اخوت خواند. و در جنگ بدر حضور یافت.

اهل سنت به عثمان بن مظعون را در کنار بزرگانی چون حمزه بن عبدالمطلب، جعفر بن ابی طالب و علی بن ابی طالب (ع) به عنوان دوازده شاگرد حضرت محمد (ص) به شمار آورده اند.

عثمان و پسرش سائب و برادرش عبدالله به حبشه و مدینه هجرت کردند و در جنگ بدر شرکت کردند.سائب در سی سالگی در جنگ یمامه به شهادت رسید. عثمان در مورد هجرت به حبشه اشعاری سروده است. او پس از بازگشت از حبشه، تحت سلوک ولید بن مغیره، وارد مکه شد. مغیرا ; ولی وقتی دید که مسلمانان دیگر شکنجه می شوند، از ولید خواست امان خود را از وی بردارد تا مانند دیگر مسلمانان توسط مشرکان مکه شکنجه شود، وی پس از شکنجه شدن اظهار خوشحالی می کرد.

وضعیت عثمان بن مظعون:

عثمان بن مظعون از بزرگان صحابه پیامبر(ص) و فردی بسیار با تقوا بود. روزها را روزه می گرفت و شب ها را به عبادت می گذراند.

عثمان نیز از یاران نزدیک امام علی (ع) بود. امام علی (ع) او را برادر خود خواند و یکی از پسرانش را نیز به نام او نامید. زیارت ناحیه مقدسه می گوید: «اَلسَّلَامُ عَلَی عُثْمَانَ بْنِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ سَمِّیَ عُثْمَانَ بْنِ مَظْعُون». سلام بر عثمان پسر امیرمؤمنان، هم‌نام عثمان بن مظعون.

قبر عثمان بن مظعون

مرگ عثمان بن مظعون:

او اولین مهاجری بود که در سال 2/624 (22 ماه پس از ورود پیامبر اکرم (ص)) به مدینه، در مدینه از دنیا رفت و در بقیع به خاک سپرده شد. به نقل از ابن عبدالبر، فقیه و مورخ اهل سنت در قرن پنجم هجری، برخی گزارش کرده اند که او پس از جنگ بدر - 30 ماه پس از ورود پیامبر (ص) به مدینه - از دنیا رفت.

احتمالاً گزارش های مختلف درباره تاریخ رحلت او ناشی از اختلاف مهاجرین و انصار درباره اولین صحابی پیامبر (ص) مدفون در بقیع است: انصار معتقد بودند که اسعد بن زوراره که در هر دو در بیعت عقبه حضور داشت و قبل از جنگ بدر از دنیا رفت، اولین اصحاب مدفون در بقیع است؛ در حالی که مهاجرین معتقد بود که عثمان بن مظعون نخستین اصحاب مدفون در بقیع است.

پس از رحلت، پیامبر(ص) بین چشمان او را بوسید و فرمود: عثمان بن مظعون چه سلف خوبی برای ما بود.

مقبره عثمان بن مظعون:

عثمان بن مظعون را در وسط قبرستان بقیع به خاک سپردند. پیامبر اکرم (ص) قبر او را با سنگی مشخص کرد و آن را زیارت کرد. این سنگ تا زمان حکومت معاویه بر قبر او بود، تا اینکه معاویه دستور داد تا آن را بردارند و بر سر قبر عثمان بن عفان که بعدها جزء بقیع شده بود قرار گرفت.

بزرگان دیگری نیز در نزدیکی عثمان به خاک سپرده شدند. منابع اخیر از وجود ضریح و گنبدی بر سر قبر عثمان بن مظعون خبر داده اند. اما از بانی یا زمان ساخت آن اطلاعی در دست نیست.

برخی از محققان با توجه به شباهت ضریح ساخته شده برای قبور امامان شیعه و عباس عموی پیامبر (ص) با ضریح موجود بر این قبور، ساخت این بنا را نیز به مجدالملک براوستانی (متوفی 492/1099 یا 493/1100) وزیر ایرانی سلطان برکیاراق سلجوقی (حکومت: 486-498/1093-1104) نسبت می دهند.

ابن جبیر در وصف ضریح خود آورده است که از چوب ساخته شده و با نقوش نفیس تزئین شده و میخ های زیبایی بر آن کوبیده شده است. ضریح مانند پنجره چوبی بود که رو به قبله باز می شد. گنبد آن به رنگ سفید بود.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته